IPPB2/436-153/12-2/AF

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 5 kwietnia 2012 r. (data wpływu 11 kwietnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia akcji za pośrednictwem Domu Maklerskiego - jest prawidłowe.

W dniu 11 kwietnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia akcji za pośrednictwem Domu Maklerskiego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W grupie kapitałowej P., do której należy spółka P. S.A. (dalej: "Wnioskodawca" lub "Spółka") jest wdrażany Program Konsolidacji, który ma na celu zwiększenie efektywności Grupy poprzez skonsolidowanie działalności Grupy w głównych liniach biznesowych. W wyniku przeprowadzonych działań restrukturyzacyjnych działalność w poszczególnych obszarach została skupiona na poziomie odrębnych spółek operacyjnych (dalej: Koncernów), tj. działalność w zakresie -

Koncerny te działają w oparciu o strukturę regionalną w postaci oddziałów lub zakładów.

Ze względu na historyczne uwarunkowania niektóre Koncerny funkcjonują obecnie w strukturach innych linii biznesowych, tj. Spółka SSD posiada większościowy pakiet udziałów (tekst jedn.: ok. 90%) w spółce OSD oraz mniejszościowy pakiet udziałów (ok. 8%) w spółce EK.

W związku z realizowanym Programem Konsolidacji, w szczególności uproszczeniem struktury własnościowej w ramach powyższych czterech linii biznesowych, rozważana jest sprzedaż akcji posiadanych przez Spółkę SSD w spółce OSD oraz / lub spółce EK na rzecz Wnioskodawcy.

Niezależnie od powyższego, Wnioskodawca nie wyklucza, iż w przyszłości może nabyć udziały lub akcje (lub część udziałów lub akcji) w drodze umowy kupna-sprzedaży także w innych podmiotach z grupy kapitałowej P. lub spoza tej grupy.

Wnioskodawca rozważa przeprowadzenie transakcji sprzedaży / nabycia akcji, w szczególności akcji w spółce OSD lub / i spółce EK, za pośrednictwem profesjonalnego pośrednika - domu maklerskiego lub banku prowadzącego działalność maklerską lub ewentualnie innego podmiotu wymienionego w art. 3 pkt 32 i pkt 33 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (dalej: "Dom Maklerski").

Dom Maklerski w ramach rozważanych/-ej transakcji nabycia akcji przez Wnioskodawcę będzie odpowiedzialny w szczególności za zawarcie umowy sprzedaży akcji (i) w imieniu i na rachunek Spółki (jako nabywcy) lub (ii) w imieniu własnym Domu Maklerskiego na rachunek Spółki.

Ponadto, Dom Maklerski może być zaangażowany w inne czynności związane z umową sprzedaży akcji, w szczególności:

* pośrednictwo w zapłacie ceny za nabycie akcji,

* wystawienie potwierdzenia dokonania transakcji,

* rozliczenie nabycia akcji przez Spółkę poprzez podjęcie czynności mających na celu przeniesienie akcji,

* udział w przygotowaniu struktury transakcji (np. w zakresie zasad przeprowadzenia transakcji sprzedaży lub przeniesienia akcji),

* udział w przygotowaniu dokumentacji transakcji (np. przyjmowanie/przekazywanie oświadczeń stron).

Za swoje usługi Dom Maklerski otrzyma wynagrodzenie.

Czynności wykonywane przez Dom Maklerski mogą nie obejmować znalezienia podmiotu (podmiotów) gotowego do sprzedaży akcji, ponieważ podmiot zostanie zidentyfikowany przez Spółkę, jeszcze przed zawarciem z Domem Maklerskim umowy o pośrednictwo w nabyciu akcji, w szczególności dotyczy to akcji w spółce OSD oraz spółce EK.

Spółka może również zawrzeć bezpośrednio z posiadaczem (posiadaczami) akcji umowy / porozumienia poprzedzające umowę sprzedaży akcji. Należy jednak podkreślić, że żadna z czynności podejmowanych przez Spółkę zmierzających do nabycia akcji a dokonywanych bez udziału Domu Maklerskiego nie będzie skutkowała sprzedażą akcji. Umowa w wyniku której nastąpi sprzedaż akcji zostanie podpisana przy udziale Domu Maklerskiego, który występował będzie w imieniu i na rachunek Spółki jako nabywcy) lub w imieniu własnym na rachunek Spółki.

Niezależnie od powyższego, Wnioskodawca pragnie wskazać, iż we wrześniu 2011 r. zawarł Umowę Podatkowej Grupy Kapitałowej (dalej: "PGK") ze spółkami powiązanymi kapitałowo, tj. spółką SSD, Spółką P.S. S.A. i P.J. S.A. Umowa PGK została zawarta w formie aktu notarialnego na okres 3 lat podatkowych i została zarejestrowana przez naczelnika właściwego urzędu skarbowego zgodnie z przepisami art. 1a ustawy o p.d.o.p. Pierwszy rok podatkowy PGK rozpoczął się 1 stycznia 2012 r. Nabycie akcji przez Wnioskodawcę, w szczególności akcji w spółce OSD oraz spółce EK, może nastąpić w trakcie funkcjonowania PGK.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy,

UZASADNIENIE stanowiska Spółki

1.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o p.c.c., podatkowi p.c.c. podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych, Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o p.c.c., zastosowanie w takich przypadkach ma stawka 1%, a podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa sprzedawanych praw majątkowych. Na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o p.c.c. obowiązek podatkowy w p.c.c. z tytułu umowy sprzedaży powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnych i zgodnie z art. 4 pkt 1 ustawy o p.c.c., przy umowie sprzedaży obowiązek ten ciąży na kupującym.

Jednocześnie, ustawa o p.c.c. przewiduje pewne zwolnienia od p.c.c. W szczególności, zgodnie z art. 9 pkt 9 ustawy o p.c.c. zwalnia się od podatku sprzedaż praw majątkowych, będących instrumentami finansowymi:

W świetle powyższego, dla możliwości zastosowania zwolnienia od p.c.c. w oparciu o przepis art. 9 pkt 9 lit. b ustawy o p.c.c. konieczne jest stwierdzenie, czy:

Co do pierwszego warunku, należy odwołać się do definicji instrumentów finansowych zawartej w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 tej ustawy za instrumenty finansowe uważa się między innymi papiery wartościowe, przy czym zgodnie z art. 3 pkt 1 lit. a tejże ustawy ilekroć jest mowa o papierach wartościowych rozumie się przez to między innymi akcje.

W związku z powyższym, w ocenie Spółki, pierwsza z wymienionych przesłanek jest niewątpliwie spełniona, tj. akcje nabywane przez Spółkę stanowią instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Drugą przesłanką warunkującą zwolnienie transakcji od p.c.c. jest wymóg, aby transakcja była dokonana za pośrednictwem "firmy inwestycyjnej" lub "zagranicznej firmy inwestycyjnej", w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Przepisy ustawy o obrocie instrumentami finansowymi wskazują, że przez:

* firmę inwestycyjną rozumie się dom maklerski, bank prowadzący działalność maklerską, zagraniczną firmę inwestycyjną prowadzącą działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zagraniczną osobę prawną z siedzibą na terytorium państwa należącego do OECD lub WTO, prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność maklerską (art. 3 pkt 33 ustawy);

* zagraniczną firmę inwestycyjną rozumie się osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej z siedzibą na terytorium innego państwa członkowskiego, a w przypadku gdy przepisy danego państwa nie wymagają ustanowienia siedziby - z centralą na terytorium innego państwa członkowskiego, albo osobę fizyczną z miejscem zamieszkania na terytorium innego państwa członkowskiego, prowadzącą na podstawie zezwolenia właściwego organu nadzoru działalność maklerską na terytorium innego państwa członkowskiego, jak również zagraniczną instytucję kredytową (art. 3 pkt 32 ustawy).

W konsekwencji nie ulega wątpliwości, że Dom Maklerski powinien być zaklasyfikowany jako firma inwestycyjna (zagraniczna firma inwestycyjna) dla potrzeb ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, do której odnosi się art. 9 pkt 9 ustawy o p.c.c.

Trzeci warunek zastosowania zwolnienia od p.c.c. dotyczy przeprowadzenia transakcji "za pośrednictwem" firmy inwestycyjnej lub zagranicznej firmy inwestycyjnej.

Przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie definiują pojęcia "sprzedaży za pośrednictwem". Pojęcie sprzedaży zostało jednakże zdefiniowane w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 43, poz. 93 z późn. zm.) (dalej Kodeks cywilny). Stosownie do art. 535 Kodeksu cywilnego, "przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę". Ponadto, zgodnie z art. 555 Kodeksu cywilnego, przepis ten stosuje się odpowiednio do sprzedaży praw.

Tym samym, sprzedażą akcji jest umowa zobowiązująca jedną stronę do przeniesienia praw wynikających z tych akcji, a drugą - do zapłaty określonej ceny. Pośrednictwem w takim przypadku jest zatem uczestnictwo przy dokonywaniu tejże umowy, w szczególności zawarcie umowy w imieniu jednej ze stron.

Ponadto, zgodnie z literalną wykładnią terminu "pośrednictwo" tj. definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN (pod red. Mieczysława Szymczaka, wyd. PWN 1998), przez "pośrednictwo" należy rozumieć:

* działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwianie jakichś spraw dotyczących obu stron,

* występowanie w roli łącznika,

* załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami.

Zważywszy na zakres czynności, które mają być wykonane przez Dom Maklerski, w szczególności zawarcie umowy sprzedaży akcji w imieniu Spółki (jako nabywcy) lub w imieniu własnym na rachunek Spółki, a także potencjalnie inne czynności związane bezpośrednio z transakcją sprzedaży akcji, Dom Maklerski powinien być uznany za podmiot występujący w roli łącznika między Spółką a sprzedającym akcje, działającym w celu zawarcia umowy sprzedaży akcji na wspólnie ustalonych warunkach.

W pojęciu pośrednictwa mieszczą się także czynności maklerskie określone w art. 69 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, zwłaszcza przyjmowanie i przekazywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych czy też wykonywanie takich zleceń na rachunek dającego zlecenie.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy rozważana transakcja (transakcje) zakupu akcji przez Spółkę za pośrednictwem Domu Maklerskiego będzie spełniała hipotezę art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o p.c.c. i będzie zwolniona z opodatkowania p.c.c. Wnioskodawca stoi na stanowisku, że dla zastosowania zwolnienia przewidzianego w art. 9 pkt 9 lit. b ustawy o p.c.c. nie ma znaczenia uczestnictwo Domu Maklerskiego w czynnościach poprzedzających samą transakcję, w szczególności w poszukiwaniu samych kontrahentów do transakcji.

Powyższe stanowisko Spółki potwierdza również praktyka organów podatkowych. Zgodnie ze stanowiskiem Ministra Finansów prezentowanym w interpretacjach indywidualnych, dla możliwości zastosowania zwolnienia od opodatkowania p.c.c., wyłącznie sama transakcja sprzedaży powinna zostać zawarta za pośrednictwem domu maklerskiego - wszelkie czynności dodatkowe mogą zaś być przeprowadzone samodzielnie przez uczestników transakcji z pominięciem pośredników.

Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z dnia 11 lipca 2011 r. (IPPB2/436-209/11-2/MZ) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie potwierdził, że "Pośrednictwo przy zawieraniu umowy sprzedaży akcji ma miejsce w sytuacji, gdy Firma Inwestycyjna prowadząca działalność maklerską uczestniczy przy dokonywaniu tejże umowy. Pojęcie pośrednictwa obejmuje zatem przykładowo zawarcie umowy przez Firmę Inwestycyjną w imieniu jednej ze stron transakcji, a także czynności maklerskie, o których mowa w art. 69 ust. 2 pkt 2 w zw. z pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, tj. wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia papierów wartościowych, na rachunek dającego zlecenie."

Ponadto, zgodnie z linią interpretacyjną prezentowaną przez organy skarbowe w indywidualnych interpretacjach podatkowych, przykładowo w powyżej cyt. interpretacji "czynności wykonywane przez Dom Maklerski mogą nie obejmować znalezienia podmiotu (podmiotów) gotowego do sprzedaży akcji, ponieważ podmiot (y) może zostać zidentyfikowany przez Spółkę, lub jego doradców, jeszcze przed zawarciem z Domem Maklerskim umowy o pośrednictwo w nabyciu akcji."

Powyższy pogląd został potwierdzony także w licznych interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, przykładowo w:

* interpretacji indywidualnej z dnia 3 lutego 2012 r. (IPPB2/436-494/11-4/AF),

* interpretacji indywidualnej z dnia 12 września 2011 r. (IPPB2/436-387/11-2/MZ),

* interpretacji indywidualnej z dnia 30 sierpnia 2010 r. (IPPB2/436-234/10-2/MZ),

* interpretacji indywidualnej z dnia 8 września 2010 r. (IPPB2/436-237/10-2/AF) oraz

* interpretacji indywidualnej z dnia 29 grudnia 2009 r. (IPPB2/436-390/09-2/MZ).

2.

W opinii Spółki, także w przypadku gdy Dom Maklerski będzie działał w swoim imieniu, ale na rachunek Wnioskodawcy nabycie akcji przez Wnioskodawcę opisane w stanie faktycznym będzie zwolnione od p.c.c.

Nawet gdyby uznać, że nabycie akcji przez Dom Maklerski działający w swoim imieniu, ale na rachunek Wnioskodawcy, nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 9 pkt 9 lit. b Ustawy o p.c.c., to podlega ono zwolnieniu na podstawie art. 9 pkt 9 lit. a Ustawy o p.c.c. Zgodnie z tym przepisem zwolnieniu od p.c.c. podlega sprzedaż praw majątkowych będących instrumentami finansowymi, firmom inwestycyjnym lub zagranicznym firmom inwestycyjnym w rozumieniu przepisów Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Istotą zastępstwa pośredniego jest to, że zastępca działa we własnym imieniu, ale na cudzy rachunek. Podstawą jego działania jest zawarta uprzednio umowa z osobą, na której rachunek działa. Z mocy tej umowy jest on obowiązany przenieść na tę osobę nabyte przez siebie prawa, a osoba ta jest obowiązana zwolnić go od zaciągniętych przez niego zobowiązań. W ten sposób prawa i obowiązki wynikające z czynności prawnej zastępcy pośredniego, dokonanej z osobą trzecią, przechodzą na osobę zastąpioną.

W związku z powyższym, w przypadku, gdy Dom Maklerski przy nabyciu akcji będzie działać jako zastępca pośredni Spółki, to na gruncie prawa cywilnego to ona będzie stroną umowy sprzedaży (kupującym) i pierwotnie to na jej rzecz zostanie przeniesiona własność zbywanych akcji. Dlatego też sprzedaż dokonaną w tej formie należy uznać za sprzedaż praw majątkowych będących instrumentami finansowymi (akcji) na rzecz firmy inwestycyjnej w rozumieniu art. 9 pkt 9 lit. a) ustawy o p.c.c.

Powyższy pogląd został potwierdzony także w licznych interpretacjach indywidualnych, przykładowo w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 8 lipca 2011 r. (IPPB2/436-222/11-2/MZ).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych interpretacji organów podatkowych w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, co do zasady wiążą one w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.