IPPB2/436-374/11-6/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 31 sierpnia 2011 r. (data wpływu 2 września 2011 r.) uzupełnionym pismami na wezwania: z dnia 10 października 2011 r. Nr IPPB2/415-701/11-2/MS1 (data nadania 10 października 2011 r., data doręczenia 14 października 2011 r.) oraz z dnia 3 listopada 2011 r. Nr IPPB2/436-374/11-4/MZ i Nr IPPB2/415-701/11-4/MS1 (data nadania 3 listopada 2011 r., data doręczenia 8 listopada 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie przekazania Wnioskodawczyni przez Urząd Miasta nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 2 września 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie przekazania Wnioskodawczyni przez Urząd Miasta nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest córką i zarazem jedynym spadkobiercą inż. arch. Romana P. - (Postanowienie Sądu Rejonowego, Wydział Cywilny, z dnia 10 maja 1989 r.; kopia Postanowienia - w załączeniu) - przedwojennego właściciela nieruchomości przy ul. Ś. w Warszawie. Stan aktualny nieruchomości; grunt o powierzchni 455 m#178; oraz budynek mieszkalny, zawierający 5 lokali mieszkalnych o łącznej powierzchni użytkowej 241,78 m#178;.

W 1945 r. na mocy Dekretu z 26 października 1945 r. skomunalizowano wyż. wym. nieruchomość. W 1957 r. orzeczeniem Prezydium Rady Narodowej odmówiono właścicielom prawa własności czasowej gruntu, w wyniku czego nieruchomość przeszła na własność Skarbu Państwa. 14 października 1991 r. Wnioskodawczyni rozpoczęła starania o stwierdzenie nieważności wspomnianego orzeczenia P.R.N.

W wyniku wieloletniego postępowania, prowadzonego na drodze administracyjnej, Wnioskodawczyni otrzymała w 2003 r. Decyzję Prezydenta Miasta (kopia w załączeniu), orzekającą; I. ustanowienie użytkowania wieczystego gruntu w całości na rzecz Anny P., II. przeniesienie na rzecz Anny P. własności opisanego budynku mieszkalnego "za zwrotem nakładów poniesionych przez Skarb Państwa na jego budowę".

Pomimo odwoływania się w przewidzianym trybie administracyjnym od II p. Decyzji (chodziło o to, by przejęcie nieruchomości aktem notarialnym nie było uwarunkowane wcześniejszym rozliczeniem wobec Skarbu Państwa), Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 5 marca 2007 r., uznał Decyzję Prezydenta za ostateczną.

W związku z powyższym Urząd Miasta, Biuro Gospodarki Nieruchomościami, przygotował wycenę omawianej nieruchomości, jako warunek wstępny podpisania aktu notarialnego. Operat szacunkowy, sporządzony na zlecenie Urzędu 10 grudnia 2007 r. ustalał wartość rynkową nieruchomości zabudowanej na 2 406 269 zł - w tym: 695 247 zł wartość prawa własności gruntu oraz 1 711 022 zł wartość budynku mieszkalnego. Urząd Miasta uznał kwotę 1 711 022 za podstawę do negocjacji i zarazem warunek notarialnego przeniesienia własności.

Brak środków finansowych na rozliczenie się z Urzędem Miasta (oboje z mężem utrzymują się z emerytury) zmusił Wnioskodawczynię do podjęcia decyzji sprzedaży omawianej nieruchomości na rynku wtórnym. Wnioskodawczyni prowadzi obecnie wstępne rozmowy z firmą, która wyposażona w pełnomocnictwo Wnioskodawczyni, mogłaby wnieść do Urzędu Miasta wymaganą kwotę, traktując ją jako zaliczkę na poczet określonej umową sprzedaży opisywanej nieruchomości.

Wnioskodawczyni zakłada, że sprzedaż ta nastąpiłaby w roku 2012, zgodnie z przygotowanym projektem umowy, po doprowadzeniu do przekazania Wnioskodawczyni przez Urząd Miasta nieruchomości, podpisaniu aktu notarialnego i wpisie do ksiąg Wieczystych. Kwota przychodu Wnioskodawczyni ze wzmiankowanej sprzedaży byłaby pomniejszona o kwotę wniesioną przez wspomnianą firmę do Urzędu Miasta i otrzymałaby Wnioskodawczyni ją po podpisaniu umowy ostatecznej sprzedaży.

Pismem z dnia 10 października 2011 r. Nr IPPB2/415-701/11-2/MS1 wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku poprzez:

* uzupełnienie stanu faktycznego poprzez wskazanie daty śmierci spadkodawcy,

* przedstawienie własnego stanowiska w przedmiotowej sprawie.

Wnioskodawczyni uzupełniła stan faktyczny:

* Uzupełnienie stanu faktycznego: Ojciec Wnioskodawczyni - inż. arch. R. J. P. zmarł 17 grudnia 1988 r. w Warszawie. Matka Wnioskodawczyni - inż. arch. A. B. P. zmarła 15 stycznia 1989 r. w Warszawie. Sąd Rejonowy Wydział IV Cywilny Postanowieniem z dnia 10 maja 1989 r. stwierdził nabycie przez Wnioskodawczynię, tj. Annę P.- O. spadku po obojgu rodzicach w całości.

* Ponadto Wnioskodawczyni przedstawiła własne stanowisko w przedmiotowej sprawie.

Pismem z dnia 3 listopada 2011 r. Nr IPPB2/436-374/11-4/MZ i Nr IPPB2/415-701/11-4/MS1 wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku poprzez:

* doprecyzowanie zdarzenia przyszłego poprzez jednoznaczne wskazanie czy nieruchomość przy ul. Ś. w W. Wnioskodawczyni nabyła w spadku tylko po ojcu czy również po matce (bowiem we wniosku z dnia 31 sierpnia 2011 r. (data wpływu 2 września 2011 r.) Wnioskodawczyni wskazała, że była jedyną spadkobierczynią swojego ojca Romana P., natomiast z uzupełnienia do wniosku wynika, że ojciec Wnioskodawczyni zmarł 17 grudnia 1988 r., matka 15 stycznia 1989 r. a Wnioskodawczyni postanowieniem Sądu z 10 maja 1989 r. nabyła spadek po obojgu rodzicach w całościach),

* wskazanie, czy sformułowane we wniosku pytanie nr 1 ma dotyczyć wyłącznie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, czy także przepisów innej ustawy,

* a zatem, jeżeli interpretacja ma dotyczyć przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, wówczas należy:

o uzupełnić stan faktyczny poprzez określenie na podstawie jakiej czynności cywilnoprawnej zostanie przeniesiona nieruchomość przez Urząd Miasta na rzecz Wnioskodawcy,

o przedstawić własne stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego, które winno być powiązane z przedstawionym zdarzeniem przyszłym i zadanym pytaniem,

* jeżeli interpretacja odnośnie pytania nr 1 ma dotyczyć także przepisów innej ustawy, wówczas należy:

o wskazać w zakresie przepisów jakiej ustawy ma być wydana interpretacja,

o przedstawić własne stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego, które winno być powiązane z przedstawionym zdarzeniem przyszłym i zadanym pytaniem,

o dokonać stosownej opłaty w kwocie 40 zł od każdego przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie informując, iż:

* W części G p.68 formularza wniosku ORD-IN wyraziła się nieprecyzyjnie stwierdzając, iż "jest jedynym spadkobiercą inż. arch. Romana P.". Chciała przez to zaznaczyć, że oprócz niej nie ma żadnych innych pretendentów do spadku po jej ojcu. W istocie jednak sprawa przedstawia się tak, jak napisała w żądanym uzupełnieniu wniosku z dnia 20 października 2011 r.

* W celu dokładnego i niebudzącego już wątpliwości przedstawienia stanu faktycznego Wnioskodawczyni jeszcze raz przytacza i omawia dane dotyczące śmierci jej rodziców i związanego z tym postępowania spadkowego. Ojciec - inż. arch. Roman P. zmarł 17 grudnia 1988 r. w Warszawie. Spadek po nim nabyły: żona A. B. P. oraz córka Anna P.- O. po 1/2 części spadku każda z nich. matka - inż. arch. A. B. P. zmarła 15 stycznia 1989 r. w Warszawie. Spadek po niej nabyła córka Anna P.- O. w całości. Nabycie spadku po obojgu rodzicach stwierdził Sąd Rejonowy Postanowieniem z dnia 10 maja 1989 r.

* Wnioskodawczyni informuje, iż sformułowane we wniosku pytanie nr 1 dotyczy wyłącznie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przeniesienie nieruchomości przy ul. Ś. w Warszawie przez Urząd Miasta na rzecz Anny P.- O. zostanie dokonane na podstawie umowy sprzedaży nieruchomości.

* Ponadto Wnioskodawczyni przedstawiła własne stanowisko w zakresie podatku od spadków i darowizn.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od spadków i darowizn. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, Wnioskodawczyni uważa, że nie powinna płacić podatku od wyżej wymienionej nieruchomości. Nieruchomość przy ul. Ś. w Warszawie, będącą własnością ojca Wnioskodawczyni od 1939 r., na mocy Dekretu z 26 października 1945 r. przeszła w 1957 r. na własność Skarbu Państwa. W momencie nabycia spadku wyż. wym. nieruchomość nie była więc własnością ojca Wnioskodawczyni, a Wnioskodawczyni nie wiedziała nawet czy będzie miała kiedykolwiek prawo ubiegać się o jej zwrot. W przekonaniu Wnioskodawczyni zgłoszenie Urzędowi Skarbowemu nabycia własności nieruchomości przy ul. Ś. w Warszawie nie mogło nastąpić po otrzymaniu spadku, tj. w 1989 r., gdyż własność ta nie była wówczas jej znana i przez wiele lat - praktycznie do dzisiaj - nie miała do wzmiankowanej nieruchomości praw właścicielskich. Wnioskodawczyni nadmienia, że w odniesieniu do spadku, dotyczącego lokalu mieszkalnego przy ul. S. w Warszawie, który był własnością zmarłego ojca, Wnioskodawczyni dokonała zgłoszenia podatkowego w wymaganym terminie. Decyzja ustanowienia na jej rzecz użytkowania wieczystego gruntu i przeniesienia własności budynku nieruchomości (o czym Wnioskodawczyni pisze w przesłanym wniosku - w części G p. 68) również nie dawała Wnioskodawczyni szansy uzyskania pełnych praw (sporządzenia aktu notarialnego), ponieważ zawarty w niej był warunek rozliczeń z dotychczasowym właścicielem - m.st. Warszawą, reprezentowanym przez Urząd Miasta - które to rozliczenia przekraczały jej możliwości finansowe. Projektowana transakcja sprzedaży na szczególnych warunkach (opisana przez Wnioskodawczynię w części G wniosku) - jedyna możliwość uzyskania chociaż częściowej korzyści z należnego jej spadku - według Wnioskodawczyni nie powinna być objęta podatkiem. Jeżeli bowiem przyjąć, że zwrot nieruchomości oznacza powrót do stanu sprzed wywłaszczenia czyli wejście w posiadanie przez nią w drodze dziedziczenia owej nieruchomości w roku 1989 (data przyjęcia spadku), to będzie tu miał zastosowanie przypadek zwolnienia z podatku nieruchomości zbywanych, jeżeli zostały one nabyte w drodze spadku do końca 2006 r. Przykład ten opisuje m.in. Broszura Informacyjna Ministerstwa Finansów "Opodatkowanie przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości". (Stan prawny na dzień 1 stycznia 2011 r.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2007 r. podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Natomiast w myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 r. podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem spadku.

Spadek definiuje art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zatem spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, przechodzące z chwilą śmierci na jedną lub kilka osób. Z powyższej normy prawnej wynika, że spadkobiercy w zasadzie wchodzą w sytuację prawną, w jakiej pozostawał spadkodawca. Oznacza to, że w skład spadku wchodzą prawa i obowiązki, ale także uzasadnione prawne nadzieje na nabycie prawa. Prawa majątkowe są składnikiem masy spadkowej dającym nabywcy w drodze dziedziczenia legitymację prawną do występowania z wnioskiem o ich dochodzenie. W myśl § 2 powołanego przepisu nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami. W obrębie zakresu pojęcia praw ściśle związanych z osobą spadkodawcy, znajdują się prawa mające służyć zaspokojeniu określonych interesów konkretnej osoby ze względu na jego indywidualną sytuację, np. roszczenie alimentacyjne, czy uprawnienie do renty. Zaznaczyć należy, że roszczenie o zwrot nieruchomości jest prawem majątkowym podlegającym opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. A zatem, jeżeli Wnioskodawczyni przysługiwało roszczenie o odzyskanie nieruchomości (klasyfikowane jako prawo majątkowe), to ciążył na niej obowiązek złożenia zeznania podatkowego o nabyciu praw do spadku.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem 1 stycznia 2007 r., stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 r. Na podstawie art. 6 ust. 4 zd. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.

Zgodnie z art. 5 ustawy - Ordynacja podatkowa zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.

Artykuł 21 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) reguluje sposób powstawania zobowiązań podatkowych i określa moment powstania takiego zobowiązania. Zobowiązanie podatkowe powstaje więc z dniem:

Na podstawie art. 68 § 1 i § 2 ww. ustawy zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 21 § 1 pkt 2, nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Natomiast, gdy podatnik:

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego wynika, iż obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn w przedmiotowej sprawie powstał z chwilą uprawomocnienia się postanowienia Sądu o nabyciu praw do spadku po rodzicach, tj. w 1989 r. Ponadto w wyniku wieloletniego postępowania, prowadzonego na drodze administracyjnej, Wnioskodawczyni otrzymała w 2003 r. Decyzję Prezydenta Miasta, orzekającą; I. ustanowienie użytkowania wieczystego gruntu w całości na rzecz A. P.-O., II. przeniesienie na rzecz Anny P.- O. własności opisanego budynku mieszkalnego "za zwrotem nakładów poniesionych przez Skarb Państwa na jego budowę".

Należy wskazać, że decyzja o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości nie kreuje prawa do nieruchomości, lecz tylko przywraca stosunki własnościowe sprzed wywłaszczenia. Przy zwrocie nieruchomości na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami nie mamy do czynienia z przeniesieniem na zasadach ogólnych własności nieruchomości na wywłaszczonego uprzednio właściciela, czy też jego spadkobierców.

Reasumując należy stwierdzić, iż Wnioskodawczyni z tytułu ustanowienia na jej rzecz użytkowania wieczystego gruntu w całości, nie będzie zobowiązana do uiszczenia podatku od spadków i darowizn. Na Wnioskodawczyni ciążył obowiązek złożenia zeznania podatkowego z tytułu nabycia praw do roszczenia po zmarłych rodzicach. Nadmienia się, że skoro obowiązek podatkowy z tytułu nabycia przez Wnioskodawczynię spadku po rodzicach powstał z datą uprawomocnienia się ww. orzeczenia sądu, tj. w 1989 r., w myśl powołanych przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa zobowiązanie podatkowe uległo przedawnieniu. Natomiast przeniesienie przez Urząd Miasta na rzecz Wnioskodawczyni własności budynku mieszkalnego na podstawie umowy sprzedaży nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.