IPPB2/415-776/08-2/SR - Opodatkowanie przychodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 5 maja 2008 r. (data wpływu 9 maja 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie - jest prawidłowe.

W dniu 9 maja 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 17 października 2007 r. Wnioskodawczyni zawarła umowę o dożywocie - repertorium A Nr xx. W przedmiotowej umowie w § 2 wyszczególniono zobowiązania nabywcy w stosunku do dożywotnika (zbywcy, tj. Wnioskodawczyni), określając procentowo i kwotowo świadczenia pieniężne.

Zgodnie z art. 908 § 2 Kodeksu cywilnego powtarzające się świadczenia w pieniądzach należą do treści prawa dożywocia.

W przypadku niesprawności i ciężkiej choroby dożywotnika będzie miało rację bytu świadczenie zobowiązań w naturze - Wnioskodawczyni podaje, że w chwili obecnej takiej konieczności nie ma.

W opisie zaistniałego stanu faktycznego Wnioskodawczyni wskazuje, że umowa o dożywocie zgodnie z art. 908 k.c. jest formą zbycia nieruchomości poprzez przeniesienie własności.

Zbycie nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat od nabycia prawa własności (spadek po rodzicach).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy świadczenia pieniężne wskazane w umowie o dożywocie (będące treścią prawa dożywocia) są objęte obowiązkiem płacenia podatku dochodowego przy spełnieniu warunków określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) i c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawczyni:

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, na które powołano się w pkt 45 wniosku ORD-IN i przedstawionym stanem faktycznym w pkt 50 niniejszego wniosku Wnioskodawczyni uważa, że nie jest zobowiązana do płacenia podatku dochodowego od osób fizycznych od świadczeń otrzymywanych od nabywcy stanowiącego stronę zawartej umowy o dożywocie.

Umowa o dożywocie będąca przeniesieniem własności nieruchomości i będąca formą jej zbycia znajduje potwierdzenie w fakcie, że terminy "dożywotnik" i "zbywca" w Kodeksie cywilnym są używane przemiennie/zamiennie, a druga strona umowy nazywana jest "nabywcą".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

Z uwagi na treść przepisu art. 7 ust. 1 powołanej ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. do odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006 r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

W świetle art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r., wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, w całości - jeżeli ich nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny.

Należy przy tym podkreślić, że niezależnie od wyżej wskazanej zmiany zasad opodatkowania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006 r., brzmienie samego art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) pozostało to samo.

Na gruncie zatem ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8, o ile zostanie dokonana w czasie określonym w ustawie, powodować będzie skutek w postaci powstania obowiązku podatkowego.

W myśl art. 908 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

Umowa dożywocia ma więc charakter umowy zobowiązującej, odpłatnej i wzajemnej.

Przedmiotem świadczenia ze strony zbywcy (dożywotnika) jest przeniesienie własności nieruchomości. Ustawa nie ogranicza przy tym możliwości przeniesienia własności nieruchomości w zamian za ustanowienie praw dożywocia tylko do nieruchomości gruntowych. Możliwe zatem jest ustanowienie dożywocia na nieruchomości budynkowej lub lokalowej. W celu wykonania umowy dopuszczalne jest też przeniesienie udziału we współwłasności oraz nieruchomości będącej w użytkowaniu wieczystym.

Jednocześnie należy zauważyć, że umowa dożywocia nie określa kwotowo ceny, za jaką nieruchomość jest zbywana. Nabywca zobowiązuje się jedynie do świadczeń określonych w art. 908 Kodeksu cywilnego, przy czym ich wartość i okres, w którym mają być spełnione, w momencie zawierania umowy nie są znane. Z tego względu przychód dożywotnika określa się w oparciu o wartość rynkową zbywanej nieruchomości.

Nadto należy stwierdzić, że w analizowanym stanie faktycznym bez znaczenia pozostaje okoliczność, iż w umowie o dożywocie określono procentowo i kwotowo świadczenia pieniężne nabywcy na rzecz dożywotnika (zbywcy, tj. Wnioskodawczyni), bowiem świadczenia te nie mają wpływu na ocenę wielkości uzyskanego przychodu.

Z uwagi na powyższe należy przyjąć, iż w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawarta umowa o dożywocie może stanowić dla dożywotnika źródło przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, o ile nastąpi przed upływem 5 letniego terminu liczonego od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochodem ze źródła przychodów, jeśli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Dla celów podatkowych zatem przychód uzyskany z tytułu zawarcia umowy dożywocia ustala się na podstawie art. 19 ust. 1, 3 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kosztem uzyskania będą natomiast - na podstawie art. 22 ust. 1 i art. 23 ustawy - wszelkie koszty poniesione w celu uzyskania przychodu, w tym cena nabycia nieruchomości.

Jednocześnie podkreślenia wymaga okoliczność, iż w przypadku, gdy nieruchomość została nabyta w drodze spadku lub darowizny przed dniem 1 stycznia 2007 r. - zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r., przychód uzyskany z tego tytułu zwolniony jest z opodatkowania.

W świetle wyżej przytoczonych przepisów oraz przedstawionego stanu faktycznego należy stwierdzić, że nabycie przedmiotowej nieruchomości nastąpiło przed 1 stycznia 2007 r. w drodze spadku, tym samym przychód uzyskany z tego tytułu, w tym okresowe świadczenia pieniężne będące treścią prawa dożywocia, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo należy dodać, iż dokumenty dołączone przez Wnioskodawcę do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji. Tym samym, jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-ego Maja 10, 09-402 Płock.