IPPB1/4511-640/15-2/EC

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 27 lipca 2015 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB1/4511-640/15-2/EC

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 18 maja 2015 r. (data wpływu 20 maja 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych, wierzytelności i składników majątku w postaci środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych w wyniku likwidacji spółki osobowej powstałej z przekształcenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, późniejszej spłaty pożyczek oraz wygaśnięcia wierzytelności wobec Wnioskodawcy wskutek konfuzji - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 maja 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych, wierzytelności i składników majątku w postaci środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych w wyniku likwidacji spółki osobowej powstałej z przekształcenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, późniejszej spłaty pożyczek oraz wygaśnięcia wierzytelności wobec Wnioskodawcy wskutek konfuzji.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną posiadającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski oraz podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. W przyszłości Wnioskodawca otrzyma środki pieniężne oraz ewentualnie inne aktywa (prawa majątkowe) z tytułu rozwiązania mającej siedzibę w Polsce spółki osobowej prawa handlowego Wnioskodawcy ("Spółka osobowa"), innej niż spółka komandytowo-akcyjna. Rozwiązanie Spółki osobowej nastąpi po przeprowadzeniu likwidacji albo bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych ("k.s.h."). Do czasu jej rozwiązania Spółka osobowa będzie prowadzić działalność gospodarczą. W szczególności, Spółka osobowa może udzielać pożyczek podmiotom trzecim lub wspólnikom Spółki osobowej, w tym Wnioskodawcy, a także posiadać wierzytelność wobec Wnioskodawcy z tytułu sprzedaży praw (np. innej wierzytelności). Prowadząc działalność gospodarczą, Spółka osobowa będzie generować przychód podatkowy podlegający opodatkowaniu po stronie wspólników, w tym Wnioskodawcy.

W konsekwencji, z tytułu rozwiązania Spółki osobowej Wnioskodawcy, jako jej wspólnikowi, przysługiwać będzie prawo udziału w majątku likwidacyjnym Spółki osobowej. Na dzień rozwiązania w majątku Spółki osobowej mogą znajdować się:

* środki pieniężne;

* wierzytelności, np. z tytułu niespłaconych pożyczek udzielonych osobom trzecim lub wspólnikom w Spółce osobowej, w tym Wnioskodawcy, a także z tytułu sprzedaży praw;

* ewentualnie inne prawa majątkowe, w tym środki trwałe lub wartości niematerialnych i prawnych.

Przedmiotem wniosku jest Spółka osobowa pochodząca z przekształcenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce ("Spółka z o.o."). Dochody Spółki z o.o. są opodatkowane podatkiem dochodowym od osób prawnych, a następnie, w przypadku wypłaty dywidendy na rzecz Wnioskodawcy, podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Należy także wskazać, że tzw. niepodzielone zyski Spółki z o.o. na dzień przekształcenia w Spółkę osobową zgodnie z przepisami prawa podatkowego są przychodem Wnioskodawcy z tytułu udziału w zyskach osób prawnych podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym (PIT). Na dzień przekształcenia majątek Spółki z o.o. jest majątkiem początkowym Spółki osobowej zgodnie z przepisami k.s.h. Spółka osobowa będzie prowadzić pozarolniczą działalność gospodarczą do czasu jej rozwiązania.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy środki pieniężne przekazane Wnioskodawcy w związku z rozwiązaniem Spółki osobowej (po przeprowadzeniu likwidacji albo bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego) będą stanowiły dla Wnioskodawcy przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem PIT.

2. Czy przejęcie przez Wnioskodawcę, w związku z rozwiązaniem Spółki osobowej (po przeprowadzeniu likwidacji albo bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego) wierzytelności wynikających np. z udzielonych pożyczek udzielonych przez Spółkę osobową lub nawet jeszcze przez Spółkę z o.o., jak również późniejsza spłata tych pożyczek przez dłużnika na rzecz Wnioskodawcy (jako nowego wierzyciela) w kwocie kapitału udzielonej pożyczki, a także przejęcie składników majątku w postaci środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych stanowić będzie przychód podlegający opodatkowaniu PIT po stronie Wnioskodawcy.

3. Czy przejęcie przez Wnioskodawcę wierzytelności np. z tytułu udzielonych mu przez Spółkę osobową lub Spółkę z o.o. pożyczek lub sprzedaży praw oraz ich wygaśnięcie w wyniku konfuzji (wynikającej z tożsamości podmiotowej wierzyciela i dłużnika) spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem PIT.

Ad.1

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane środki pieniężne w związku z rozwiązaniem Spółki osobowej, rozumianym na potrzeby niniejszego uzasadnienia, jako rozwiązanie Spółki osobowej zarówno bez, jak i z przeprowadzaniem postępowania likwidacyjnego, nie spowodują po stronie Wnioskodawcy powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem PIT. Wynika to z poniższych okoliczności.

W myśl art. 8 ust. 1 u.p.d.o.f. przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną określa się u każdego wspólnika proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz co do zasady łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 u.p.d.o.f. Stosownie do art. 5a pkt 26 u.p.d.o.f., przez spółkę niebędącą osobą prawną należy rozumieć spółkę niebędącą podatnikiem podatku dochodowego.

W myśl art. 5b ust. 2 u.p.d.o.f., jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 5a pkt 6 tej ustawy prowadzi spółka niemająca osobowości prawnej, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce uznaje się za przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej. Zatem przychody Spółki osobowej (tekst jedn.: uzyskane przez wspólnika od tej spółki w jakikolwiek sposób) stanowią przychód z działalności gospodarczej jej wspólników.

Jednocześnie, u.p.d.o.f. zawiera szczególne przepisy dotyczące likwidacji spółki niebędącej osobą prawną. W szczególności, zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 10 u.p.d.o.f. do przychodów z działalności gospodarczej nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki. Przepis ten zatem wskazuje, że po stronie Wnioskodawcy, w związku z otrzymaniem środków pieniężnych z likwidacji Spółki osobowej, nie powstanie przychód podatkowy, a zatem Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku z tego tytułu. Wynika to z językowej treści art. 14 ust. 3 pkt 10 u.p.d.o.f., którego brzmienie jest jasne i nie budzi wątpliwości. Zgodnie zaś z zasadą interpretatio cessat in claris, istnieje prymat wykładni językowej, który jest szczególnie istotny w procesie wykładni przepisów prawa podatkowego (por. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 5 sierpnia 2004 r. sygn. FSK 372/04 oraz w wyroku z 29 sierpnia 2008 r. sygn. II FSK 840/07, a także Sąd Najwyższy w wyroku z 9 listopada 2001 r. sygn. III RN 145/00).

Powyższe stanowisko prezentują organy podatkowe, przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 12 czerwca 2014 r. (nr IBPBI/1/415-342/14/KB i IBPBI/1/415-694/14/KB) wskazał, że: "otrzymanie przez Wnioskodawczynię w wyniku likwidacji spółki jawnej lub komandytowej pieniężnych i niepieniężnych składników majątku nie spowoduje u niej powstania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych". W ten sam sposób wypowiedział się ten sam organ w interpretacji z 13 lutego 2015 r. (nr IBPBI/1/415-1398/14/ŚS) wskazując, że: "otrzymanie przez Wnioskodawczynię w wyniku likwidacji spółki osobowej pieniężnych i niepieniężnych składników majątku nie spowoduje u niej powstania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (...)". Również Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 2 października 2014 r. (nr ILPB1/415-690/14-2/AA) wskazał, że: "w przedstawionym zdarzeniu przyszłym dojdzie do likwidacji spółek osobowych, których wspólnikiem jest Wnioskodawca, powstałych z przekształcenia spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Przedmiotem zainteresowania Wnioskodawcy są skutki podatkowe tej likwidacji dla niego jako podatnika podatku dochodowego od osób fizycznych (...). Wobec powyższego, należy stwierdzić, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym otrzymanie przez Wnioskodawcę jako wspólnika spółki osobowej (spółki niebędącej osobą prawną) środków pieniężnych z tytułu likwidacji tej spółki, nie będzie skutkować dla niego powstaniem przychodu, stosownie do art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych".

Analogicznie wypowiedział się również:

i. Dyrektor Izby Skarbowej Warszawie w interpretacji z 13 maja 2014 r. (nr IPPB1/415-183/14-3/MT), 28 listopada 2013 r. (nr IPPB1/415-961/13-4/KS) i 11 stycznia 2012 r. (nr IPPB1/415-962/I1-2/ES);

ii. Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 23 stycznia 2014 r. (nr IPTPB1/415-655/13-4/MD), 16 września 2013 r. (nr IPTPB1/415-391/13-4/MAP), 29 lipca 2013 r. (nr IPTPB1/415-312/13-6/MAP) oraz 18 maja 2012 r. (nr IPTPB2/415-132/12-3/Akr);

iii. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 10 stycznia 2014 r. (nr ILPB1/415-1111/13-4/TW);

iv. Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 13 września 2013 r. (nr IBPBI/1/415-569/13/AP), 12 września 2013 r. (nr IBPBI/1/415-586/13/AP), 4 lipca 2013 r. (nr IBPBI/1/415-375/13/AP) oraz 13 marca 2013 r. (nr IBPBI/1/415-1610/12/SK).

Przychody generowane przez spółkę niemającą osobowości prawnej niewątpliwie stanowią dla wspólników przychody z działalności gospodarczej. Wynika to wprost z art. 5b ust. 2 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f., który wskazuje, że przychody wspólników osiągnięte z udziału w spółce osobowej uznaje za przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, jeżeli sama spółka osobowa prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą.

Do czasu jej rozwiązania Spółka osobowa będzie prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą w celu osiągania dochodów podlegających opodatkowaniu. Środki pieniężne i inne składniki majątkowe rozwiązanej Spółki osobowej będą pochodziły także z działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę z o.o. przed przekształceniem w Spółkę osobową. Na dzień przekształcenia majątek Spółki z o.o. jest majątkiem początkowym Spółki osobowej zgodnie z przepisami k.s.h. W oparciu o ten majątek początkowy Spółka osobowa osiągać będzie podlegające opodatkowaniu przychody z działalności gospodarczej. W ten sposób, do Spółki osobowej i wspólników w tej spółce znajdzie zastosowanie art. 5b ust. 2 u.p.d.o.f. W konsekwencji, przychody Wnioskodawcy z tytułu rozwiązania Spółki osobowej będą stanowić przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej Spółki osobowej i jej wspólników, w tym Wnioskodawcy. Jak wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 23 października 2014 r. (IPTPB1/415-399/14-4/AP oraz IPTPB1/415-398/14-4/AP): "wykładni cyt. wyżej przepisów dot. skutków podatkowych likwidacji spółki komandytowej należy dokonywać także z uwzględnieniem formy prawnej, w jakiej na przestrzeni czasu funkcjonowała ww. spółka oraz obowiązujących tą spółkę (...) zasad opodatkowania. Co do zasady bowiem przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie będzie powodowało otrzymanie tych składników majątku, których źródłem będzie majątek opodatkowany wcześniej zgodnie z obwiązującymi przepisami ustaw o podatkach dochodowych (...) wykorzystywany do prowadzonej przez spółkę działalności. Zatem, otrzymanie przez Wnioskodawcę w wyniku likwidacji środków pieniężnych nie spowoduje u Niego powstania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile źródłem pochodzenia tych składników nie będą zyski (dochody) ww. Spółek, które w toku działalności prowadzonej przez Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością oraz Spółkę komandytową nie zostały opodatkowane podatkiem dochodowym od osób prawnych, bądź osób fizycznych". Analogicznie wypowiedział się ten sam organ w interpretacji z 10 listopada 2014 r. (nr IPTPB1/415-445/14-5/KO oraz IPTPB1/415-446/14-5/KO), a także Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 21 października 2014 r. nr IPPB1/415-945/14-5/EC.

Ad. 2

Przejęcie przez Wnioskodawcę w związku z rozwiązaniem Spółki osobowej, jej wierzytelności, w tym, w szczególności pożyczkowych, jak również późniejsza spłata kapitału pożyczek przez dłużnika na rzecz Wnioskodawcy nie będzie stanowić przychodu podlegającego opodatkowaniu PIT po stronie Wnioskodawcy. Również przejęte środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne na moment likwidacji Spółki osobowej nie będą stanowić przychodu podatkowego dla Wnioskodawcy. Wynika to z następujących okoliczności:

Zgodnie z art. 14 ust. 8 u.p.d.o.f., przez środki pieniężne, o których mowa w art. 14 ust. 3 pkt 10 i 11, rozumie się również m.in. wartość wierzytelności z tytułu udzielonej przez spółkę niebędącą osobą prawną pożyczki - z wyjątkiem wierzytelności z tytułu odsetek od opóźnionej zapłaty oraz wierzytelności z tytułu odsetek od takiej pożyczki, jeżeli wierzytelności te zostały spłacone na rzecz otrzymującego je wspólnika. W konsekwencji, ustawodawca zrównał dla celów podatkowych środki pieniężne uzyskane przez wspólnika (tut. Wnioskodawcę) bezpośrednio z rozwiązania spółki niebędącej osobą prawną ze środkami pieniężnymi uzyskanymi od dłużnika takiej spółki w związku ze spłatą kapitału pożyczki na rzecz wspólnika, który przejął wierzytelności rozwiązanej spółki niebędącej osobą prawną. Powyższe stanowisko wynika z uzasadnienia do projektu ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r., gdzie wskazuje się, że "proponowane przepisy w zależności od kategorii wierzytelności zrównują podatkowe traktowanie tych zdarzeń z wypłatą środków pieniężnych (lub otrzymaniem przez wspólnika składnika majątkowego)". W razie spłaty pożyczki przez dłużnika przed rozwiązaniem Spółki osobowej, zwracana kwota kapitału pożyczki nie stanowiłaby przychodu dla wspólników będących podatnikami PIT, w tym Wnioskodawcy. Nieuzasadnione byłoby więc odmienne traktowanie spłaty takiej pożyczki tylko z tego powodu, że nastąpiła ona bezpośrednio na rzecz Wnioskodawcy w związku z wcześniejszym rozwiązaniem Spółki osobowej.

Jednocześnie, zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 12 u.p.d.o.f. do przychodów nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki nie będącej osobą prawną, jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja spółki nie będącej osobą prawną, do dnia ich odpłatnego zbycia upłynęło sześć lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej. A contrario, niepieniężne składniki majątku otrzymane w wyniku likwidacji spółki niebędącej osobą prawną, na moment likwidacji takiej spółki nie stanowią przychodu podatkowego dla wspólnika. Przychód taki może powstać dopiero z chwilą odpłatnego zbycia takich składników, o ile zbycie następuje w okresie 6 lat lub w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez wspólnika.

Powyższe stanowisko prezentują również organy podatkowe, przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 20 lutego 2015 r. (nr IPTPB1/145-693/14-4/MR wskazał, że: "majątek spółki jest prawnie wyodrębniony od majątku osobistego jej wspólnika. Jednakże przekazanie tych składników z majątku spółki do majątku osobistego nie powoduje powstania przychodu po stronie Wnioskodawcy. Poprzez tę czynność nie uzyska On żadnego przysporzenia majątkowego. Nastąpi wyłącznie przesunięcie prawa własności. Tym samym na moment przekazania aktywów, w wyniku rozwiązania spółki jawnej, u Wnioskodawcy nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych". Również Dyrektor Izby Skarbowej Warszawie w interpretacji z 28 maja 2014 r. (nr IPPB1/415-290/14-2/IF) za prawidłowe uznał stanowisko zgodnie z którym: Ewentualny przychód po stronie wspólnika mógłby powstać jedynie w przypadku niepieniężnych składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki osobowej,jednakże dopiero w momencie zbycia otrzymanego w toku likwidacji składnika majątku, pod warunkiem, że zbycie to miałoby charakter odpłatny oraz nastąpiłoby przed upływem 6 lat od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja spółki niebędącej osobą prawną lub w ramach wykonywania działalności gospodarczej.

Ad. 3

W ocenie Wnioskodawcy, przejęcie przez Wnioskodawcę wierzytelności, w tym z tytułu udzielonych mu pożyczek oraz sprzedaży praw (np. wierzytelności), a także ich wygaśnięcie w wyniku konfuzji (wynikającej z tożsamości podmiotowej wierzyciela i dłużnika) nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu PIT. Wynika to z następujących okoliczności:

u.p.d.o.f. nie zawiera szczególnych przepisów dotyczących konfuzji wierzytelności. Zgodnie z art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f., co do zasady przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Nie ulega wątpliwości, że za przychód mogą być uznane wyłącznie przysporzenia o charakterze trwałym. O definitywnym przysporzeniu można mówić jedynie w przypadku, w którym w sposób ostateczny powiększa ono aktywa podatnika i powoduje rzeczywisty przyrost jego majątku. Tymczasem, konfuzja wierzytelności nie będzie wiązać się z uzyskaniem przez Wnioskodawcę jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego lub przyrostem majątku. Wnioskodawca nie uzyska z tytułu konfuzji żadnej ekonomicznej korzyści. Z jednej strony zobowiązanie Wnioskodawcy wygaśnie, ale jednocześnie wygaśnie wierzytelność przejęta z majątku Spółki osobowej. Wnioskodawca nie uzyska zatem żadnego przysporzenia majątkowego.

Na gruncie prawa cywilnego konfuzja wierzytelności nie stanowi umorzenia wierzytelności, czy zwolnienia z długu. Zgodnie z art. 508 kodeksu cywilnego, zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Zwolnienie z długu wymaga w konsekwencji złożenia oświadczeń woli przez wierzyciela oraz dłużnika i stanowi w istocie umowę pomiędzy dłużnikiem, a wierzycielem. Przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia "umorzenie zobowiązania". Natomiast zgodnie z przepisami umorzenie zobowiązania może nastąpić w drodze potrącenia, nowacji oraz zwolnienia z długu, nie zaś w drodze konfuzji. Nadto, w przypadku konfuzji wierzytelności wygaśnięcie zobowiązania następuje nie na podstawie umowy Wnioskodawcy ze Spółką osobową, lecz z mocy samego prawa. Z tego względu wskazana w opisie zdarzenia przyszłego konfuzja wierzytelności nie spowoduje powstania przychodu podatkowego z tytułu umorzenia zobowiązania, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 6 u.p.d.o.f.

W rezultacie nie nastąpi żadne zdarzenie, z którym u.p.d.o.f. wiąże obowiązek rozpoznania przychodu podlegającego opodatkowaniu. Powyższe stanowisko przyjmują także organy podatkowe.

Jak wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 21 października 2014 r. (IPPB1/415-945/14-5/EC): "na gruncie (u.p.d.o.f.) pojęcie umorzenia zobowiązania ma węższe znaczenie niż na gruncie prawa cywilnego. Umorzeniem zobowiązania w rozumieniu przepisów omawianej ustawy podatkowej jest zwolnienie dłużnika z obowiązku jego wykonania, tj. zwolnienie go z długu. Instytucję tę reguluje art. 508 ustawy (...) Kodeks cywilny (...). W wyniku likwidacji spółki osobowej Wnioskodawca otrzyma wierzytelność spółki wobec samego siebie. W wyniku takiego działania nastąpi wygaśnięcie zobowiązania poprzez tzw. konfuzję (confusio), powodującą wygaśnięcie prawa podmiotowego (wierzytelności spółki wobec wspólnika) na skutek połączenia w rękach tej samej osoby (wspólnika) prawa (wierzytelności) i sprzężonego z nim obowiązku (zobowiązania wspólnika wobec spółki) Jednocześnie podkreślić należy, że konfuzja nie wypełnia dyspozycji art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych".

Analogicznie wypowiedziały się organy podatkowe w interpretacji:

* Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 27 maja 2014 r. (ITPB1/415-236b/14/DP),

* Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 5 lutego 2014 r. (ILPB1/415-1236/13-6/AG),

* Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 10 października 2013 r. (ILPB1/415-809/13-3/IM).

Mając na uwadze powyższe Wnioskodawca wniósł o potwierdzenie prawidłowości jego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych, wierzytelności i składników majątku w postaci środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych w wyniku likwidacji spółki osobowej powstałej z przekształcenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, późniejszej spłaty pożyczek oraz wygaśnięcia wierzytelności wobec Wnioskodawcy wskutek konfuzji - jest prawidłowe.

Ad. 1.

Zgodnie z art. 1 § 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.) spółkami handlowymi są: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna.

Stosownie do przepisu art. 4 § 1 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych określenie spółka osobowa oznacza spółkę jawną, spółkę partnerską, spółkę komandytową i spółkę komandytowo-akcyjną.

W myśl art. 58 ww. ustawy rozwiązanie spółki powodują:

1.

przyczyny przewidziane w umowie spółki,

2.

jednomyślna uchwała wszystkich wspólników,

3.

ogłoszenie upadłości spółki,

4.

śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości,

5.

wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika,

6.

prawomocne orzeczenie sądu.

Stosownie do treści art. 67 § 1 Kodeksu spółek handlowych, w przypadkach określonych w art. 58 należy przeprowadzić likwidację spółki, chyba że wspólnicy uzgodnili inny sposób zakończenia działalności spółki.

Likwidacja spółki osobowej nie jest zatem obligatoryjna, gdyż zakończenie jej działalności może się odbyć bez jej przeprowadzenia, np. w drodze jednomyślnej uchwały wszystkich wspólników o rozwiązaniu spółki osobowej.

W świetle powyższych przepisów, wskazać należy, iż skoro spółka osobowa ma na celu prowadzenie przedsiębiorstwa to, zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, wspólnicy spółki osobowej prowadzą działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, wskazane w ww. art. 58 Kodeksu spółek handlowych, rozwiązanie spółki osobowej skutkuje zakończeniem działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto, pokreślić należy, iż w przypadku rozwiązania spółki osobowej przeprowadzanie likwidacji nie jest obligatoryjne. Tym samym, w myśl przepisów ww. Kodeksu, nie należy uzależniać rozwiązania spółki od jej likwidacji.

Ponadto, stwierdzić należy, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odnoszące się do likwidacji działalności gospodarczej należy interpretować w związku z przepisami Kodeksu spółek handlowych odnoszącymi się do rozwiązania spółki, nie zaś do procesu jej likwidacji.

Zatem, w przypadku rozwiązania spółki osobowej - zarówno w sytuacji przeprowadzenia likwidacji, jak i bez przeprowadza procesu likwidacji - na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych rozpoznać należy zdarzenie likwidacji działalności gospodarczej.

W związku z tym należy uznać, że zarówno likwidacja, jak i rozwiązanie spółki osobowej bez przeprowadzenia procedury likwidacji, na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wywołują te same konsekwencje podatkowe.

Zgodnie z art. 551 § 1 wskazanej ustawy spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna (spółka przekształcana) może być przekształcona w inną spółkę handlową (spółkę przekształcona). Z dniem przekształcenia, tj. z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru, spółka przekształcana staje się spółką przekształconą, a sąd rejestrowy z urzędu wykreśla spółkę przekształcaną (art. 552 Kodeksu spółek handlowych). Jednocześnie, wspólnicy spółki przekształcanej, uczestniczący w przekształceniu, stają się wspólnikami spółki przekształconej (art. 553 § 3 ww. ustawy). Zgodnie z zasadą wskazaną w art. 553 § 1 Kodeksu spółek handlowych, spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej (tzw. sukcesja uniwersalna). W ramach tej sukcesji, majątek spółki przekształcanej (którego składniki są wyceniane w związku z procesem przekształcenia) staje się majątkiem spółki przejmowanej.

Kwestię sukcesji praw i obowiązków podatkowych, związanych z transformacjami podmiotowymi reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613). Ogólna zasada w tym zakresie wyrażona została w art. 93a § 2 pkt 1 lit. b w związku z art. 93 § 1 powoływanej ustawy, zgodnie z którym osobowa spółka handlowa powstała w wyniku przekształcenia spółki kapitałowej, wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanej spółki. Taki stan prawny pozwala jednoznacznie stwierdzić, że proces przekształcenia się spółek jest związany z sukcesją podatkową spółki przekształconej. Przewidziana w Ordynacji podatkowej zasada następstwa prawnego ma charakter sukcesji uniwersalnej, czyli oznacza przejście praw i obowiązków z jednego podmiotu (względnie z dwóch lub więcej, w zależności od rodzaju transformacji) na inny podmiot (podmioty).

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawodawca dokonał podziału przysporzeń majątkowych uzyskiwanych przez podatników na różne źródła przychodów. Zgodnie z tym przepisem odrębnymi źródłami przychodów są m.in.:

* pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3)

* kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c) (art. 10 ust. 1 pkt 7).

Natomiast w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wymienione zostały enumeratywnie przychody z kapitałów pieniężnych.

Nadmienić należy, (mając na względzie opisane zdarzenie przyszłe, z którego wynika, że zlikwidowana/rozwiązana spółka osobowa powstanie z przekształcenia ze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością), że zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2015 r., za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się m.in. dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, faktycznie uzyskane z tego udziału (...).

Zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ww. brzmieniu, dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także wartość niepodzielonych zysków w spółce oraz wartość zysku przekazanego na inne kapitały niż kapitał zakładowy w spółce przekształcanej - w przypadku przekształcenia spółki w spółkę niebędącą osobą prawną; przychód określa się na dzień przekształcenia.

Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Przepis art. 5a pkt 26 ww. ustawy stanowi, że ilekroć w ustawie jest mowa o spółce niebędącej osobą prawną - oznacza to spółkę niebędącą podatnikiem podatku dochodowego.

W myśl art. 14 ust. 1 ww. ustawy za przychód z działalności gospodarczej, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Co do zasady, do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej należą wszystkie przychody osiągane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą określone w art. 14 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z wyjątkiem przychodów wymienionych w art. 14 ust. 3 tej ustawy.

Analizując zagadnienie likwidacji/rozwiązania spółki osobowej powstałej z przekształcenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, należy wskazać, że z dniem 1 stycznia 2011 r., mocą ustawy z dnia 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 226, poz. 1478), wprowadzono do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych regulacje prawne (m.in. art. 14 ust. 3 pkt 10) mające na celu sprecyzowanie sposobu opodatkowania wspólników w przypadku zakończenia działalności spółki niebędącej osobą prawną.

W myśl art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki.

Wyjaśnić należy, że celem wprowadzenia od 1 stycznia 2011 r. do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powyższego przepisu art. 14 ust. 3 pkt 10 było uniknięcie podwójnego opodatkowania środków pieniężnych otrzymywanych przez wspólnika spółki osobowej w związku z jej likwidacją/rozwiązaniem będących skutkiem operacji gospodarczych pochodzących ze źródła przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 powoływanej wyżej ustawy), w wyniku których wspólnik wykazał już - stosownie do treści art. 8 ustawy - przychody i koszty uzyskania tych przychodów.

W związku z powyższym wykładnia przepisu art. 14 ust. 3 pkt 10 powoływanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powinna być dokonywana z uwzględnieniem wykładni celowościowej tego przepisu, tj. jego ratio legis.

Jak wynika z ratio legis przepisu art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy, ma on zastosowanie tylko do środków pieniężnych otrzymanych w związku z likwidacją spółki osobowej, pochodzących z przychodów zaliczanych do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 powoływanej ustawy z "pozarolniczej działalności gospodarczej" i to tylko takich, które zostały opodatkowane podatkiem dochodowym. Zatem przepis ten nie ma zastosowania do środków pieniężnych otrzymanych w związku z likwidacją spółki osobowej, które pochodzą z takich przychodów uzyskanych przez spółkę, które na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zaliczane są do źródeł innych niż określone w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy (np. z kapitałów pieniężnych, czy z praw majątkowych - pkt 7 tego artykułu) oraz do środków które nie były u podatnika opodatkowane.

Przy czym wskazać należy, że mocą ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1328), wprowadzono do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych regulacje prawne, m.in. art. 14 ust. 8 - zawierający definicję użytego w art. 10 ust. 3 pkt 10 zwrotu środki pieniężne".

Zgodnie z art. 14 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przez środki pieniężne, o których mowa w ust. 3 pkt 10 i 11, rozumie się również wartość wierzytelności uprzednio zarachowanej jako przychód należny, pomniejszonej o należny podatek od towarów i usług, oraz wierzytelności z tytułu udzielonej przez spółkę niebędącą osobą prawną pożyczki - z wyjątkiem wierzytelności z tytułu odsetek od opóźnionej zapłaty oraz wierzytelności z tytułu odsetek od takiej pożyczki, jeżeli wierzytelności te zostały spłacone na rzecz otrzymującego je wspólnika.

Biorąc pod uwagę treść analizowanych przepisów stwierdzić należy, że w sytuacji gdy środki pieniężne jakie otrzyma Wnioskodawca z tytułu likwidacji/rozwiązania spółki osobowej będą pochodziły z opodatkowanych u Wnioskodawcy dochodów na etapie funkcjonowania spółki lub z niepodzielonych zysków, które podlegały opodatkowaniu po stronie Wnioskodawcy na moment przekształcenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę osobową, na dzień rozwiązania spółki nie będą podlegały opodatkowaniu.

W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać za prawidłowe.

Krańcowo należy podkreślić, że przywołane przez Wnioskodawcę interpretacje dotyczące przepisów prawa wydane zostały w indywidualnych sprawach i nie mogą być źródłem praw i obowiązków w innych sprawach. Na mocy art. 87 ust. 1 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) źródłami powszechnie obowiązującego prawa w Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia. Powoływane interpretacje indywidualne dotyczyły tylko konkretnych sprawy podatnika, wydanych w określonym stanie faktycznym i tylko w tych sprawach rozstrzygnięcia w każdej z nich zawarte są wiążące, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa. Z uwagi na powyższe przywołane rozstrzygnięcia organów podatkowych nie są wiążące dla tut. Organu podatkowego. Każdą sprawę Organ podatkowy jest zobowiązany traktować indywidualnie.

Ad. 2, 3

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl