IPPB1/415-669/12-2/ES - PIT w zakresie w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa na rzecz małżonka.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 21 czerwca 2012 r. (data wpływu 26 czerwca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa na rzecz małżonka - jest prawidłowe.

W dniu 26 czerwca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa na rzecz małżonka.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą w zakresie budowy lokali na sprzedaż oraz w zakresie wynajmu. W 2011 r. rozpoczęła budowę budynku mieszkalno-użytkowego. Działka, na której usytuowany jest ten budynek została nabyta w 2009 r. na zasadzie małżeńskiej wspólności ustawowej. Od nabycia działki był naliczony podatek od towarów i usług. Ponadto odliczano podatek VAT od zakupów związanych z inwestycją. Wnioskodawczyni posiada kredyt bankowy na tę inwestycję. W chwili obecnej podpisano umowę przedwstępną na sprzedaż jednego lokalu.

W budynku część lokalu zostanie sprzedana, część przeznaczona na wynajem oraz na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej. Ponadto jako przedsiębiorca Wnioskodawczyni zawarła sześć umów najmu na innych nieruchomościach niż budowany budynek. Nieruchomości te nie stanowią majątku przedsiębiorstwa, zostały nabyte wcześniej. Wszystkie składniki prowadzonego przedsiębiorstwa stanowią majątek wspólny małżonków tj. są majątkiem wspólnym, Wnioskodawczyni i jej małżonka na zasadzie również współwłasności łącznej. Wnioskodawczyni zamierza nieodpłatnie przekazać prowadzone przedsiębiorstwo swojemu małżonkowi. Małżonek rozpocznie w tym celu prowadzenie działalności przed datą nieodpłatnego przekazania całości przedsiębiorstwa.

Przekazanie przedsiębiorstwa nastąpi na podstawie umowy przekazania pisemnej z podpisami notarialne poświadczonymi. Przekazanie przedsiębiorstwa nastąpi w ten sposób, ponieważ pomiędzy Wnioskodawczynią a małżonkiem istnieje ustrój małżeńskiej wspólnoty ustawowej. Z tego powodu nie ma możliwości przekazania przedsiębiorstwa w oparciu o klasyczne umowy cywilnoprawne np. sprzedaż lub darowizna. Nie istnieje taka prawna możliwość. Zarówno Wnioskodawczyni, jak i małżonek nie posiadają bowiem majątków odrębnych. Przekazywane małżonkowi przedsiębiorstwo spełnia ponadto przesłanki określone w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Odpowiedź w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych stanowi przedmiot niniejszej interpretacji. Odpowiedź w zakresie podatku od towarów i usług została udzielona interpretacją indywidualną w dniu 6 sierpnia 2012 r. Nr IPPP1/443-544/12-2/ISz.

Zdaniem Wnioskodawcy przekazanie nieodpłatnie całości przedsiębiorstwa przez małżonka pozostającego w ustawowej wspólności majątkowej drugiemu małżonkowi nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej polegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Nieodpłatność tej czynności nie rodzi w żaden sposób obowiązku podatkowego w tym podatku.

Z uwagi na łączący małżonków ustrój wspólności małżeńskiej ustawowej wyłączone jest odpłatne przekazanie (zbycie) przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni na rzecz jej małżonka.

Również darowizna jest w praktyce sądowej nieskuteczna. Ponieważ pomiędzy małżonkami istnieje wspólność małżeńska wszystkie składniki przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni stanowią wspólność łączną małżonków.

Pomiędzy małżonkami nie będzie zatem zawierana żadna umowa powodująca przeniesienie przedsiębiorstwa w sensie cywilistycznym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5a pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), ilekroć w ustawie jest mowa o przedsiębiorstwie - oznacza to przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

W myśl art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

Stosownie do treści art. 55² Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów. Może więc nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny.

Stosownie do zapisu art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego - do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

Zgodnie z treścią art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Natomiast w myśl art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

Wyżej wymieniony przepis określa zatem, co stanowi osobisty majątek każdego z małżonków. Do majątku odrębnego małżonków nie zalicza się zatem przedmiotów służących do prowadzenia działalności gospodarczej.

W myśl art. 206 i 207 cytowanej ustawy - Kodeks cywilny, każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli, natomiast pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.

Wobec powyższego małżonkowie posiadający prawo do rzeczy na zasadzie współwłasności majątkowej mają równe prawo do korzystania z rzeczy wspólnej oraz obowiązek dbania o nią. Mając na uwadze treść ww. przepisów należy przyjąć, że dają one możliwość przekazania firmy stanowiącej współwłasność łączną małżonków, wykorzystywanej w Pani działalności gospodarczej - na rzecz małżonka.

Jednocześnie stwierdzić należy, iż w przypadku, gdy następuje przekazanie przedsiębiorstwa żony na rzecz męża nie dochodzi do jego zbycia, gdyż współwłaścicielami nadal pozostają te same osoby (małżonkowie).

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych, o czym stanowi art. 1 tej ustawy. Natomiast zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Stosownie do treści art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ww. ustawy przedstawiony został katalog źródeł przychodów, podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Do źródeł przychodów osób fizycznych - w myśl postanowień art. 10 ust. 1 pkt 3 tej ustawy - zalicza się pozarolniczą działalność gospodarczą.

Przepis art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy stanowi, że przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących:

Jednakże, w opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym, przekazanie prowadzonego przedsiębiorstwa na rzecz męża nie spowoduje powstania u Pani przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, gdyż - jak wykazano - nie będzie wiązało się z odpłatnym zbyciem składników majątku.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zaliczają do żadnej z kategorii źródeł przychodów czynności nieodpłatnego przekazywania przedsiębiorstwa, stanowiącego współwłasność łączną małżeńską. Zatem opisana powyżej czynność jest dla Pani obojętna podatkowo, co oznacza, że nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Z uwagi na powyższe stanowisko przedstawione we wniosku należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.