IPPB2/415-112/10-2/AS - Opodatkowanie dochodu z tytułu uczestnictwa w planach opcyjnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 8 lutego 2010 r. (data wpływu 16 lutego 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu z tytułu uczestnictwa w planach opcyjnych - jest nieprawidłowe.

W dniu 4 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu z tytułu uczestnictwa w planach opcyjnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca, latach 2001-2003 r., jako pracownik polskiej spółki wchodzącej w skład Grupy L. uzyskał prawo do uczestnictwa w trzech kolejnych Planach Opcyjnych L. (dalej jako: "Plany Opcyjnie"). Każdy z Planów Opcyjnych przewidywał możliwość nabycia określonej ilości akcji spółki L. S.A. z siedzibą we Francji po określonej z góry cenie, pod warunkiem nieprzerwanego wykonywania pracy na rzecz spółek wchodzących w skład Grupy L. przez okres co najmniej 3 lat. Okres ten, odpowiednio dla każdego Planu Opcyjnego, Wnioskodawca przepracował w polskiej spółce z Grupy L.

W roku 2006, w związku ze zmianą miejsca zamieszkania oraz miejsca wykonywania pracy, Wnioskodawca zmienił rezydencję podatkową z polskiej na francuską.

Z kolei w roku 2007, już jako pracownik spółki L. S.A. we Francji, zrealizował przysługujące mu na podstawie trzech Planów Opcyjnych prawa do opcji na akcje L. S.A.

Łączna cena nabycia akcji L. S.A. ustalona na podstawie Planów Opcyjnych wyniosła 276.780 EURO. Natomiast rzeczywista wartość akcji w dniu nabycia wynosiła 527.640 EURO.

Dodatnia różnica pomiędzy ceną ustaloną w Programie Opcyjnym, po której Wnioskodawca nabył przedmiotowe akcje, a ich wartością rzeczywistą wyniosła więc kwotę 250,860 EURO.

Nabyte w wyniku realizacji prawa do opcji akcje L. S.A. sprzedał na rzecz zagranicznego banku również w roku 2007 za cenę 516.173 EURO.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1.

Realizacja przysługujących na podstawie Planów Opcyjnych praw do opcji na akcje L. S.A. spowodowała powstanie po stronie Wnioskodawcy przysporzenia majątkowego podlegającego opodatkowaniu w Polsce.

Ad. 2.

Przysporzenie majątkowe, o którym mowa w pkt 1, Wnioskodawca powinien zakwalifikować na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako przychód z kapitałów pieniężnych.

UZASADNIENIE:

Ustalenie Państwa uprawnionego do opodatkowania przychodu z realizacji opcji akcyjnej:

Zgodnie z art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne nieposiadające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Polski (ograniczony obowiązek podatkowy). Artykuł 3 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera otwarty katalog dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Co istotne, Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (dalej jako: "OECD") w swojej publikacji "opodatkowanie pracowniczych opcji akcyjnych" (ang. The Taxation of Employee Stock Options) z roku 2006 stwierdziła, że zarówno Państwo, w którym udzielona została opcja akcyjna, jak i Państwo, w którym ta opcja została zrealizowana, mają prawo do opodatkowania powstałego w wyniku realizacji przychodu. Natomiast sam sposób uniknięcia podwójnego opodatkowania powinien być uregulowany w bilateralnych umowach międzynarodowych. Przedmiotowa publikacja ma o tyle istotne znaczenie, że ustalenia w niej zawarte dotyczące opodatkowania opcji akcyjnych znalazły się również w treści oficjalnego komentarza OECD do Modelowej Konwencji w sprawie podatku od dochodu i majątku. Mając na uwadze powyższe oraz fakt, że prawo do uczestnictwa w Planach Opcyjnych Wnioskodawca uzyskał jako pracownik spółki polskiej, należy uznać, że przychód z realizacji opcji podlega opodatkowaniu w Polsce.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na mocy art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

W świetle art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających.

Zgodnie z art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przez "pochodne instrumenty finansowe" należy rozumieć instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o OIF.

Artykuł 2 ust. 1 ustawy o OIF wśród instrumentów finansowych wymienia:

Jak wskazują powyższe przepisy, opcja na zakup akcji stanowi na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pochodny instrument finansowy. Oznacza to, że przychód uzyskany w wyniku realizacji opcji akcyjnej stanowi co do zasady przychód z kapitału pieniężnego podlegający opodatkowaniu na mocy art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ustalenie sposobu opodatkowania przychodu z realizacji opcji akcyjnej:

Wysokość podatku należnego od dochodu z kapitałów pieniężnych określa art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19 % uzyskanego dochodu.

Natomiast stosownie do treści art. 30b ust. 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających jest różnica między suma przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a.

W celu określenia podstawy opodatkowania, należy więc odwołać się do przepisu art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na podstawie którego nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji), wkładów oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych, albo umorzenia jednostek uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

Stąd, co do zasady, podstawę opodatkowania (dochód) przy realizacji opcji na akcje stanowi różnica pomiędzy przychodem z realizacji (tj. rzeczywista wartość akcji w chwili realizacji) oraz wydatkami poniesionymi na nabycie lub objęcie akcji (cena nabycia ustalona w Planach Opcyjnych).

Wymogi w zakresie składania zeznań podatkowych w zakresie omawianych typów dochodów reguluje art. 45 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 45 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Dodatkowo, art. 45 ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że w określonym wyżej terminie określonym podatnicy są obowiązani wpłacić należny podatek dochodowy wynikający z zeznania.

Praktyka podatkowa:

Prezentowane powyżej stanowisko w opinii Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w praktyce podatkowej. Na dowód, Wnioskodawca przytoczył poniżej przykładowe fragmenty z pism wydawanych przez organy podatkowe (podkreślenia w poniższych cytatach pochodzą od Wnioskodawcy):

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 12 maja 2009 r. (sygn. IPPB2/415-123/09-2/AK): "Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne nie posiadające na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Polski (ograniczony obowiązek podatkowy).

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 2b ww. ustawy za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się w szczególności dochody (przychody) z:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Żaden z powołanych przepisów ustawy nie zwalnia z opodatkowania przychodów uzyskanych z tytułu uczestnictwa w programach opcyjnych polegających na otrzymaniu przez pracowników uprawnienia do objęcia akcji zagranicznej spółki B., po spełnieniu określonych wymagań".

Interpretacja Dyrektora izby Skarbowej w Katowicach z dnia 31 października 2007 r. (sygn. IBPB2/415-310/07/HS): "W świetle art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się również przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538) instrumentami finansowymi są:

Ww. definicja obejmuje swoim zakresem również przyznaną osobom uprawnionym opcję, czyli prawo do nabycia akcji spółki. Opcje stanowią pochodne instrumenty finansowe.

Oznacza to, że w chwili realizacji praw wynikających z opcji, czyli nabycia akcji spółek - matek powstaje przychód z realizacji praw wynikających z tych opcji, zgodnie z cytowanym powyżej art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przychód będzie stanowiła wartość rynkowa akcji nabytych w wyniku realizacji praw wynikających z opcji. Zasady opodatkowania przychodów z kapitałów pieniężnych wymienionych w przepisie art. 17 ust. 1 pkt 10 zostały określone w art. 30b ust. 1 ww. ustawy".

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 27 czerwca 2008 r. (sygn. IPPB2/415-564/08-2/IŚ): "W sytuacji przedstawionej we wniosku opcje na akcje należy zakwalifikować jako pochodne instrumenty finansowe zdefiniowane w art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do treści tego przepisu, ilekroć w ustawie jest mowa o pochodnych instrumentach finansowych - oznacza to instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, instrumentami finansowymi są:

Realizacja praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych (opcji niezbywalnych) powoduje zatem powstanie przychodu, o którym mowa w cytowanym na wstępie art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych".

Powołane w niniejszym wniosku przepisy oraz fragmenty interpretacji organów podatkowych w opinii Wnioskodawcy jednoznacznie wskazują, iż dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych powstaje w sytuacji opisanej w stanie faktycznym w chwili realizacji opcji na akcje. Taki dochód podlega opodatkowaniu w Polsce podatkiem dochodowym ze stawką 19 % płatnym bez pośrednictwa płatnika.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Stosownie do treści art. 3 ust. 2a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm., obowiązujący od dnia 31 marca 2010 r. - tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307) osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Przepis art. 4a tej ustawy stanowi, iż wymienione wyżej przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca, latach 2001-2003 r., jako pracownik polskiej spółki wchodzącej w skład Grupy L., uzyskał prawo do uczestnictwa w trzech kolejnych Planach Opcyjnych. Każdy z Planów Opcyjnych przewidywał możliwość nabycia określonej ilości akcji spółki L. S.A. z siedzibą we Francji po określonej z góry cenie, pod warunkiem nieprzerwanego wykonywania pracy na rzecz spółek wchodzących w skład Grupy L. przez okres co najmniej 3 lat. Okres ten, odpowiednio dla każdego Planu Opcyjnego, Wnioskodawca przepracował w polskiej spółce z Grupy L.

W roku 2006, w związku ze zmianą miejsca zamieszkania oraz miejsca wykonywania pracy, Wnioskodawca zmienił rezydencję podatkową z polskiej na francuską.

Z kolei w roku 2007, już jako pracownik spółki L. S.A. we Francji, zrealizował przysługujące mu na podstawie trzech Planów Opcyjnych prawa do opcji na akcje L. S.A.

Mając powyższe na uwadze do dochodów osiągniętych przez podatnika mającego miejsce zamieszkania poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z realizacji uprawnień wynikających z udziału w Planach opcyjnych przy opodatkowaniu uzyskanego dochodu w celu zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, należy uwzględnić zapisy umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

W przedstawionym stanie faktycznym zastosowanie będą miały odpowiednio postanowienia umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania - w tym przypadku Umowa zawarta między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Francuskiej w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisana dnia 20 czerwca 1975 r. w Warszawie (Dz. U. z 1977 r. Nr 1, poz. 5).

Zgodnie z art. 21 ust. 1 powyższej umowy, części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania w jednym z Umawiających się Państw, bez względu na to skąd pochodzą, a o których nie było mowy w poprzednich artykułach niniejszej umowy, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Zatem stosownie do treści tegoż artykułu dochody, do których nie mają zastosowania pozostałe przepisy umowy (a do przychodu, o którym mowa w niniejszej sprawie pozostałe przepisy umowy nie mają zastosowania) podlegają opodatkowaniu tylko w miejscu zamieszkania, podatnika, tj. w omawianej sytuacji we Francji.

Na podstawie art. 4 ust. 1 ww. umowy, w rozumieniu niniejszej umowy określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam obowiązkowi podatkowemu, z uwagi na jej miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne podobne znamiona, nie włączając jednak osób, które podlegają opodatkowaniu w tym Państwie tylko w zakresie dochodu, jaki osiągają ze źródeł położonych w wyżej wymienionym Państwie albo z tytułu majątku, jaki posiadają w tym Państwie.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że od roku 2006, w związku ze zmianą miejsca zamieszkania oraz miejsca wykonywania pracy, Wnioskodawca jest rezydentem podatkowym Francji. Przysporzenie majątkowe uzyskane z tytułu realizacji praw wynikających z Planów Opcyjnych - opcji na akcje związane jest z akcjami spółki z siedzibą we Francji.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy prawa, uznać należy, że w okresie od 2006 r. Wnioskodawca nie posiadał miejsca zamieszkania dla celów podatkowych na terytorium Polski, miejscem zamieszkania była Francja.

W związku z czym w oparciu o art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawca od 2006 r. podlegał ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

Oznacza to, iż opodatkowaniu w Polsce podlegały jedynie dochody uzyskane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwzględnieniem umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Natomiast dochód z realizacji przysługującego na podstawie trzech Planów Opcyjnych prawa do opcji na akcje nie podlega opodatkowaniu w Polsce, gdyż został uzyskany w 2007 r., tj. w okresie kiedy Wnioskodawca nie był rezydentem polskim i nie został osiągnięty na terytorium Polski. Bez znaczenia jest w sprawie fakt, że Wnioskodawca spełnił warunek nieprzerwanego wykonywania pracy na rzecz spółek wchodzących w skład Grupy przez okres co najmniej 3 lat, poprzez pracę w polskiej spółce należącej do Grupy.

Reasumując, należy stwierdzić, iż:

W związku z realizacją przysługujących na podstawie Planów Opcyjnych praw do opcji na akcje L. S.A., po stronie Wnioskodawcy powstało przysporzenie majątkowe podlegające opodatkowaniu we Francji.

Do uzyskanego przysporzenia majątkowego, o którym wyżej mowa, przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych nie będą miały zastosowania.

Końcowo - odnosząc się do powołanych przez Pana interpretacji organów podatkowych - wskazać należy, iż orzeczenia te nie są wiążące dla tutejszego organu. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnej, indywidualnej sprawy, osadzonej w określonym stanie faktycznym i tylko w tej sprawie rozstrzygnięcie w każdej z nich zawarte jest wiążące.

W związku z tym, organy podatkowe mimo, iż w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami - nie tylko innych organów podatkowych, jednak nie stosują wprost tych rozstrzygnięć także i z tego powodu, iż nie stanowią one materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja Nr 10, 09-402 Płock.