IPPB2/415-1350/08-2/JS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Państwa, przedstawione we wniosku z dnia 12 września 2008 r. (data wpływu 19.09.2008 o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odsetek od nieoprocentowanych lub niskooprocentowanych pożyczek udzielanych pracownikom ze środków obrotowych - jest prawidłowe.

W dniu 19 września 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odsetek od nieoprocentowanych lub niskooprocentowanych pożyczek udzielanych pracownikom ze środków obrotowych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka M Sp. z o.o. (dalej: "Spółka") zamierza udzielać swoim pracownikom nieoprocentowanych lub niskooprocentowanych pożyczek. Pożyczki mają być udzielane ze środków obrotowych Spółki na jednolitych zasadach w odniesieniu do wszystkich pracowników.

Udzielanie pożyczek poza systemem bankowym wchodzi w zgłoszony przedmiot działalności prowadzonej przez Spółkę. Spółka do tej pory nie świadczyła tego rodzaju usług w celach komercyjnych, a jedynie udzielała niskooprocentowanych pożyczek podmiotom powiązanym oraz sporadycznie biznesowym partnerom na określony cel biznesowy. Spółka również nie zamierza świadczyć rynkowo tego rodzaju usług w przyszłości.

Niemniej jednak, Spółka, działając pod nazwą G Sp. z o.o. udzielała niskooprocentowanych pożyczek swoim pracownikom. Marża tych pożyczek wynosiła 3%. W wyjątkowych przypadkach udzielane były pożyczki nieoprocentowane.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy otrzymywanie przez pracowników nieoprocentowanych lub niskooprocentowanych pożyczek udzielanych przez Spółkę, powoduje powstanie przychodu po stronie pracowników w wysokości hipotetycznych odsetek (przy nieoprocentowanych pożyczkach) lub w wysokości różnicy między odsetkami zastosowanymi przez Spółkę a odsetkami stosowanymi przez instytucje finansowe (przy niskooprocentowanych pożyczkach).

Zdaniem Wnioskodawcy:

Hipotetyczne odsetki od niskooprocentowanej lub nieoprocentowanej pożyczki dla pracowników Spółki nie powinny być uznane za ich przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21,52,52 a i 52 c oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 11 ust. 1 ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Jednocześnie, na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy za przychody ze stosunku pracy, uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych uzyskanych przez pracowników od pracodawcy ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b ww. ustawy.

Zgodnie z art. 11 ust. 2a ww. ustawy wartość innych nieodpłatnych świadczeń oraz częściowo odpłatnych ustala się m.in.:

W myśl art. 11 ust. 2b ww. ustawy jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a ustawy, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

W świetle art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Pożyczka, jak to podkreślają komentarze do Kodeksu cywilnego, jest, co do zasady, świadczeniem grzecznościowym i nieodpłatnym, zbliżonym w swym charakterze do użyczenia ("W ujęciu Kodeksu cywilnego umowa pożyczki jest umową darmą (grzecznościową) i wtedy zbliża się swym charakterem do użyczenia (art. 710 k.c.). Umowa ta może jednak zostać zawarta pod tytułem odpłatnym.", E G, Kodeks cywilny. Komentarz, Wydawnictwo CH. B, W 2007). Może ona jednak być udzielona odpłatnie, a ewentualne wynagrodzenie w formie odsetek jest ustalane między stronami w drodze umowy, przy założeniu, że ich wysokość uwzględnia wszelkie okoliczności dotyczące przyznania tej pożyczki (tj. zabezpieczenia pożyczki, zaufania między stronami, kondycji finansowej pożyczkobiorcy, potencjalnego wykorzystania). Zasadniczo jednak pożyczka odpłatna jest w swej formie zbliżona do kredytu niż pożyczki w ścisłym tego słowa znaczeniu.

Ponadto, należy również podkreślić, że umowa pożyczki nie jest umową wzajemną "Zwrot przedmiotu pożyczki nie stanowi ekwiwalentu świadczenia pożyczkodawcy. Także ewentualna odpłata pożyczkobiorcy za uzyskanie możliwości korzystania z przedmiotu pożyczki przez pewien okres nie jest uważana za taki ekwiwalent" (K P, Kodeks cywilny. Komentarz, Wydawnictwo C. H. B, W 2005). A zatem, ewentualne oprocentowanie umowy pożyczki nie jest w sposób jednoznaczny jej cechą konstytutywną. Stąd zdaniem Spółki, z pracownikami może zostać zawarta umowa pożyczki nieprzewidująca oprocentowania.

Z punktu widzenia podatku dochodowego od osób fizycznych kwota pożyczki jest świadczeniem zwrotnym tj. z definicji powinno zostać zwrócone przez pożyczkobiorcę. Konsekwentnie pożyczka, jako taka nie stanowi dochodu podatkowego dla pożyczkobiorcy, ponieważ w wyniku jej udzielenia nie następuje stałe przysporzenie majątkowe dla pracownika.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku pracodawcy udzieIającego pracownikowi nieoprocentowaną lub niskooprocentowaną pożyczkę, po stronie pracownika nie powstaje dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wynika to z faktu, że do takiej pożyczki nie można zastosować dyspozycji art. 11 ust. 2a pkt 1, ponieważ Spółka nie dysponuje miarą pozwalającą oszacować wielkość przychodu powstającego po stronie pracownika z tytułu niskooprocentowanej lub nieoprocentowanej pożyczki.

Pracodawca również nie będzie dysponował miarą wewnętrznego zróżnicowania oprocentowania świadczenia, ponieważ Spółka zamierza stosować jednolite zasady udzielania pożyczek względem wszystkich swoich pracowników tj. udzielać wyłącznie nieoprocentowanych albo wyłącznie niskooprocentowanych pożyczek.

Druga z metod określania dochodu wynikająca z art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy także nie będzie miała zastosowania w niniejszej sytuacji, bowiem usługi świadczone wobec pracowników przez zakład pracy nie będą usługami zakupionymi.

W przypadku pożyczek nieoprocentowanych lub niskooprocentowanych nie będzie też miał zastosowania przepis art. 11 ust. 2a pkt 4 ustawy, tj. użycie ceny rynkowej świadczenia. Jego zastosowanie jest w ocenie Wnioskodawcy nieuzasadnione z uwagi na ogromne zróżnicowanie w zakresie oprocentowania stosowanego przez banki oraz inne podmioty udzielające pożyczek i kredytów oraz warunków ich przyznawania. Ponadto, cel pożyczek, które mają być udzielane przez Spółkę nie jest komercyjny (Spółka nie zamierza osiągać zysków z tego tytułu), w odróżnieniu od kredytów udzielanych przez banki oraz inne instytucje pożyczkowe. Pożyczki udzielane przez Spółkę mają raczej na celu wspomożenie socjalne pracowników Spółki.

Podsumowując, według Spółki nie jest uzasadnione uznanie hipotetycznych odsetek od niskooprocentowanej lub nieoprocontowanej pożyczki dla pracowników za ich przychód, w świetle przedstawionego stanu faktycznego oraz przy uwzględnieniu przywołanych powyżej okoliczności prawnych.

W oparciu o podobne do wyżej wyrażanego stanowiska zostały wydane: interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z upoważnienia Ministra Finansów o sygnaturze IPPB2/415-607/08-4/SP oraz interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 18 stycznia 2006 r. sygn. 1401/FB/005-880/ZL/05.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia prawnego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od zdarzenia przyszłego, które wystąpi w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.