IPPB2/436-238/10-2/AF

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 29 czerwca 2010 r. (data wpływu 5 lipca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie spełnienia wymogów ulgi określonej w art. 16 ustawy - jest nieprawidłowe.

W dniu 5 lipca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie spełnienia wymogów ulgi określonej w art. 16 ustawy.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W 2009 r. zmarli rodzice Wnioskodawcy. Wnioskodawca odziedziczył po nich z mocy ustawy mieszkanie spółdzielcze-własnościowe o powierzchni 38 m² położone w W. W 2010 r. Wnioskodawca uzyskał notarialny akt poświadczenia dziedziczenia i złożył zeznanie podatkowe w zakresie spadków i darowizn do urzędu Skarbowego W.

Wnioskodawca mieszka w lokalu (63,3 m²) 3-izbowym. Spółdzielcze własnościowe prawo do tego mieszkania przysługuje żonie.

Wnioskodawca wraz żoną pomaga i opiekuje się jej 79-letnią matką (zakupy, wożenie na rehabilitację), która mieszka w W. w bloku na IV piętrze bez windy. W mieszkaniu tym (52 m²) zameldowany jest też syn teściowej. Teściowa w 2004 r. miała orzeczoną niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym (ze względu na schorzenia układu oddechowego i krążenia). Uznano już wtedy, że wymaga ona częściowej stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Obecnie stan zdrowia teściowej Wnioskodawcy pogorszył się: ujawniło się zwyrodnienie stawu biodrowego i mama porusza się o kuli. Teściowa do swojego mieszkania na IV piętrze bez windy wchodzi odpoczywając co kilka schodków. Wnioskodawca obawia się, że teściowa wkrótce nie będzie w stanie wejść do swojego domu.

Ze względu na stan zdrowia teściowej, jej ograniczoną samodzielność, konieczność zapewnienia jej lepszej opieki i wyeliminowania wchodzenia po schodach Wnioskodawca zamierza sprzedać odziedziczone mieszkanie po swoich rodzicach przed upływem pięciu lat i w ciągu dwóch lat od momentu sprzedaży pieniądze przeznaczyć na budowę domu.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy przedstawione zdarzenie przyszłe spełnia wymogi ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Wnioskodawca uważa, że przedstawione powyżej zdarzenie przyszłe, jak i opis stanu faktycznego (konieczność i obowiązek opieki nad matką żony) umożliwia skorzystanie z ulgi.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest, zgodnie ze złożonym wnioskiem, ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie konieczności zmiany warunków mieszkaniowych.

W myśl z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem dziedziczenia.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie w drodze dziedziczenia przez osoby zaliczone do I grupy podatkowej nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

Ulga o której mowa w ust. 1 art. 16 ustawy przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki (art. 16 ust. 2 ww. ustawy):

Mając na uwadze ww. przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn stwierdzić należy, że zasadniczym celem ustawodawcy jest zwolnienie bliskich spadkodawcy lub darczyńcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkaniowej, gdy nie dysponują innym mieszkaniem czy domem i będą mieszkać w uzyskanej nieruchomości przez 5 lat będąc zameldowanym na pobyt stały.

Zgodnie z art. 16 ust. 7 powołanej powyżej ustawy, nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji lub ustalenia zobowiązania podatkowego:

Stosownie do art. 16 ust. 8 ustawy o podatku od spadków i darowizn warunek określony w ust. 2 pkt 5 lit. b uważa się za spełniony również wtedy, gdy budynek lub lokal mieszkalny (udział w budynku lub lokalu) albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego (udział w takim prawie) został zbyty przed rozpoczęciem zamieszkiwania, ze względu ma konieczność zmiany warunków lub miejsca zamieszkania, a przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży na nabycie innego budynku lub lokalu mieszkalnego (udziału w budynku lub lokalu), albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), albo budowę innego budynku lub lokalu nastąpiło w całości w okresie dwóch lat od dnia zbycia.

W świetle przytoczonego wyżej przepisu, podstawą uzasadniającą zbycie lokalu może być jedynie wyjątkowa sytuacja życiowa podatnika, która powoduje konieczność zmiany warunków (miejsca) zamieszkania.

Konieczność w rozumieniu art. 16 tejże ustawy winna mieć charakter imperatywny, wskazujący na sytuację wyjątkową, gdy chodzi o kwalifikowaną potrzebę takiej zmiany.

Za przesłankę uzasadniającą zbycie lokalu mieszkalnego w świetle omawianej ustawy uznać należy trudne warunki materialne podatnika w sytuacji, gdy przeznaczył on środki pieniężne pochodzące ze sprzedaży mieszkania na zakup lokalu o mniejszej powierzchni i z mniejszym czynszem, w wyniku czego nastąpiła poprawa położenia materialnego podatnika. Okolicznością uzasadniającą konieczność zmiany warunków mieszkaniowych jest też stan zdrowia, jeśli w sposób oczywisty utrudnia lub uniemożliwia realizację potrzeb mieszkaniowych w lokalu nabytym w drodze dziedziczenia.

Ustawodawca stwierdził, że jedynie "uzasadniona konieczność" zmiany warunków mieszkaniowych pozwala na zachowanie prawa do ulgi przewidzianej w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nie wystarcza zatem dla spełnienia tej przesłanki zaistnienie potrzeby zmiany warunków mieszkaniowych. Stosując wykładnię językową, pojęcie "konieczność" oznacza nieodzowność, przymus lub, że coś jest nieuchronne, nie dające się uniknąć. Zatem konieczność zmiany warunków mieszkaniowych występuje wówczas, gdy zachodzi nagła nieoczekiwana sytuacja życiowa, w której znalazł się podatnik. Konieczna zmiana warunków mieszkaniowych występuje wówczas, gdy korzystający z ulgi spadkobierca z uwagi na zaistniałą sytuację życiową nie może dłużej zamieszkiwać w nabytym w spadku mieszkaniu.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca odziedziczył po zmarłych w 2009 r. rodzicach mieszkanie o pow. 38 m^2. W 2010 r. Wnioskodawca uzyskał notarialny akt poświadczenia dziedziczenia oraz złożył zeznanie podatkowe do urzędu skarbowego. Obecnie Wnioskodawca mieszka w spółdzielczym własnościowym lokalu mieszkalnym o pow. 63,3 m^2. Prawo do powyższego lokalu przysługuje żonie. Wnioskodawca wraz żoną pomaga i opiekuje się jej 79-letnią matką (zakupy, wożenie na rehabilitację), która mieszka w bloku na IV piętrze bez windy. W mieszkaniu tym (52 m²) zameldowany jest też syn teściowej. Ze względu na stan zdrowia teściowej, jej ograniczoną samodzielność, konieczność zapewnienia jej lepszej opieki i wyeliminowania wchodzenia po schodach Wnioskodawca zamierza sprzedać odziedziczone mieszkanie po swoich rodzicach przed upływem pięciu lat i w ciągu dwóch lat od momentu sprzedaży pieniądze przeznaczyć na budowę domu.

Biorąc pod uwagę opisaną we wniosku sytuację życiową Wnioskodawcy, tj. stan zdrowia teściowej, należy wskazać, iż nie stanowi ona przesłanki konieczności zmiany warunków mieszkaniowych przez Wnioskodawcę.

Reasumując, należy stwierdzić, iż w przypadku zbycia przez Wnioskodawcę mieszkania nabytego w drodze spadku po zmarłych rodzicach przed upływem okresu, o którym mowa w art. 16 ust. 2 ustawy, nie zostanie spełniony pierwszy z warunków do zachowania ulgi, tj. konieczność zmiany warunków mieszkaniowych. Bezprzedmiotowym jest zatem, rozpatrywanie czy Wnioskodawca spełni drugi warunek. Powyższy fakt wynika z tego, że przesłanki do zachowania ulgi, o których mowa w art. 16 ust. 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn muszą wystąpić łącznie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.