IPPB2/436-105/07-2/AA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 8 października 2007 r. (data wpływu 23 października 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową świadczoną w zakresie centralizacji, kontroli oraz administrowaniu środkami finansowymi (cash pooling) - jest prawidłowe.

W dniu 23 października 2007 r. został złożony wniosek o udzielenie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową świadczoną w zakresie centralizacji, kontroli oraz administrowaniu środkami finansowymi (cash pooling).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Sp. z o.o. wraz z innymi podmiotami z Grupy (dalej: "Uczestnicy Systemu") uzgodniła z Bankiem warunki "Umowy Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi i Kredytem Dziennym w Grupie Rachunków" (dalej: "Umowa"), której celem jest świadczenie kompleksowych usług zarządzania płynnością finansową w ramach Umowy, Bank świadczy na rzecz Spółki (a także innych Uczestników Systemu) usługę kompleksowego zarządzania płynnością finansową w zakresie centralizacji, kontroli oraz administrowania środkami finansowymi ("cash pooling"). Celem Przedmiotowej usługi jest optymalizacja przepływu środków finansowych w obrębie Uczestników Systemu poprzez odpowiednią organizację mechanizmu zarządzania saldami.

Usługa kompleksowego zarządzania płynnością finansową będzie świadczona przez Bank za pomocą "Grupy Rachunków", która składa się z "Rachunków Głównych" należących do Uczestników Systemu (w tym Spółki) oraz "Rachunku Pomocniczego" należącego do jednego z nich, określonego jako "Koordynator" (Uczestnik Systemu wskazany w Umowie jako Koordynator występuje w określonych relacjach z Bankiem jako swojego rodzaju reprezentant pozostałych Uczestników Systemu.

W zamian za dokonane czynności, które mogą zostać ewentualnie podjęte w związku z pełnieniem przedmiotowej roli, Koordynator nie będzie pobierał żadnego wynagrodzenia, jako że czynności te są niezbędne do prawidłowego wykonania Umowy i nie stanowią odrębnego świadczenia). Na omawianą kompleksową usługę składać się będą w szczególności czynności wymienione poniżej:

* Na koniec każdego dnia roboczego, Bank będzie dokonywał transferu środków finansowych na Rachunki Główne Uczestników Systemu o saldzie debetowym lub transferu z Rachunków Głównych Uczestników Systemu wykazujących nadwyżki środków, dzięki czemu zarówno salda ujemne jak i dodatnie na rachunkach będą bilansowane do zera. Następnie, wynik netto z dokonanych transakcji na Rachunkach Głównych Uczestników Systemu będzie transferowany na Rachunek Pomocniczy Koordynatora.

* Bank będzie wypłacał odsetki od środków pobranych z Rachunków Głównych wykazujących saldo kredytowe oraz pobierał odsetki od środków przelanych na Rachunki Główne o saldzie debetowym

* Uczestnicy Systemu, których środki pieniężne były wykorzystywane do spłaty kredytu zaciągniętego na pozostałych Rachunkach Głównych (wykazujących salda debetowe), każdorazowo nabywać będą wierzytelności Banku wobec Uczestników Systemu zaciągających kredyt. Wzajemne wierzytelności tego typu, przysługujące poszczególnym Uczestnikom Systemu rozliczane będą automatycznie przez Bank, co do zasady na bazie dziennej, poprzez odpowiednia transakcje odwrotne.

Z tytułu przedmiotowej Usługi świadczonej dla Uczestników Systemu, Bank pobierał będzie miesięczne wynagrodzenie.

Stan prawny

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, "przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Na podstawie art. 8 ust. 3 ustawy o VAT, "usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych".

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1) ustawy o VAT, "zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy". Przy czym, w poz. 3 wspomnianego załącznika znajdują się usługi pośrednictwa finansowego, klasyfikowane w grupowaniu 65-67 Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług.

Zgodnie z art. 2 pkt 4) ustawy o p.c.c., "nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Spółka wnosi o potwierdzenie, że w przedstawionym powyżej stanie faktycznym:

A. czynności wykonywane na podstawie Umowy przez Bank, polegające m.in. na uzgodnionych w Umowie transferach środków pieniężnych, przyjmowaniu depozytów oraz administrowaniu strukturą cash-poolu stanowią, dla celów opodatkowania VAT, jedną kompleksową usługę zarządzania płynnością finansową, która korzysta ze zwolnienia z opodatkowania tym podatkiem;

B. czynności wykonywane na podstawie Umowy przez Spółkę, umożliwiające Bankowi dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych (np. nadwyżek na Rachunkach Głównych) w ramach struktury cash-poola nie stanowią odrębnego świadczenia usług przez Spółkę, w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT, ani (i.) na rzecz Banku ani (ii.) na rzecz pozostałych Uczestników Systemu, cash-poolu, lecz stanowią jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usługi kompleksowego zarządzenia płynnością finansową;

C. wskazane w punktach A i B powyżej czynności, wykonywane na podstawie Umowy przez Bank oraz przez Spółkę nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej jako "p.c.c.") jako elementy kompleksowej usługi finansowej świadczonej przez Bank.

Odpowiedź na pytanie C stanowi przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej. Wniosek w zakresie pytania A i B zostanie rozpatrzony odrębną interpretacją indywidualną.

Zdaniem wnioskodawcy:

Na podstawie art. 2 pkt 4) ustawy o p.c.c., podatkowi temu nie podlegają czynności cywilnoprawne m.in. w przypadku, gdy przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania takiej czynności jest zwolniona z opodatkowania VAT. Jak to zostało wykazane w punkcie powyżej, kompleksowa usługa cash-poolu świadczona przez Bank podlega zwolnieniu z VAT jako usługa pośrednictwa finansowego.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Spółki poszczególne czynności wykonywane na podstawie Umowy przez Bank oraz Spółkę pozostawać będą poza zakresem opodatkowania p.c.c. Wynika to z faktu, że wszystkie omawiane czynności stanowią elementy składowe kompleksowej usługi Banku, która pozostaje dla niego czynnością objętą zwolnieniem z VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki, w których w myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Przedstawiona we wniosku Spółki konstrukcja "cash poolingu", jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. "Cash pooling" polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do danej grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto.

W przypadku "cash poolingu" mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik "cash poolingu" posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników "cash poolingu".

Przepis art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnej, stanowi, iż nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Wobec powyższego, należy stwierdzić, iż Spółka z złożonym wniosku prawidłowo twierdzi, iż umowa cash poolingu, zawarta przez wnioskodawcę z bankiem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, jednakże dla uzasadnienie swojego stanowiska przywołuje niewłaściwą podstawę prawną. Spółka, bowiem błędnie powołuje się na przywołane powyżej przepisy art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, które znajdują zastosowanie w przypadku, gdy dana czynność mieści się w katalogu czynności opodatkowanych podatkiem od czynności cywilnoprawnych (art. 1 ust. 1 pkt 1, 2 i 3 ww. ustawy), lecz ze względu na jej cechy, wymienione w przepisie art. 2 pkt 4 ww ustawy, nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Jak wskazano, umowa cash poolingu nie podlega opodatkowaniu podatkiem, od czynności cywilnoprawnych, z uwagi na regulacje art. 1 ust. 1 pkt 1, 2 i 3 cytowanej ustawy - jest rodzajem czynności nie wymienionej w ww. katalogu przedmiotowym podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem, powoływanie się przez wnioskodawcę, na przepis art. 2 pkt 4 jest błędne.

Reasumując, należy stwierdzić, iż zawarcie umowy dotyczącej kompleksowego zarządzania płynnością finansową "cash pooling" nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy pożyczki wymienionej w tym katalogu. Tym samym czynności dokonywane w ramach umowy "cash poolingu" nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, 09-402 Płock, ul. 1 Maja 10.