IPPB2/436-186/08-2/AS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. Z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 16 maja 2008 r. (data wpływu 26 maja 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki instrumentów finansowych - jest prawidłowe.

W dniu 26 maja 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki instrumentów finansowych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest zagraniczną firmą inwestycyjną w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 z późn. zm.). Zamierza zawierać umowy pożyczki, których przedmiotem będą papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 wskazanej ustawy. Umowy te będą dotyczyły między innymi akcji polskich spółek i innych papierów wartościowych inkorporujących prawa majątkowe wykonywane w Polsce, dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym w Polsce lub za granicą. Kontrahentami Wnioskodawcy będą podmioty zagraniczne.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy umowy pożyczki papierów wartościowych podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy umowy pożyczki papierów wartościowych inkorporujących prawa majątkowe wykonywane w Polsce nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Stosownie do art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Stosownie do art. 19 ust. 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, pożyczanie maklerskich instrumentów finansowych z udziałem firm inwestycyjnych lub banków powierniczych odbywa się zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 kwietnia 2006 r. w sprawie trybu i warunków pożyczania maklerskich instrumentów finansowych z udziałem firm inwestycyjnych i banków powierniczych. Do pożyczania maklerskich instrumentów finansowych nie stosuje się przepisów Kodeksu cywilnego o umowie pożyczki.

Maklerskimi instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi są:

Z uwagi na fakt, że umowa pożyczki maklerskich instrumentów finansowych, o której mowa w Rozporządzeniu nie jest tożsama z umową pożyczki regulowaną w art. 720 Kodeksu cywilnego i w tym zakresie przepisy Kodeksu cywilnego nie mają zastosowania, należy uznać, iż są to czynności cywilnoprawne nie objęte dyspozycją art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Takie stanowisko zajął między innymi Drugi Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie w interpretacji prawa podatkowego z dnia 21 sierpnia 2007 r. sygn. akt 1472/SPC/436-46/07/PK.

W przypadku, gdy do umów pożyczki polskich papierów wartościowych zawieranych przez Wnioskodawcę nie miałyby zastosowania przepisy Rozporządzenia i umowy te podlegałyby regulacjom innym niż przepisy polskie, należałoby przyjąć analogiczne stanowisko. Wynika to bowiem z definicji umowy pożyczki zawartej w Kodeksie cywilnym, zgodnie z którą, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Jak z tego wynika definicja ta nie obejmuje umów, których przedmiotem są prawa majątkowe, czy też papiery wartościowe inkorporujące takie prawa. Oznacza to, że umowa pożyczki papierów wartościowych jako umowa, która nie jest tożsama z umową pożyczki zdefiniowaną w Kodeksie cywilnym nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

W opinii Wnioskodawcy powyższe konkluzje znajdują również potwierdzenie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego. Stosownie do stanowiska NSA, zamiarem ustawodawcy nie było objęcie przepisem art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych innych czynności niż w nim wymienione, nawet jeśli mogłyby wywołać podobne następstwa ekonomiczne. Ponadto zdaniem NSA należy odrzucić opinie, że niedostatki ustawodawcze, a w szczególności pomijanie w treści przepisu określonych stanów faktycznych bądź prawnych, wymagają zastosowania analogii. Nieuregulowanie przez ustawodawcę adekwatnego podatkowego stanu faktycznego, niezależnie od jego przyczyn oznacza powstanie obszaru wolnego od opodatkowania i nie może być rozumiane jako luka prawna, podlegająca wypełnieniu w drodze analogii.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

Zamknięty charakter katalogu czynności wskazuje jednoznacznie, że nie objęte są tym podatkiem czynności w katalogu niewymienione, choćby miały takie same skutki ekonomiczne lub ich regulacja zawarta w Kodeksie cywilnym odsyła do przepisów właściwych dla umów wymienionych w ustawie. Prowadzi to do wniosku, że podatkiem nie są objęte umowy nazwane regulowane innymi niż Kodeks cywilny przepisami (wyjątkiem jest ustanowienie hipoteki), a także umowy o nieustalonej definitywnie kwalifikacji.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego Wnioskodawca będący zagraniczną firmą inwestycyjną w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi zamierza zawierać umowy pożyczki, których przedmiotem umowy będą papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 wskazanej ustawy. Umowy te będą dotyczyły między innymi akcji polskich spółek i innych papierów wartościowych inkorporujących prawa majątkowe wykonywane w Polsce, dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym w Polsce lub za granicą. Kontrahentami Wnioskodawcy będą podmioty zagraniczne.

Należy zauważyć, że stosownie do art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 z późn. zm.) pożyczanie maklerskich instrumentów finansowych z udziałem firm inwestycyjnych lub banków powierniczych odbywa się zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 94 ust. 1 pkt 3 ustawy.

Szczegółowe zasady zawierania tego rodzaju umów zostały uregulowane w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 20 kwietnia 2006 r. w sprawie trybu i warunków pożyczania maklerskich instrumentów finansowych z udziałem firm inwestycyjnych oraz banków powierniczych (Dz. U. Nr 67, poz. 481). Stosownie do § 3 ust. 1 przez umowę pożyczki, o której mowa w rozporządzeniu, rozumie się umowę, w której pożyczkodawca zobowiązuje się przenieść na własność pożyczkobiorcy określoną liczbę maklerskich instrumentów finansowych, a pożyczkobiorca zobowiązuje się zwrócić tę samą liczbę maklerskich instrumentów finansowych.

Jednakże, pożyczka taka nie podlega regulacjom zawartym w Kodeksie cywilnym co wynika wprost z cytowanego uprzednio art. 19 ust. 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Mając zatem na uwadze, że do umowy pożyczki instrumentów finansowych z udziałem firm inwestycyjnych oraz banków powierniczych, o której mowa w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi przepisy Kodeksu cywilnego nie mają zastosowania, należy uznać, iż pożyczka instrumentów finansowych jest czynnością nieobjętą dyspozycją art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wyłączenie zastosowania przepisów Kodeksu cywilnego dotyczy jednak tylko pożyczania instrumentów finansowych z udziałem firm inwestycyjnych i banków powierniczych, o których mowa w art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi a więc odbywających się na zasadach określonych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 20 kwietnia 2006 r. Zawieranie tego typu umów w oparciu o inne przepisy skutkować zatem będzie, iż umowy te nie zostaną objęte przedmiotowym wyłączeniem. Przyjęcie natomiast stanowiska prezentowanego we wniosku, że umowy pożyczki maklerskich instrumentów finansowych z uwagi na ich przedmiot nie mogą być uznane za umowy pożyczki o jakich mowa w art. 720 Kodeksu cywilnego czyniłoby bezprzedmiotowym zastrzeżenie zawarte w art. 19 ust. 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi ustawy gdyż każda pożyczka instrumentów finansowych nawet zawarta w oparciu o tę ustawę nie podlegałaby regulacjom Kodeksu cywilnego i już z tego powodu nie byłaby czynnością opodatkowaną podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Należy jednak mieć na uwadze, iż ocena czy zawierane przez Wnioskodawcę umowy podlegać będą przepisom ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi pozostaje poza zakresem właściwości tut. organu. Przedmiotem interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego jak sama nazwa wskazuje są przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczypospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych.

Reasumują stwierdzić należy, że pożyczki instrumentów finansowych zawierane przez spółkę, nie będą opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych jeżeli będzie miał do nich zastosowanie art. 19 ust. 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Interpretacja dotyczy przedstawionego przez Wnioskodawcę zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.