IPPB2/436-553/13-4/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 2 października 2013 r. (data wpływu 4 października 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 10 grudnia 2013 r. (data nadania 10 grudnia 2013 r., data wpływu 12 grudnia 2013 r.) na wezwanie z dnia 3 grudnia 2013 r. Nr IPPB5/423-801/13-2/AJ, Nr IPPP3/443-920/13-2/SM i Nr IPPB2/436-553/13-2/MZ o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych przeniesienia prawa do czerpania pożytków z Nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 4 października 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych przeniesienia prawa do czerpania pożytków z Nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka mbH (dalej: Spółka) jest spółką funkcjonującą w formie prawnej niemieckiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, z siedzibą w Niemczech. Spółka specjalizuje się w zarządzaniu aktywami funduszy inwestycyjnych. Aktualnie Spółka zarządza aktywami m.in. otwartego funduszu inwestycyjnego (dalej: fundusz). Spółka, jak i Fundusz zostały utworzone i funkcjonują w oparciu o niemiecką ustawę inwestycyjną (I.), która została zastąpiona ustawą obowiązującą od dnia 22 lipca 2013 r.

Fundusz nabywa w Polsce nieruchomości z zamiarem ich wynajmu lub dalszej odsprzedaży. Fundusz prowadzi działalność inwestycyjną w oparciu o środki finansowe inwestorów zbieranych poprzez emisję jednostek uczestnictwa w Funduszu. Fundusz stanowi wyodrębnioną masę majątkową, która nie posiada osobowości prawnej ani własnych organów zarządzających. Z tego względu, zgodnie z konstrukcją funkcjonowania Funduszu, wszelkie czynności cywilnoprawne na rzecz Funduszu dokonywane są przez Spółkę, działającą w takich sytuacjach we własnym imieniu, ale na rzecz Funduszu. Oba podmioty uznawane są za niemieckich rezydentów podatkowych podlegających opodatkowaniu od całości swoich dochodów (nieograniczony obowiązek podatkowy) na terytorium Niemiec, bez względu na miejsce ich osiągania (zarówno Fundusz, jak i Spółka legitymują się wystawionymi przez odpowiednie organy skarbowe certyfikatami rezydencji).

W ramach sprawowanego zarządu Spółka nabywa we własnym imieniu, ale na rzecz Funduszu aktywa, jak np. nieruchomości położone w Polsce. W takiej sytuacji, w akcie notarialnym dokumentującym zakup nieruchomości Spółka wskazana jest jako nabywca. Spółka jest również wskazana w księgach wieczystych ww. nieruchomości jako ich właściciel. Prawo pobierania ekonomicznych pożytków z tytułu użytkowania tych nieruchomości przysługuje Funduszowi, a pośrednio jego inwestorom. Oznacza to, że wszelkie dochody lub straty powstałe w wyniku zarządzania aktywami Funduszu przez Spółkę są przypisane do Funduszu, natomiast Spółce przysługuje jedynie wynagrodzenie za zarządzanie aktywami Funduszu. Spółka jest więc cywilnoprawnym właścicielem nabywanych aktywów, podczas gdy ekonomiczna własność przysługuje Funduszowi, który jest faktycznym beneficjentem uzyskiwanych pożytków.

W dniu 28 stycznia 2008 r. została wydana interpretacja indywidualna (sygn. Nr IP-PB3-423 -378/07-3/IK; dalej: Interpretacja indywidualna), w której Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie potwierdził prawidłowość stanowiska Spółki i uznał, że Spółka jest cywilnoprawnym właścicielem majątku Funduszu, którego część znajduje się m.in. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jest wpisana do ksiąg wieczystych nieruchomości jako właściciel oraz występuje w tym zakresie we własnym imieniu. Spółka jest także podmiotem wypracowującym przychody z najmu. Z tego względu to Spółka podlega w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 2 ww. ustawy (przyp. o podatku dochodowym od osób prawnych), a nie poszczególni inwestorzy. (...) Przychody uzyskiwane przez niemiecki otwarty fundusz inwestycyjny z posiadanych bezpośrednio nieruchomości będą opodatkowane w Polsce podatkiem dochodowym od osób prawnych jako dochody przyporządkowane Spółce.

Obecnie Spółka rozważa transfer prawa do czerpania pożytków, czyli de facto przeniesienie ekonomicznej własności nabytej uprzednio na rzecz Funduszu nieruchomości położonej w Polsce (dalej: Nieruchomość) do nowo utworzonego specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego (dalej: Nowy Fundusz; Fundusz i Nowy Fundusz dalej łącznie: Fundusze), działającego analogicznie jak opisany wyżej Fundusz, choć utworzonego i funkcjonującego już w oparciu o niemiecką ustawę inwestycyjną obowiązującą od 22 lipca 2013 r. (K.). Nowy Fundusz, podobnie jak Fundusz, nie będzie posiadał osobowości prawnej, nie będzie nabywał nieruchomości we własnym imieniu, a jego aktywami zarządzać będzie Spółka. Pod terminem transfer prawa do czerpania pożytków z Nieruchomości należy rozumieć zbycie praw do osiągania ekonomicznych korzyści z Nieruchomości, co faktycznie oznacza, że prawo do otrzymania ekonomicznych korzyści zostanie przeniesione z inwestorów Funduszu na innych inwestorów Nowego Funduszu.

W praktyce, planowany transfer będzie polegał na sporządzeniu przez Spółkę noty księgowej, na podstawie której nastąpi przeksięgowanie prawa do czerpania pożytków z Nieruchomości z Funduszu na Nowy Fundusz, w zamian za wynagrodzenie będące pochodną wartości rynkowej tego prawa (która równa będzie wartości rynkowej Nieruchomości). Na dzień transferu Nieruchomości, niezależny rzeczoznawca majątkowy dokona jej wyceny. Wynagrodzenie (pomniejszone o równowartość podatku który w przyszłości zostanie zapłacony gdy dojdzie do sprzedaży na rzecz podmiotu trzeciego) zostanie uregulowane przelewem z rachunku bankowego prowadzonego dla Nowego Funduszu na rachunek bankowy Funduszu. Transfer ten zostanie potwierdzony przez uchwałę dyrektorów zarządzających Spółką, która zawierać będzie między innymi datę transferu i cenę za transfer, jak również zostanie zatwierdzony przez bank depozytariusza Funduszu i Nowego Funduszu. Informacja o dokonanym transferze Nieruchomości zostanie przekazana depozytariuszowi Funduszu i Nowego Funduszu oraz niemieckiemu organowi nadzoru nad rynkiem inwestycyjnym (BaFin).

W konsekwencji, w wyniku transferu beneficjentem wszelkich dochodów lub strat powstałych z tytułu wynajmu Nieruchomości będą inwestorzy Nowego Funduszu. Nie dojdzie natomiast do zmiany cywilnoprawnego właściciela Nieruchomości. W ramach transferu nie zostanie podpisany akt notarialny dokumentujący sprzedaż Nieruchomości, nie nastąpi również zmiana właściciela Nieruchomości w księgach wieczystych - zarówno przed transferem, jak i po transferze, prawnym właścicielem Nieruchomości, jak również podmiotem zarządzającym Nieruchomością (decydującym o jej wynajmie lub sprzedaży), będzie Spółka. Spółka bowiem nadal będzie posiadać i zarządzać Nieruchomością w swoim imieniu, lecz na rachunek Nowego Funduszu w miejsce dotychczasowego Funduszu.

W związku z planowanym transferem zostaną spłacone pożyczki zaciągnięte przez Spółkę na rzecz Funduszu i jednocześnie zostaną zaciągnięte nowe pożyczki, na analogiczne kwoty, na rzecz Nowego Funduszu, przy czym nowe pożyczki będą zabezpieczone na majątku Nowego Funduszu (który nie jest tożsamy z majątkiem Funduszu).

Pismem z dnia 3 grudnia 2013 r. Nr IPPB5/423-801/13-2/AJ, Nr IPPP3/443-920/13-2/SM i Nr IPPB2/436-553/13-2/MZ wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez:

* Dostarczenie oryginału lub urzędowo poświadczonego odpisu dokumentu (ów) wykazujących (-ych) właściwe umocowanie osób reprezentujących Wnioskodawcę do udzielenia pełnomocnictwa P. J. (która podpisała przedmiotowy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej) wraz z tłumaczeniem przysięgłym (w przypadku dokumentów urzędowych - klauzulą apostille).

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

W świetle przedstawionego powyżej zdarzenia przyszłego, Spółka zadaje następujące pytania:

1. Czy opisany wyżej transfer prawa do czerpania pożytków z Nieruchomości polegający na przeniesieniu praw do czerpania ekonomicznych korzyści z położonej w Polsce Nieruchomości z Funduszu na Nowy Fundusz będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych w Polsce.

2. Czy opisany wyżej transfer prawa do czerpania pożytków z Nieruchomości polegający na przeniesieniu praw do czerpania ekonomicznych korzyści z położonej w Polsce Nieruchomości na Nowy Fundusz będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i kto będzie podatnikiem tego podatku.

3. Czy opisany wyżej transfer prawa do czerpania pożytków z nieruchomości polegający na przeniesieniu praw do czerpania ekonomicznych korzyści z położonej w Polsce Nieruchomości z Funduszu na Nowy Fundusz będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm., dalej: ustawa o p.c.c.), podatkowi podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Opodatkowaniu tym podatkiem podlegają także zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4 oraz orzeczenia sadów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak ww. czynności cywilnoprawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o p.c.c.).

Ustawa o p.c.c. zawiera zamknięty katalog czynności, których dokonanie powoduje konieczność zapłaty tego podatku. Jeżeli zatem dana czynność nie została wymieniona w tymże katalogu, wówczas nie podlega ona opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych nawet, jeżeli wywołuje skutki gospodarcze takie same lub podobne do tych spowodowanych przez czynności wymienione w katalogu.

Pogląd ten jest powszechnie akceptowany zarówno w orzecznictwie sądów administracyjnych jak i w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe, np.:

* w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 4 września 2012 r. (sygn. akt I SA/GI 179/12), Sąd uznał, iż: bezsporne jest, że czynności niewymienione w przywołanym przepisie nie są objęte opodatkowaniem, nawet jeżeli wywoływałyby podobne skutki ekonomiczne jak czynności wskazane enumeratywnie przez ustawodawcę;

* w interpretacji indywidualnej z dnia 4 lipca 2013 r. (sygn. Nr IPPB2/436-155/13-7/MZ), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, że ustawodawca, wprowadzając zasadę numerus clausus czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone;

* w interpretacji indywidualnej z dnia 24 czerwca 2013 r. (sygn. Nr IPPB2/436-276/13 -2/MZ), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie przyjął, że czynność nabycia przez Spółkę przedsiębiorstwa w ramach datio in solutum nie mieści się w katalogu czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i tym samym czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Czynność przeniesienia prawa do czerpania pożytków z Nieruchomości położonej w Polsce nie została wymieniona w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W szczególności, nie będzie ona stanowić sprzedaży ani zamiany.

Zgodnie z art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę sprzedaży, sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Natomiast zgodnie z art. 603 Kodeksu cywilnego przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. A zatem warunkiem koniecznym do zawarcia umowy sprzedaży czy zamiany rzeczy jest przeniesienie na kontrahenta prawa własności rzeczy.

W analizowanym stanie faktycznym nie dojdzie do przeniesienia cywilnoprawnego władztwa nad Nieruchomością. Zarówno przed, jak i po transferze właścicielem Nieruchomości, ujawnionym w jej księdze wieczystej, pozostanie Spółka. Planowany transfer będzie udokumentowany odpowiednią notą księgową i potwierdzony uchwałą dyrektorów zarządzających Spółką. Nie zostanie jednak zawarta żadna umowa cywilnoprawna, w szczególności umowa sprzedaży czy zamiany w formie aktu notarialnego, czyli formie wymaganej dla przeniesienia własności Nieruchomości.

W świetle powyższego, w opinii Spółki czynność przeniesienia prawa do czerpania pożytków z Nieruchomości, jako czynność niewymieniona w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych interpretacji indywidualnych w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż interpretacje te co do zasady wiążą w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.