IPPB1/415-128/10-4/AM - Opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodu z odpłatnego zbycia udziału w lokalu mieszkalnym.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 2 lutego 2010 r. (data wpływu 9 lutego 2010 r.) oraz uzupełnieniu do wniosku z dnia 29 kwietnia 2010 r. (data nadania 29 kwietnia 2010 r., data wpływu 4 maja 2010 r.) uzupełniającym braki formalne na wezwanie z dnia 22 kwietnia 2010 r. (data nadania 23 kwietnia 2010 r., data doręczenia 26 kwietnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z odpłatnego zbycia udziału w lokalu mieszkalnym - jest nieprawidłowe.

W dniu 9 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie opodatkowania przychodu z odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

28 maja 2003 r. przed zawarciem związku małżeńskiego Wnioskodawca kupił jako współwłasność w częściach ułamkowych po 1/2 wraz z przyszłą żoną lokal mieszkalny położony w W. Po zawarciu związku małżeńskiego wspólność ustawowa małżeńska nie została rozszerzona o przedmiotowy lokal mieszkalny pozostał on nadal składnikiem majątku osobistego każdego z małżonków. 29 kwietnia 2009 r. związek małżeński został rozwiązany poprzez rozwód. Obecnie Wnioskodawca zamierza dokonać podziału majątku zarówno nabytego w czasie trwania małżeństwa jak i nabytego na zasadzie współwłasności przed zawarciem małżeństwa. Odnośnie lokalu mieszkalnego kupionego w 2003 r. na zasadach współwłasności w częściach ułamkowych zamierzam z byłą żoną dokonać zniesienia współwłasności zgodnie z przepisami artykułu 210 i następnych kodeksu cywilnego na drodze sądowej (albo w formie aktu notarialnego) poprzez przyznanie wyłącznej własności lokalu mieszkalnego byłej żonie Wnioskodawcy z obowiązkiem spłaty połowy wartości lokalu na moją rzecz.

Jednocześnie pismem z dnia 29 kwietnia 2010 r. (data wpływu 4 maja 2010 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie organu z dnia 22 kwietnia 2010 r. Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w związku z zadanym pytaniem.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zniesienie współwłasności nieruchomości (która nie wchodziła w skład wspólności ustawowej małżeńskiej) zgodnie z przepisami artykułu 210 i następnych kodeksu cywilnego z obowiązkiem spłaty jest odpłatnym zbyciem w rozumieniu artykułu 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i co za tym idzie w przypadku znoszenia współwłasności po upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego w którym nastąpiło nabycie udziału we współwłasności lokalu nie stanowi źródła przychodu, czy też stanowi inne źródło przychodu o którym mowa w artykule 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych...

Zdaniem Wnioskodawcy w braku legalnej definicji pojęcia zbycia rzeczy należy przez nie rozumieć każdy przypadek przeniesienia własności rzeczy z jednej osoby na drugą w drodze czynności prawnej. Pewną wskazówką przemawiającą za szerokim rozumieniem pojęcia zbycia własności jest artykuł 10 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Obejmuje on pojęciem zbycia rzeczy takie czynności prawne jak wniesienie wkładu do spółki oraz przewłaszczenie rzeczy na zabezpieczenie wierzytelności.

Co do samego zniesienia współwłasności, to może ono być dokonane zarówno w drodze czynności prawnej jak i na drodze orzeczenia sądowego. Znosząc współwłasność w drodze czynności prawnej dotychczasowy współwłaściciel wyzbywa się przysługującego mu prawa i przenosi je na korzyść drugiego współwłaściciela. Ponieważ zniesienie współwłasności w drodze orzeczenia sądowego prowadzi również do uzyskania całkowitej własności przez jednego z dotychczasowych współwłaścicieli nieuzasadnione i dyskryminujące byłoby różnicowanie konsekwencji prawnych różnych form zniesienia współwłasności.

Tak więc w ocenie Wnioskodawcy zarówno zniesienie współwłasności rzeczy w drodze orzeczenia sądowego jaki w drodze umowy sporządzonej w formie aktu notarialnego należy traktować za zbycie rzeczy w rozumieniu artykułu 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto, w opinii Wnioskodawcy w przypadku nie uznania zniesienia współwłasności nieruchomości zgodnie z przepisami artykułu 210 i następnymi kodeksu cywilnego z obowiązkiem spłaty na rzecz dotychczasowego współwłaściciela za odpłatne zbycie nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy uznać, że spłata połowy wartości nieruchomości wynikająca ze zniesienia współwłasności (niezależnie czy w formie aktu notarialnego, czy w drodze orzeczenia sądowego) stanowi inne źródło przychodu, o którym mowa w artykule 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód z tego źródła łączy się z przychodami z innych źródeł przychodów podatnika i podlega opodatkowaniu wg skali podatkowej bez ustalania kosztów uzyskania przychodu dla tego źródła. Rozliczenie tego przychodu nastąpi w rocznym zeznaniu podatkowym składanym na podstawie artykułu 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

* jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a) - c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588) zmieniono zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do art. 7 ust. 1 do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nabytych do dnia 31 grudnia 2006 r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Istotna dla rozpatrywanej sprawy jest kwestia, od kiedy należy liczyć bieg pięcioletniego terminu, o którym mowa w cytowanym wyżej art. 10 ust. 8. Należy więc ustalić moment nabycia udziału w lokalu mieszkalnym przez Wnioskodawcę.

Współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, iż własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo własnością w częściach ułamkowych albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej Kodeksu cywilnego - art. 196 § 2 tej ustawy. Zgodnie z art. 210 i nast. Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli w każdym czasie może domagać się zniesienia współwłasności. Zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat. Gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.

Należy wskazać, iż zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli nabyty w jego wyniku udział mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat. Gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że zniesienie współwłasności polegające na fizycznym podziale rzeczy wspólnych, (lokalu mieszkalnego) a w przedmiotowej sprawie polegające na przyznaniu lokalu mieszkalnego stanowiącego współwłasność jednemu ze współwłaścicieli, podczas gdy drugi współwłaściciel otrzymuje spłatę - stanowi formą odpłatnego zbycia, wyczerpującą dyspozycję przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Osoba, która otrzymuje spłatę zbywa bowiem odpłatnie udział we współwłasności. Dopłata jest w takim przypadku wyrażoną w pieniądzu równowartością zbytego udziału we wspólnym prawie, co oznacza, że pomiędzy współwłaścicielami dochodzi do wymiany dóbr majątkowych, tj. udziału w lokalu mieszkalnego w zamian za środki pieniężne.

W związku z tym po stronie dokonującego odpłatnego, tzn. w zamian za spłatę, zbycia udziału w lokalu mieszkalnym powstaje obowiązek podatkowy, o ile zdarzenie to ma miejsce przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie udziału w przedmiotowym lokalu mieszkalnym.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż nabycie #189; udziału w lokalu mieszkalnym przez Wnioskodawcę nastąpiło w 2003 r., więc dla tej części nieruchomości bieg pięcioletniego terminu należy liczyć od końca 2003 r.

Reasumując, mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawne należy stwierdzić, iż zbycie na rzecz byłej żony udziału w lokalu mieszkalnym w wyniku zniesienia współwłasności nie stanowi przychodu określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nastąpiło po upływie pięcioletniego terminu od nabycia tego udziału.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.