IPPB1/415-58/13-2/AM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 9 stycznia 2013 r. (data wpływu 14 stycznia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z wypłata dywidendy na podstawie zawartej umowy powierniczej - jest prawidłowe.

W dniu 14 stycznia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z wypłata dywidendy na podstawie zawartej umowy powierniczej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Podatnik prowadzi działalność gospodarczą wykonując zawód adwokata. W dniu 8 czerwca 2009 r. została zawarta umowa zlecenia powierniczego ("Umowa Powiernicza" lub "Umowa") klienci Podatnika są osobami fizycznymi (Inwestorzy"). Inwestorzy planując rozszerzyć swoją działalność na polskim rynku postanowili nabyć udziały w spółce ("Spółka"). Zgodnie z Umową Powierniczą Podatnik zobowiązał się do nabycia we własnym imieniu, ale na rachunek Inwestorów 50% udziałów w Spółce (Udziały), a następnie rozporządzania tymi Udziałami oraz zarządzania tą Spółką tylko i wyłącznie zgodnie z pisemnymi instrukcjami Inwestorów. Własność udziałów w Spółce ma zostać przeniesiona przez Podatnika na Inwestorów, na ich żądanie, po cenie, po jakiej Podatnik nabył Udziały powiększonej o zwrot wszelkich kosztów poniesionych w związku z tym nabyciem i nie pokrytych przez Inwestorów. Podatnik otrzymał od Inwestorów środki pieniężne na nabycie Udziałów.

Umowa Powiernicza przewiduje odrębne zryczałtowane wynagrodzenie dla Podatnika z tytułu pełnienia roli powiernika. Umowa Powiernicza stanowi również, iż przychody Podatnika z tytułu wypłacanych przez Spółkę dywidend będą przekazywane Inwestorom. W przyszłości Spółka może wypłacać dywidendę. Formalną uchwałę o podziale zysku i wypłacie dywidendy podejmować będzie Wnioskodawca, jako powiernik na podstawie upoważnienia otrzymanego od Inwestorów, jako faktycznych właścicieli. W zależności od szczegółów instrukcji, dywidenda byłaby wypłacana Wnioskodawcy, jako powiernikowi, który przekazywałby ją następnie Inwestorom lub byłaby wypłacana bezpośrednio na rachunek Inwestorów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku wypłaty dywidendy przez Spółkę na podstawie uchwały o podziale zysku podjętej przez Wnioskodawcę, jako powiernika - udziałowca Spółki wypłacona na rzecz Wnioskodawcy dywidenda będzie neutralna dla niego, jako dla powiernika i nie będzie stanowić dla niego dochodu z udziału w zyskach osób prawnych opodatkowanego zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłata dywidendy przez Spółkę Wnioskodawcy, jako powiernikowi nie będzie stanowić dochodu Wnioskodawcy, jako powiernika, ponieważ nie będzie jego dochodem z udziału w zyskach osób prawnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 24 ust. 5 ww. ustawy, ponieważ będzie opodatkowana u Inwestorów stanowiąc ich dochód z wyżej wymienionych źródeł.

UZASADNIENIE stanowiska Wnioskodawcy.

Jak wskazano w stanie faktycznym, umowa wiążąca Wnioskodawcę i Inwestorów ma charakter umowy powiernictwa. Jako czynność powiernicza, składa się z dwóch elementów.

Umowa powiernicza dotycząca nabycia lub objęcia i zarządu nad udziałami w Spółce musi mieć charakter fiducjarny (tzn. prawa udziałowe muszą być nabyte na powiernika), aby mogła spełniać swoją rolę. W związku z takim ukształtowaniem umowy powierniczej w odniesieniu do praw udziałowych okolicznościami związanymi z nią, które mogłyby ewentualnie wywołać skutki podatkowe są, co do zasady:

Czynność przekazania powiernikowi środków pieniężnych na nabycie lub objęcie udziałów przez Inwestorów nie ma charakteru definitywnego, a jest jedynie formą pośredniego nabycia udziałów w Spółce przez Inwestorów (powiernik jest zobowiązany do nabycia udziałów, a także do ich przekazania Inwestorom w określonym momencie zgodnie z umową trustu). Czynność ta powinna być, zatem neutralna z punktu widzenia podatku dochodowego dla Wnioskodawcy, jako dla powiernika.

Również przeniesienie własności udziałów w Spółce przez powiernika Inwestorom w wykonaniu zobowiązania powiernika wynikającego z umowy powierniczej należy uznać za neutralne podatkowo dla Wnioskodawcy powiernika z punktu widzenia podatku dochodowego, ponieważ w ramach tego przeniesienia własności następuje de facto otrzymanie przez Wnioskodawcę swoich własnych aktywów.

Jeżeli jednak Wnioskodawca powiernik dokonałby sprzedaży udziałów w Spółce osobie trzeciej, czynność ta spowodowałaby powstanie obowiązku podatkowego dla Wnioskodawcy. Dla celów podatkowych sprzedaż udziałów przez powiernika w jego imieniu, ale na rzecz Inwestorów należałoby ocenić, jako skutkującą zmianami w majątku Inwestorów (a nie powiernika). Tym samym konsekwencje podatkowe należałoby rozpoznać po stronie Inwestorów, którzy zostaliby opodatkowani z tytułu tej sprzedaży na zasadach ogólnych art. 17 ust. 1 pkt 6 i art. 19 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), tj. ich przychodem byłaby cena sprzedaży, natomiast kosztem uzyskania przychodu wydatki na nabycie lub objęcie udziałów w Spółce (tekst jedn.: środki przekazane powiernikowi na nabycie udziałów w Spółce).

Stanowisko to potwierdza doktryna prawa podatkowego (M. Chudzik, opodatkowanie czynności powierniczych, Monitor Podatkowy 2/2006). Zgodnie z tym stanowiskiem rozpoznawanie skutków podatkowych sprzedaży powierniczej (tzn. sprzedaży przez powiernika rzeczy lub prawa należących do powierzającego i wydanie powierzającemu korzyści w postaci uiszczonej ceny) leży po stronie powierzającego, nie zaś powiernika. Innymi słowy, w takiej sytuacji powiernik traktowany jest, jako podmiot transparentny podatkowo - na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych istnieje możliwość traktowania powierzającego, jako właściciela udziałów w spółce, mimo że w okresie trwania umowy powiernictwa ich formalnym właścicielem, w rozumieniu prawa cywilnego, jest powiernik.

Powyższe stanowisko potwierdza także orzecznictwo sądowe w wyroku z dnia 9 listopada 2004 r. (sygn. akt. III S.A. 3031/03) WSA w Warszawie wskazał w tezie do tego wyroku, co następuje: "nie można przychodu ze sprzedaży powierniczej traktować, jako przysporzenia zleceniobiorcy powiernika (...) natomiast kosztów powierniczego nabycia udziału oraz kosztów i przychodu z powierniczego zbycia udziału nie rozpoznaje się w rozliczeniu podatkowym u zleceniobiorcy, ale u zleceniodawcy."

Taki punkt widzenia, w stosunku do relacji wynikających z umowy powiernictwa, podzielają także organy podatkowe, m.in. w interpretacji indywidualnej Ministra Finansów wydanej 19 sierpnia 2008 r. (Nr IPPB2/415-375/08-2/JK) oraz w interpretacji indywidualnej Ministra Finansów wydanej 21 stycznia 2010 r. (Nr IPPB4/415-729/09-2/JS).

W ocenie Wnioskodawcy wypłatę dywidendy przez Spółkę, której udziały posiada w danym momencie powiernik, należy interpretować według tych samych zasad jak sprzedaż udziałów osobie trzeciej.

Taki wniosek potwierdza sposób podjęcia decyzji o wypłacie dywidendy. Choć uprawnionym w sposób formalny do oddania głosu z posiadanych udziałów w spółce za lub przeciw wypłacie dywidendy jest Wnioskodawca - powiernik, jako formalny udziałowiec spółki, to jednak ze względu na zapisy Umowy jest on zobowiązany do wykonywania zaleceń Inwestorów. Tym samym to Inwestorzy de facto decydują o podziale zysku i wypłacie dywidendy, nie zaś powiernik, który jedynie przekazuje w sposób formalny ich wolę.

Zatem wprawdzie podmiotem, który uzyskuje formalnie dywidendę od Spółki jest powiernik, ale zgodnie z Umową dywidenda ta powinna zostać niezwłocznie przekazana powierzającemu (Inwestorom). Przysporzenie majątkowe z tytułu dywidendy następuje, więc po stronie powierzającego, tj. Inwestorów, a nie po stronie Wnioskodawcy - powiernika. W konsekwencji, skutki podatkowe wypłaty dywidendy należy również rozpoznawać po stronie Inwestorów a nie po stronie Wnioskodawcy.

W opinii Wnioskodawcy wypłacenie przez Spółkę dywidendy na ręce Wnioskodawcy - powiernika i przekazanie jej następnie Inwestorom w ramach wykonania Umowy nie wykazuje różnic, istotnych z podatkowego punktu widzenia, w porównaniu do zapłaty ceny, wynikającej z umowy sprzedaży, powiernikowi a następnie przekazania jej powierzającemu w ramach wykonania Umowy. W obu przypadkach przekazanie środków pieniężnych, choć dokonane przez pośrednika (Wnioskodawcę - powiernika), następuje ostatecznie do rąk powierzającego (Inwestorów).

W świetle tego podobieństwa oraz wskazanych wyżej wniosków, należy uznać, że właściwym podejściem do wypłacenia przez Spółkę dywidendy na podstawie uchwały o podziale zysku podjętej przez powiernika w ramach wykonania umowy powierniczej jest rozpoznanie skutków podatkowych uzyskania dywidendy po stronie Inwestorów, z pominięciem Wnioskodawcy, jako powiernika, jako podmiotu transparentnego podatkowo.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami są, co do zasady otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne. W kontekście Umowy i jej celu, otrzymanie przez powiernika środków finansowych (dywidendy) powinno być utożsamione z postawieniem tych środków do dyspozycji powierzającego. W konsekwencji przychód dla Wnioskodawcy nie powstanie już w momencie otrzymania dywidendy przez niego, jako powiernika. Z kolei przekazanie dywidendy przez powiernika Inwestorom, wynikające z Umowy, będzie również czynnością neutralną podatkowo.

Podsumowując, wypłata dywidendy przez Spółkę Wnioskodawcy powiernikowi nie będzie stanowiła dochodu Wnioskodawcy, jako powiernika, ponieważ nie będzie opodatkowana u niego, jako jego dochód z udziału w zyskach osób prawnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 24 ust. 5 ww. ustawy, dochód ten osiągną Inwestorzy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.