IPPB2/436-372/09-4/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 28 września 2009 r. (data wpływu 30 września 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie wstąpienia w prawa zaspokojonego wierzyciela - jest prawidłowe.

W dniu 30 września 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie wstąpienia w prawa zaspokojonego wierzyciela.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka F (dalej: Spółka lub Finansujący) zamierza zawierać z kontrahentami (dalej: Korzystający) umowy leasingu, zgodnie z którymi Korzystający zobowiązywałby się ubezpieczyć przedmiot leasingu. W umowie ubezpieczenia (polisie) jako podmiot ubezpieczony wskazany byłby Finansujący (jako właściciel pojazdu), natomiast podmiotem ubezpieczającym (tj. strona umowy ubezpieczenia) byłby Korzystający.

Możliwość zawarcia umowy ubezpieczenia na rzecz osoby trzeciej wynika wprost z przepisu art. 808 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym ubezpieczający może zawrzeć umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek.

Rozwiązanie, w którym Korzystający byłby zobowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia przedmiotu leasingu, wynika z faktu, że taka umowa ubezpieczenia zabezpiecza Korzystającego przed negatywnymi konsekwencjami finansowymi w przypadku utraty lub uszkodzenia przedmiotu leasingu. W przypadku bowiem utraty lub zniszczenia przedmiotu leasingu, Korzystający jest zobowiązany do spłaty wszystkich (zaległych i przyszłych) rat leasingowych (art. 7095 § 3 Kodeksu cywilnego). Zawarcie umowy ubezpieczenia przedmiotu leasingu sprawia, że zagrożenie spłaty wszystkich rat leasingowych zostanie zredukowane do wartości stanowiącej różnicę pomiędzy wymagalną sumą zaległych i przyszłych rat leasingowych, a kwotą uzyskanego przez Spółkę odszkodowania z tytułu zawarcia umowy ubezpieczenia przedmiotu leasingu. W przypadku zaś uszkodzenia przedmiotu leasingu zawarcie umowy ubezpieczenia zapewnia Korzystającemu łatwiejsze wywiązanie się z jego umownego obowiązku utrzymywania przedmiotu leasingu w należytym stanie (art. 7097 § 1 Kodeksu cywilnego), poprzez zapewnienie środków na przywrócenie przedmiotu leasingu do stanu poprzedniego.

W umowie leasingu Korzystający zobowiązałby się ubezpieczyć przedmiot leasingu za pośrednictwem brokera wskazanego w umowie. Przed zawarciem umowy ubezpieczenia przez brokera Korzystający wskazywałby, którą ofertę z tych przedstawionych mu przez brokera wybiera. W przypadku braku wyboru, to broker byłby uprawniony do samodzielnego wyboru oferty i wykupienia polisy w imieniu Korzystającego (upoważnienie do dokonania takiego wyboru zawarte byłoby już w umowie leasingu).

Korzystający - jako ubezpieczający - zobowiązany byłby do zapłaty składki bezpośrednio do ubezpieczenia. W umowie leasingu Korzystający wyraziłby zgodę na to, aby w razie nieopłacenia przez niego składki w określonym terminie, składkę zapłacił Finansujący w celu wstąpienia w prawa zaspokojonego wierzyciela na podstawie art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem Spółka miałaby roszczenie do Korzystającego o zwrot zapłaconej składki.

Alternatywnym w stosunku do tego przewidzianego w art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu cywilnego rozwiązaniem jest poręczenie przez Spółkę w umowie leasingu lub w umowie łączącej Spółkę z ubezpieczycielem (umowie generalnej regulującej ubezpieczanie przedmiotów leasingu) za zobowiązanie Korzystającego wynikające z umowy ubezpieczenia. W razie nieopłacenia składki, Spółka - jako poręczyciel - dokonywałaby płatności na rzecz ubezpieczyciela, a następnie na podstawie art. 518 § 1 pkt 1 Kodeksu cywilnego dochodziła jej zwrotu od Korzystającego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Odpowiedź w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej. Wniosek w zakresie podatku od towarów i usług oraz podatku dochodowego od osób prawnych zostanie rozpatrzony odrębnie.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Sytuacja, w której Korzystający wyraża zgodę na zapłatę składki ubezpieczeniowej przez Finansującego w celu wstąpienia w prawa zaspokojonego wierzyciela, a następnie Finansujący płaci składkę ubezpieczeniową ubezpieczycielowi i wstępuje w prawa zaspokojonego wierzyciela na zasadach określonych w art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu cywilnego, nie rodzi obowiązku podatkowego w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Postanowienia umowy, zgodnie z którymi Finansujący - jako poręczyciel - jest zobowiązany pokryć koszt ubezpieczenia przedmiotu leasingu (w sytuacji gdy Korzystający nie opłaci składki ubezpieczeniowej), a następnie wchodzi w prawa zaspokojonego wierzyciela na zasadach określonych w art. 518 § 1 pkt 1 kodeksu cywilnego, nie skutkują powstaniem obowiązku podatkowego w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) - dalej ustawa o p.c.c. - zawiera w art. 1 ust. 1 zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela jest odrębną instytucją prawa cywilnego uregulowaną w przepisach art. 518 Kodeksu cywilnego. W świetle art. 518 § 1 pkt 1 i 3 Kodeksu cywilnego, osoba trzecia, która spłaca wierzyciela, nabywa spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty, jeżeli płaci cudzy dług, za który jest odpowiedzialna osobiście (chodzi o poręczyciela) lub jeżeli działa za zgodą dłużnika w celu wstąpienia w prawa wierzyciela, przy czym zgoda dłużnika musi być wyrażona pod rygorem nieważności na piśmie (tzw. subrogacja). Wstąpienie w prawa wierzyciela stanowi przykład cesji ustawowej (legalnej), tj. zaistnienie przesłanek wskazanych w ww. przepisach, doprowadza z mocy prawa do przejścia wierzytelności na osobę spłacającą wierzyciela.

Ponieważ subrogacja nie została wymieniona w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o p.c.c., należy wskazać, iż czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Podsumowując więc sytuacja, w której:

* Finansujący (po uprzednim wyrażeniu zgody przez Korzystającego) pokrywa koszt zawarcia umowy ubezpieczenia, a następnie wchodzi w prawa zaspokojonego wierzyciela na zasadach określonych w art. 518 § 1 pkt 3 kodeksu cywilnego; lub

* Finansujący - jako poręczyciel - jest zobowiązany pokryć koszt zawarcia umowy ubezpieczenia (w sytuacji gdy Korzystający nie opłaci składki ubezpieczeniowej), a następnie wchodzi w prawa zaspokojonego wierzyciela na zasadach określonych w art. 518 § 1 pkt 1 Kodeksu cywilnego,nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.