IPPB2/436-292/14-2/LS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 29 maja 2014 r. (data wpływu 2 czerwca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia akcji za pośrednictwem Domu Maklerskiego - jest prawidłowe.

W dniu 2 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia akcji za pośrednictwem Domu Maklerskiego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

1. I. B.V. (dalej: "Wnioskodawca") jest spółką będącą rezydentem podatkowym w Holandii, Wnioskodawca posiada obecnie 80% akcji w spółce Towarzystwo Emerytalne (dalej: "Spółka"). Spółka jest podmiotem zarządzającym Funduszem Emerytalnym oraz Funduszem Emerytalnym

2. Drugim akcjonariuszem w Spółce, posiadającym 20% akcji (dalej: "Akcje"), jest Bank (dalej: "Sprzedający"). Wnioskodawca rozważa zakup od Sprzedającego Akcji posiadanych przez Sprzedającego w Spółce.

Zgodnie z założeniami, w transakcję sprzedaży Akcji przez Sprzedającego na rzecz Wnioskodawcy zaangażowany zostanie dom maklerski lub bank prowadzący działalność maklerską lub inny podmiot wymieniony w art. 3 pkt 32 lub pkt 33 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (dalej: "Dom Maklerski"). Dom Maklerski zostanie zaangażowany przez Wnioskodawcę, przez Sprzedającego lub też łącznie przez Wnioskodawcę i Sprzedającego na podstawie stosownej umowy zawartej z Domem Maklerskim, w której Dom Maklerski zobowiąże się do pośredniczenia, za odpowiednim wynagrodzeniem, w transakcji sprzedaży Akcji przez Sprzedającego na rzecz Wnioskodawcy. Czynności, które zostaną powierzone Domowi Maklerskiemu w ramach transakcji sprzedaży Akcji będą obejmować przede wszystkim:

* zawarcie umowy sprzedaży Akcji (i) w imieniu i na rachunek Wnioskodawcy, lub (ii) w imieniu i na rachunek Sprzedającego, lub też (iii) w imieniu i na rachunek zarówno Wnioskodawcy jak i Sprzedającego;

* rozliczenie nabycia Akcji przez Wnioskodawcę poprzez podjęcie czynności mających na celu przeniesienie Akcji, w tym przyjęcie Akcji do depozytu;

* pośrednictwo w zapłacie ceny za nabycie Akcji przez Wnioskodawcę;

* wystawienie potwierdzenia dokonania transakcji.

Dodatkowo, Dom Maklerski może być zaangażowany w czynności pomocnicze bezpośrednio związane z umową sprzedaży Akcji obejmujące na przykład:

* wsparcie Wnioskodawcy lub Sprzedającego, albo też obu stron w przygotowaniu struktury transakcji (np. w zakresie zasad przeprowadzenia transakcji sprzedaży lub przeniesienia akcji, warunków wymaganych do skutecznego zrealizowania transakcji);

* udział Domu Maklerskiego w negocjacjach co do warunków sprzedaży Akcji;

* wsparcie w przygotowaniu dokumentacji transakcji (np. przyjmowanie i przekazywanie oświadczeń stron), itp.

Czynności wykonywane przez Dom Maklerski nie będą obejmować skojarzenia stron transakcji, gdyż z uwagi na fakt, iż transakcja ta będzie przeprowadzana w ramach Grupy I., nie ma konieczności angażowania Domu Maklerskiego do poszukiwania nabywcy lub sprzedającego Akcje. Przed zaangażowaniem Domu Maklerskiego, pomiędzy stronami transakcji mogą zostać zawarte określone porozumienia dotyczące transakcji, przykładowo list intencyjny, czy też umowa przedwstępna sprzedaży, co może być konieczne z uwagi na fakt, iż Spółka jest podmiotem regulowanym, przez co zbycie Akcji Spółki może wymagać zgłoszenia lub zgody udzielonej przez Komisję Nadzoru Finansowego. Niemniej jednak, tego rodzaju ewentualne porozumienia zawarte pomiędzy stronami nie będą skutkowały sprzedażą Akcji, gdyż umowa sprzedaży Akcji zostanie zawarta przy udziale Domu Maklerskiego, który będzie występował w imieniu i na rachunek jednej ze stron lub też obu stron transakcji oraz świadczył inne usługi przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż Akcji w Spółce dokonana przy udziale Domu Maklerskiego wykonującęgo czynności wskazane w opisie zdarzenia przyszłego będzie zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż Akcji przeprowadzona przy udziale Domu Maklerskiego wykonującego czynności wskazane w opisie zdarzenia przyszłego będzie zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej: "p.c.c.") na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o p.c.c.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o p.c.c., opodatkowaniu tą daniną podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Z uwagi na fakt, iż akcje stanowią prawo majątkowe, co do zasady, sprzedaż akcji podlega opodatkowaniu p.c.c.

Niemniej jednak, ustawa o p.c.c. przewiduje w określonych sytuacjach zwolnienie sprzedaży akcji z podatku p.c.c. Jedno z takich zwolnień przewidziane zostało w art. 9 pkt 9 lit. b ustawy o p.c.c., zgodnie z którym zwalnia się od tego podatku sprzedaż praw majątkowych, będących instrumentami finansowymi dokonywaną za pośrednictwem firm inwestycyjnych lub zagranicznych firm inwestycyjnych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538, z późn. zm. - dalej: "Ustawa OIF").

Jak wynika z art. 2 ust. 1 pkt 1 Ustawy OIF, instrumentami finansowymi w rozumieniu tej ustawy są, między innymi, papiery wartościowe. Zgodnie natomiast z art. 3 pkt 1 lit. a Ustawy OIF, pod pojęciem papierów wartościowych rozumie się, między innymi, akcje. Mając to na uwadze, pierwszy z warunków zwolnienia przewidzianych w art. 9 pkt 9 lit. b ustawy o p.c.c., czyli uznanie Akcji za prawa majątkowe będące instrumentami finansowymi, jest spełniony w przypadku planowanej transakcji.

Kolejnym warunkiem jest posiadanie przez Dom Maklerski statusu firmy inwestycyjnej lub zagranicznej firmy inwestycyjnej. Zgodnie z definicjami tych pojęć zawartymi w art. 3 Ustawy OIF, ilekroć mowa jest o:

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Dom Maklerski, który zostanie zaangażowany do pośredniczenia w transakcji sprzedaży Akcji przez Sprzedającego na rzecz Wnioskodawcy, będzie spełniał wyżej wskazaną definicję firmy inwestycyjnej lub zagranicznej firmy inwestycyjnej. Będzie to bowiem podmiot uprawniony do prowadzenia działalności maklerskiej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ostatnim warunkiem, który musi być spełniony do zastosowania zwolnienia z art. 9 pkt 9 lit. b ustawy o p.c.c. do planowanej sprzedaży Akcji, jest przeprowadzenie tej transakcji za pośrednictwem Domu Maklerskiego. Ustawa o p.c.c. nie wskazuje, co należy rozumieć pod pojęciem "sprzedaż dokonana za pośrednictwem" firmy inwestycyjnej. Dlatego też, celem ustalenia znaczenia tego pojęcia zasadne jest sięgnięcie do innych aktów prawnych, w szczególności do Kodeksu cywilnego i Ustawy OIF. Stosownie do art. 535 Kodeksu cywilnego, przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na rzecz kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Na podstawie art. 555 Kodeksu cywilnego, przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii oraz praw (np. praw majątkowych wynikających z papierów wartościowych).

Ogólne pojęcie "pośrednictwa" nie zostało zdefiniowane w przepisach prawa. Zgodnie z definicją powszechną zawartą w Słowniku języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka (Warszawa 1999, t. 2, s. 814), pośrednictwo, to:

Biorąc pod uwagę powyższą definicję należy stwierdzić, iż sposób zaangażowania Domu Maklerskiego w transakcję sprzedaży Akcji stanowił będzie pośrednictwo. Dom Maklerski wystąpi bowiem w roli łącznika pomiędzy Sprzedającym i Wnioskodawcą, a, w szczególności, będzie zawierał umowę w imieniu i na rachunek jednej ze stron lub też obu stron transakcji.

Zważywszy, że Dom Maklerski jest podmiotem, którego działalność jest regulowana ustawowo, zasadne jest także sięgnięcie do przepisów prawa regulujących działalność maklerską. Stosownie do art. 69 ust. 2 Ustawy OIF, podstawowa działalność maklerska obejmuje wykonywanie czynności polegających na:

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, w zakres obowiązków Domu Maklerskiego będzie wchodzić, między innymi, reprezentowanie jednej ze stron lub też obu stron transakcji w umowie sprzedaży, rozliczenie transakcji sprzedaży, pośrednictwo w zapłacie ceny. Mając to na uwadze, należy stwierdzić, iżzaangażowanie to powinno być uznane za pośrednictwo, a cała transakcja sprzedaży Akcji za umowę zawartą za pośrednictwem firmy inwestycyjnej, a zatem korzystającą ze zwolnienia wskazanego w art. 9 pkt 9 lit. b ustawy o p.c.c.

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w szeregu interpretacji podatkowych dotyczących podobnych transakcji. Tytułem przykładu można wskazać na następujące pisma:

* interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 30 sierpnia 2010 r. (nr IPPB2/436-234/10-2/MZ, w której stwierdzono: "pośrednictwo przy zawieraniu umowy sprzedaży akcji ma miejsce w sytuacji, gdy Dom Maklerski lub Bank prowadzący działalność maklerską uczestniczy przy dokonywaniu tejże umowy. Pojęcie pośrednictwa obejmuje zatem przykładowo zawarcie urnowy przez Dom Maklerski w imieniu jednej ze stron transakcji, a także czynności maklerskie, o który mowa w art. 69 ust. 7 pkt 7 w zw. z pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, tj. wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia papierów wartościowych, na rachunek dającego zlecenie."

* identyczne stanowisko do powyższego wyrażone zostało także w interpretacjach Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 8 września 2010 r. (IPPB2/436-237/10-2/AF) oraz z dnia 2 lipca 2012 r. {nr IPPB2/436-147/12-4/MZ).

Należy również wskazać, iż, zgodnie ze stanowiskiem organów podatkowych, pojęcie pośrednictwa w sprzedaży akcji nie sprowadza się wyłącznie do działalności polegającej na przyjęciu deklaracji zbycia (nabycia) akcji oraz znalezieniu nabywcy w celu zawarcia transakcji (przykładowo, stanowisko takie zaprezentował Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku w decyzji z dnia 13 grudnia 2006 r., nr PO/436/1/0007/06). Tym samym, brak działań Domu Maklerskiego zmierzających do skojarzenia stron transakcji (tekst jedn.: znalezienia kupującego i sprzedającego zainteresowanych sprzedażą akcji), nie wyklucza uznania transakcji za sprzedaż Akcji dokonaną za pośrednictwem Domu Maklerskiego, Decydującym bowiem czynnikiem dla uznania, że sprzedaż Akcji zostanie dokonana za pośrednictwem firmy inwestycyjnej, jest to, aby pośrednictwo odnosiło się do samej cywilnoprawnej transakcji sprzedaży akcji, nie zaś do innych czynności, które mogą być związane z taką sprzedażą. Stanowisko takie zostało zaprezentowane między innymi w interpretacjach Dyrektora izby Skarbowej w Warszawie z dnia 29 grudnia 2009 r. nr IPPB2/436-390/09-2/MZ oraz nr IPPB2/436-388/09-2/AF.

Mając na uwadze powyższą analizę, zdaniem Wnioskodawcy, planowana sprzedaż Akcji przeprowadzona w sposób opisany w niniejszym wniosku będzie korzystała ze zwolnienia z p.c.c. na podstawie art. 9 pkt 9 lit. b ustawy o p.c.c.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają także - na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy - zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4.

W myśl art. 9 pkt 9 ww. ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż praw majątkowych, będących instrumentami finansowymi:

- w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538, ze. zm.).

Z treści przepisu art. 9 pkt 9 lit. b powyższej ustawy wynika, że aby można było mówić o zastosowaniu zwolnienia określonego w tym przepisie, sprzedaż praw majątkowych, będących instrumentami finansowymi musi być dokonywana za pośrednictwem firm inwestycyjnych lub zagranicznych firm inwestycyjnych.

Tym samym pośrednictwo ww. instytucji dotyczyć musi sprzedaży, a nie innej czynności dokonywanej w związku ze sprzedażą, np. w celu jej wykonania. Zatem, w celu wyjaśnienia przedmiotowej sprawy w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, jak należy rozumieć wyrażenie "sprzedaż za pośrednictwem".

Na podstawie art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na rzecz kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. W powołanym przepisie jest mowa tylko o rzeczach jako przedmiotach materialnych (art. 45 Kodeksu cywilnego), jednakże zgodnie z art. 555 Kodeksu cywilnego przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii oraz praw. Ustawa Kodeks cywilny nie zawiera w tym przedmiocie wyłączeń w odniesieniu do sprzedaży praw wynikających z papierów wartościowych.

Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 z późn. zm.), instrumentami finansowymi są papiery wartościowe. Natomiast art. 3 pkt 1 lit. a ww. ustawy stanowi, że papierami wartościowymi są: akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego.

Zgodnie z art. 3 pkt 33 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o firmie inwestycyjnej - rozumie się przez to Dom Maklerski, bank prowadzący działalność, zagraniczną firmę inwestycyjną prowadzącą działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zagraniczną osobę prawną z siedzibą na terytorium państwa należącego do OECD lub WTO, prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność.

Stosownie do treści art. 3 pkt 9 ww. ustawy ilekroć w ustawie jest mowa o obrocie zorganizowanym rozumie się przez to obrót papierami wartościowymi lub innymi instrumentami finansowymi dokonywany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na rynku regulowanym albo w alternatywnym systemie obrotu.

W związku z powyższym za sprzedaż praw majątkowych, będących instrumentami finansowymi (w tym akcji), także w rozumieniu art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, należy uznać umowę zobowiązującą jedną stronę czynności do przeniesienia praw wynikających z papierów wartościowych (ewentualnie także innych czynności - np. wydania papierów wartościowych istniejących w formie dokumentów), a drugą stroną do zapłaty ceny (ewentualnie także innych czynności - np. odbioru papierów wartościowych istniejących w formie dokumentów).

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca rozważa zakup od Sprzedającego Akcji posiadanych przez Sprzedającego w Spółce. Zgodnie z założeniami, w transakcję sprzedaży Akcji przez Sprzedającego na rzecz Wnioskodawcy zaangażowany zostanie dom maklerski lub bank prowadzący działalność maklerską lub inny podmiot wymieniony w art. 3 pkt 32 lub pkt 33 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (dalej: "Dom Maklerski"). Dom Maklerski zostanie zaangażowany przez Wnioskodawcę, przez Sprzedającego lub też łącznie przez Wnioskodawcę i Sprzedającego na podstawie stosownej umowy zawartej z Domem Maklerskim, w której Dom Maklerski zobowiąże się do pośredniczenia, za odpowiednim wynagrodzeniem, w transakcji sprzedaży Akcji przez Sprzedającego na rzecz Wnioskodawcy.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż sprzedaż papierów wartościowych to szczególny typ umowy sprzedaży praw majątkowych i wobec tego podlega regulacjom ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Przy czym, jeżeli dokonywana jest za pośrednictwem określonych podmiotów, wymienionych w art. 9 pkt 9 lit. b ww. ustawy, to korzysta ze zwolnienia z tego podatku.

Pośrednictwo przy zawieraniu umowy sprzedaży akcji ma miejsce w sytuacji, gdy firma inwestycyjna prowadząca działalność uczestniczy przy dokonywaniu tejże umowy. Pojęcie pośrednictwa obejmuje zatem przykładowo zawarcie umowy przez firmę inwestycyjną w imieniu jednej ze stron transakcji, a także czynności maklerskie, o których mowa w art. 69 ust. 2 pkt 2 w zw. z pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, tj. wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia papierów wartościowych, na rachunek dającego zlecenie; doradztwie i innych usługach w zakresie łączenia, podziału oraz przejmowania przedsiębiorstw, sporządzaniu analiz inwestycyjnych, analiz finansowych oraz innych rekomendacji o charakterze ogólnym dotyczących transakcji w zakresie instrumentów finansowych.

Reasumując należy stwierdzić, że w sytuacji przedstawionej w zdarzeniu przyszłym we wniosku zastosowanie znajdzie przepis art. 9 pkt 9 lit. b ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, przedmiotowa transakcja będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, wskazać należy, iż rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.