IPPB2/415-4/12-8/MG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 29 grudnia 2011 r. (data wpływu 2 stycznia 2012 r.) oraz w piśmie uzupełniającym braki formalne wniosku z dnia 15 marca 2012 r. (data nadania 15 marca 2012 r., data wpływu 19 marca 2012 r.) na wezwanie tut. organu z dnia 6 marca 2012 r. Nr IPPB2/415-4/12-2/MG (data nadania 6 marca 2012 r., data doręczenia 8 marca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa w motywacyjnym planie wynagradzania kadry zarządzającej opartym na nieodpłatnym warunkowym przekazaniu akcji restrykcyjnych, organizowanym przez spółkę z siedzibą w Irlandii, w wyniku uwzględnienia zażalenia z dnia 5 kwietnia 2012 r. (data nadania 5 kwietnia 2012 r., data wpływu 10 kwietnia 2012 r.) na postanowienie o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia z dnia 27 marca 2012 r. Nr IPPB2/415-4/12-3/MG - jest:

* prawidłowe - w części dotyczącej zastosowania dyspozycji art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* nieprawidłowe - w pozostałej części.

W dniu 2 stycznia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa w motywacyjnym planie wynagradzania kadry zarządzającej opartym na nieodpłatnym warunkowym przekazaniu akcji restrykcyjnych, organizowanym przez spółkę z siedzibą w Irlandii.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest osobą zatrudnioną na podstawie umowy o pracę przez P. Sp. z o.o. (dalej: Polska Spółka lub Pracodawca). Jedynym udziałowcem Polskiej Spółki jest M. Limited (dalej: M. Ltd) z siedzibą w Dublinie w Irlandii. M. Ltd zdecydowała się wprowadzić dla pracowników podległych spółek córek, w tym dla pracowników Polskiej Spółki, motywacyjny plan wynagradzania kadry zarządzającej. Motywacyjny plan wynagradzania oparty jest na nieodpłatnym warunkowym przekazaniu powyższym pracownikom, w tym pracownikom Polskiej Spółki, akcji restrykcyjnych P. Ltd. Warunkowe nabycie tych akcji polega na tym, iż przez okres pięciu lat i jednego miesiąca (dalej: okres restrykcji) od daty przekazania akcji nie mogą one być w jakikolwiek sposób zbyte. Uczestnicy planu pełne prawo dysponowania akcjami nabywają po upływie wskazanego powyżej okresu restrykcji. Uprawnieni pracownicy mogą przystąpić do powyższego planu według własnego uznania, po wyrażeniu zgody w odrębnym dokumencie (ang. Award Agreement). Dokument ten wraz z postanowieniami planu motywacyjnego opisuje jego główne założenia, w tym m.in. wskazuje liczbę przyznanych akcji oraz ich wartość rynkową na dzień nabycia. Liczba akcji uzależniona jest m.in. od wyników finansowych grupy, wyników uczestnika planu oraz innych, których spełnienie warunkuje nabycie akcji.

Pracodawca nie ma wpływu na ustalanie postanowień motywacyjnego planu wynagradzania, w tym nie ma wpływu na decydowanie, który z jego pracowników może lub nie przystąpić do powyższego planu.

W okresie restrykcji pracownik posiada prawo głosu na zgromadzeniach akcjonariuszy oraz prawo do otrzymania dywidendy.

Akcje M. Ltd będące przedmiotem nabycia nie są notowane na rynku publicznym w Irlandii oraz poza Irlandią. Z uwagi na powyższe, akcje nie są w wolnej sprzedaży. Akcje restrykcyjne po zakończeniu okresu restrykcji mogą być sprzedawane lub kupowane przez ograniczony krąg podmiotów w oparciu o przepisy umowy spółki (konstytuujące M. Ltd) oraz postanowienia motywacyjnego planu wynagradzania. W szczególności, z uwagi, iż intencją M. Ltd jest utrzymanie składu właścicielskiego w gronie pracowników M. Ltd, stworzony został wewnętrzny rynek na potrzeby obsługi motywacyjnego planu wynagradzania, w którym prawo pierwokupu zbywanych akcji mają głównie M. Ltd oraz inni uprawnieni uczestnicy planu na zasadach popytu i podaży.

Z uwagi, iż M. Ltd nie jest notowana na rynku, wartość rynkowa akcji ustalana jest przez niezależnego biegłego. Przekazywane pracownikom Polskiej Spółki akcje nie są akcjami nowej emisji.

M. Ltd jest akcyjną spółką prawa irlandzkiego, w której odpowiedzialność właścicieli (akcjonariuszy) ograniczona jest do wysokości posiadanych akcji. Pomimo, iż akcje te nie są notowane na giełdzie na rynku publicznym, to spółka powinna być traktowana jako odpowiednik polskiej spółki akcyjnej. M. Ltd została zawiązana umową spółki, w której funkcjonują Zarząd oraz Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy (dalej: WZA). Decyzje zapadają poprzez podjęcie stosownych uchwał, w tym uchwał WZA. Akcjonariusze posiadają prawo głosu na WZA i prawo do otrzymania dywidendy.

Motywacyjny plan wynagradzania pracowników, w tym pracowników Polskiej Spółki córki, został przyjęty i zatwierdzony w drodze uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy M. Ltd. Plan ten wyraźnie wskazuje beneficjentów tj. osoby na stanowiskach kierowniczych lub dyrektorów w M. Ltd oraz osoby na stanowiskach równorzędnych w spółkach córkach.

Polska Spółka nie ponosi żadnych kosztów uczestnictwa swoich pracowników w motywacyjnym planie wynagradzania stworzonym i administrowanym przez M. Ltd.

Przedmiotowy wniosek obarczony był brakami formalnymi, w związku z tym pismem z dnia 6 marca 2012 r. Nr IPPB2/415-4/12-2/MG (data nadania 6 marca 2012 r., data doręczenia 8 marca 2012 r.) na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy - Ordynacja podatkowa, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez wyjaśnienie:

* w którym roku Wnioskodawca przystąpił do planu motywacyjnego opartego na nieodpłatnym warunkowym przekazaniu akcji restrykcyjnych.

* czy przekazanie akcji restrykcyjnych nastąpiło w tym samym roku, w którym Wnioskodawca przystąpił do przedmiotowego planu, jeżeli nie to organ podatkowy prosi o podanie daty przekazania akcji restrykcyjnych.

* kto jest właścicielem akcji w okresie restrykcji.

* wskazanie właściwego dla Wnioskodawcy Naczelnika Urzędu Skarbowego.

W dniu 19 marca 2012 r. z zachowaniem ustawowego terminu do tut. organu wpłynęło pismo Wnioskodawcy z dnia 15 marca 2012 r. (data nadania 15 marca 2012 r.), będące odpowiedzią na powyższe wezwanie organu, w którym m.in. wyjaśniono, że:

* Wnioskodawca przystąpił do planu motywacyjnego opartego na nieodpłatnym warunkowym przekazaniu akcji restrykcyjnych w roku 2011,

* Przekazanie akcji restrykcyjnych nastąpiło w tym samym roku, w którym Wnioskodawca przystąpił do planu, tj. 2011,

* Właścicielem akcji w okresie restrykcji pozostaje Wnioskodawca.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Ad. 1.

Zdaniem Wnioskodawcy w momencie przystąpienia pracownika Polskiej Spółki do motywacyjnego planu wynagradzania organizowanego przez M. Ltd i przekazania mu akcji restrykcyjnych przychód nie powstaje.

Akcje restrykcyjne przekazane warunkowo nie są akcjami, którymi pracownik może swobodnie dysponować. Od daty ich otrzymania przez okres 5 lat i jednego miesiąca pracownik, jest istotnie ograniczony w możliwości wykonywania praw właścicielskich. W rzeczywistości nie może on zrealizować podstawowego prawa do swobodnego dysponowania akcjami, w tym w szczególności prawa do zbycia otrzymanych walorów. W przypadku próby zbycia akcji w okresie restrykcji, a także w przypadku zakończenia stosunku pracy, lub śmierci uczestnika w okresie restrykcji przyznane warunkowo akcje restrykcyjne bezpowrotnie przepadają, tj. pracownik traci do nich prawo.

W powyższym kontekście trudno uznać, że w momencie przyznania akcji restrykcyjnych pracownik otrzymuje jakiekolwiek przysporzenie majątkowe. Wycena akcji restrykcyjnych w momencie ich przekazywania ma charakter czysto informacyjny związany raczej z wyceną dla potrzeb spółki niż potencjalnym przysporzeniem dla pracownika. Co więcej, zdaniem Wnioskodawcy rynkowa wartość akcji restrykcyjnych dla celów potencjalnego skalkulowania hipotetycznego przychodu pracownika nie jest w ogóle możliwa do ustalenia, gdyż akcje restrykcyjne mają charakter niezbywalny i nie mogą być przedmiotem swobodnego obrotu.

Pomimo, iż posiadaczowi akcji restrykcyjnych przysługuje prawo głosu na zgromadzeniu akcjonariuszy oraz dywidenda, którą pracownik opodatkowuje w oparciu o stosowne przepisy w tym zakresie, to jednak posiadanie akcji nie tworzy samo w sobie zdarzenia skutkującego powstaniem obowiązku podatkowego. Sam fakt posiadania akcji, które nie mogą być zbyte nie generuje u pracownika żadnego przyrostu aktywów. Zgodnie z art. 11 ustawy PIT: "przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 cytowanej ustawy, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń". Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji "świadczenia w naturze" ani definicji "nieodpłatnego świadczenia". Jednakże zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądów administracyjnych (np. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie sygn. FSK 2206/04) przez "nieodpłatne świadczenie" należy rozumieć zdarzenie prawne lub zdarzenie faktyczne, którego skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie w majątku danej osoby, mające konkretny wymiar finansowy, przy czym otrzymanymi wartościami pieniężnymi są tylko takie wartości, które powiększają aktywa majątkowe danej osoby. Do przysporzenia dochodzi zaś tylko w sytuacji, gdy następuje powiększenie majątku lub składników majątku danej osoby. Przysporzenie majątkowe ma miejsce jedynie w sytuacji, gdy taka osoba może swobodnie dysponować danym składnikiem.

W powyższym świetle akcje restrykcyjne, ze względu na wyłączenie prawa do swobodnego rozporządzania nimi, nie mogą być przedmiotem swobodnego obrotu zarobkowego. W konsekwencji, ze względu na fakt, iż Wnioskodawca nie może rozporządzać tymi walorami w okresie restrykcji, należy stwierdzić, iż nie zostały one pozostawione Wnioskodawcy do pełnej dyspozycji. Zatem, przyznanie akcji restrykcyjnych nie powoduje powstania po stronie Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają liczne interpretacje organów podatkowych. Przykładowo wskazać można interpretację Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Ursynów z dnia 10 listopada 2006 r. (sygn. 1438/DF-I/415-175/283/06/AG) stwierdził, że: "Akcje są papierami wartościowymi inkorporującymi zarówno prawa, jak i obowiązki akcjonariusza w stosunku do spółki będącej emitentem akcji. Moment uzyskania dochodu z akcji nie jest tożsamy z momentem ich otrzymania. Cechą papierów wartościowych, jakimi są akcje jest to, iż generują dochód w przyszłości; w postaci dywidendy, czy też - w przypadku ich odpłatnego zbycia - w postaci różnicy pomiędzy ceną nabycia, a ceną rynkową. Zatem nabycie akcji po preferencyjnej cenie w wyniku realizacji nieodpłatnie przyznanych opcji przez zagraniczną spółkę, nie spowoduje uzyskania przez podatnika przychodu, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w momencie ich nabycia, zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy".

Ad. 2.

W opinii Wnioskodawcy, pierwszym momentem tworzącym obowiązek podatkowy po stronie Wnioskodawcy będzie moment zbycia akcji, którego źródło zdefiniowane jest w art. 17 ustawy PIT jako kapitały pieniężne. W szczególności, zdaniem Wnioskodawcy w momencie zniesienia restrykcji na otrzymane warunkowo akcje przychód w ogóle nie powstanie.

Powyższe stanowisko zostało wielokrotnie potwierdzane w interpretacjach organów podatkowych, np.:

* Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście w interpretacji prawa podatkowego z dnia 4 kwietnia 2006 r. sygn. akt 1435/F03/415-30/O6/KSW stwierdził, iż "przyznanie opcji jak i realizacja praw z opcji na akcje nie stanowi przychodu w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W momencie zawarcia umowy opcji między Spółką a stroną nie dochodzi do żadnych przesunięć majątkowych. Zatem nie można mówić o powstaniu przychodu po którejkolwiek ze stron".

* Naczelnik Urzędu Skarbowego w Wołominie w interpretacji z dnia 14 lipca 2006 r. sygn. akt 1442/DP-II/415-111/MG/06 stwierdził, iż "w świetle przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) uzyskanie przez pracownika opcji na nabycie akcji Spółki macierzystej z siedzibą w Stanach Zjednoczonych oraz jej następna realizacja poprzez nabycie akcji nie powoduje powstania obowiązku podatkowego u

Pomimo, iż powyższe interpretacje dotyczą realizacji opcji, to jednak Naczelnik Urzędu uznał, że w momencie realizacji opcji i przyznania akcji - zdarzenia identycznego w swoich skutkach ze zniesieniem restrykcji na otrzymane warunkowo akcje - przychód w świetle ustawy PIT nie powstaje.

* Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie w interpretacji prawa podatkowego sygn. akt. 1471/DPF/415/26/06/PP z dnia 12 maja 2006 r. uznał, iż

"przychód pracownika powstanie w dacie sprzedaży przez niego akcji banku nabytych w ramach planu akcyjnego, a dochód będzie opodatkowany 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym, wykazanym w zeznaniu rocznym PIT-38 stosownie do art. 45 ust. 1a u.p.d.o.f. W konsekwencji na Banku nie ciąży obowiązek pobierania i odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych w związku z udziałem pracowników w omawianym pracowniczym planie akcyjnym".

Stanowisko organów podatkowych znajduje również odzwierciedlenie w orzecznictwie sądów administracyjnych.

* Wyrok WSA w Warszawie w wyroku z dnia 15 września 2009 r. (III SA/Wa 570/09), w którym Sąd stwierdził, że " (...) korzyść, którą uzyskuje podatnik (pracownik Spółki) w postaci objęcia lub nabycia na preferencyjnych zasadach akcji zostanie uwzględniona przy opodatkowaniu, jednakże o czym była już mowa, w momencie realizacji dochodu czyli przy sprzedaży objętych lub nabytych w ten sposób akcji".

* Wyrok WSA w Warszawie z dnia 23 września 2009 r., sygn. III SA/Wa 411/09, w którym Sąd stwierdził, że "akcje są papierami wartościowymi inkorporującymi zarówno prawa jak i obowiązki wobec spółki będącej emitentem akcji. W momencie otrzymania akcji na preferencyjnych warunkach przysporzenie, jakie z tego tytułu uzyskuje dana osoba, niezależnie od źródła i przyczyny uzyskania tego przysporzenia, jest jedynie potencjalne. Cechą akcji jest to, iż generują one przychód dopiero w przyszłości w postaci dywidendy lub też w przypadku odpłatnego ich zbycia - w postaci różnicy pomiędzy przychodem ze sprzedaży a kosztami poniesionymi na ich nabycie".

Cechą wspólną powyższej linii interpretacyjnej, która znajdzie zastosowanie również do analizowanej sytuacji Wnioskodawcy jest fakt, iż nabycie akcji zgodnie z ustawą PIT generuje jedynie koszt uzyskania przychodu, który rozpoznać można dopiero w momencie zbycia tych akcji. Samo zaś nabycie akcji nie powinno być traktowane jako przysporzenie majątkowe dla podatnika skutkujące powstaniem obowiązku podatkowego.

Pomimo wskazanych jak wyżej wyroków potwierdzających stanowisko Wnioskodawcy, można znaleźć wyroki odmienne. W związku z tymi rozbieżnościami nie można zlekceważyć stanowiska zajętego przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 5 października 2011 r. (sygn. II FSK 517/10). Zdaniem składu orzekającego przedstawionego w uzasadnieniu samo nabycie praw do akcji, nawet nieodpłatnie lub po preferencyjnych cenach nie skutkuje powstaniem dochodu opodatkowanego podatkiem PIT. NSA podziela pogląd przedstawiony w orzeczeniu z 27 kwietnia 2010 r. (sygn. II FSK 1410/10), gdzie sąd stwierdził, że interes podatkobiorcy uwzględniony i zabezpieczony zostanie systemowo poprzez opodatkowanie zbycia tych akcji, albowiem, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) u.p.d.o.f., stanowi ono podstawę powstania opodatkowanego przychodu z kapitałów pieniężnych.

Identyczne w swych skutkach stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny w najnowszym wyroku z dnia 9 grudnia 2011 r. (sygn. II FSK 1113/10), który znajdzie odpowiednie zastosowanie również w przypadku złożonego wniosku. W ustnym uzasadnieniu do wyroku NSA zajął stanowisko, iż przychód jaki uzyskał pracownik w niniejszej sprawie nie jest przychodem ze stosunku pracy, a jest przychodem z kapitałów pieniężnych, w związku z tym spółka jako pracodawca nie ma obowiązku poboru zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Sąd zgadza się z argumentacją spółki, że definicja przychodu ze stosunku z pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f., w powiązaniu z art. 31 u.p.d.o.f., wskazuje w jaki sposób rozliczyć przychody ze stosunku pracy. W ocenie sądu, aby uznać przychód za przychód ze stosunku pracy, konieczne jest aby takie przychody były wypłacane przez pracodawcę i musi to wynikać z umów o pracę czy też układów zbiorowych. Ponadto, w zakresie momentu powstania przychodu spółka dowodziła, że zakup przez pracowników akcji w ramach motywacyjnego programu wynagradzania nie powoduje powstania po ich stronie dochodu w rozumieniu u.p.d.o.f. na żadnym z etapów programu. Dochód ten powstanie dopiero w chwili zbycia akcji. Należy go zakwalifikować jako dochód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 u.p.d.o.f. Zdaniem NSA argumentacja przedstawiona przez spółkę dotycząca momentu powstania przychodu także jest prawidłowa.

Oba powyższe wyroki wydane niezależnie przez NSA w krótkim odstępie czasu i prezentujące jednolite stanowisko mogą wskazywać na kierunek linii orzeczniczej, która znajdzie zastosowanie również w przypadku wskazanym w niniejszym wniosku. Z uwagi na rangę i autorytet NSA wyroki te nie mogą pozostać bez znaczenia dla sprawy.

Podsumowując, w przypadku nieodpłatnego warunkowego nabycia przez uczestników planu motywacyjnego akcji spółki M. Ltd, przysporzenie majątkowe po stronie uczestników programu powstanie dopiero w momencie finalnego zbycia tych akcji. Przychód uzyskany ze zbycia akcji należy zakwalifikować jako przychód z kapitałów pieniężnych powstający w chwili odpłatnego zbycia akcji nabytych w ramach planu motywacyjnego.

Ad. 3.

Alternatywnie, jeżeli zgodnie z przepisami podatkowymi w momencie nieodpłatnego warunkowego otrzymania akcji restrykcyjnych lub w momencie zniesienia restrykcji przychód jednak powstaje, to zdaniem Wnioskodawcy przychód ten powinien korzystać ze zwolnienia wskazanego w art. 24 ust. 11 ustawy PIT.

Zgodnie z treścią art. 24 ust. 11 ustawy PIT: "dochód stanowiący nadwyżkę pomiędzy wartością rynkową akcji objętych (nabytych) przez osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia a wydatkami poniesionymi na ich objęcie (nabycie) nie podlega opodatkowaniu w momencie objęcia (nabycia) tych akcji". W świetle cytowanego jak wyżej przepisu możliwość zastosowania zwolnienia uzależniona jest od spełnienia następujących warunków:

* Spółka przekazująca akcje jest spółka akcyjną - Wnioskodawca wskazywał w stanie faktycznym powyżej, iż M. Ltd jest akcyjną spółką prawa irlandzkiego, w której odpowiedzialność właścicieli (akcjonariuszy) ograniczona jest do wysokości posiadanych akcji. Pomimo, iż akcje te nie są notowane na rynku publicznym, to spółka powinna być traktowana, jako odpowiednik polskiej spółki akcyjnej;

* Przekazane akcje mogą być nabyte lub objęte przez uprawnione osoby - sformułowanie użyte w przepisie daje możliwość zastosowania zwolnienia w odniesieniu do akcji nowej emisji jak również akcji będących już w obrocie. W przypadku Wnioskodawcy otrzymane akcje są akcjami będącymi już w obrocie;

* Osoby uprawnione do nabycia akcji są wskazane na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy - motywacyjny plan wynagradzania pracowników wprowadzony przez M. Ltd wyraźnie określa - poprzez konkretne wskazanie grupy określonych stanowisk zajmowanych w M. Ltd i ich odpowiedników w spółkach podległych, w tym w Polskiej Spółce - osoby uprawnione do uczestnictwa w planie i otrzymania akcji. Motywacyjny plan wynagradzania został wprowadzony w drodze uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy. W uchwale tej nadzwyczajne zgromadzenie akcjonariuszy wyraża również zgodę na przekazanie akcji osobom uprawnionym do ich otrzymania w ramach motywacyjnego programu wynagradzania. W opinii Wnioskodawcy powyższa uchwała określa beneficjentów świadczenia - osoby uprawnione do nabycia akcji.

Mając powyższe na uwadze, zdaniem Wnioskodawcy spełnione są ustawowe kryteria warunkujące zastosowanie zwolnienia od podatku określonego w art. 24 ust. 11 ustawy PIT. W konsekwencji przychód, który potencjalnie mógłby powstać w okresie poprzedzającym finalne zbycie akcji (pyt. 1 i pyt. 2) powinien podlegać zwolnieniu z opodatkowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe w części dotyczącej zastosowania dyspozycji art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, natomiast w pozostałej części uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści powołanego przepisu wynika, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy, bądź od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Jednocześnie stosownie do art. 11 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Na podstawie art. 11 ust. 2a omawianej ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

W świetle powyższego za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób, których skutkiem jest nieodpłatne - to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu - przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Przepis art. 10 ust. 1 cytowanej ustawy zawiera katalog źródeł przychodów, wśród których w pkt 9 tego przepisu wymienione są przychody m.in. z innych źródeł.

Jak stanowi art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użycie w cytowanym przepisie sformułowania "w szczególności" oznacza, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i tym samym powyższa ustawa w swoich założeniach daje podstawy prawne, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego i jego uzupełnienia wynika, że Wnioskodawca jest osobą zatrudnioną na podstawie umowy o pracę przez P. Sp. z o.o. (Polska Spółka lub Pracodawca). Jedynym udziałowcem Polskiej Spółki jest Project M. Limited (M. Ltd) z siedzibą w Dublinie w Irlandii. M. Ltd zdecydowała się wprowadzić dla pracowników podległych spółek córek, w tym dla pracowników Polskiej Spółki, motywacyjny plan wynagradzania kadry zarządzającej. Motywacyjny plan wynagradzania oparty jest na nieodpłatnym warunkowym przekazaniu powyższym pracownikom, w tym pracownikom Polskiej Spółki, akcji restrykcyjnych P. Ltd. Warunkowe nabycie tych akcji polega na tym, iż przez okres pięciu lat i jednego miesiąca (okres restrykcji) od daty przekazania akcji nie mogą one być w jakikolwiek sposób zbyte. Uczestnicy planu pełne prawo dysponowania akcjami nabywają po upływie wskazanego powyżej okresu restrykcji. Uprawnieni pracownicy mogą przystąpić do powyższego planu według własnego uznania, po wyrażeniu zgody w odrębnym dokumencie. Dokument ten wraz z postanowieniami planu motywacyjnego opisuje jego główne założenia, w tym m.in. wskazuje liczbę przyznanych akcji oraz ich wartość rynkową na dzień nabycia. Liczba akcji uzależniona jest m.in. od wyników finansowych grupy, wyników uczestnika planu oraz innych, których spełnienie warunkuje nabycie akcji. Wnioskodawca przystąpił do planu motywacyjnego opartego na nieodpłatnym warunkowym przekazaniu akcji restrykcyjnych w roku 2011. Przekazanie akcji restrykcyjnych nastąpiło również w 2011 r. Pracodawca nie ma wpływu na ustalanie postanowień motywacyjnego planu wynagradzania, w tym nie ma wpływu na decydowanie, który z jego pracowników może lub nie przystąpić do powyższego planu. W okresie restrykcji pracownik posiada prawo głosu na zgromadzeniach akcjonariuszy oraz prawo do otrzymania dywidendy. Właścicielem akcji w okresie restrykcji pozostaje Wnioskodawca. Polska Spółka nie ponosi żadnych kosztów uczestnictwa swoich pracowników w motywacyjnym planie wynagradzania stworzonym i administrowanym przez M. Ltd. Akcje M. Ltd będące przedmiotem nabycia nie są notowane na rynku publicznym w Irlandii oraz poza Irlandią. Z uwagi na powyższe, akcje nie są w wolnej sprzedaży. Akcje restrykcyjne po zakończeniu okresu restrykcji mogą być sprzedawane lub kupowane przez ograniczony krąg podmiotów w oparciu o przepisy umowy spółki (konstytuujące M. Ltd) oraz postanowienia motywacyjnego planu wynagradzania. W szczególności, z uwagi, iż intencją M. Ltd jest utrzymanie składu właścicielskiego w gronie pracowników M. Ltd, stworzony został wewnętrzny rynek na potrzeby obsługi motywacyjnego planu wynagradzania, w którym prawo pierwokupu zbywanych akcji mają głównie M. Ltd oraz inni uprawnieni uczestnicy planu na zasadach popytu i podaży. Z uwagi, iż M. Ltd nie jest notowana na rynku, wartość rynkowa akcji ustalana jest przez niezależnego biegłego. Przekazywane pracownikom Polskiej Spółki akcje nie są akcjami nowej emisji. M. Ltd jest akcyjną spółką prawa irlandzkiego, w której odpowiedzialność właścicieli (akcjonariuszy) ograniczona jest do wysokości posiadanych akcji. Pomimo, iż akcje te nie są notowane na giełdzie na rynku publicznym, to spółka powinna być traktowana jako odpowiednik polskiej spółki akcyjnej. M. Ltd została zawiązana umową spółki, w której funkcjonują Zarząd oraz Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy (dalej: WZA). Decyzje zapadają poprzez podjęcie stosownych uchwał, w tym uchwał WZA. Akcjonariusze posiadają prawo głosu na WZA i prawo do otrzymania dywidendy. Motywacyjny plan wynagradzania pracowników, w tym pracowników Polskiej Spółki córki, został przyjęty i zatwierdzony w drodze uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy M. Ltd. Plan ten wyraźnie wskazuje beneficjentów tj. osoby na stanowiskach kierowniczych lub dyrektorów w M. Ltd oraz osoby na stanowiskach równorzędnych w spółkach córkach.

Uwzględniając zatem powyższe okoliczności faktyczne i prawne należy zauważyć, iż z uwagi na to, że Wnioskodawca w momencie nieodpłatnego przekazania akcji restrykcyjnych dysponuje prawami i przywilejami należnymi akcjonariuszom, tj. posiada prawo głosu na zgromadzeniach akcjonariuszy oraz prawo do otrzymania dywidendy, a ponadto jest właścicielem akcji w okresie restrykcji, z tym momentem uzyskał prawo do czerpania korzyści wnikających z akcji. Tym samym pomimo ograniczenia polegającego na tym, że pełne dysponowanie tymi akcjami nastąpi po upływie okresu pięciu lat i jednego miesiąca (okres restrykcji) od daty przekazania akcji, niewątpliwie wystąpiło przysporzenie majątkowe po stronie otrzymującego nieodpłatnie akcje, z uwagi na fakt, że aby czerpać korzyści z akcji podatnik musiałby nabyć akcje za określoną cenę, a w związku z nieodpłatnym nabyciem nie poniósł takich wydatków.

Nieodpłatne otrzymanie akcji spółki matki z siedzibą w Irlandii w efekcie uczestnictwa w przedmiotowym planie motywacyjnym wywołało skutek podatkowy w postaci uzyskania przychodu, który powstał już z chwilą nieodpłatnego przekazania akcji restrykcyjnych, tj. w 2011 r. W tym momencie Wnioskodawca osiągnął bowiem korzyść o konkretnym wymiarze finansowym. Korzyścią tą jest określona ilość akcji, za które Wnioskodawca nie miał obowiązku zapłaty.

Tym samym w momencie upływu okresu restrykcji, tj. po upływie pięciu lat i jednego miesiąca od daty przekazania akcji, po stronie Wnioskodawcy nie wystąpi przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednakże organ podatkowy nie podziela w pełni stanowiska Wnioskodawcy odnoszącego się do pytania Nr 2, zgodnie z którym przysporzenie majątkowe po stronie Wnioskodawcy powstanie dopiero w momencie finalnego zbycia akcji, bowiem w przedmiotowej sprawie przysporzenie po stronie Wnioskodawcy wystąpiło w momencie nabycia akcji.

Równocześnie należy zauważyć, iż ustawodawca odroczył moment powstania obowiązku podatkowego dotyczącego dochodu uzyskanego przez osoby uprawnione z tytułu nabycia akcji spółek, których siedziba mieści się na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, o czym stanowi przepis art. 24 ust. 11 w zw. z art. 24 ust. 12a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu ustawy obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r., zgodnie z którym dochód stanowiący nadwyżkę pomiędzy wartością rynkową akcji objętych (nabytych) przez osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia a wydatkami poniesionymi na ich objęcie (nabycie) nie podlega opodatkowaniu w momencie objęcia (nabycia) tych akcji. Zasadę określoną w zdaniu pierwszym stosuje się odpowiednio do dochodu stanowiącego nadwyżkę pomiędzy wartością rynkową akcji a wydatkami poniesionymi na ich nabycie od spółki posiadającej osobowość prawną, która objęła (nabyła) te akcje wyłącznie w celu przeniesienia tytułu ich własności na osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki będącej emitentem akcji.

Zasada, o której mowa w ust. 11, nie ma zastosowania do dochodu osiągniętego ze zbycia akcji, przez osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki będącej emitentem akcji (art. 24 ust. 12 ww. ustawy).

W myśl natomiast art. 24 ust. 12a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisy ust. 11 mają zastosowanie do dochodu uzyskanego przez osoby uprawnione z tytułu objęcia (nabycia) akcji spółek, których siedziba znajduje się na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Jak wynika zatem z powyższych przepisów przy spełnieniu określonych warunków nadwyżka w postaci różnicy pomiędzy wartością rynkową a wydatkami na objęcie (nabycie) akcji nie podlega opodatkowaniu w momencie objęcia (nabycia) akcji - moment opodatkowania tej nadwyżki następuje dopiero przy zbyciu akcji, o czym z kolei traktuje przepis ust. 12 tego artykułu.

Zgodnie z wykładnią językową wskazanego przepisu art. 24 ust. 11, a także zakazem rozszerzającego interpretowania przepisów zawierających preferencje podatkowe stwierdzić należy, iż przepis ten odracza moment opodatkowania dochodu wynikającego z różnicy między wartością rynkową akcji a wydatkami poniesionymi na ich objęcie (nabycie), w sytuacji, gdy spełnione są wskazane w nim warunki, tj.:

* musi nastąpić objęcie (nabycie) akcji,

* osoby obejmujące (nabywające) te akcje muszą być uprawnione do takiego nabycia na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki będącej ich emitentem. lub spółki posiadającej osobowość prawną, która objęła (nabyła) te akcje wyłącznie w celu przeniesienia tytułu ich własności na osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki będącej emitentem akcji,

* dochód musi zostać uzyskany z tytułu objęcia (nabycia) akcji spółki, której siedziba znajduje się na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Wnioskodawca uprawniony był do nabycia akcji na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy spółki z siedzibą w Irlandii, która w ocenie Wnioskodawcy powinna być traktowana jako odpowiednik polskiej spółki akcyjnej. Plan motywacyjny wskazywał beneficjentów, tj. osoby na stanowiskach kierowniczych lub dyrektorów w spółce matce oraz osoby na stanowiskach równorzędnych w spółkach córkach. Siedziba spółki matki mieści się na terytorium Irlandii, tj. na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Przystąpienie Wnioskodawcy do planu motywacyjnego i przekazanie akcji restrykcyjnych spółki z siedzibą w Irlandii nastąpiło w roku 2011.

Wobec powyższego dochód powstały w momencie nieodpłatnego przekazania akcji w wysokości nadwyżki pomiędzy wartością rynkową akcji spółki z siedzibą w Irlandii a wydatkami poniesionymi przez Wnioskodawcę na ich objęcie (nabycie) nie podlega opodatkowaniu w dacie ich nabycia. Wnioskodawca nabył akcje nieodpłatnie, zatem nie poniósł wydatków na ich nabycie, co skutkuje tym, że opodatkowaniu podlega przychód. Na mocy art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, następuje odroczenie opodatkowania osiągniętego przychodu do momentu odpłatnego zbycia akcji.

Reasumując, uznać należy, iż:

* w momencie nieodpłatnego przekazania Wnioskodawcy w ramach uczestnictwa w planie motywacyjnym akcji restrykcyjnych spółki z siedzibą w Irlandii po stronie Wnioskodawcy powstał przychód z tytułu otrzymania nieodpłatnego świadczenia w postaci akcji,

* w momencie upływu okresu restrykcji, tj. po upływie pięciu lat i jednego miesiąca od daty przekazania akcji, po stronie Wnioskodawcy nie wystąpi przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* w odniesieniu do przekazanych nieodpłatnie akcji spółki z siedzibą w Irlandii zastosowanie znajdzie odroczenie momentu powstania obowiązku podatkowego na mocy art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do momentu zbycia przedmiotowych akcji.

Końcowo - odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych oraz przywołanych tez wyroków Wojewódzkich Sądów Administracyjnych oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego - wskazać należy, iż orzeczenia te dotyczą tylko konkretnej, indywidualnej sprawy, jak również powołane wyroki dotyczą konkretnych spraw podatników osądzonych w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.