IPPB2/436-545/12-2/LS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 18 października 2012 r. (data wpływu 22 października 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych dotyczących zawarcia umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 22 października 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych dotyczących zawarcia umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku zostały przedstawione następujące zdarzenia przyszłe.

Wnioskodawca (dalej "Spółka" lub "Pożyczkobiorca") zamierza zaciągnąć pożyczkę od G. Sp. z o.o. (dalej "Pożyczkodawca"), z siedzibą w Bugaju, Polska, której jest jedynym udziałowcem. Pożyczkobiorca z tytułu tej pożyczki będzie opodatkowany w Wielkiej Brytanii podatkiem VAT (tekst jedn.: podatkiem od wartości dodanej) lub będzie z niego zwolniony. Pożyczkodawca jest czynnym podatnikiem VAT w Polsce.

Umowa pożyczki zostanie zawarta w Wielkiej Brytanii. W momencie zawarcia umowy pożyczki pieniądze będą znajdowały się na prowadzonym w Polsce rachunku bankowym Pożyczkodawcy. Pożyczka zostanie wykonana poprzez przelew środków pieniężnych z rachunku bankowego Pożyczkodawcy na rachunek bankowy pożyczkobiorcy znajdujący się w Wielkiej Brytanii. Pożyczkobiorca zwróci pieniądze na rachunek bankowy pożyczkodawcy prowadzony w Polsce.

Udzielanie pożyczek nie będzie zarejestrowane w KRS jako przedmiot działalności Pożyczkodawcy. Udzielenie pożyczki na rzecz swojego udziałowca nie będzie wchodziło w zakres podstawowej działalności gospodarczej Pożyczkodawcy oraz nie będzie stanowiło koniecznego jej uzupełnienia.

Pożyczka udzielona na rzecz F. będzie pierwszą pożyczką udzieloną przez Pożyczkodawcę w jego dotychczasowej działalności. Pożyczkodawca nie zamierza udzielić kolejnych pożyczek oprócz tej opisanej we wniosku.

Kwota planowanej pożyczki to 3 500 000,00 zł. Oprocentowanie pożyczki wyniesie 6 lub 7%. Odsetki otrzymane z tytułu tej pożyczki będą stanowić przychód Pożyczkodawcy. Ze względu na planowaną likwidację Pożyczkodawcy jego działalność gospodarcza w ostatnim roku była stopniowo ograniczana. Przychody Pożyczkodawcy za rok obrotowy zakończony 31 sierpnia 2012 wyniosły 1 360 000,00 zł (w tym 130 000,00 zł tytułem odsetek na rachunkach bankowych).

W związku z faktem, że udzielenie pożyczki nastąpi na rzecz podmiotu mającego siedzibę w Wielkiej Brytanii Pożyczkodawca wystawi fakturę VAT z oznaczeniem NP (nie podlega VAT w Polsce) tytułem odsetek należnych Pożyczkodawcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy planowana pożyczka (opisana w stanie faktycznym) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, planowana pożyczka (opisana w stanie faktycznym) nie będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Jak stanowi przepis art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b Ustawy o p.c.c., opodatkowaniu podlega miedzy innymi umowa pożyczki. W ustawie tej przewidziano jednak szereg przypadków, w których czynności cywilnoprawne są wyłączone z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W szczególności w świetle art. 2 pkt 4 lit. a Ustawy o p.c.c. "nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, (...) jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

* umów sprzedaży i zamiany których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni, mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach.

Zgodnie z objaśnieniem w art. 1a pkt 7 Ustawy o p.c.c. podatek od towarów i usług to podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Spółka stoi na stanowisku, że jeżeli choć jeden z podmiotów jest z tytułu danej czynności opodatkowany podatkiem od towarów i usług lub z tego podatku zwolniony (poza wyjątkami wskazanymi w art. 2 pkt 4 lit. b) Ustawy o p.c.c., które nie dotyczą opisanego stanu faktycznego), czynność zawarcia umowy pożyczki, nie podlega opodatkowaniu p.c.c.

Zdaniem Spółki umowa pożyczki, jaka ma zostać zawarta pomiędzy Spółką a Pożyczkobiorcą nie podlega podatkowi p.c.c., gdyż spełniony jest warunek określony w przepisie art. 2 pkt 4 Ustawy o p.c.c. Mianowicie jedna ze stron transakcji (Pożyczkobiorca) z tytułu dokonania tej czynności będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług (tekst jedn.: podatkiem od wartości dodanej pobieranym w Wielkiej Brytanii) lub będzie z tego podatku zwolniona.

Ponadto, zdaniem Spółki planowana pożyczka (opisana w stanie faktycznym) nie będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych, gdyż:

Stanowisko Spółki podzielił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 11 stycznia 2010 r., sygn. akt III SA/Wa 1525/09 dotyczącym stanu faktycznego analogicznego do przedstawionego w niniejszym wniosku. WSA w Warszawie stwierdził, że przedmiotem umowy pożyczki pieniędzy jest prawo majątkowe, a tym samym art. 1 ust. 4 punkt 1 ustawy wymaga dla ustalenia obowiązku podatkowego przeanalizowania miejsca "wykonywania" umowy jako takiej, wiążącej strony w określonym czasie, a nie tylko wykonania tego obowiązku, który pojawia się w chwili zawarcia umowy.

W konsekwencji, jak orzekł WSA: zgodnie z art. 454 § 1 zdanie 2 Kodeksu cywilnego, miejscem wykonania świadczenia pieniężnego, w braku innych postanowień umownych, jest miejsce zamieszkania (siedziby) wierzyciela. Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego wierzyciel ma siedzibę za granicą wobec czego umowa pożyczki, opisana w stanie faktycznym, nie będzie podle gala obowiązkowi podatkowemu z art. 1 ust. 4 pkt 1 ustawy o p.c.c.

Powyższe stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie zostało potwierdzone przez Naczelny Sąd Administracyjny w orzeczeniu z dnia 15 listopada 2011 r., sygn. akt II FSK 850/10. Podobnie do przytoczonego powyżej orzeczenia WSA, należy podkreślić, że stanowisko prezentowane przez Spółkę, poza tym, że uwzględnia literalne brzmienie przepisów ustawy i odpowiada systemowo konstrukcji miejsca wykonania umowy pożyczki jako usługi finansowej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jest też zgodne z orzecznictwem NSA (wyroki z 6 stycznia 1999 r. i 15 października 2004 r.). Odnotować należy, że w sprawach, w których zapadły te wyroki, stan faktyczny był dokładnie analogiczny, jak w niniejszej sprawie. Analogiczny był też stan prawny z tym jedynie wyjątkiem, że chodziło w tych sprawach o opłatę skarbową od umowy pożyczki, która jednak skonstruowana była identycznie, jak aktualny podatek od czynności cywilnoprawnych od takiej umowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

W myśl art. 1a pkt 7 ustawy użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług - podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Artykuł 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka będzie podlegała również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca (dalej "Spółka" lub "Pożyczkobiorca") zamierza zaciągnąć pożyczkę od G. Sp. z o.o. (dalej "Pożyczkodawca"), z siedzibą w Bugaju, Polska, której jest jedynym udziałowcem. Pożyczkobiorca z tytułu tej pożyczki będzie opodatkowany w Wielkiej Brytanii podatkiem VAT (tekst jedn.: podatkiem od wartości dodanej) lub będzie z niego zwolniony. Pożyczkodawca jest czynnym podatnikiem VAT w Polsce. Umowa pożyczki zostanie zawarta w Wielkiej Brytanii. W momencie zawarcia umowy pożyczki pieniądze będą znajdowały się na prowadzonym w Polsce rachunku bankowym Pożyczkodawcy. Pożyczka zostanie wykonana poprzez przelew środków pieniężnych z rachunku bankowego Pożyczkodawcy na rachunek bankowy pożyczkobiorcy znajdujący się w Wielkiej Brytanii. Pożyczkobiorca zwróci pieniądze na rachunek bankowy pożyczkodawcy prowadzony w Polsce.

Należy wskazać iż w ustawie przewidziano sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Mając powyższe na uwadze należy wskazać, iż umowa pożyczki będzie podlegała opodatkowaniu na podstawie art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Ponadto, przyjmując za Wnioskodawcą, iż powyższa czynność zostanie objęta zakresem podatku od towarów i usług (podatku od wartości dodanej), w analizowanej sytuacji znajdzie zastosowanie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, które zdaniem Wnioskodawcy przemawiają za słusznością stanowiska przedstawionego we wniosku podkreślić należy, iż jakkolwiek orzeczenia kształtują pewną linię wykładni obowiązującego prawa, jednak dotyczą wyłącznie konkretnych spraw, w danym stanie faktycznym. Orzeczenia te zapadły w indywidualnych sprawach i w świetle art. 87 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i tym samym nie mogą być wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.