IPPB2/436-253/13-4/LS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 6 maja 2013 r. (data wpływu 8 maja 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 16 lipca 2013 r. (data nadania 17 lipca 2013 r., data wpływu 18 lipca 2013 r.) na wezwanie Nr IPPB2/436-253/13-2/LS, IPPP3/443-402/13-2/IG z dnia 9 lipca 2013 r. (data nadania 10 lipca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych sekurytyzacji wierzytelności - jest prawidłowe.

W dniu 8 maja 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych sekurytyzacji wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W celu pozyskania środków finansowych S. Bank S.A. (dalej: "Bank") zamierza zawrzeć umowę sekurytyzacji swoich wierzytelności z S. 2013-1 Limited spółką powołaną w celu realizacji programu sekurytyzacji z siedzibą w Irlandii (dalej: "SPV" albo "Wnioskodawca").

Bank jest instytucją finansową prowadzącą działalność bankową. W szczególności, Bank świadczy usługi finansowe obejmujące między innymi: udzielanie kredytów i pożyczek, zakładanie lokat itp.

Działalność polegająca na udzielaniu kredytów i pożyczek wymaga posiadania dużego zaplecza finansowego. Bank zapewnia sobie środki finansowe poprzez zaciąganie kredytów winnych instytucjach finansowych lub poprzez przyjmowanie lokat. Bank zamierza skorzystać z dodatkowego źródła środków finansowych jakim jest sekurytyzacja (dalej: "Sekurytyzacja").

Zagadnienie Sekurytyzacji zostało opisane w art. 92a ustawy - Prawo Bankowe. Zgodnie z ustępem 3 tegoż artykułu, Bank może przenieść w drodze urnowy wierzytelności na, niebędącą towarzystwem funduszy inwestycyjnych tworzącym fundusz sekurytyzacyjny albo funduszem sekurytyzacyjnym, spółkę kapitałową (podmiot emisyjny) w celu emisji przez ten podmiot papierów wartościowych, których zabezpieczenie stanowią sekurytyzowane wierzytelności.

Zgodnie z ust. 4 art. 92a ustawy - Prawo Bankowe, podmiot emisyjny, na rzecz którego nastąpiło przeniesienie wierzytelności, nie może być powiązany kapitałowo lub organizacyjnie z bankiem przenoszącym wierzytelności, a przedmiotem jego działalności może być wyłącznie nabywanie wierzytelności i emisja papierów wartościowych, o której mowa w ust. 3, a także wykonywanie czynności z tym związanych.

W przypadku Banku, podmiotem powołanym do przeprowadzenia transakcji Sekurytyzacji ma być SPV.

Z analizy powyższych przepisów wynika, że transakcja sekurytyzacji jest procesem składającym się z wielu czynności oraz wymagającym współpracy przynajmniej trzech podmiotów (banku, podmiotu emisyjnego oraz inwestorów).

Efektem i ekonomicznym celem Sekurytyzacji jest pozyskanie środków pieniężnych przez Bank wykorzystując aktywa w postaci udzielonych i nabytych przez Bank kredytów i pożyczek (dalej: "Wierzytelności"). Ostatecznie, w wyniku Sekurytyzacji Bank poprawia płynność finansową.

Wierzytelności biorące udział w procesie Sekurytyzacji to roszczenia Banku w stosunku do dłużników o spłatę udzielonych kredytów lub pożyczek wraz z należnymi odsetkami, prowizjami i opłatami przewidzianymi w umowach o kredyt lub pożyczkę i wymagalne w terminach określonych w tychże umowach. Wierzytelności będą zbyte na rzecz SPV jeszcze przed terminem wymagalności tych wierzytelności oraz wynikających z nich odsetek. Nie będą to więc "złe", nieściągalne wierzytelności. Wręcz przeciwnie, Wierzytelności objęte procesem Sekurytyzacjl nie będą nosiły znamion zagrożenia nieściągalnością. Po nabyciu Wierzytelności, SPV będzie otrzymywała zarówno kwoty wynikające ze spłaty kwot głównych Wierzytelności objętych Sekurytyzacją, jaki kwoty odsetek oraz wszelkich opłat i prowizji wynikających z umów kredytów i pożyczek, wymagalnych od dnia dokonania transakcji. Należy podkreślić, że w drodze sprzedaży (przelewu) Wierzytelności Bank przeniesie na SPV jedynie przyszłe odsetki, prowizje i opłaty, tzn. nie będą objęte sprzedażą (przelewem) odsetki, prowizje i opłaty naliczone przed dniem sprzedaży (przelewu) Wierzytelności.

Najważniejsze elementy planowanej Sekurytyzacji to:

* SPV wyemituje obligacje, których zabezpieczeniem będą Wierzytelności nabyte od Banku. Zgromadzone z emisji środki przekaże Bankowi celem zapłaty za Wierzytelności a tym samym zapewni Bankowi środki finansowe. Dodatkowo, SPV może zgromadzić środki na zapłatę za Wierzytelności w drodze zaciągnięcia kredytu lub pożyczki.

* Oferta nabycia obligacji SPV zostanie skierowana do podmiotów polskich i/lub zagranicznych.

* W ramach umowy o Sekurytyzację zawartej pomiędzy Bankiem a SPV, Bank dokona odpłatnego przelewu Wierzytelności na SPV zgodnie z art. 509 Kodeksu Cywilnego oraz art. 92a ust. 3 Prawa Bankowego. SPV zapłaci za każdą z Wierzytelności cenę równą niespłaconej do dnia przelewu kwocie głównej Wierzytelności według stanu na moment dokonania przelewu.

* W zamian za pozyskanie środków finansowych wskutek dokonania Sekurytyzacji, Wnioskodawca wypłaci SPV prowizję w wysokości ustalonej z SPV.

* SPV zawrze z Bankiem umowę o odpłatną obsługę nabytych przez SPV Wierzytelności. Usługi te będą obejmowały administrowanie portfelem kredytów oraz pożyczek (wydawanie klientom zaświadczeń i udzielanie im wyjaśnień co do wierzytelności, prowadzenie dokumentacji dotyczącej wierzytelności, odbieranie wpłat od dłużników, prowadzenie korespondencji z dłużnikami (np. wysyłanie monitów), przekazywanie wpłat z tytułu spłaty kredytów, pożyczek oraz odsetek na rachunek SPV), a także inne działania prowadzące do egzekwowania spłat klientów. Dzięki zawartej umowie o powyższe usługi, klienci będą dokonywać spłat swoich zobowiązań z tytułu wierzytelności do Banku, a Bank będzie przekazywał je do SPV. Zawarcie umowy o obsługę z Bankiem podyktowane jest posiadaniem przez Bank wiedzy o udzielonych kredytach/pożyczkach oraz o dłużnikach. Z uwagi na fakt, że dłużnicy pochodzą z Polski, polskiemu bankowi będzie zdecydowanie łatwiej zapewnić należytą obsługę Wierzytelności.

* Kwoty wpłacane przez dłużników do Banku z tytułu spłaty zobowiązań nabytych przez SPV Wierzytelności będą przekazywane przez Bank do SPV na zasadach wskazanych w umowie o obsługę Wierzytelności. Z kolei SPV otrzymane od Wnioskodawcy środki przeznaczy na wykup obligacji wyemitowanych w celu pozyskania środków finansowych.

* Możliwe, że strony określą na jakich zasadach Bank może w przyszłości odkupić Wierzytelności od SPV. Strony zakładają jednak, że taki odkup będzie sytuacją wyjątkową, gdyż docelowym właścicielem Wierzytelności ma stać się SPV.

Wszystkie wymienione elementy są niezbędne do przeprowadzenia Sekurytyzacji. SPV zaznacza, że niniejszy wniosek o interpretację nie dotyczy zapytania o usługę obsługi umów przez Bank na rzecz SPV.

Z uwagi na braki formalne w złożonym wniosku, tutejszy organ podatkowy pismem z dnia 9 lipca 2013 r. Nr IPPB2/436-253/13-2/LS, wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez:

* wskazanie, czy interpretacja przepisów prawa podatkowego ma być udzielona jedynie w zakresie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych czy też również w zakresie podatku od towarów i usług. W złożonym wniosku Spółka zakreśliła w części E.2. poz. 57 - podatek od czynności cywilnoprawnych oraz poz. 55 - podatek od towarów i usług. Z przedstawionego we wniosku pytania wynika, iż intencją Wnioskodawcy jest uzyskanie jedynie interpretacji z zakresu ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Dokonana wpłata odpowiada tylko jednemu zdarzeniu przyszłemu. W związku z tym należy wskazać, z jakiego zakresu prawa podatkowego ma zostać wydana interpretacja indywidualna. Jeżeli Wnioskodawca chce uzyskać interpretację w zakresie dwóch podatków, zobowiązany jest do dokonania dodatkowej opłaty w kwocie 40,00 zł.

* jeżeli zakres interpretacji ma dotyczyć tylko i wyłącznie podatku od czynności cywilnoprawnych, to proszę o wskazanie czy z tytułu zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności którakolwiek ze stron będzie objęta zakresem podatku od towarów i usług.

* jeżeli zakres interpretacji ma dotyczyć również podatku od towarów i usług to wnosi się o przedstawienie własnego stanowiska w sprawie, korespondującego z przedstawionym stanem faktycznym oraz przyporządkowanym do niego pytaniem.

Wnioskodawca odpowiedział w wyznaczonym terminie (data nadania uzupełnienia 17 lipca 2013 r.), uzupełniając przedmiotowy wniosek o następujące informacje:

I. Odnosząc się do wezwania o wskazanie w jakim zakresie ma być wydana interpretacja indywidualna przepisów prawa podatkowego wskazuję, że interpretacja przepisów prawa podatkowego ma być udzielona jedynie w zakresie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

II. Odnosząc się do wezwania o wskazanie czy z tytułu zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności którakolwiek ze stron będzie objęta zakresem podatku od towarów i usług, w pierwszej kolejności wyjaśniam, że w opisie stanu faktycznego Spółka wskazała, że pomiędzy Spółką a S. Bank S.A. (dalej: "Bank") dojdzie do transakcji sekurytyzacji wierzytelności Banku, a nie jedynie sprzedaży wierzytelności.

W ramach umowy o sekurytyzację zawartej pomiędzy Spółką a Bankiem, Bank dokona odpłatnego przelewu wierzytelności na Spółkę zgodnie z art. 509 kodeksu cywilnego oraz art. 92a ust. 3 prawa bankowego Odpłatny przelew będzie jednym z elementów transakcji sekurytyzacji wierzytelności. W związku z transakcją sekurytyzacji Spółka nabędzie wierzytelności oraz wyemituje obligacje których zabezpieczeniem będą te wierzytelności zaś środki z emisji przekaże Bankowi. W zamian za świadczenie Spółki, Bank zapłaci jej prowizję w uzgodnionej kwocie.

Spółka wykona więc na rzecz Banku świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT.

W związku ze świadczeniem usług sekurytyzacji przez Spółkę, których elementem jest nabycie przez nią wierzytelności Banku, stroną objętą zakresem podatku od towarów i usług będzie Bank. Wynika to z zasad dotyczących miejsca świadczenia usług na rzecz podatników określonych w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którymi w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika miejscem świadczenia jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.

III. Biorąc pod uwagę, że interpretacja przepisów prawa podatkowego ma być udzielona jedynie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych, Spółka nie jest zobowiązana do uiszczenia drugiej opłaty od wniosku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy opisany w powyższym stanie faktycznym przelew Wierzytelności przez Bank na SPV dokonany w ramach usługi sekurytyzacji będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy,

W ocenie SPV, nabycie przez SPV Wierzytelności dokonane w ramach umowy sekurytyzacji, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej: "p.c.c."), gdyż następuje w ramach świadczenia usługi przez SPV na rzecz Banku, która podlega opodatkowaniu VAT.

Wnioskodawca podkreśla, że ustawodawca wprowadził enumeratywne określenie czynności podlegających opodatkowaniu p.c.c. Z kolei, zgodnie z treścią art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c., co do zasady, nie podlegają p.c.c. czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub zwolniona z podatku od towarów i usług (z zastrzeżeniem art. 2 pkt 4 lit. b tiret pierwsze i trzecie, które jednak, w ocenie Wnioskodawcy nie będą mieć zastosowania do przedstawionego stanu faktycznego).

W związku z powyższym należy podkreślić, że mimo, iż zapytanie SPV dotyczy opodatkowania powyższej czynności p.c.c., to kluczowe jest rozstrzygnięcie, czy czynność ta będzie podlegała regulacjom ustawy o VAT, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej regulacjami ustawy o p.c.c.

SPV stoi na stanowisku, że wykonuje na rzecz Banku świadczenie usług objęte zakresem przedmiotowym podatku VAT na mocy art. 8 ustawy o VAT, którego elementem jest m.in. przelew Wierzytelności na SPV.

W orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (np. C-16/93 R.J. Tolsma, C-89/81 Hong Kong Trade Development Council) a także polskich sądów administracyjnych przyjmuje się, że dla możliwości opodatkowania usługi podatkiem VAT niezbędne jest istnienie dwóch podmiotów - usługodawcy i usługobiorcy, istnienie stosunku prawnego pomiędzy usługodawcą i usługobiorcą, z których jeden świadczy usługę, a drugi płaci za nią wynagrodzenie, przy czym pomiędzy czynnością podlegającą opodatkowaniu (usługą), a wynagrodzeniem otrzymanym z tytułu jej wyświadczenia musi istnieć bezpośredni, czytelny i dostrzegalny związek.

Również powołując się na poglądy doktryny prawa podatkowego (m.in. A. Bartosiewicz VAT Komentarz" wyd. Wolter Kluwer Polska, rok wydania 2013) w zakresie rozumienia zwrotu "świadczenie usług", zdaniem Wnioskodawcy dla określenia danej sytuacji faktycznej jako świadczenia usług muszą zostać spełnione łącznie trzy warunki:

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że W opisanym stanie faktycznym wszystkie wymienione przesłanki zostały spełnione.

SPV jako spółka powołana w celu realizacji sekurytyzacji, w związku z nabyciem Wierzytelności podejmuje aktywność polegającą m.in. na zaaranżowaniu całej transakcji oraz pozyskaniu środków finansowych w efekcie emisji obligacji w celu zapewnienia Bankowi środków finansowych.

Nabycie przez SPV Wierzytelności przynosi korzyść Bankowi, ponieważ dzięki dokonaniu sekurytyzacji Bank uzyskuje środki finansowe przed terminem wymagalności sekurytyzowanych Wierzytelności, poprawiając tym samym swoją płynność finansową.

Jednocześnie, zdaniem SPV, nie ulega wątpliwości, że SPV, jako podmiot biorący udział w sekurytyzacji, który zapewnia uzyskanie przez Bank środków finansowych, dokonuje na rzecz Banku świadczenia o charakterze odpłatnym, ponieważ Bank wypłaci z tytułu dokonania transakcji SPV wynagrodzenie w postaci ustalonej przez strony prowizji.

Wszystkie przesłanki do uznania aktywności SPV za świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT zostaną więc spełnione tj. pomiędzy stronami istnieje stosunek zobowiązaniowy, w ramach którego SPV zobowiązuje się do pozyskania środków finansowych poprzez emisję obligacji i ewentualnie zaciągnięcie kredytu/pożyczki celem zapewnienia Bankowi środków finansowych, przy wykorzystaniu Wierzytelności Banku, za co Bank wypłaci SPV określoną prowizję.

Należy podkreślić, że to SPV jako nabywca Wierzytelności dokonuje na rzecz Banku kompleksowego świadczenia o charakterze odpłatnym. Biorąc pod uwagę sytuację stron przed przystąpieniem do omawianej transakcji, dla Banku istotne jest, że wskutek świadczenia SPV zapewni sobie otrzymanie środków wcześniej niż Wierzytelności staną się wymagalne zgodnie z postanowieniami odpowiednich umów kredytów i pożyczek, poprawiając swoją płynność finansową. Tym samym Bank korzystając z usługi SPV zapewni sobie pozyskanie środków finansowych na potrzeby działalności, co z perspektywy jego potrzeb jest kluczowym aspektem warunkującym przystąpienie do współpracy z SPV.

W przedstawionym stanie faktycznym to Bank jest podmiotem, który zabiega o odpowiednie świadczenie, tj. pozyskanie środków finansowych. Usługodawcą zaś jest SPV, który za swoją usługę (realizowane na rzecz Banku świadczenie polegające na zapewnieniu środków finansowych na potrzeby działalności Banku) otrzymuje ustalone wcześniej wynagrodzenie w formie prowizji.

Ponadto SPV wskazuje, że aktywność podejmowana przez SPV w ramach sekurytyzacji wierzytelności jest traktowana jako "świadczenie usług" w rozumieniu ustawy o VAT w orzecznictwie sądów administracyjnych, tak m.in. w wyrokach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 sierpnia 2012 r. sygn. III SA/Wa 3030/11 oraz wydanej po tym wyroku interpretacji o sygnaturze IPPP2/443-441/11/12-9/S/MM, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 lutego 2007 r. sygn. III SA/Wa 3887/06 oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 25 listopada 2009 r. sygn. akt I SA/Wr 1564/09.

Cytując fragment interpretacji IPPP2/443-441/11/12-9/S/MM:

"SPV w celu realizacji zawartej z Wnioskodawcą umowy będzie zobowiązana do wykonania szeregu ściśle ze sobą powiązanych czynności, które złożą się na jedną kompleksową usługę świadczoną przez SPV mającą za cel zapewnienie Zainteresowanemu środków finansowych - usługę sekurytyzacji. Biorąc pod uwagę przepisy ustawy o podatku od towarów i usług w okolicznościach niniejszej sprawy uznać należy zatem, iż Kontrahent wyświadczy na rzecz Wnioskodawcy usługę, polegającą na zapewnieniu mu środków finansowych jeszcze przed terminem wymagalności Wierzytelności własnych Banku z tytułu umów kredytowych. Za powyższą usługę SPV uzyska wynagrodzenie w postaci prowizji, dla wyliczenia której podstawą będą koszty organizacji oraz funkcjonowania ponoszone przez Kontrahenta. Zatem SPV wykona czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 w zw. z art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług." (podkreślenie Wnioskodawcy).

Z kolei, zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 lutego 2007 r. sygn. III SA/Wa 3887/06:

"Sąd administracyjny, badając niniejszą sprawę, ma zatem obowiązek zwrócić uwagę, że istota sekurytyzacji polega na pozyskiwaniu środków finansowych przez emisję wierzycielskich papierów wartościowych zabezpieczonych aktywami, które są przedmiotem sekurytyzacji, np. wierzytelnościami. Oznacza to, że jeżeli wierzytelności Spółki byly nabywane w celu sekurytyzacji, tj. w celu ich wykorzystania do wykonania określonych operacji gospodarczych, to w badanej sprawie nie miała miejsca - jak chcą lego organy podatkowe wyłącznie cesja wierzytelności, lecz cesja, która była elementem świadczonej usługi finansowej. Oznaczałoby to, że skarżąca Spółka była nabywcą takiej usługi, a jej sytuacja prawnopodatkowa winna być przedmiotem oceny organu podatkowego w wydanej pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w tym właśnie kontekście."

Analogiczne wnioski można znaleźć w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 25 listopada 2009 r. sygn. akt I SA/Wr 1564/09, cytując:

"...czynności podejmowane przez spółkę celową w ramach sekurytyzacji nie sprowadzają się do samego nabycia wierzytelności w ramach cesji, lecz cesja stanowi jedynie element - świadczonej przez spółkę celową - szerszej (kompleksowej) usługi pośrednictwa finansowego, związanego z nabywaniem wierzytelności oraz redystrybucją środków finansowych i ograniczeniem ryzyka niewypłacalności dłużników. W związku z tym, czynności dokonywane przez irlandzkiego kontrahenta skarżącej Spółki, mieszczą się w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Jednakże, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w związku z treścią załącznika nr 4 do tej ustawy, usługi te są zwolnione z tego podatku."

Analogiczne stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 2 lutego 2007 r. (sygn. III SA/Wa 3837/06), w którym uznał, że nie można na gruncie przepisów ustawy o p.c.c. rozdzielać czynności zbycia wierzytelności od opodatkowanej podatkiem VAT usługi sekurytyzacji, której jest ona elementem.

Biorąc pod uwagę, że w przedstawionym stanie faktycznym do przelewu przez Bank Wierzytelności dochodzi w ramach złożonej transakcji sekurytyzacji, która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, a przelew Wierzytelności jest jednym z jej elementów, czynność ta nie będzie podlegać opodatkowaniu p.c.c. zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie wyłączenia spod opodatkowania p.c.c. przelewu wierzytelności dokonanego w ramach usługi sekurytyzacji potwierdzają interpretacje indywidualne Ministra Finansów tak m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 29 listopada 2011 r. (sygn. IPPB2/436-403/11-3/MZ) oraz w interpretacji indywidualnej z dnia 22 listopada 2012 r. (sygn. IPPB2/436-551/12-3/MZ).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest tylko i wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym.

Umowa cesji wierzytelności uregulowana została w art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z treścią tego przepisu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego przelew wierzytelności może odbywać się na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, a zatem umowa taka może należeć do kategorii umów, które podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Na skutek cesji wierzytelności zmienia się podmiot po stronie wierzyciela, natomiast przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Jeżeli więc umowa cesji przyjęłaby postać którejkolwiek z umów wskazanych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych to spowoduje obowiązek zapłaty tego podatku.

Zatem mając na uwadze dotychczas przytoczone przepisy (w tym dopuszczalne formy jakie może przyjąć czynność cesji wierzytelności) stwierdzić należy, że podlega ona opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o ile przyjmie postać którejkolwiek z czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząc się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż w celu pozyskania środków finansowych S. Bank S.A. (dalej: "Bank") zamierza zawrzeć umowę sekurytyzacji swoich wierzytelności z S. 2013-1 Limited spółką powołaną w celu realizacji programu sekurytyzacji z siedzibą w Irlandii (dalej: "SPV" albo "Wnioskodawca"). Bank jest instytucją finansową prowadzącą działalność bankową. W szczególności, Bank świadczy usługi finansowe obejmujące między innymi: udzielanie kredytów i pożyczek, zakładanie lokat itp. Efektem i ekonomicznym celem Sekurytyzacji jest pozyskanie środków pieniężnych przez Bank wykorzystując aktywa w postaci udzielonych i nabytych przez Bank kredytów i pożyczek (dalej: "Wierzytelności"). Ostatecznie, w wyniku Sekurytyzacji Bank poprawia płynność finansową. Wierzytelności biorące udział w procesie Sekurytyzacji to roszczenia Banku w stosunku do dłużników o spłatę udzielonych kredytów lub pożyczek wraz z należnymi odsetkami, prowizjami i opłatami przewidzianymi w umowach o kredyt lub pożyczkę i wymagalne w terminach określonych w tychże umowach. Wierzytelności będą zbyte na rzecz SPV jeszcze przed terminem wymagalności tych wierzytelności oraz wynikających z nich odsetek. Nie będą to więc "złe", nieściągalne wierzytelności. Wręcz przeciwnie, Wierzytelności objęte procesem Sekurytyzacjl nie będą nosiły znamion zagrożenia nieściągalnością. Po nabyciu Wierzytelności, SPV będzie otrzymywała zarówno kwoty wynikające ze spłaty kwot głównych Wierzytelności objętych Sekurytyzacją, jaki kwoty odsetek oraz wszelkich opłat i prowizji wynikających z umów kredytów i pożyczek, wymagalnych od dnia dokonania transakcji. Należy podkreślić, że w drodze sprzedaży (przelewu) Wierzytelności Bank przeniesie na SPV jedynie przyszłe odsetki, prowizje i opłaty, tzn. nie będą objęte sprzedażą (przelewem) odsetki, prowizje i opłaty naliczone przed dniem sprzedaży (przelewu) Wierzytelności. W ramach umowy o sekurytyzację zawartej pomiędzy Spółką a Bankiem, Bank dokona odpłatnego przelewu wierzytelności na Spółkę zgodnie z art. 509 kodeksu cywilnego oraz art. 92a ust. 3 prawa bankowego Odpłatny przelew będzie jednym z elementów transakcji sekurytyzacji wierzytelności. W związku z transakcją sekurytyzacji Spółka nabędzie wierzytelności oraz wyemituje obligacje których zabezpieczeniem będą te wierzytelności zaś środki z emisji przekaże Bankowi. W zamian za świadczenie Spółki, Bank zapłaci jej prowizję w uzgodnionej kwocie. Spółka wykona więc na rzecz Banku świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT. W związku ze świadczeniem usług sekurytyzacji przez Spółkę, których elementem jest nabycie przez nią wierzytelności Banku, stroną objętą zakresem podatku od towarów i usług będzie Bank. Wynika to z zasad dotyczących miejsca świadczenia usług na rzecz podatników określonych w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którymi w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika miejscem świadczenia jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż usługa sekurytyzacji nie została wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. A zatem, nie będzie podlegała opodatkowaniu powyższym podatkiem, o ile nie przybierze postaci którejkolwiek z czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy (sprzedaż wierzytelności). Natomiast, jeżeli czynność ta przybierze postać którejkolwiek z czynności wymienionych w art. 1, w tym jak wskazuje Wnioskodawca sprzedaży wierzytelności, opierając się na oświadczeniu Wnioskodawcy, to czynność ta będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, i wówczas zastosowanie znajdzie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Końcowo - odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych oraz wyroków Najwyższego Sądu Administracyjnego oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego - wskazać należy, iż orzeczenia te dotyczą tylko konkretnej, indywidualnej sprawy, jak również powołany wyrok dotyczy konkretnej sprawy podatnika osądzonej w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.