IPPB1/4511-1407/15-2/AM - PIT w zakresie opodatkowania odszkodowania.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z 7 grudnia 2015 r. (data wpływu 10 grudnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 13 kwietnia 2000 r. małżeństwo Anna i Sławomir J. na podstawie aktu notarialnego nabyli prawo użytkowania nieruchomości oraz własność znajdujących się na niej budynków o powierzchni 2,23 ha (działki nr ewidencyjny 34, 35 i 36/2). Nabycie nastąpiło z majątku dorobkowego małżonków. Małżonkowie nie zawierali umów majątkowych małżeńskich. Małżonkowie J. do aktu notarialnego oświadczyli, że kupna dokonują dla potrzeb prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Przy czym działalność gospodarcza (produkcja kosmetyków) prowadzona była i jest przez Sławomira J., NIP, natomiast Anna J. jest osobą współpracującą. Sławomir J. posiada status czynnego podatnika podatku od towarów i usług. Nabywana nieruchomość nie była opodatkowana podatkiem od towarów i usług. W dniu 10 grudnia 2003 r. małżonkowie Anna i Sławomir J. nabyli od Gminy Z. grunty wcześniej objęte umową wieczystego użytkowania (działki numery ewidencyjne 34/2, 35/2, 36/2, 36/6 zgodnie z decyzją Wójta Gminy Z. z dnia 20 listopada 2000 r. Grunt ten został wpisany do ewidencji środków trwałych firmy Sławomira J.

W październiku bieżącego roku Starosta Powiatu G. poinformował, że w związku z realizacją inwestycji przebudowy drogi ul. M. na odcinku O. w liniach rozgraniczeniowych pasa drogi publicznej kategorii powiatowej relacji G.-J., niezbędny jest grunt o powierzchni 0,0376 ha, oznaczony na mapie jako działka ew. nr 34/2 i projektowana działka nr 36/7 wydzielona z nieruchomości oznaczonej jako działka nr ewidencyjny nr 36/6. Małżonkowie Anna i Sławomir J. oświadczyli, że są właścicielami działki nr 34/2 pow. 0,5855 ha oraz działki nr 36/6 z pow. 1,1982 ha położonej przy ul. M. we wsi O. i jednocześnie oświadczyli, że wyrażają zgodę na realizację ww. inwestycji drogowej i przeniesienie własności gruntu o łącznej pow. 0,0376 ha, na rzecz Powiatu G., ze swojej nieruchomości, w trybie administracyjnym na podstawie decyzji o podziale nieruchomości na mocy art. 98 ustawy o gospodarce nieruchomościami pod warunkiem, że za nieruchomość, która przejdzie na własność Powiatu G. zostanie wypłacone odszkodowanie.

Podział nieruchomości działki nr 34/2 oraz działki nr 36/6 został pozytywnie zaopiniowany postanowieniem Wójta Gminy Z. z dnia 12 października 2015 r., Zaproponowane odszkodowanie dotyczy przebudowy ogrodzenia, nasadzeń i nieruchomości gruntowej. Ogrodzenie które miałoby być przebudowane zostało zrealizowane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez Sławomira J. Nasadzenia to drzewa i krzewy znajdujące się na ww. nieruchomości gruntowej. Natomiast nieruchomość gruntowa o łącznej powierzchni 0,0376 ha położona jest na terenie dotychczas użytkowanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej - teren przyległy do zakładu produkcyjnego i budynków magazynowych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

1. Czy przeniesienie własności gruntu o łącznej powierzchni 0,0376 ha na rzecz Starostwa Powiatowego na realizację inwestycji drogowej w zamian za odszkodowanie będzie podlegać podatkowi od towarów i usług.

2. Jeśli czynność wskazana w pytaniu pierwszym podlega podatkowi od towarów i usług to czy obowiązek naliczenia i odprowadzenia podatku w tym wystawienia faktury może zostać zrealizowany w całości przez małżonka będącego podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej tj. Sławomira J....

3. Według jakiej stawki powinno nastąpić opodatkowanie odszkodowania za przeniesienie własności gruntu przyjmując propozycję Starostwa Powiatowego, że odszkodowanie składa się z trzech elementów tj. przebudowa ogrodzenia, nasadzenia, nieruchomość gruntowa.

4. Czy kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości gruntowej będzie przychodem z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej a wydatki związane jej nabyciem kosztem uzyskania przychodu.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź w zakresie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (pyt. Nr 4). W zakresie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zostanie wydane odrębne rozstrzygniecie.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 4

Wartość uzyskanego odszkodowania stanowi przychód z prowadzonej działalności gospodarczej przez małżonka Sławomira J., a kwota nabycia gruntu w tej części kosztem uzyskania przychodu.

Przychód ze sprzedaży składnika majątkowego (gruntu) zaliczonego do środków trwałych firmy Sławomira J., stanowi zgodnie z art. 14 ust. 1 u.p.d.o.f. przychód z działalności gospodarczej. Ponieważ przedmiotowy grunt wykorzystywany był w prowadzonej działalności gospodarczej, zastosowanie ma przepis art. 14 ust. pkt 1 u.p.d.o.f.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za koszty uzyskania przychodów nie uznaje się wydatków poniesionych na nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów. Ponadto, art. 22c ustawy reguluje, iż grunty nie podlegają amortyzacji. Zgodnie z ustawą muszą być one jednak wykazane w ewidencji środków trwałych.

W przypadku sprzedaży gruntu, kwotą przychodu będzie wartość zbycia po odliczeniu podatku VAT. Przychód do opodatkowania pomniejsza się o wszystkie koszty, jakie zostały poniesione podczas nabywania gruntu. Wydatki te będą w tym przypadku koszty uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Zasady ustalania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej zostały określone w art. 14 tej ustawy, który w ust. 1 stanowi, że za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. (...).

Przychody należne to wszelkiego rodzaju przychody, które wynikają z konkretnego stosunku prawnego, tj. co do których przysługuje podatnikowi uprawnienie do ich dochodzenia. Ustawodawca nie wymaga, aby przychodem były tylko wymienione w art. 14 ust. 1 ww. ustawy pożytki, które są wprost wynikiem realizacji celu działalności gospodarczej osoby fizycznej. Co do zasady, wszelkie wpłaty pieniężne, mogą być uznane za przychód należny, zwłaszcza że listę pożytków, które nie mogą być zaliczone do przychodów uzyskiwanych z tytułu ww. działalności, stanowiącą katalog zamknięty, zawarto w art. 14 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, każde przysporzenie majątkowe, uzyskane w związku z prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowi przychód z tej działalności, o ile ustawa nie wyłącza go z tej kategorii. Zatem także odszkodowania, jeżeli mają związek z prowadzoną przez podatnika pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowią podlegający opodatkowaniu przychód z tej działalności, o ile ustawa wprost nie wyłącza ich z kategorii przychodów.

Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Z pierwszego zdania zacytowanego przepisu wynika, że podstawowym warunkiem uprawniającym do skorzystania z tego zwolnienia jest, aby uzyskany przychód z tytułu odszkodowania lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości był wypłacany stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami.

Natomiast w zdaniu drugim analizowanego przepisu zawarte zostały warunki dodatkowe, według których zwolnienie to nie przysługuje, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

* nabycie nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub jej odpłatnym zbyciem,

* cena jej nabycia była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania lub ceny zbycia.

Na mocy przytoczonego uprzednio art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolniony od opodatkowania został m.in. przychód z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Zaznaczyć należy, że zwolnienie nie będzie przysługiwać, gdy warunki dotyczące okresu sprzedaży oraz ceny nabycia - będą spełnione łącznie. W przypadku gdy spełniony będzie tylko jeden z nich (albo żaden z nich), wówczas zwolnienie będzie podatnikowi przysługiwać.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że otrzyma przez Wnioskodawcę odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia nieruchomości, wypłacono stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Ponadto od nabycia własności tej nieruchomości do dnia wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego upłynęło więcej niż 2 lata.

Oznacza to, że spełnione zostały przesłanki do zastosowania zwolnienia, zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zatem odszkodowanie, o którym mowa we wniosku może korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie tego przepisu.

Jednocześnie, wskazać należy, że w omawianym przypadku nie jest istotne, że wypłacone odszkodowanie dotyczy składników związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Gdyby bowiem zamiarem ustawodawcy było nieobjęcie przedmiotowym zwolnieniem przychodu uzyskanego z tytułu odszkodowania związanego ze składnikami majątku wykorzystywanego do prowadzenia działalności gospodarczej wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami, zastrzeżenie takie wynikałoby wprost z przedmiotowego przepisu. Z uwagi na to, że przedmiotowa regulacja na takie wyłączenie z objęcia zwolnieniem - nie wskazuje, uznać należy, że objęte zwolnieniem są przychody uzyskane w związku z otrzymaniem przedmiotowego odszkodowania niezależnie, czy dotyczą składników majątku prywatnego, czy też składników majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Reasumując, mając na uwadze okoliczności przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego oraz powołane przepisy prawne stwierdzić należy, że otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia nieruchomości, które zostanie wypłacone na podstawie art. 98 ustawy o gospodarce nieruchomościami - korzysta ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

A zatem stanowisko Wnioskodawcy stwierdzające, że otrzymane odszkodowanie za nieruchomość gruntową przeznaczoną na realizację inwestycji drogowej zostało uznane za przychód z działalności gospodarczej podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Z uwagi na fakt, że w przedmiotowej sprawie do odszkodowania, które zostanie przyznane, zastosowanie znajdzie zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zatem pytanie Wnioskodawcy w części dotyczącej ustalenia kosztów uzyskania przychodów - jest bezprzedmiotowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.