IPPB2/436-529/11-4/AF

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 23 listopada 2011 r. (data wpływu 30 listopada 2011 r.) uzupełnionym pismem (data nadania 23 stycznia 2012 r., data wpływu 25 stycznia 2012 r.) na wezwanie z dnia 10 stycznia 2012 r. Nr IPPB2/436-529/11-2/AF o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych z tytułu wsparcia w uzyskaniu środków na zapłatę pozostałej części ceny za prawo do lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

W dniu 30 listopada 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych z tytułu wsparcia w uzyskaniu środków na zapłatę pozostałej części ceny za prawo do lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni razem z mężem Ł. W. nabyli aktem notarialnym z dnia 22 kwietnia 2011 r., w ramach ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego przy ul. A. w W. Z uwagi na fakt, iż Państwo W. mieli tylko część środków na zakup przedmiotowej nieruchomości, a nie posiadali zdolności kredytowej, pozostałą kwotę uzyskali z kredytu, jaki zaciągnęli rodzice Wnioskodawczyni, Pani J. i Pan D. S. Zabezpieczeniem kredytu była ustanowiona na nieruchomości hipoteka wraz z oświadczeniem Państwa W. o poddaniu się egzekucji. Bank wpłacił kwotę na wspólne konto Państwa W. oraz Państwa S., z którego to konta wykonano przelew tytułem zapłaty pozostałej części ceny za prawo do lokalu mieszkalnego. Z uwagi na fakt, iż kredytobiorcami są jedynie rodzicie Wnioskodawczyni to oni formalnie spłacają raty kredytu, jednak faktycznie środki na spłatę rat kredytu pochodzą również od Państwa W.

Pismem z dnia 10 stycznia 2012 r. (data doręczenia 16 stycznia 2012 r.) wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez:

* doprecyzowanie stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej poprzez jednoznaczne wskazanie, czy pomiędzy Wnioskodawczynią a jej rodzicami została zawarta umowa darowizny,

* przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego odnośnie zadanego pytania podatkowego w indywidualnej sprawie Wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie. W odpowiedzi na wezwanie Wnioskodawczyni wyjaśniła, że pomiędzy Wnioskodawczynią a jej rodzicami nie zawarto umowy darowizny, gdyż jak zostało to podkreślone we wniosku nie doszło do nieodpłatnego świadczenia na rzecz Wnioskodawczyni kosztem majątku jej rodziców. Jej rodzice pomogli jedynie pozyskać kredyt, a faktycznie spłaty kredytu Wnioskodawczyni wraz z mężem. Wnioskodawczyni uzupełniła także własne stanowisko.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy z tytułu udzielonego przez Panią J. i Pana D. S. wsparcia w uzyskania środków na zapłatę pozostałej części ceny za prawo do lokalu mieszkalnego po stronie Wnioskodawczyni oraz Ł. W. powstanie zobowiązanie podatkowe w podatku od spadków i darowizn.

Niniejsza interpretacja dotyczy skutków podatkowych dla Pani, jako Wnioskodawczyni. W zakresie skutków podatkowych dla Pani męża zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym we wniosku stanie faktycznym nie powstanie zobowiązanie w podatku od spadków i darowizn, gdyż pomiędzy Wnioskodawczynią a jej rodzicami nie powstała darowizna środków pieniężnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) - dalej u.p.s.d. podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny.

Przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia "darowizna" a zatem należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego. Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Z powyższego przepisu wynika, że podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem jego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny - jako czynności nieodpłatnej - jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego.

Darowizna może polegać zarówno na przesunięciach do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych postaciach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Natomiast z treści art. 890 § 1 wynika, iż oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Zatem daną czynność można uznać za darowiznę, jeżeli posiada cechy darowizny, tzn. gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego ojej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego, pod warunkiem, że czynność ta nie została wymieniona w treści art. 889 Kodeksu cywilnego.

Wnioskować można, że jeżeli rodzice kosztem swego majątku dokonują spłaty kredytu zaciągniętego na zakup mieszkania będącego własnością podatnika, wówczas świadczenie to ma charakter bezzwrotny, ponieważ częściowe sfinansowanie zakupu ze środków uzyskanych drogą kredytową stanowi umowę darowizny w części, w jakiej uzyskany kredyt jest spłacany przez rodziców. W efekcie, art. 4a ust. 1 u.p.s.d. zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

* zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, oraz

* udokumentują - w przypadku, gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych przekracza kwotę wolną od podatku dla pozostałych nabywców - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo kredytową lub przekazem pocztowym.

Z powyższego wynika, że przekazywanie darowizn - do czasu aż ich łączna kwota wyniesie 9637 zł (limit kwoty wolnej dla pozostałych nabywców z pierwszej grupy podatkowej) będzie mogło się odbywać bez żadnych dokumentów i formalności Po przekroczeniu tej kwoty - aby zachować zwolnienie podatkowe obdarowany musiałby co miesiąc (darowizny w formie raty kredytowej otrzymywane mają być co miesiąc przy czym te comiesięczne wnioski musiałyby być złożone w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania danej darowizny) składać formularz SD-Z zaś sama darowizna powinna być przekazana za pośrednictwem rachunku bankowego obdarowanego Tylko przy spełnieniu tych warunków przysługiwać będzie zwolnienie podatkowe

Odnosząc się jednak do stanu faktycznego przedstawionego powyżej należy zauważyć, iż nie jest on tak jednoznaczny. Wydaje się słusznym jest stanowisko organu podatkowego - Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, który w interpretacji indywidualnej o sygn. IBPB2/436-148/08/ASz z dnia 5 listopada 2008 r. po rozpatrzeniu podobnego stanu faktycznego uznał, że: "Rodzice wnioskodawcy zaciągnęli kredyt z przeznaczeniem na zakup mieszkania dla syna i jego żony i przekazali środki z tego kredytu na rzeczy syna i synowej. Natomiast syn i synowa zadeklarowali w zawartej umowie, że będą spłacać kredyt z własnych środków. Wobec tego przekazanie przez rodziców środków z kredytu nie było nieodpłatne co jest warunkiem darowizny. Rodzice dokonali świadczenia na rzecz syna i synowej, ale w zamian syn i synowa będą dokonywać świadczeń na rzecz rodziców, czyli spłacać kredyt zaciągnięty przez rodziców. Tym samym opisana we wniosku czynność nie jest umową darowizny i jako taka nie podlega podatkowi od spadków i darowizn".

Organ podatkowy uznał więc że rodzice, którzy zaciągnęli kredyt hipoteczny na zakup mieszkania dla syna i jego żony i przekazali środki z tego kredytu na rzecz syna i synowej, a następnie na podstawie umowy cywilnoprawnej podatnik i jego zona zobowiązali się do spłacania miesięcznych rat ww. kredytu wówczas w świetle art. 888 Kodeksu cywilnego nie doszło do zawarcia umowy darowizny W takim przypadku mamy bowiem do czynienia z wzajemnością świadczeń.

Przedstawione powyżej stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach jest również zgodne ze stanowiskiem naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla Wnioskodawczyni, gdyż w momencie składania formularza SD-Z odmówił jej przyjęcia informując, iż w przedmiotowym stanie faktycznym nie wystąpił obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn. W opinii Strony mając powyższe na względzie należy uznać, iż w przedmiotowym stanie faktycznym obowiązek w podatku od spadków i darowizn nie powstanie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 198 3 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdyż druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Umowa darowizny ma charakter umowy zobowiązującej (konsensualnej) - do zawarcia umowy dochodzi z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia woli; jednostronnej - jako nie przynoszącej darczyńcy żadnej korzyści.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni razem z mężem nabyli aktem notarialnym z dnia 22 kwietnia 2011 r., w ramach ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Z uwagi na fakt, iż Wnioskodawczyni wraz z mężem mieli tylko część środków na zakup przedmiotowej nieruchomości, a nie posiadali zdolności kredytowej, pozostałą kwotę uzyskali z kredytu, jaki zaciągnęli rodzice Wnioskodawczyni. Zabezpieczeniem kredytu była ustanowiona na nieruchomości hipoteka wraz z oświadczeniem Wnioskodawczyni i jej męża o poddaniu się egzekucji. Bank wpłacił kwotę na wspólne konto Wnioskodawczyni i jej męża oraz rodziców Wnioskodawczyni, z którego to konta wykonano przelew tytułem zapłaty pozostałej części ceny za prawo do lokalu mieszkalnego. Z uwagi na fakt, iż kredytobiorcami są jedynie rodzicie Wnioskodawczyni to oni formalnie spłacają raty kredytu, jednak faktycznie środki na spłatę rat kredytu pochodzą również od Wnioskodawczyni i jej męża. W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawczyni wskazała, iż pomiędzy Wnioskodawczynią a jej rodzicami nie zawarto umowy darowizny, gdyż jak zostało to podkreślone we wniosku nie doszło do nieodpłatnego świadczenia na rzecz Wnioskodawczyni kosztem majątku jej rodziców.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy wskazać, iż z tytułu udzielonego przez rodziców Wnioskodawczyni wsparcia w uzyskaniu środków na zapłatę pozostałej części ceny za prawo do lokalu mieszkalnego po stronie Wnioskodawczyni nie powstanie zobowiązanie podatkowe w podatku od spadków i darowizn, bowiem, jak wskazała Wnioskodawczyni pomiędzy nią a jej rodzicami nie zawarto umowy darowizny. A zatem wymieniona we wniosku czynność nie podlega podatkowi od spadków i darowizn.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock