IPPB2/436-431/11-4/AF

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 5 października 2011 r. (data wpływu 10 października 2011 r.) uzupełnionym na wniosku ORD-IN z dnia 19 grudnia 2011 r. (data nadania 19 grudnia 2011 r., data wpływu 21 grudnia 2011 r.) na wezwanie z dnia 9 grudnia 2011 r. Nr IPPB2/436-431/11-2/AF oraz Nr IPPP1/443-1595/11-2/MP o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 10 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych. w zakresie umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. Spółka rozważa możliwość udzielenia pożyczek ze środków obrotowych Spółki swoim wspólnikom - osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, z których jedna nie jest rezydentem podatkowym w Polsce. W przedmiocie działalności Spółki określonym w umowie spółki nie przewidziano świadczenia przez nią usług związanych z udzielaniem pożyczek poza systemem bankowym.

Pismem z dnia 9 grudnia 2011 r. (data nadania 9 grudnia 2011 r. data doręczenia 13 grudnia 2011 r.) Nr IPPB2/436-431/11-2/AF oraz Nr IPPP1/443-1595/11-2/MP wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez:

* uzupełnienie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych poprzez wskazanie: miejsc zawarcia umów pożyczek oraz gdzie będą znajdowały się pieniądze w chwili ich zawarcia,

* uiszczenie dodatkowej opłaty w wysokości 40,00 zł na rachunek Izby Skarbowej w Warszawie i przesłanie kserokopii dowodu uiszczenia opłaty do tut. Organu. Należy wskazać, iż wniosek Spółki dotyczy dwóch zdarzeń przyszłych: jednego zdarzenia przyszłego w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz jednego zdarzenia przyszłego w zakresie podatku od towarów i usług. Natomiast wpłata została wniesiona w wysokości 40,00 zł, a więc w wysokości odpowiadającej jednemu zdarzeniu przyszłemu przedstawionemu we wniosku.

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie. W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca wskazał, iż umowy pożyczki zostaną zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Pieniądze w chwili zawarcia umów pożyczek będą znajdowały się w Polsce, na rachunku firmowym Spółki.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy pożyczka udzielona przez Spółkę wspólnikom podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług i korzysta ze zwolnienia od tego podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 oraz czy korzysta z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów usług została wydana w dniu 10 stycznia 2012 r. odrębna interpretacja indywidualna Nr IPPP1/443-1595/11-4/MP.

Zdaniem Wnioskodawcy, udzielenie pożyczki wspólnikowi przez Spółkę jest czynnością zwolnioną od podatku od towarów i usług i korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Udzielenie pożyczki wspólnikowi przez Spółkę mieści się w przedmiotowym zakresie zastosowania przepisów o podatku VAT, zgodnie bowiem z zapisami art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej zwanej "ustawą o VAT") opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej podatkiem, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z kolei przez odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zgodnie z art. 15 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców. Spółka powołana w celu prowadzenia działalności gospodarczej jest z mocy prawa przedsiębiorcą, jako cel statutowy ma wskazane prowadzenie działalności gospodarczej. Z tego względu przysługuje jej status "producenta, handlowca lub usługodawcy" w rozumieniu wyżej wspomnianego artykułu, dlatego też bez względu na to, czy świadczona przez nią usługa ma charakter jednorazowy czy też powtarzalny-jest ona podatnikiem podatku VAT. Zapis artykułu mówiący o zamiarze dokonywania czynności w sposób częstotliwy ma znaczenie w przypadku podmiotów, których nie można określić mianem "producenta, handlowca lub usługodawcy" i ma na celu rozszerzenie, a nie zawężenie podmiotów będących podatnikami podatku od towarów i usług.

Nie ma także przy tym znaczenia, czy udzielanie pożyczek ujęte jest w umowie spółki jako przedmiot jej działalności. Zakres działa1ności wymieniony w PKD nie ma wpływu na to w jakim zakresie Spółka działa jako podatnik VAT. Jak stwierdzono m.in. w interpretacji indywidualnej nr IPPP1-443-881/10-4/PR z dnia 10 listopada 2010 r. udzielonej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie zakres działalności ujęty w umowie spółki "jest jedynie techniczną czynnością o charakterze formalnym, z którą nie należy utożsamiać skutków prawnych na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług i należy traktować ją całkowicie odrębnie". Podobne stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w postanowieniu z dnia 16 października 2009 r. nr ITPP2/443-628/09/EŁ "udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Bowiem udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie były wpisane do umowy spółki oraz nie były wykazane w Krajowym Rejestrze Sądowym".

Stosownie do zapisów art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT ze zwolnienia od podatku od towarów i usług korzystają usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych. Udzielenie przez spółkę pożyczki, zawiera się w przytoczonym powyżej zwolnieniu przedmiotowym, ponieważ nie ma tu żadnych ograniczeń co do stron tej umowy.

Z kolei zgodnie z zapisami art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, opodatkowaniu podlega umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Jednakże zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. b) w przypadku gdy jedna ze stron umowy cywilnoprawnej z tytułu dokonania tej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług, czynność ta nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Reasumując zdaniem Spółki świadczenie przez nią usług udzielania pożyczek podlega podatkowi od towarów i usług zaś na mocy art. 43 korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Ponieważ Spółka jako jedna ze stron czynności cywilnoprawnej zwolniona jest od opodatkowania podatkiem od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, czynność ta nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, iż niniejsza interpretacja indywidualna stanowi ocenę Wnioskodawcy wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Artykuł 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki będzie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka będzie podlegała również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. Spółka rozważa możliwość udzielenia pożyczek ze środków obrotowych Spółki swoim wspólnikom - osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, z których jedna nie jest rezydentem podatkowym w Polsce. W przedmiocie działalności Spółki określonym w umowie spółki nie przewidziano świadczenia przez nią usług związanych z udzielaniem pożyczek poza systemem bankowym. Umowy pożyczki zostaną zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Pieniądze w chwili zawarcia umów pożyczek będą znajdowały się w Polsce, na rachunku firmowym Spółki.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z powyższym należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższa czynność będzie podlegała regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie umowy pożyczki podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej Nr IPPP1/443-1595/11-4/MP z dnia 10 stycznia 2012 r. dotyczącej podatku od towarów i usług Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów potwierdził w trybie art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej stanowisko Wnioskodawcy, iż świadczenie przez Wnioskodawcę usług udzielania pożyczek podlega podatkowi od towarów i usług, zaś na mocy art. 43 korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Reasumując należy stwierdzić, iż umowy pożyczek co do zasady będą podlegały podatkowi od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ środki pieniężne w chwili dokonania czynności cywilnoprawnych będą znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto należy wskazać, iż skoro powyższe pożyczki zostaną objęte zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, czynności te będą korzystały z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.