IPPB1/415-989/12-2/IF - Określenie skutków podatkowych odpłatnego przekazania do używania środków trwałych do działalności gospodarczej współmałżonka.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 9 sierpnia 2012 r. (data wpływu 13 sierpnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego przekazania do używania środków trwałych do działalności gospodarczej współmałżonka-jest prawidłowe.

W dniu 13 sierpnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego przekazania do używania środków trwałych do działalności gospodarczej współmałżonka.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Pod koniec 2012 r. Wnioskodawca zamierza przekształcić swoje przedsiębiorstwo, które prowadzi obecnie pod firmą C. w trybie art. 584 k.s.h. w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością - P. Sp z o.o., która zostanie wpisana do rejestru przedsiębiorców KRS z momentem przekształcenia. Przekształcenie w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością całego dotychczasowego przedsiębiorstwa spowoduje, że spółka ta przejmie w całości aktywa i pasywa dotychczasowego zakładu. Wejdzie ona więc we wszelkie prawa i przejmie wszelkie obowiązki wynikające z jego dotychczasowej działalności. Jednocześnie pragnę wyjaśnić, iż poza kwestiami formalnymi takimi jak nowy numer NIP nie ulegną żadnym zmianom dotychczasowe zasady w współpracy z obecnymi kontrahentami Zakładu. Bez zmian w stosunku do P. Sp. z o.o. pozostaną również tak istotne elementy wyróżniające działalność dotychczasowego Zakładu jak: przedmiot działalności i siedziba spółki.

Między małżonkami istnieje ustrój wspólności majątkowej.Istotnym jest, iż przed przekształceniem Wnioskodawca zamierza zbyć-przekazać do używania do przedsiębiorstwa swojego męża ZPH R. posiadane przez Wnioskodawcę nieruchomości i niektóre ruchomości (maszyny produkcyjne) stanowiące środki trwałe C.

Na okoliczność przekazania nieruchomości, budowli i maszyn zostanie między małżonkami podpisany odrębny dokument o przekazaniu i zostanie wystawiona faktura VAT, a podatkowo i księgowo zostaną one wycofane z ewidencji środków trwałych prowadzonej działalności gospodarczej P. i wprowadzone do ewidencji środków trwałych prowadzonej działalności gospodarczej pod firmą ZPH R., amortyzacja będzie kontynuowana w dalszym ciągu w firmie męża. Fakt ten jest dyktowany przesłankami ekonomicznymi i cywilnoprawnymi (kwestia odpowiedzialności majątkiem wobec osób trzecich). Oba przedsiębiorstwa są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami VAT. W przedstawionym stanie faktycznym składniki majątku małżonków, pomimo że niektóre z nich zostały nabyte tylko przez jedno z małżonków w ramach prowadzonej działalności gospodarczej należą do majątku wspólnego małżonków, w związku z czym mogą być wykorzystywane przez każdego z małżonków zgodnie z zasadami określonymi w art. 34¹ Krio. Przekazane nieruchomości i maszyny będą używane w firmie męża i będą służyć czynnościom opodatkowanym np. będą wynajmowane innym podmiotom gospodarczym. Przekazanie środków trwałych z mojego przedsiębiorstwa do przedsiębiorstwa męża nastąpi za wynagrodzeniem, mąż przekaże w odpowiednich terminach umownych pieniądze z konta firmowego przedsiębiorstwa ZPH R. na rachunek bankowy mojej firmy.

Przekazanie za wynagrodzeniem nie ma żadnego sensu ekonomicznego, bowiem te pieniądze i tak wrócą do majątku obojga małżonków, jednak jest ono konieczne ze względu na regulacje VAT w zakresie odliczania podatku naliczonego i w kontekście interpretacji, którą otrzymał mąż Wnioskodawcy w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej - interpretacja indywidualna z 26 czerwca 2012 r. IPP3/443-349/12-2/KB.

W związku z przekazaniem pojawiła się wątpliwość co do skutków w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy, w szczególności czy z tego tytułu powstanie przychód.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy w przedstawionym stanie faktycznym i w świetle obowiązujących przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych czynność odpłatnego przekazania do używania-zbycia do firmy męża nieruchomości i ruchomości, które wcześniej stanowiły środki trwałe przedsiębiorstwa Wnioskodawcy stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym, czy też ta czynność nie podlega, ewentualnie jest zwolniona z opodatkowania podatkiem dochodowym.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy w przedmiotowym stanie faktycznym czynność odpłatnego przekazania do używania-zbycia do firmy męża nieruchomości i ruchomości, które wcześniej stanowiły środki trwałe przedsiębiorstwa Wnioskodawcy nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Podobne stanowiska zajmuje Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 15 stycznia 2008 r. sygnatura ILPBl/415-140/07-2/AMN, w której stwierdza m.in. "w sytuacji, gdy jeden z małżonków zaprzestał wykorzystywania danego środka trwałego do celów własnej działalności gospodarczej, brak jest podstaw do dokonywania przez niego dalszych odpisów amortyzacyjnych, stąd dany składnik winien być wykreślony z ewidencji środków trwałych. Ten sam składnik może być przejęty przez drugiego małżonka na potrzeby jego działalności gospodarczej. W sytuacji, gdy jeden z małżonków przejmie do swojej działalności środek trwały wykorzystywany wcześniej w działalności współmałżonka następuje kontynuacja amortyzacji, podobnie jak ma to miejsce w przypadku zmiany działalności wykonywanej samodzielnie przez jednego z małżonków na działalność wykonywaną samodzielnie przez drugiego z małżonków, o czym stanowi art. 22g ust. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z przedstawionego stanu prawnego w kontekście stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę wynika zatem, że drugi z małżonków ma prawo amortyzować składniki majątku bez potrzeby ich odkupowania (stanowią one bowiem jego współwłasność), które uprzednio były wprowadzone do ewidencji (wykazu) u pierwszego z małżonków. Dokonując odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej takich środków trwałych, ustalonej w wysokości określonej w ewidencji pierwszego małżonka - drugi z małżonków uwzględnia dotychczasową wysokość odpisów oraz kontynuuje metodę amortyzacji przyjętą przez pierwszego. Przekazanie samochodu z działalności gospodarczej jednego z małżonków do działalności gospodarczej drugiego z małżonków nie spowoduje przychodu po stronie małżonka przekazującego środek trwały, gdyż jako małżeństwo oboje małżonkowie są współwłaścicielami przedmiotowego samochodu."

Podobne stanowisko prezentuje piśmiennictwo i doktryna.

Małżonek prowadzący działalność gospodarczą zarządza samodzielnie majątkiem służącym jej wykonywaniu. W sytuacji gdy małżonkowie posiadają wspólność majątkową i jeden z nich przekazuje drugiemu składniki tego majątku należące do środków trwałych w jego działalności, czynności tej nie należy traktować jako darowizny.

Wynika to z faktu, że przekazanie współmałżonkowi składnika wspólnego majątku nie wiąże się ze zmianą właściciela, lecz jedynie ze zmianą osoby nim zarządzającej. Z tego względu nie jest również możliwe skuteczne dokonanie sprzedaży takiego składnika majątku pomiędzy małżonkami.- Agata C. -Gazeta Podatkowa nr X z dn. 2009.06.15, strona 18. Stosunki majątkowe między małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Listę przedmiotów majątkowych stanowiących odrębny majątek każdego z małżonków zawiera art. 33 ww. ustawy. Zatem, jeśli przedmiot został nabyty w czasie trwania wspólności ustawowej i nie stanowi odrębnego majątku danego małżonka, stanowi on dorobek małżonków bez względu na to czy został zakupiony na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej przez jednego z małżonków, czy też dla celów prywatnych. Nie ma również znaczenia na którego z małżonków został wystawiony dowód zakupu oraz dokonana rejestracja. Zawieranie z małżonką umowy kupna - sprzedaży, czy też umowy najmu samochodu, nabytego w czasie trwania małżeństwa ze wspólnych środków jest bezprzedmiotowe, bowiem przedmiot ten stanowi wspólność ustawową małżeńską (łączną).

W związku z tym, iż wykorzystywane środki trwałe objęte są wspólnością majątkową małżeńską, to zgodnie z art. 43 § 1 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Zgodnie z treścią art. 206 i 207 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli, natomiast pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną. Zatem współmałżonkowie posiadający prawo do rzeczy na zasadzie wspólności majątkowej mają równe prawo korzystania z rzeczy wspólnej oraz obowiązek dbania o nią.

Przekazanie środków trwałych (nieruchomości i ruchomości) z działalności gospodarczej jednego z małżonków do działalności gospodarczej drugiego z małżonków nie spowoduje przychodu po stronie małżonka przekazującego środek trwały, gdyż jako małżeństwo oboje małżonkowie są współwłaścicielami przedmiotowych nieruchomości i ruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosunki majątkowe między małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Listę przedmiotów majątkowych stanowiących odrębny majątek każdego z małżonków zawiera art. 33 ww. kodeksu.

Zatem, składniki majątku nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej małżeńskiej lub wytworzone (w tym wybudowane) ze środków objętych tą wspólnością, nie stanowią odrębnego majątku danego małżonka, lecz dorobek małżonków bez względu na to, czy zostały zakupione (wytworzone) na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej przez jednego z małżonków, czy też dla celów prywatnych. Pamiętać przy tym należy, iż zgodnie z art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Małżonkowie posiadający prawo do rzeczy na zasadzie wspólności majątkowej mają równe prawo do korzystania z rzeczy wspólnej oraz dbania o nią.

W myśl art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (tekst jedn.: z pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących:

- ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wymienionych w lit. b, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie nieujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem ust. 2c (dotyczącego odpłatnego zbycia nieruchomości o charakterze mieszkalnym oraz praw związanych z takimi nieruchomościami). Przy określaniu wysokości przychodów przepisy art. 14 ust. 1 i art. 19 ww. ustawy stosuje się odpowiednio.

Z powyższego przepisu wynika zatem, iż przychody uzyskane m.in. ze sprzedaży składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, stanowią przychód z tej działalności. Jednakże aby przychód uzyskany z zawartej umowy sprzedaży ww. składników majątku mógł być uznany za przychód z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej umowa ta musi być prawnie dopuszczalna (skuteczna).

Wskazać przy tym należy, iż zgodnie z art. 22g ust. 11 ww. ustawy, w razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku; zasada ta nie ma zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, chyba że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie.

Jeżeli więc przedmiotowe nieruchomości i ruchomości stanowią współwłasność małżonków, każdy z nich ma prawo wykorzystywać je dla potrzeb prowadzonej przez siebie odrębnie działalności gospodarczej i ewentualnie zaliczać w ciężar kosztów uzyskania przychodów tych działalności odpisy amortyzacyjne (pod warunkiem wprowadzenia ww. nieruchomości i ruchomości do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych) - proporcjonalnie do zakresu wykorzystania tych nieruchomości i ruchomości w prowadzonych przez małżonków działalnościach gospodarczych.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż pomiędzy Wnioskodawczynią oraz jej współmałżonkiem istnieje ustrój wspólności majątkowej. Wnioskodawczyni zamierza zbyć - przekazać (odpłatnie) do używania do przedsiębiorstwa swojego męża nieruchomości oraz niektóre ruchomości, które stanowią środki trwałe w przedsiębiorstwie Wnioskodawczyni. Na okoliczność przekazania przedmiotowych środków trwałych między małżonkami zostanie podpisany odrębny dokument oraz zostanie wystawiona faktura VAT. Przekazane środki trwałe zostaną wycofane z ewidencji środków trwałych prowadzonej działalności Wnioskodawczyni a następnie wprowadzone do działalności małżonka, gdzie będzie dokonywana kontynuacja amortyzacji. Mąż Wnioskodawczyni w odpowiednich terminach umownych przekaże na rachunek bankowy firmy swojej żony pieniądze za przekazane środki trwałe.

Mając powyższe na względzie, stwierdzić należy, iż w sytuacji gdy małżonkowie prowadzą odrębne pozarolnicze działalności gospodarcze, a na prawach majątkowej wspólności ustawowej są właścicielami przedmiotowych nieruchomości i ruchomości, to każdy z nich ma prawo wykorzystywać je dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.

Powyższe wynika w szczególności z treści cytowanego art. 22g ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zauważyć przy tym należy, iż przepis ten dotyczy składników majątku będących środkami trwałymi, a więc takich których przewidywany okres wykorzystywania na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej przekracza 1 rok.

W myśl bowiem art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

W przedstawionej we wniosku sytuacji, zawartą pomiędzy małżonkami umowę sprzedaży przedmiotowych nieruchomości i ruchomości, uznać należy za nierodzącą skutków prawnych, na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych. Tym samym, za pozbawione podstaw prawnych uznać należy również traktowanie należności uzyskanych z tytułu sprzedaży ww. środków trwałych jako przychód z prowadzonej przez Wnioskodawczynię pozarolniczej działalności gospodarczej.

Jednocześnie podkreślenia wymaga, że przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku.

Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych w trybie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) nie jest ustalanie, czy zawarta umowa pomiędzy małżonkami jest umową prawnie skuteczną. Ocena poprawności działań Wnioskodawczyni stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania dowodowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

W odniesieniu do powołanej przez Wnioskodawczynię interpretacji Ministra Finansów, tut. Organ informuje, że została ona wydana w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.