IPPB2/436-497/11-2/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 3 listopada 2011 r. (data wpływu 7 listopada 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie zastosowania art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy - jest prawidłowe.

W dniu 7 listopada 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie zastosowania art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Spółka Akcyjna w toku bieżącej działalności przeprowadzała i zamierza przeprowadzać w przyszłości transakcje kupna i sprzedaży akcji innych spółek. W związku z tym Spółka zawarła z domem maklerskim umowę, na mocy której pełni on rolę podmiotu pośredniczącego w transakcjach kupna i sprzedaży akcji. Zleceniobiorca jest firmą inwestycyjną w rozumieniu art. 3 pkt 33 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 z późn. zm.).

W ramach Umowy Zleceniodawca powierzył Zleceniobiorcy, a Zleceniobiorca zobowiązał się pełnić funkcję pośrednika finansowego działającego w imieniu Zleceniodawcy i na rachunek Zleceniodawcy w transakcjach zakupu lub sprzedaży akcji, przy czym Zleceniodawca każdorazowo w odrębnym zleceniu kupna lub sprzedaży ma określać wymagane warunki realizacji poszczególnych transakcji. Ponadto Zleceniodawca umocował Zleceniobiorcę do przyjmowania w imieniu Zleceniodawcy ofert składanych przez podmioty zainteresowane sprzedażą lub zakupem akcji, spełniających warunki określone w zleceniu, a także do wykonania w imieniu Zleceniodawcy umów kupna/sprzedaży akcji, które zostaną zawarte poprzez przyjęcie złożonych ofert.

Zakres usług, do świadczenia których zobowiązany jest Zleceniobiorca, obejmuje wszelkie czynności niezbędne do zgodnego z prawem wykonania zobowiązań przewidzianych Umową, a w szczególności do:

Czynności opisane powyżej wykonywane są lub będą w przyszłości odpowiednio - w zależności od tego, czy dane zlecenie dotyczy kupna czy sprzedaży akcji.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy nabycie akcji przez Spółkę dokonane za pośrednictwem Zleceniobiorcy w wykonaniu Umowy, będzie zwolnione z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b) UPCC.

Zdaniem Wnioskodawcy, nabycie akcji, dokonane za pośrednictwem Zleceniobiorcy wykonującego wskazane w stanie faktycznym czynności, będzie zwolnione z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b) UPCC.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) UPCC podatkowi podlegają m.in. umowy sprzedaży praw majątkowych. Jednocześnie jednak zgodnie z art. 9 pkt 9 lit. b) UPCC zwalnia się od podatku sprzedaż praw majątkowych będących instrumentami finansowymi dokonywaną za pośrednictwem firm inwestycyjnych lub zagranicznych firm inwestycyjnych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538, z późn. zm.).

Stosownie do treści art. 2 ust. 1 pkt 1 oraz w związku z art. 3 pkt 1 lit. UOIF instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są papiery wartościowe (w tym akcje). Ponadto art. 3 pkt 33 UOIF wskazuje, że przez firmę inwestycyjną należy rozumieć m.in. dom maklerski. Tym samym zostały wypełnione przesłanki wskazane w art. 9 pkt 9 lit. b) UPCC dotyczące zarówno czynności cywilnoprawnej (sprzedaż instrumentów finansowych), jak i podmiotu uczestniczącego w dokonywaniu tej czynności (firma inwestycyjna).

Biorąc pod uwagę powyższe dla ustalenia czy transakcje przeprowadzone w sposób opisany w stanie faktycznym są zwolnione z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych należy stwierdzić, czy czynności wykonywane przez Zleceniobiorcę można uznać za pośrednictwo.

Zarówno przepisy UPCC, jak i przepisy UOIF nie definiują pojęcia "pośrednictwo firmy inwestycyjnej". Ze względu na fakt, iż definicja legalna "firmy inwestycyjnej" została zawarta w UOIF do wyjaśnienia pozostaje rozumienie pojęcia "pośrednictwa". Zgodnie z powszechnie przyjętymi zasadami wykładni, interpretacja tego pojęcia powinna odwoływać się do jego znaczenia potocznego. Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN (pod. red. Mieczysława Szymczaka, wyd. PWN 1998), przez "pośrednictwo" należy rozumieć:

* działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron,

* występowanie w roli łącznika,

* załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami.

Przyjmując powyższą wykładnię językową terminu "pośrednictwo" stwierdzić należy, że pojęcie "pośrednictwa firmy inwestycyjnej" oznacza działanie firmy inwestycyjnej, która podjęła się czynności polegających na nastręczaniu sposobności do zawarcia umowy lub też poprzez swoje działalnie doprowadziła do zawarcia umowy sprzedaży. Analizując czynności, jakie zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym są realizowane przez Zleceniobiorcę, stwierdzić należy, że w tym też rozumieniu dochodzi do zawierania umów sprzedaży akcji za pośrednictwem firmy inwestycyjnej.

Na gruncie interpretacji prawa podatkowego kwestię pośrednictwa poruszał Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej nr IPPB2/436-209/11-2/MZ z dnia 11 lipca 2011 r. stwierdzając, że "pośrednictwo przy zawieraniu umowy sprzedaży akcji ma miejsce, gdy Firma Inwestycyjna prowadząca działalność maklerską uczestniczy przy dokonywaniu tejże umowy. Pojęcie pośrednictwa obejmuje zatem przykładowo zawarcie umowy przez Firmę Inwestycyjną w imieniu jednej ze stron transakcji a także czynności maklerskie... tj. wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia papierów wartościowych na rachunek dającego zlecenie".

Identyczne rozumienie tego terminu przedstawiane jest również przez pozostałych Dyrektorów Izb Skarbowych wydających interpretacje indywidualne (Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu - ILPB2/436-64/10-2/MK z 9 czerwca 2010 r., Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach - IBPBII/1/436-38/10/MZ z 18 maja 2010 r., Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy - ITPB2/436-45/09/PS z 16 czerwca 2009 r.) jak również we wcześniejszych interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (IPPB2/436-372/10-2/MZ z dnia 7 grudnia 2010 r., IPPB2/436-442/10-2/MZ z dnia 7 stycznia 2011 r., IPPB2/436-479/10-2/MZ z dnia 28 stycznia 2011 r., IPPB2/436-10/11-4/AF z dnia 2 marca 2011 r., IPPB2/436-102/11-2/MZ z dnia 15 kwietnia 2011 r.).

Podobne stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z 11 grudnia 2006 r. (sygn. I SA/Gl 241/06 oraz I SA/Gl 254/06) stwierdzając, iż "pośrednictwo to dokonywanie za kogoś innego czynności faktycznych przygotowujących tylko do dokonania czynności prawnej. Usługa pośrednictwa obejmuje więc stwarzanie warunków (sposobności) do zawarcia umowy oraz czynny współudział przy zawieraniu konkretnych umów".

Przenosząc powyższe na opisany wyżej stan faktyczny należy przypomnieć, iż Zleceniodawca działa zarówno w imieniu, jak i na rachunek Spółki m.in. poprzez przyjmowanie oraz realizowanie zleceń Spółki, przyjmowanie ofert w imieniu Spółki, dokonywanie płatności za nabywane przez Spółkę akcje, przyjmowanie w imieniu Spółki nabywanych akcji oraz wykonywanie innych czynności niezbędnych do przeprowadzenia transakcji nabycia akcji, a za świadczone usługi pośrednictwa otrzymuje wynagrodzenie zgodnie z Umową.

Zatem posługując się zarówno wykładnią językową, jak również odwołując się do dotychczasowej praktyki organów podatkowych w ocenie Spółki uznać należy, że w opisanym stanie faktycznym Zleceniodawca pośredniczy w umowach sprzedaży akcji. Tym samym nabycie ich przez Spółkę korzysta (korzystać będzie) ze zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b) UPCC.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Według art. 3 ust. 1 pkt 1 i art. 4 pkt 1 ustawy obowiązek podatkowy z tytułu umowy sprzedaży powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnych i ciąży przy umowie sprzedaży na kupującym.

W myśl art. 9 pkt 9 ww. ustawy zwalnia się od podatku sprzedaż praw majątkowych, będących instrumentami finansowymi:

Na podstawie art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na rzecz kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. W powołanym przepisie jest mowa tylko o rzeczach podmiotach materialnych (art. 45 Kodeksu Cywilnego), jednakże zgodnie z art. 555 Kodeksu Cywilnego przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii oraz praw. Ustawa Kodeks Cywilny nie zawiera w tym przedmiocie wyłączeń w odniesieniu do sprzedaży praw wynikających z papierów wartościowych.

Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 z późn. zm.), instrumentami finansowymi są papiery wartościowe. Natomiast art. 3 pkt 1 lit. a) ww. ustawy stanowi, że papierami wartościowymi są: akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego.

Zgodnie z art. 3 pkt 33 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi ilekroć w ustawie jest mowa o firmie inwestycyjnej - rozumie się przez to dom maklerski, bank prowadzący działalność maklerską, zagraniczną firmę inwestycyjną prowadzącą działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zagraniczną osobę prawną z siedzibą na terytorium państwa należącego do OECD lub WTO, prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność maklerską.

Stosownie do treści art. 3 pkt 9 ww. ustawy ilekroć w ustawie jest mowa o obrocie zorganizowanym rozumie się przez to obrót papierami wartościowymi lub innymi instrumentami finansowymi dokonywany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na rynku regulowanym albo w alternatywnym systemie obrotu.

W związku z powyższym za sprzedaż papierów wartościowych, także w rozumieniu art. 9 pkt 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, należy uznać umowę zobowiązującą jedną stronę czynności do przeniesienia praw wynikających z papierów wartościowych (ewentualnie także innych czynności - np. wydania papierów wartościowych istniejących w formie dokumentów), a drugą stroną do zapłaty ceny (ewentualnie także innych czynności - np. odbioru papierów wartościowych istniejących w formie dokumentów).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego wynika, iż Spółka Akcyjna w toku bieżącej działalności przeprowadzała i zamierza przeprowadzać w przyszłości transakcje kupna i sprzedaży akcji innych spółek. W związku z tym Spółka zawarła z domem maklerskim umowę, na mocy której pełni on rolę podmiotu pośredniczącego w transakcjach kupna i sprzedaży akcji. Zleceniobiorca jest firmą inwestycyjną w rozumieniu art. 3 pkt 33 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 z późn. zm.). W ramach Umowy Zleceniodawca powierzył Zleceniobiorcy, a Zleceniobiorca zobowiązał się pełnić funkcję pośrednika finansowego działającego w imieniu Zleceniodawcy i na rachunek Zleceniodawcy w transakcjach zakupu lub sprzedaży akcji, przy czym Zleceniodawca każdorazowo w odrębnym zleceniu kupna lub sprzedaży ma określać wymagane warunki realizacji poszczególnych transakcji.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż sprzedaż akcji to szczególny typ umowy sprzedaży praw majątkowych i wobec tego podlega regulacjom ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Przy czym, jeżeli dokonywana jest za pośrednictwem określonych podmiotów, wymienionych w art. 9 pkt 9 lit. b) ww. ustawy, to korzysta ze zwolnienia z tego podatku.

Pośrednictwo przy zawieraniu umowy sprzedaży akcji ma miejsce w sytuacji, gdy Firma Inwestycyjna prowadząca działalność maklerską uczestniczy przy dokonywaniu tejże umowy. Pojęcie pośrednictwa obejmuje zatem przykładowo zawarcie umowy przez Firmę Inwestycyjną w imieniu jednej ze stron transakcji, a także czynności maklerskie, o których mowa w art. 69 ust. 2 pkt 2 w zw. z pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, tj. wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia papierów wartościowych, na rachunek dającego zlecenie.

Reasumując należy stwierdzić, iż w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym zastosowanie znajdzie przepis art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, na Spółce nie ciąży obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych (o ile nie zmieni się stan faktyczny i prawny).

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych interpretacji organów podatkowych w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, co do zasady wiążą one w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.