IPPB2/436-273/08-4/MZ
Pismo z dnia 3 października 2008 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB2/436-273/08-4/MZ
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 19 czerwca 2008 r. (data wpływu 11 lipca 2008 r.) oraz piśmie z dnia 17 września 2008 r. (data wpływu 22 września 2008 r.) uzupełniającym braki formalne na wezwanie Nr IPPB2/436-273/08-2/MZ z dnia 11 września 2008 r. (data nadania 12 września 2008 r., data doręczenia 17 września 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umów pożyczek - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 11 lipca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umów pożyczek.
W przedmiotowym wniosku zostały przedstawione następujące zdarzenia przyszłe.
Spółka pod firmą G. Sp. z o.o. w związku z budową centrum handlowego w G... zamierza podpisać umowę pożyczki z zagranicznym pożyczkodawcą będącym rezydentem Holandii. Pożyczkodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od wartości dodanej na terytorium Holandii. Przeznaczeniem pożyczki jest finansowanie ww. budowy. Pożyczkodawca nie posiada udziałów w Spółce. Warunki na jakich udzielona będzie pożyczka określone będą w umowie wraz z wynagrodzeniem pożyczkodawcy w postaci odsetek. Z tytułu wypłaconych odsetek bądź w dacie wymagalności jeżeli odsetki nie będą spłacone Spółce zamierza, jako podatnik z tytułu importu usług pośrednictwa finansowego, wystawiać fakturę wewnętrzną VAT z uwzględnieniem zwolnienia z VAT tych usług oraz wykazać w deklaracji VAT-7 obrót zwolniony.
Spółka rozważa także możliwość zaciągnięcia pożyczki od zagranicznego podmiotu nie będącego podatnikiem podatku od wartości dodanej której przeznaczeniem będzie również finansowanie ww. inwestycji. Umowa pożyczki podpisana będzie poza granicami RP, jak także w momencie podpisania umowy pieniądze znajdowały się będą na koncie bankowym poza granicami RP.
Pismem z dnia 11 września 2008 r. Nr IPPB2/436-273/08-2/MZ wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez:
* wskazanie miejsca dokonania czynności cywilnoprawnej oraz, gdzie znajdowały się pieniądze w chwili zawierania umowy pożyczki odnośnie pierwszego opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego,
* określenie, czy pożyczkodawca jest udziałowcem pożyczkobiorcy w zakresie drugiego przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego,
* przesłania aktualnego pełnomocnictwa lub innego dokumentu (KRS) poświadczonego za zgodność z oryginałem, z którego wynika prawo do występowania w imieniu wnioskodawcy z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego przez Pana X.
Wnioskodawca w terminie uzupełnił wniosek informując, iż:
* miejscem dokonania czynności cywilnoprawnej będzie terytorium Holandii jak także pieniądze będą znajdowały się poza terytorium RP - odnośnie pierwszego opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego,
* pożyczkodawca nie jest udziałowcem pożyczkobiorcy w zakresie drugiego przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego.
Ponadto do niniejszego wyjaśnienia załączono oryginał KRS z którego wynika, iż Pan P.... XXX jest prokurentem samoistnym Spółki.
W związku z powyższym zadano następujące pytania:
Czy pożyczka udzielona Spółce przez podmiot zagraniczny będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania p.c.c. ze względu na fakt, iż pożyczka będzie podlegała w Polsce opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako usługa zwolniona.
Czy pożyczka udzielona przez podmiot zagraniczny nie będący podatnikiem podatku od wartości dodanej jeżeli zawarta jest poza granicami RP i środki znajdują się poza RP korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 1 ust. 4 pkt 2 ustawy o p.c.c.
Zdaniem wnioskodawcy.
Mając na uwadze przedstawiony powyżej stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy o p.c.c. i VAT, Spółka stoi na stanowisku, że jako pożyczkobiorca nie będzie zobowiązana do opodatkowania p.c.c. gdyż jedna ze stron z tytułu zawarcia umowy pożyczki będzie zwolniona z podatku VAT, czyli zajdą przesłanki wskazane w art. 2 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie bowiem z ww. przepisem ustawy o p.c.c. podatkowi temu nie podlegają "czynności cywilnoprawne", jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem VAT lub zwolniona z podatku VAT. Przepis art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT stanowi, że opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 tejże ustawy. Zgodnie z art. 27 ust. 3 pkt 2, w związku z art. 4 pkt 4 ustawy o VAT, w przypadku, gdy usługi finansowe są świadczone na rzecz podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona. Zatem w odniesieniu do pożyczki miejscem świadczenia (a także miejscem opodatkowania VAT) będzie Polska. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 17 ust. 2 ustawy o VAT w przypadku usług finansowych świadczonych przez podatników posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju podatnikami w każdym przypadku są usługobiorcy tych usług.
Zdaniem Spółki kwalifikując określoną umowę do opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych należy mieć na uwadze postanowienia zawarte w art. 1 ust. 4 pkt 2 ustawy o p.c.c. zgodnie z którymi, opodatkowaniu p.c.c. podlegają czynności cywilnoprawne, których przedmiotem są rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, jeżeli łącznie spełnione są dwie przesłanki, tj. nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium RP i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium RP. Zatem, jeżeli czynność została dokonana za granicą oraz w momencie zawarcia umowy pieniądze znajdowały się będą poza granicami RP czynność ta nie podlega opodatkowaniu p.c.c.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych zdarzeń przyszłych uznaje się za prawidłowe.
Na wstępie należy wyjaśnić, iż stanowisko Wnioskodawcy w zakresie braku obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych uznano za prawidłowe, jednakże uzasadnienie prawne jest w stosunku do pierwszego przedstawionego zdarzenia przyszłego odmienne od uzasadnienia przedstawionego przez Wnioskodawcę.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają wymienione w tym przepisie czynności cywilnoprawne, w tym między innymi umowy pożyczki.
Elementami przedmiotowo istotnymi określonej w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) umowy pożyczki są: obowiązek pożyczkodawcy przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku oraz obowiązek pożyczkobiorcy zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
W praktyce największe znaczenie, zarówno w obrocie gospodarczym jak i nieprofesjonalnym, mają pożyczki pieniężne. Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile chodzi o zaznaczenie samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 k.c. jest elementem przedmiotowo istotnym tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek.
Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.
Czynności cywilnoprawne zawarte w katalogu zamkniętym określonym w art. 1 wymienionej ustawy podlegają omawianemu podatkowi od czynności cywilnoprawnych o ile spełniają przesłanki zawarte w art. 1 ust. 4 cytowanej ustawy.
Zgodnie z powyższym artykułem czynności cywilnoprawne w tym pożyczka podlegają omawianemu podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są:
rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Dla powstania obowiązku podatkowego w p.c.c. istotne jest to, aby w momencie zawarcia umowy przedmiot w postaci środków pieniężnych znajdował się na terenie kraju, a w przypadku gdy pieniądze znajdują się za granicą, aby nabywca miał miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium RP i jednocześnie czynność dokonana została na terytorium Polski.
Należy zauważyć, iż dla opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych obydwa warunki muszą być spełnione kumulatywnie. Jeżeli zostanie spełniony tylko jeden z nich, nie powstanie obowiązek podatkowy.
W świetle przedstawionych przez Spółkę sytuacji w dniu zawarcia umów pożyczek pieniądze będą znajdowały się za granicą i umowy zostaną zawarte za granicą, tym samym opisana czynność nie będzie podlegała opodatkowaniu p.c.c., bowiem nie wystąpiła żadna z przesłanek zawartych w art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Wnioskodawca w złożonym wniosku powołał art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, który zawiera wykaz czynności niepodlegających opodatkowaniu, a nie zwolnionych z podatku.
Zwolnienie podatkowe i niepodleganie podatkowi spełniają podobne funkcje na gruncie danego podatku. W obydwu sytuacjach skutkiem jest niepowstanie obowiązku zapłaty podatku. Jednakże są to tylko podobne, a nie identyczne funkcje.
W przypadku zwolnienia podatkowego mamy do czynienia z objęciem danej kategorii sytuacji zakresem danego podatku, która jest jednak wyeliminowana z opodatkowania na podstawie wyraźnego przepisu wprowadzającego takie zwolnienie. Natomiast w razie niepodlegania podatkowi, te sytuacje nie są w ogóle objęte danym podatkiem.
W przedstawionych przez Wnioskodawcę zdarzeniach przyszłych będzie miał zastosowanie art. 1 ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Bezprzedmiotowym jest zatem rozpatrywanie pożyczki przedstawionej w 1 zdarzeniu przyszłym pod kątem art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, który może mieć zastosowanie wyłącznie do czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.
Reasumując stwierdza się, iż zawarcie przez pożyczkobiorcę umów pożyczek poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przy założeniu, że pieniądze będące przedmiotem tych umów w chwili ich zawarcia będą znajdowały się za granicami Polski nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, że niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.