IPPB2/415-823/13-2/PW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 20 listopada 2013 r. (data wpływu 26 listopada 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wynagrodzenia wypłaconego przez spółkę mającą siedzibę na terytorium Cypru z tytułu umorzenia udziałów w tej spółce nabytych w drodze darowizny - jest prawidłowe.

W dniu 26 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wynagrodzenia wypłaconego przez spółkę mającą siedzibę na terytorium Cypru z tytułu umorzenia udziałów w tej spółce nabytych w drodze darowizny.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Polsce oraz podlega w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia ich źródeł (nieograniczony obowiązek podatkowy) w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. Nr 361 - j.t.- dalej określana jako "Ustawa o PIT").

Wnioskodawca będzie właścicielem udziałów w spółce kapitałowej prawa cypryjskiego (spółka typu private company limited by shares będąca odpowiednikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością prawa polskiego) z siedzibą i zarządem na terytorium Republiki Cypru, która podlega tam opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, z zastrzeżeniem postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Cypr (dalej zwana "Spółką cypryjską").

Spółka cypryjska będzie prowadzić działalność holdingową (poprzez posiadanie odpowiednich udziałów, akcji w innych spółkach, spółkach zależnych, zapewnia sobie nad nimi kontrolę, z wyłączeniem zarządzania nimi). Spółka cypryjska w chwili umorzenia udziałów nie będzie prowadzić na terytorium Polski działalności gospodarczej przez położony w Polsce zakład w rozumieniu art. 5 Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Cypru w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku (sporządzonej w Warszawie dnia 4 czerwca 1992 r., Dz. U. z dnia 8 grudnia 1993, Nr 117, poz. 523 - dalej zwana "Umową") wraz z protokołem do niej.

Wnioskodawca, działając jako udziałowiec Spółki cypryjskiej planuje dokonać umorzenia swoich udziałów w tej spółce zgodnie z przepisami cypryjskiego prawa handlowego. Wszystkie udziały w Spółce cypryjskiej należące do Wnioskodawcy i jednocześnie podlegające umorzeniu Wnioskodawca otrzyma tytułem darowizny.

Z tytułu umorzenia udziałów w Spółce cypryjskiej należących do Wnioskodawcy, należne będzie mu wynagrodzenie pieniężne. Wnioskodawca uzyska to wynagrodzenie w drodze potrącenia jego wierzytelności wobec Spółki cypryjskiej z tytułu tego umorzenia udziałów z wierzytelnością pieniężną Spółki cypryjskiej wobec Wnioskodawcy. Zgodnie z opinią audytorów cypryjskich uzyskaną przez Wnioskodawcę, dochód z tytułu umorzenia udziałów na Cyprze jest traktowany jako dochód z dywidendy.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, że w tym wypadku nie znajdą zastosowania przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 - dalej określana jako "k.s.h."), bowiem umorzenie udziałów w Spółce cypryjskiej będzie dokonane zgodnie z prawem cypryjskim.

Jako element zdarzenia przyszłego należy wyjaśnić jak w prawie cypryjskim działa rozważane umorzenie udziałów. Jest to niezbędne dla dokonania interpretacji obowiązujących w Polsce przepisów podatkowych w kontekście przedstawionego w niniejszym Wniosku zdarzenia przyszłego, bowiem z tych właśnie przepisów należy wywieść konsekwencje prawno-podatkowe czynności prawnej, która zostanie dokonana przez rezydenta podatkowego w Polsce, za granicą i zgodnie z prawem obcym. Innymi słowy, niniejszy Wniosek nie ma na celu uzyskania od Ministra Finansów interpretacji przepisów Państwa obcego (co byłoby zresztą niedopuszczalne), lecz ma na celu uzyskanie interpretacji polskich przepisów podatkowych w kontekście czynności prawnej dokonanej pod obcym prawem, która jednak może rodzić określone konsekwencje podatkowe w oparciu o przepisy podatkowe obowiązujące w Polsce. Z tego względu Wnioskodawca wyjaśnia mechanizm działania planowanej czynności prawnej jako element Wniosku wchodzący w skład opisu zdarzenia przyszłego.

Na gruncie prawa cypryjskiego w ramach planowanego zdarzenia przyszłego znajdą zastosowanie zasady umorzenia udziałów w spółkach typu private company limited by shares będących odpowiednikiem spółek z ograniczoną odpowiedzialnością prawa polskiego, które to zasady różnią się od zasad umarzania udziałów w polskich spółkach kapitałowych. Dla lepszego zrozumienia mechanizmu umorzenia udziałów w spółce prawa cypryjskiego typu private company limited by shares będących odpowiednikiem spółek z ograniczoną odpowiedzialnością prawa polskiego Wnioskodawca poniżej pragnie porównać go do prawa polskiego.

Zgodnie z k.s.h. udziały i akcje w polskich spółkach kapitałowych mogą zostać umorzone na dwa sposoby: za zgodą wspólnika lub odpowiednio akcjonariusza (umorzenie dobrowolne) albo bez takiej zgody (umorzenie przymusowe lub automatyczne).

W pierwszym przypadku umorzenie następuje za zgodą wspólnika, a ponadto w drodze nabycia od niego udziału lub udziałów w spółce. Nabywcą jest spółka, która upoważniona jest do zawarcia tego rodzaju umowy o nabycie własnych udziałów przez przepis art. 200 § 1 in fine k.s.h. Przeniesienie udziałów na spółkę - w celu ich umorzenia - nie jest w żadnym wypadku umową sprzedaży, nie można więc w takiej umowie określać ceny za nabywane przez spółkę udziały. Umorzenie dobrowolne udziału - po jego nabyciu przez spółkę - następuje w wyniku uchwały zgromadzenia wspólników.

Natomiast umorzenie przymusowe (oraz stanowiące jego odmianę umorzenie automatyczne) udziału może być dokonane bez zgody wspólnika. Jest ono jednak dopuszczalne tylko wówczas, gdy umowa spółki określa przesłanki i tryb przymusowego umorzenia udziału. W przypadku tego rodzaju umorzenia nie następuje ono w drodze nabycia udziału własnego przez spółkę od wspólnika, lecz udział podlega prawnemu unicestwieniu mocą samej tylko uchwały zgromadzenia wspólników (jeśli umorzenie dokonywane jest z czystego zysku) lub w momencie zarejestrowania obniżenia kapitału zakładowego (gdy umorzenie udziałów wiąże się z obniżeniem kapitału zakładowego).

Na gruncie Ustawy o PIT oba te przypadki rodzą odmienne implikacje podatkowe. Od dnia 1 stycznia 2011 r. dochód z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu ich umorzenia (w ramach umorzenia dobrowolnego, tzw. buy - back) nie jest uznawany za dochód z udziału w zyskach osób prawnych, lecz opodatkowany jest jako dochód na zasadach ogólnych takich jak przy typowej sprzedaży udziałów. Obecnie tylko umorzenie przymusowe lub automatyczne podlega opodatkowaniu w trybie przepisów o dochodzie (przychodzie) z udziału w zyskach osób prawnych (art. 24 ust. 5 pkt 1 Ustawy o PIT).

Zgodnie z prawem cypryjskim spółka typu private company limited by shares nie może nabywać swoich udziałów w celu ich umorzenia, gdyż taka czynność byłaby naruszeniem zasady utrzymywania jej kapitału. Spółka typu private company limited by shares może jedynie umorzyć udziały (akcje) podlegające umorzeniu za wynagrodzeniem lub bez wynagrodzenia na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników. Innymi słowy nie mamy tutaj do czynienia z mechanizmem, jaki działa w przypadku umorzenia dobrowolnego pod prawem polskim, tj. sytuacją, w której spółka nabywa udziały własne w celu umorzenia, a dopiero następnie te udziały są przedmiotem umorzenia (prawnego unicestwienia). Jeśli można porównać umorzenie udziałów w Spółce cypryjskiej, które zostanie dokonane w ramach zdarzenia przyszłego opisanego w niniejszym Wniosku to należy je porównać w swoim prawnym mechanizmie działania odpowiednio do umorzenia przymusowego lub automatycznego pod prawem polskim.

Udziały w Spółce cypryjskiej należące do Wnioskodawcy, które zostaną umorzone, zostaną nabyte w drodze darowizny. W umowie darowizny zostanie wskazana wartość rynkowa darowanych udziałów.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy wypłata wynagrodzenia przez Spółkę cypryjską z tytułu umorzenia udziałów w tej Spółce należy zakwalifikować jako dochód z dywidend w myśl art. 10 ust. 1 i ust. 3 Umowy.

2. Jak należy ustalić przychód oraz koszt uzyskania przychodu z tytułu otrzymania przez Wnioskodawcę wynagrodzenia w związku z umorzeniem udziałów w Spółce cypryjskiej, które zostały nabyte przez Wnioskodawcę w drodze darowizny.

Zdaniem Wnioskodawcy:

STANOWISKO WNIOSKODAWCY ODNOŚNIE ODPOWIEDZI NA PYTANIE Nr 1:

Zgodnie z art. 3 ust. 1 Ustawy o PIT podatnicy, jeżeli mają siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.

W przypadku opisanego przez Wnioskodawcę zdarzenia przyszłego przepis ten powinien być rozumiany w ten sposób, że Wnioskodawca podlega obowiązkowi podatkowemu w Polsce od dochodów osiągniętych z tytułu czynności prawnej jaką jest umorzenie udziałów w Spółce cypryjskiej należących do Wnioskodawcy. O tym, czy w opisanym zdarzeniu przyszłym powstanie dochód podlegający opodatkowaniu w Polsce, należy zadecydować w oparciu o przepisy prawa podatkowego obowiązujące w Polsce, niezależnie od tego czy państwo źródła, czyli w tym przypadku Cypr, ma prawo do opodatkowania takich dochodów zgodnie z ustawodawstwem cypryjskim.

Co do zasady, w opisywanym stanie faktycznym, zarówno Cypr jaki Polska mają prawo do opodatkowania czynności prawnej, jaką jest umorzenie udziałów w Spółce cypryjskiej należących do Wnioskodawcy. W takim przypadku może więc potencjalnie powstać podwójne opodatkowanie tego samego dochodu u tego samego podatnika (tekst jedn.: prawne podwójne opodatkowanie).

Zgodnie z tym, jak Wnioskodawca rozumie działanie przepisów podatkowych obowiązujących w Polsce w przedstawionym przypadku należy ustalić, które Państwo (tekst jedn.: czy Polska czy Cypr) ma prawo do opodatkowania zdarzenia przyszłego lub w przypadku prawa obu państw do opodatkowania, w jaki sposób należy uniknąć podwójnego opodatkowania.

W związku z tym, zdaniem Wnioskodawcy, w niniejszej sprawie należy dokonać interpretacji postanowień Umowy.

Zdaniem Wnioskodawcy, przepisy Umowy powinny być interpretowane w ten sposób, że przedstawione zdarzenie przyszłe będzie podlegać art. 10 ust. 1 Umowy (dywidendy), zgodnie z którym dywidendy wypłacane przez spółkę mającą siedzibę w Umawiającym się Państwie osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Podstawowym zagadnieniem wymagającym rozważenia jest problem, jak należy traktować wynagrodzenie wypłacone Wspólnikowi z tytułu umorzenia udziałów w Spółce cypryjskiej. Zgodnie z art. 10 ust. 3 Umowy użyte w tym artykule pojęcie "dywidendy" oznacza dochody z akcji lub innych praw związanych z udziałem w zyskach i nie odnoszących się do roszczeń z tytułu wierzytelności, jak również dochody z innych udziałów w spółce, które są traktowane w ten sam sposób, jak dochód z akcji, zgodnie z ustawodawstwem podatkowym Państwa, w którym spółka dokonująca jego podziału ma siedzibę. Reasumując więc, jeśli dany dochód z umorzenia udziałów będzie traktowany na Cyprze jako przychód zrównany z dochodem z dywidend, to w Polsce również powinien on zostać uznany jako dochód z dywidend - tylko dla potrzeb kwalifikacji dochodu na gruncie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Zgodnie z opinią audytorów cypryjskich uzyskaną przez Wnioskodawcę, dochód z tytułu umorzenia udziałów na Cyprze jest traktowany jako dochód z dywidendy. Ponadto, należy wskazać, że przychód z tytuł umorzenia udziałów należy uznać za prawo korporacyjne (ang. corporate rights). W związku z powyższym, stosując schemat logiczny zakresu pojęcia "dywidenda" (Model Konwencji OECD Komentarz, pod red. Z. Brzezińskiego s. 704) zysk z tytułu umorzenia udziałów w Spółce cypryjskiej należy zakwalifikować jako dywidendę dla potrzeb art. 10 ust. 3 Umowy.

STANOWISKO WNIOSKODAWCY ODNOŚNIE ODPOWIEDZI NA PYTANIE Nr 2:

W myśl art. 9 ust. 1 Ustawy o PIT opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 Ustawy o PIT źródłem przychodów są m.in. kapitały pieniężne oraz prawa majątkowe. Katalog przychodów należących do kapitałów pieniężnych został uregulowany w art. 17 Ustawy o PIT. Zgodnie z nim, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się m.in. dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną lub spółdzielni (art. 17 ust. 1 pkt 4 Ustawy o PIT).

Ponadto, zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 5 Ustawy o PIT dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji).

Poza tym, w analizie przedmiotowego stanu faktycznego, trzeba mieć na względzie art. 24 ust. 5d Ustawy o PIT, zgodnie z którym dochodem z umorzenia udziałów lub akcji w spółkach mających osobowość prawną jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo 1ł, albo art. 23 ust. 1 pkt 38; jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny, koszty ustala się do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny.

Zatem, w przypadku umorzenia udziałów nabytych w drodze darowizny, koszty uzyskania przychodu ustala się do wysokości wartości przedmiotu darowizny z dnia jej nabycia. Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na fakt, że Ustawa o PIT nie wskazuje, w jaki sposób należy określić wartość udziałów z dnia nabycia darowizny, należy sięgnąć do aktu prawnego regulującego przedmiotową kwestię. W związku z tym należy przyjąć, że wartość tę ustala się zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 28 lipca 1993 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.), która w ust. 1 stanowi, że wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw. Z kolei wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego (art. 8 ust. 3 ustawy) (podobnie interpretacja indywidualna z dnia 1 czerwca 2012 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi sygn. IPTPB2/415-165/12-4/Kr).

Reasumując tą część rozważań, jeżeli w umowie darowizny zostanie określona wartość udziałów i wartość ta będzie korespondowała z wartością rynkową na dzień dokonania darowizny, wówczas za koszt uzyskania przychodu przy ustalaniu dochodu z udziału w zyskach osób prawnych w związku z umorzeniem przymusowym tych udziałów należy przyjąć wartość udziałów określoną (wskazaną) w umowie darowizny.

Należy wskazać, że w świetle art. 30a ust. 6 Ustawy o PIT - zryczałtowany podatek dochodowy m.in. od dochodów (przychodów) z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, w tym od dochodu z umorzenia akcji pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 5 pkt 1, 2 i 4, ust. 5a i 5d.

W związku z tym należy uznać, że dochodem z umorzenia udziałów będzie zatem różnica pomiędzy kwotą uzyskanego przychodu a kosztami uzyskania przychodu. W przedmiotowym stanie faktycznym, koszty uzyskania przychodu należy ustalić zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 5d Ustawy o PIT, a więc w wysokości wartości przedmiotu darowizny z dnia jej nabycia. Na podobnym stanowisku stanął Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 1 czerwca 2012 r. (sygn. IPTPB2/415-165/12-4/Kr), zgodnie z którym w przypadku umorzenia przymusowego lub automatycznego udziałów w spółce kapitałowej, nabytych w drodze darowizny, dochodem z umorzenia jest nadwyżka przychodu nad kosztami uzyskania przychodu. Kosztem uzyskania przychodu będzie wartość tych udziałów z dnia nabycia darowizny ustalona zgodnie z art. 8 Ustawy o podatku od spadków i darowizn, a więc wartość rynkowa z dnia nabycia darowizny. Podobne rozstrzygnięcie wydał Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, który w interpretacji z dnia 26 października 2011 r. (sygn. ITPB1/415-818b/13/GR) wskazał, że w przypadku umorzenia automatycznego lub przymusowego udziałów nabytych w drodze darowizny kosztem uzyskania przychodu będzie wartość tych udziałów z dnia nabycia darowizny ustalona zgodnie z art. 8 Ustawy o podatku od spadków i darowizn, a więc wartość rynkowa z dnia nabycia darowizny. Zatem dochód z tytułu umorzenia automatycznego lub przymusowego udziałów nabytych w drodze darowizny - podlegający opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym - stanowić będzie nadwyżka przychodu z tytułu umorzenia udziałów nad ich wartością rynkową ustaloną na dzień nabycia darowizny. Przedstawione przez Wnioskodawcę rozumowanie zostało potwierdzone w szeregu interpretacji:

* Interpretacja indywidualna z dnia 22 czerwca 2011 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (sygn. ILPB2/415-366/11-4/JK);

* Interpretacja indywidualna z dnia 28 lipca 2011 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPB2/415-572/11-2/AS);

* Interpretacja indywidualna z dnia 4 lutego 2011 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPB2/415-I017/10-2/AS);

* Interpretacja indywidualna z dnia 26 stycznia 2011 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPB2/415-915/10-4/AK).

Zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym do końca 2010 r., przepis zawarty w art. 24 ust. 5d Ustawy o PIT odnosił się zarówno do umorzenia dobrowolnego, jak i umorzenia przymusowego i automatycznego udziałów i akcji. W wyniku zmiany przepisów Ustawy o PIT z zakresu tego wyłączone zostało umorzenie dobrowolne jednakże podkreślić należy, że wnioski płynące z interpretacji wydanych przed 2011 r. są nadal aktualne w odniesieniu do umorzenia przymusowego oraz automatycznego.

Dla przykładu można wskazać między innymi interpretację indywidualną z dnia 30 czerwca 2010 r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (sygn. IBPBII/2/415-475/10/MW), w której stwierdzono, że w przypadku umorzenia udziałów nabytych w drodze darowizny, koszty uzyskania przychodu należy ustalić w wysokości nie wyższej niż wartość rynkowa umorzonych udziałów z dnia otrzymania darowizny. Należy przyjąć, że wartość tę ustala się zgodnie z art. 8 Ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jeżeli wynagrodzenie z tytułu umorzenia udziałów będzie równe lub mniejsze od ich wartości z dnia nabycia darowizny obowiązek zapłaty podatku dochodowego w ogóle nie powstanie.

Dla potwierdzenia przedstawionego stanowiska, Wnioskodawca pragnie wskazać kilka interpretacji wydanych przez ten sam organ:

* Interpretacja indywidualna z dnia 25 czerwca 2010 r. (sygn. IBPBII/2/415-448/10/MW);

* Interpretacja indywidualna z dnia 7 czerwca 2010 r. (sygn. IBPBII/2/415-311/10/AK);

* Interpretacja indywidualna z dnia 4 lutego 2010 r. (sygn. IBPBII/2/415-1129/09/MM).

Podsumowując, z uwagi na fakt, że umorzenie nastąpiło w trybie analogicznym do polskiego umorzenia przymusowego lub automatycznego, przychód uzyskany przez Wnioskodawcę w wyniku umorzenia udziałów należy pomniejszyć o koszty uzyskania przychodu w wysokości wartości rynkowej tych umarzanych udziałów, jaka określona zostanie w umowie darowizny, pod warunkiem, że wartość ta zostanie określona na poziomie rynkowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do art. 3 ust. 1a ww. ustawy, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

* posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

* przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Zgodnie z art. 4a ww. ustawy, art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Polska.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca, będący osobą fizyczną podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, będzie właścicielem udziałów w spółce kapitałowej prawa cypryjskiego (spółka typu private company limited by shares będąca odpowiednikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością prawa polskiego) z siedzibą i zarządem na terytorium Republiki Cypru, która podlega tam opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągnięcia, z zastrzeżeniem postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Cypr. Jako udziałowiec Spółki cypryjskiej planuje dokonać umorzenia części tych udziałów zgodnie z przepisami cypryjskiego prawa handlowego. Co istotne, na Cyprze dochód z tytułu umorzenia udziałów traktowany jest, według zapewnień wnioskodawcy, jako dochód z dywidendy. Wszystkie udziały w Spółce cypryjskiej należące do Wnioskodawcy i jednocześnie podlegające umorzeniu Wnioskodawca otrzyma tytułem darowizny. Z tytułu umorzenia udziałów w Spółce cypryjskiej Wnioskodawcy będzie przysługiwało wynagrodzenie. Nie będzie miała miejsca sytuacja, w której spółka będzie nabywała swoje udziały w celu umorzenia. W umowie darowizny zostanie wskazana wartość rynkowa darowanych udziałów.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że zastosowanie znajdzie w przedmiotowej sprawie umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Cypru w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzonej w Warszawie dnia 4 czerwca 1992 r. (Dz. U. z 1993 r. Nr 117, poz. 523) zmieniona Protokołem z dnia 22 marca 2012 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 1383) podpisanym w Nikozji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Cypru.

I tak stosownie do art. 10 ust. 1 ww. umowy dywidendy wypłacane przez spółkę mającą siedzibę w Umawiającym się Państwie osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Zgodnie z art. 10 ust. 2 polsko - cypryjskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, dywidendy takie mogą być opodatkowane także w Umawiającym się Państwie, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma swoją siedzibę, i zgodnie z prawem tego Państwa, ale jeżeli osoba uprawniona do dywidend ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, to podatek tak ustalony nie może przekroczyć:

Postanowienia niniejszego ustępu nie dotyczą opodatkowania spółki w odniesieniu do zysków, z których dywidendy są wypłacane.

Należy zauważyć, że w myśl art. 10 ust. 3 umowy, określenie "dywidendy", o którym mowa w polsko-cypryjskiej umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania oznacza dochody z akcji lub innych praw związanych z udziałem w zyskach i nie odnoszących się do roszczeń z tytułu wierzytelności, jak również dochody z innych udziałów w spółce, które są traktowane w ten sam sposób, jak dochód z akcji, zgodnie z ustawodawstwem podatkowym Państwa, w którym spółka dokonująca jego podziału ma siedzibę.

Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania wzorowane są na Modelowej Konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku. Polska, jako państwo członkowskie OECD, przestrzega zasad i zaleceń wypracowanych w ramach Komitetu Podatkowego tej Organizacji. W Komentarzu do art. 10 ust. 3 Modelowej Konwencji OECD (pkt 23 Komentarza) wskazano, że w związku z dużymi różnicami w prawie państw członkowskich OECD nie jest możliwe zdefiniowanie pojęcia "dywidenda" w sposób pełny i wyczerpujący. W konsekwencji definicja zawiera jedynie przykłady, które znajdują się w prawie większości państw członkowskich, po czym dodana jest generalna klauzula odwołująca się do prawa wewnętrznego.

Zasady, jakimi należy się kierować przy interpretowaniu określenia "dywidendy", zawartego w art. 10 ust. 3 Modelowej Konwencji OECD, omówione zostały w sposób szczegółowy w opracowaniu z zakresu umów o unikaniu podwójnego opodatkowania Klaus'a Vogel'a (Klaus Vogel on Double Taxation Convention A commentary to the OECD -, UN -, US Model Conventions for the Avoidance of Double Taxation on Income and Capital With Particular Reference to German Treaty Practice, Third Edition, Kluwer Law International, str. 649 nb. 185).

Stosownie do powołanego opracowania definicja "dywidend" zawarta w art. 10 Modelowej Konwencji OECD zawiera trzy części. Zgodnie z definicją zawartą w art. 10 ust. 3 Konwencji OECD, określenie "dywidendy" oznacza dochody:

* z akcji, akcji gratisowych lub prawa do pobierania korzyści, akcji w kopalnictwie, akcji członków założycieli,

* oraz z innych praw, nie będących wierzytelnościami, do udziału w zyskach,

* jak również z innych praw korporacyjnych o ile dochody te zrównane są, według prawa podatkowego Państwa, w którym spółka wydzielająca dywidendy ma siedzibę, z wpływami z akcji.

Jednocześnie autor zwraca uwagę, iż taki podział nie powoduje, że części te są niezależne od siebie. Określenie "inne" użyte w drugiej i trzeciej części definicji wskazuje na odwołanie się do poprzedniej lub poprzednich części, które nie może być pominięte w czytaniu definicji dywidend. Pierwszym wnioskiem, jaki należy wyciągnąć jest taki, iż jedynie taki rodzaj dochodu może być uznany za "dywidendę", który powstaje w związku z "prawami korporacyjnymi". Następny wniosek to, że nawet rodzaje dochodu, które są określone za pomocą przykładów w pierwszej części, mogą być uznane za dywidendy tylko wtedy, jeżeli powstają z "praw" a nie z "wierzytelności" dających udział w zysku.

Komentarz do Modelowej Konwencji OECD także zawiera szeroki zakres przedmiotowy pojęcia dywidend i jako dywidendę traktuje nie tylko podział zysków uchwalany każdego roku przez walne zgromadzenie akcjonariuszy, lecz także inne zyski z tytułu uczestnictwa w spółkach, jednakże w stosunku do tych dochodów Komentarz do Modelowej Konwencji OECD przewiduje zastrzeżenie, że ulgi w stosunku do tych dochodów stosuje się o ile państwo, w którym spółka ma siedzibę zrównuje taki dochód z wpływami z akcji.

Należy powtórzyć za Wojewódzkim Sadem Administracyjnym w Gdańsku wyrażone w prawomocnym wyroku z dnia 13 października 2010 r. sygn. akt I SA/Gd 803/10 stanowisko, że w literaturze przedmiotu podkreśla się, że udział w spółce nie jest akcją w rozumieniu umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, zatem prawa do dywidendy, wynikające z takiego udziału, nie należą ani do pierwszej, ani do drugiej części definicji dywidendy, bowiem do tych grup należą tylko te tytuły prawne do udziału w zysku, które są inkorporowane w papierach wartościowych. Do trzeciej części definicji należą natomiast dochody z praw udziałowych (praw, które wynikają z udziału w kapitale spółki), które nie są inkorporowane w papierze wartościowym - w tym także od dochodów z wszelkiego rodzaju wierzytelności, jeżeli prawo wewnętrzne państwa źródła dywidendy pozwala na takie traktowanie tych dochodów (jako zrównanych z dochodami z akcji).

Powyższe oznacza, że w przypadku posiadania udziałów w spółce kapitałowej prawa cypryjskiego, dochód z tych udziałów nie może być przypisany do pierwszego członu definicji i zamiennie traktowany jako dochód z akcji, gdyż z członu pierwszego taka możliwość nie wynika. Jest w nim bowiem mowa wyłącznie o akcjach, a nie o akcjach i/lub udziałach. W rezultacie dochód z umorzenia udziałów w spółce kapitałowej, na gruncie ww. definicji, kwalifikować należy jako dochód z innych praw spółki, w związku z czym winno nastąpić odesłanie do prawa wewnętrznego Cypru celem ustalenia czy dochód ten może być traktowany na gruncie Konwencji jako dywidenda.

Konkludując, dochód z tytułu umorzenia udziałów w spółce kapitałowej z siedzibą na Cyprze, o ile faktycznie prawo cypryjskie zrównuje ww. dochód z wpływami z akcji, będzie podlegał dyspozycji art. 10 Umowy, a zatem dochód ten może podlegać opodatkowaniu w Polsce i na Cyprze. W tym przypadku, w celu wyeliminowania podwójnego opodatkowania, zastosowanie znajdzie metoda przewidziana w art. 24 ust. 1 lit. b polsko-cypryjskiej umowy (metoda odliczenia proporcjonalnego).

W myśl art. 24 ust. 1 lit. b polsko-cypryjskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód lub zyski z przeniesienia własności majątku, które zgodnie z postanowieniami artykułów 7, 10, 11, 12 lub 13 niniejszej umowy, mogą być opodatkowane na Cyprze, Polska zezwoli na odliczenie od podatku od dochodu lub zysków z przeniesienia własności majątku tej osoby, kwoty równej podatkowi zapłaconemu na Cyprze. Jednakże, takie odliczenie nie może przekroczyć tej części podatku, obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która przypada na dochód lub zyski z przeniesienia własności majątku uzyskane na Cyprze.

W świetle zatem powyższego przepisu podatek z tytułu umorzenia udziałów płacony w Polsce podlegać może pomniejszeniu wyłącznie o podatek faktycznie zapłacony na Cyprze.

Na marginesie wyjaśnić należy, iż jednym z celów podpisania Protokołu między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Cypru o zmianie Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Cypru w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku było usunięcie przepisu art. 24 ust. 3 Umowy dotyczącego tzw. klauzuli tax sparing, pozwalającej na odliczenie od podatku należnego od dywidendy w Polsce podatku, który mógłby być pobrany na Cyprze (nawet jeśli pobrany nie został). Przepis ten został skreślony na mocy art. 10 pkt 2 ww. Protokołu.

Tak jak już wyżej wskazano, dochód z tytułu umorzenia udziałów w spółce kapitałowej z siedzibą na Cyprze, o ile prawo cypryjskie zrównuje ww. dochód z wpływami z akcji, będzie podlegał dyspozycji art. 10 Umowy, a zatem dochód ten może podlegać opodatkowaniu w Polsce i na Cyprze. W tym przypadku, w celu wyeliminowania podwójnego opodatkowania, zastosowanie znajdzie metoda przewidziana w art. 24 ust. 1 lit. b polsko-cypryjskiej umowy, a podatek będzie płacony w Polsce z możliwością pomniejszenia go o podatek faktycznie zapłacony na Cyprze.

Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z udziałów. Tryb umarzania udziałów reguluje art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.).

Umorzenie może być przeprowadzone:

* za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę - tzw. umorzenie dobrowolne;

* bez zgody wspólnika - tzw. umorzenie przymusowe;

* w razie ziszczenia się określonego zdarzenia - tzw. umorzenie warunkowe (automatyczne).

Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki. W myśl art. 199 § 2 Kodeksu umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Wynagrodzenie to, w przypadku umorzenia przymusowego, nie może być niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników. W przypadku umorzenia przymusowego uchwała powinna zawierać również uzasadnienie.

Z kolei odnośnie umorzenia automatycznego zauważyć należy, że umowa spółki może stanowić, że udział ulega umorzeniu w razie ziszczenia się określonego zdarzenia bez powzięcia uchwały zgromadzenia wspólników. Stosuje się wówczas przepisy o umorzeniu przymusowym (art. 199 § 4 Kodeksu).

Rekapitulując powyższe zauważyć należy, że zarówno umorzenie przymusowe jak i umorzenie automatyczne odbywają się bez zgody wspólnika, którego dotyczą, dlatego umorzenie automatyczne należy traktować jako podtyp umorzenia przymusowego.

Natomiast umorzenie dobrowolne dokonywane jest za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziałów przez spółkę. W rzeczywistości więc nie chodzi w takiej sytuacji w pierwszym rzędzie o umorzenie, ale o czynność prawną nabycia udziałów przez spółkę w celu umorzenia (art. 199 § 1 Kodeksu spółek handlowych). Umorzenie nastąpi dopiero w przyszłości. Zatem w przypadku umorzenia dobrowolnego dochodzi do nabycia udziałów przez spółkę i odrębnie do ich umorzenia - w dwóch etapach działań. Chodzi więc o rodzaj transakcji, czynność prawną, która jest podstawą umorzenia dobrowolnego.

Z informacji podanej przez wnioskodawcę wynika, że zgodnie z prawem cypryjskim, spółka typu private company limited by shares nie może nabywać swoich udziałów w celu ich umorzenia, gdyż taka czynność byłaby naruszeniem zasady utrzymywania jej kapitału. Spółka typu private company limited by shares może jedynie umorzyć udziały podlegające umorzeniu za wynagrodzeniem lub bez wynagrodzenia na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników. Innymi słowy nie mamy tutaj do czynienia z mechanizmem, jaki działa w przypadku umorzenia dobrowolnego pod prawem polskim, tj. sytuacją, w której spółka nabywa udziały własne w celu umorzenia, a dopiero następnie te udziały są przedmiotem umorzenia (prawnego unicestwienia). Umorzenie udziałów znane prawu cypryjskiemu należy przyrównać do umorzenia przymusowego lub automatycznego obecnego w prawie polskim.

Przechodząc zatem na grunt uregulowań ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzić należy, iż dochód uzyskany przez wnioskodawcę na skutek umorzenia udziałów spółki cypryjskiej za wynagrodzeniem zakwalifikowany powinien być do przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe.

Katalog przychodów należących do kapitałów pieniężnych wymieniony został w art. 17 wyżej powołanej ustawy, w myśl którego, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się m.in. dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną lub spółdzielni (art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy).

Dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych stosownie do art. 24 ust. 5 pkt 1 ww. ustawy, jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji). Istotne jest, że regulacją tego przepisu objęte jest wyłącznie umorzenie przymusowe, w tym jego podtyp czyli umorzenie automatyczne, nie zaś odpłatne zbycie w celu umorzenia.

Jak stanowi art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od uzyskanych dochodów (przychodów) z tytułu dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy. W świetle art. 30a ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zryczałtowany podatek, o którym mowa w ust. 1 pkt 1-4 oraz pkt 6, 8 i 9, pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 5 pkt 1 i 4, ust. 5a i 5d.

Zastrzeżenie zawarte w tym przepisie oznacza, że w określonych sytuacjach opodatkowaniu podlega dochód ustalony dokładnie według zasad przewidzianych w art. 24 ust. 5 pkt 1 i 4, ust. 5a i 5d ww. ustawy.

Sposób obliczenia dochodu osoby fizycznej z umorzenia udziałów został uregulowany w art. 24 ust. 5d ww. ustawy, zgodnie z którym dochodem z umorzenia udziałów lub akcji w spółkach mających osobowość prawną jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo 1ł, albo art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy; jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny, koszty ustala się do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny.

W przypadku umorzenia udziałów w drodze umorzenia automatycznego lub przymusowego nabytych w drodze darowizny, dochodem z umorzenia jest nadwyżka przychodu nad kosztami uzyskania przychodu. Kosztem uzyskania przychodów będzie wartość tych udziałów z dnia nabycia darowizny. Jeżeli wartość nabytych udziałów na dzień dokonania darowizny będzie odpowiadała wartości rynkowej, to wówczas kosztem uzyskania przychodu będzie wartość rynkowa udziałów z dnia nabycia darowizny.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, że w sytuacji, gdy umorzenie udziałów otrzymanych przez niego w drodze darowizny nastąpi w sposób odpowiadający umorzeniu przymusowemu lub automatycznemu przychód Wnioskodawcy uzyskany w wyniku takiego umorzenia należy pomniejszyć o koszty uzyskania przychodu w wysokości wartości rynkowej tych umarzanych udziałów, jaka określona zostanie w umowie darowizny pod warunkiem, iż wartość ta zostanie określona na poziomie rynkowym, należało uznać za prawidłowe.

W odniesieniu do powołanych przez wnioskodawcę interpretacji Ministra Finansów, tut. Organ informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.