IPPB2/436-330/09-4/AF
Pismo z dnia 9 grudnia 2009 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB2/436-330/09-4/AF
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 27 sierpnia 2009 r. (data wpływu 7 września 2009 r.) oraz piśmie uzupełniającym braki formalne na wezwanie z dnia 16 listopada 2009 r. Nr IPPB2/436-330/09-2/AF o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania zakupu i sprzedaży własnych akcji przez Spółkę - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 7 września 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania zakupu i sprzedaży własnych akcji przez Spółkę.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.
W celu zwiększenia motywacji pracowników, Spółka E (zwana dalej Spółką) podjął decyzję o utworzeniu trzyletniego pracowniczego programu motywacyjnego (zwanego dalej PPM). Zgodnie z założeniami PPM pracownicy kadry kierowniczej Grupy E (z wyłączeniem członków Zarządu), czyli pracownicy Spółki i spółek zależnych, otrzymają możliwość zakupu akcji Spółki po cenie preferencyjnej w wysokości 11 zł za każdą akcję, przy czym cena preferencyjna jest niższa od aktualnej wartości rynkowej akcji Spółki. Wprowadzenie PPM nastąpiło na podstawie uchwały Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Spółki (uchwała nr 14/2009). Łączna suma akcji, które zostaną zaoferowane osobom uprawnionym w latach 2009-2011 nie przekroczy 150.000 akcji (co jest równe 1,19% ogółu akcji Spółki). W celu realizacji programu, Spółka zaoferuje do 50.000 akcji rocznie, które zostaną uprzednio skupione na rynku regulowanym w ramach utworzonego kapitału rezerwowego. Zakup (sprzedaż akcji także) przez Spółkę ma nastąpić bez pośrednictwa firm inwestycyjnych (domów maklerskich, itd.). Zasady oraz ilość akcji przyznawanych określonym pracownikom oparte zostaną o szczegółowe założenia PPM, które mają zostać opracowane przez Zarząd Spółki. Czynniki warunkujące przyznanie akcji będą miały charakter uznaniowy i będą odzwierciedlały m.in. pozycję pracownika w Grupie oraz udział w osiąganych wynikach. Zgodnie z założeniami planowany jest 4 - miesięczny okres liczony od momentu faktycznego otrzymania akcji, w ciągu, którego pracownicy nie będą mogli ich zbyć. Wiadomym jest, że na zakupie i sprzedaży własnych akcji Spółka zanotuje stratę (przychód będzie mniejszy od kosztów ich zakupu).
W związku z opisanym stanem faktycznym, Spółka powzięła wątpliwości dotyczące konsekwencji podatkowych przedmiotowej transakcji w podatku od czynności cywilnoprawnych, zwanym dalej podatkiem p.c.c. Wątpliwości te spowodowały powstanie pytania wskazanego w polu 55 niniejszego wniosku.
Pismem z dnia 12 listopada 2009 r. Nr IPPB2/436-330/09-2/AF wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez przesłanie pełnomocnictwa lub innego dokumentu poświadczonego za zgodność z oryginałem, z którego wynika prawo do występowania w imieniu Wnioskodawcy z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego przez Panią Agnieszkę G i Pana Józefa Z. Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.
W związku z powyższym zadano następujące pytania:
Czy zakup i sprzedaż własnych akcji przez Spółkę podlega opodatkowaniu podatkiem p.c.c.
Zdaniem Wnioskodawcy:
Spółka uważa, iż zarówno czynność zakupu, jak i sprzedaży własnych akcji przez Spółkę, podlega opodatkowaniu podatkiem p.c.c. Taki wniosek wprost wynika z treści art. 1 ust. 1 pkt 1) Iit. a) ustawy o p.c.c. Wymieniono w nim - jako czynność cywilnoprawną podlegającą podatkowi p.c.c. czynność sprzedaży rzeczy i praw majątkowych. Dlatego sprzedaż akcji - a te są prawami majątkowymi - podlega p.c.c.
To, iż zarówno czynność zakupu, jak i sprzedaży akcji będzie podlegać p.c.c. wynika także z faktu, iż będzie ona dokonywana bez pośrednictwa firm inwestycyjnych. Gdyby bowiem Spółka korzystała, przy zakupie i sprzedaży własnych akcji, bez pośrednictwa firm inwestycyjnych (np. domów maklerskich), to wtedy takie transakcje byłyby zwolnione z podatku p.c.c., na podstawie art. 9 pkt 9) ustawy o p.c.c.
Kolejnym argumentem na okoliczność podlegania omawianych transakcji podatkowi p.c.c. jest to, iż z tytułu transakcji zakupu i sprzedaży akcji Spółki, żadna ze stron tych transakcji nie będzie opodatkowania, ani zwolniona z podatku od towarów i usług, zwanego dalej podatkiem VAT - art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c., przewiduje niepodleganie czynności cywilnoprawnej podatkowi p.c.c., właśnie, jeżeli któraś ze stron takiej transakcji jest opodatkowana, albo zwolniona z podatku VAT, w związku z tą transakcją. Taki wniosek (o niepodleganiu omawianych czynności podatkowi VAT) wynika z następujących argumentów:
zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Za działalność gospodarczą (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT) uważa się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób często. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzysta towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
akcje nie są w rozumieniu ustawy o VAT towarem (towary definiuje art. 2 pkt 6) ustawy o VAT). Sprzedaży akcji nie można więc uznać za dostawę towarów. Jednak wszystko, co nie jest dostawą - w myśl przepisów ustawy o VAT - uznawane jest za usługę. Bowiem zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów określonej w art. 7, w tym również: 1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej, 2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji, 3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu, lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Wydawać się więc może, na pierwszy rzut oka, że zgodnie z powyższą regulacją zbycie akcji należy potraktować jako świadczenie usług (art. 8 ust. 1 pkt 1). Taka interpretacja nie byłaby jednak prawidłowa, bowiem opodatkowaniu podlegają czynności wykonywane w ramach tzw. profesjonalnej aktywności podatnika, która, co do zasady, pozostaje w zgodzie z profilem jego działalności. Oczywiste jest, iż podatnik VAT świadczący nawet incydentalnie jakąkolwiek usługę, dającą się przypisać jego przedsiębiorstwu, powinien z tego tytułu rozliczyć podatek od towarów i usług - np. prowadzący hotel w miejscowości turystycznej, który umieścił na budynku reklamę, jest zobligowany uznać tę czynność za usługę opodatkowaną. Nie ulega jednak wątpliwości, że status bycia podatnikiem VAT nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności życiowej podmiotu. Przy przyjęciu innej interpretacji każdą czynność osoby fizycznej prowadzącej przedsiębiorstwo, np. sprzedaż prywatnego samochodu czy telewizora, należałoby rozpatrywać pod kątem ewentualnych zwolnień przedmiotowych lub podmiotowych. Taka interpretacja byłaby oczywiście błędna. Tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki, należy uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług.
Podobne kwestie były przedmiotem sporów przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości. W dwóch sprawach: między Polysar lnvestments Netherlands BV a Inspecteur der lnvoerrechten en Accijnzen (C-60/90) oraz pomiędzy H Hełm CV a Staatssecretaris van Financien (C-80/95) Trybunał orzekł, że sam fakt posiadania udziałów i innych papierów wartościowych nie stanowi działalności gospodarczej, która skutkowałaby uznaniem udziałowca za podatnika. Identycznie Trybunał orzekał w zakresie nabywania udziałów i ich sprzedaży (sprawa między Wellcome Trust Ltd a Commissioners of Customs and Excise - C-155/94). Trybunał podkreślał, iż nawet jeśli udziałowiec został uznany za podatnika w stosunku do innej działalności, posiadanie udziałów stanowi odrębny aspekt jego działalności, który nie jest objęty zakresem VAT.
Od zasady tej (że sprzedaż akcji i udziałów nie podlega VAT) orzecznictwo ETS przewiduje pewne wyjątki w sytuacji, gdy:
- sprzedaż akcji (udziałów) prowadzona jest w ramach działalności gospodarczej i maklerskiej,
- posiadanie akcji (udziałów) jest bezpośrednim, stałym i koniecznym warunkiem rozszerzenia działalności gospodarczej posiadacza.
Skoro w rozpatrywanym przypadku wskazane wyjątki nie występują, stwierdzić trzeba, że transakcje sprzedaży (uprzednio nabycia także) własnych akcji przez Spółkę, nie podlegają podatkowi AT.
Na umocnienie tej tezy warto nadmienić, że Spółka nie ma w przedmiocie swojej działalności gospodarczej (w KRS) świadczenia usług finansowych (gdyby uznać, że sprzedaż akcji podlega VAT, to byłyby to właśnie usługi finansowe). Skoro więc w przedmiocie działalności Spółki takich usług nie ma, a omawiana akcja zakupu i sprzedaży akcji Spółki pracownikom, oraz osobom ze spółek zależnych grupy E ma charakter doraźny, to także świadczy o tym, iż omawiane transakcje nie podlegają VAT.
Skoro więc, w świetle powyższego, transakcje zakupu i sprzedaży akcji Spółki, nie uczynią nikogo w tych transakcjach podatnikiem podatku VAT (nie będzie ani sprzedaży opodatkowanej, ani zwolnionej), to takie transakcje będą podlegać p.c.c.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.
Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.