IPPB1/415-346/11-2/JC

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 6 kwietnia 2011 r. (data wpływu 8 kwietnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zwrotu zwaloryzowanej kaucji mieszkaniowej - jest prawidłowe.

W dniu 8 kwietnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zwaloryzowanej kaucji mieszkaniowej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 3 marca 1998 r. Wnioskodawczyni zawarła przedwstępną umowę najmu z Towarzystwem Budownictwa Społecznego. Zgodnie z zapisem zawartym w umowie Wnioskodawczyni wyraziła zgodę na zapłacenie kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu lokalu mieszkalnego w wysokości 10% wartości odtworzeniowej lokalu obliczonego zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego tj. 4 877,00 zł (wpłacona 29 kwietnia w kasie O. Sp. z o.o.) oraz 2 304,24 zł (wpłacona 26 listopada 1998 r. w kasie O. Sp. z o.o.). W sumie kaucja zabezpieczająca pokrycie należności wynosiła 7 181,24 zł W dniu 30 listopada 1998 r. Wnioskodawczyni zawarła ostateczną umowę najmu lokalu mieszkalnego z Towarzystwem Budownictwa Mieszkaniowego Sp. z o.o. w... ul.... reprezentowanym przez Andrzeja K. - Prezesa Zarządu.

Przedmiotem najmu jest samodzielny lokal mieszkalny nr 24 położony w... przy ul.... o powierzchni użytkowej 44,10 m#178;, w tym mieszkalnej 27,55 m#178; usytuowany na II piętrze.

Zgodnie z § 13 ust. 3 umowy najmu lokalu mieszkalnego z dnia 30 listopada 1998 r. zwrot kaucji następuje w kwocie odpowiadającej przyjętemu przy wpłaceniu procentowi wartości odtwarzanej lokalu, obowiązującej w dniu wypłaty.

Przedmiot najmu Wnioskodawczyni wykorzystywała do 30 czerwca 2010 r. W wyniku rozwiązania umowy najmu Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. wypłaciło zwaloryzowaną kaucje mieszkaniowa w wysokości 15 015,32 zł W lutym 2011 r. Wnioskodawczyni otrzymała informację o przychodach z innych źródeł oraz niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych za 2010 r. PIT-8C wystawioną przez O. Sp. z o.o. gdzie w części D poz. 34 wykazano rodzaj przychodu "waloryzacja kaucji mieszkaniowej wpłaconej w grudniu 1998 r. na dzień 30 czerwca 2010 r. (wg wartości odtworzeniowej 1m#178; lokalu) natomiast w poz. 35 przychód w wysokości 9 493,85 zł.

Otrzymana informacja PIT-8C obliguje Wnioskodawczynię do sporządzenia deklaracji PIT-36 za 2010 r. i wpłaceniu podatku.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawczyni wypłata zwaloryzowanych kaucji mieszkaniowych nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Kaucja jest wpłacana przez najemców przy zawieraniu umów jako zabezpieczenie terminowości wpłat czynszów oraz ewentualnych napraw lokalu po rozwiązaniu umowy najmu.

Waloryzacja kaucji stanowi urealnienie wartości siły nabywczej pieniądza, który najemca wpłaca wynajmującemu tytułem zabezpieczenia wykonania zobowiązania, tym samym nie można traktować jej jako przychód. Waloryzacja kaucji mieszkaniowej nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym stanie rzeczy TBS nie powinno wystawić PIT-8C, ponieważ nie było podstaw prawnych, aby wystawić taka informację.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnikom w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawczyni zawarła w dniu 3 marca 1998 r. umowę najmu lokalu mieszkalnego z Towarzystwem Budownictwa Społecznego. Umowa przewidywała obowiązek zapłaty na rzecz Towarzystwa kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu w wysokości odpowiadającej 10% wartości odtworzeniowej lokalu. Wymaganą kwotę kaucji zabezpieczającej Wnioskodawczyni wpłaciła w dwóch kwotach. W związku z rozwiązaniem ww. umowy najmu lokalu, Towarzystwo w lutym 2010 r. wypłaciło Wnioskodawczyni zwaloryzowaną kwotę uiszczonej uprzednio kaucji zabezpieczającej.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia kaucji. Jednakże zgodnie z definicją słownikową za kaucję uważa się pewną sumę pieniężną, złożoną jako gwarancję dotrzymania zobowiązania i stanowiącą odszkodowanie w razie niedopełnienia zobowiązania.

Istotą kaucji mieszkaniowej jest zabezpieczenie właścicielowi ewentualnych roszczeń powstałych w czasie trwania stosunku najmu.

W myśl art. 32 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070 z późn. zm.) - umowa najmu może przewidywać obowiązek wpłacenia przez najemcę kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu, istniejących w dniu opróżnienia lokalu. Stosownie do treści art. 33 ww. ustawy w sprawach nieuregulowanych w rozdziale 4 ustawy stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 z późn. zm.) oraz przepisy Kodeksu cywilnego o najmie.

Zgodnie z zasadą nominalizmu określoną w art. 358 #185; § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), jeżeli przedmiotem zobowiązania od chwili jego powstania jest suma pieniężna, spełnienie świadczenia następuje przez zapłatę sumy nominalnej, to jest w tej samej sumie, na jaką opiewał dług w chwili jego powstania, bez względu na to czy między chwilą powstania a chwilą wykonania zobowiązania doszło do obniżenia lub podwyższenia siły nabywczej pieniądza, mającego wpływ na jego wartość ekonomiczną.

Odstępstwem od kodeksowej zasady nominalizmu jest możliwość dokonania waloryzacji z inicjatywy ustawodawcy na zasadach i według warunków przez niego przyjętych, a w przypadku braku takiego uregulowania świadczenia mogą być waloryzowane na podstawie umowy, a także konstytutywnego orzeczenia sądowego.

Zasady zwracania wpłaconej kaucji, a w szczególności określania wysokości należnej do zwrotu kwoty regulują przepisy ww. ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Stosownie bowiem do treści art. 6 ust. 3 tej ustawy, zwrot zwaloryzowanej kaucji następuje w kwocie równej iloczynowi kwoty miesięcznego czynszu obowiązującego w dniu zwrotu kaucji i krotności czynszu przyjętej przy pobieraniu kaucji, jednak w kwocie nie niższej niż kaucja pobrana. Zgodnie natomiast z art. 6 ust. 4 ustawy kaucja podlega zwrotowi w ciągu miesiąca od dnia opróżnienia lokalu lub nabycia jego własności przez najemcę po potrąceniu należności wynajmującego z tytułu najmu.

Stosownie jednak do art. 36 ust. 2 ww. ustawy kaucja wpłacona przez najemcę w okresie obowiązywania ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 120, poz. 787 z późn. zm.) podlega zwrotowi w zwaloryzowanej kwocie odpowiadającej przyjętemu przy jej wpłacaniu procentowi wartości odtworzeniowej lokalu obowiązującej w dniu jej zwrotu, w terminie określonym w ust. 1. Zwrócona kwota nie może być jednak niższa od kwoty kaucji wpłaconej przez najemcę.

Zwracana najemcom kaucja mieszkaniowa jest świadczeniem o charakterze zwrotnym, a zatem obojętnym z punktu widzenia obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ jest jedynie zabezpieczeniem prawidłowego wykonania postanowień umowy najmu, o charakterze zwrotnym. Natomiast jej waloryzacja pełni rolę elementu odszkodowania urealniającego wartość siły nabywczej pieniądza, który najemca wpłaca wynajmującemu tytułem zabezpieczenia wykonania zobowiązania.

Zgodnie z art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które dokonują wpłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji Podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są zobowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są zobowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Z uwagi na fakt, iż kwota pochodząca z waloryzacji kaucji mieszkaniowej nie stanowi źródła przychodu do opodatkowania na podstawie art. 20 ww. ustawy Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. nie wystawia w tej sytuacji Informacji PIT-8C.

Reasumując, mając powyższe na względzie, kwota otrzymana z tytułu waloryzacji kaucji wypłacona Wnioskodawczyni w związku z rozwiązaniem umowy najmu lokalu, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Towarzystwo Budownictwa Mieszkaniowego Spółka z o.o. dokonując wypłaty powyższej kwoty nie wystawia PITu-8C. Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do wykazania kwoty zwrotu zwaloryzowanej kaucji mieszkaniowej w rozliczeniu rocznym za 2010 r. na PIT-36.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.