IPPB1/415-1054/13-4/KS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 18 września 2013 r. (data wpływu 24 września 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zniesienia współwłasności nieruchomości oraz samochodu - jest prawidłowe.

W dniu 24 września 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zniesienia współwłasności nieruchomości oraz samochodu.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 7 stycznia 2013 r. zmarł ojciec Wnioskodawczyni, a w dniu 28 stycznia 2013 r. zmarła matka Wnioskodawczyni.

Na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 13 lipca 2010 r. Wnioskodawczyni wspólnie ze swoją jedyną siostrą nabyły spadek po rodzicach:

* lokal 63,5 m^2, stanowiący odrębną nieruchomość., dla którego w Sądzie Rejonowym prowadzona jest księga wieczysta

* samochód, rok produkcji 1999,

Wnioskodawczyni wraz z siostrą spadek odziedziczyły w częściach ułamkowych po #189; dla każdej z nich.

W dniu 13 sierpnia 2013 r. na wniosek siostry Wnioskodawczyni, w Sądzie Rejonowym została zawarta ugoda, w wyniku której został dokonany dział spadku oraz zniesienie współwłasności w ten sposób, że ww. lokal mieszkalny oraz samochód zostały przyznane na wyłączną własność siostry Wnioskodawczyni.

Siostra zobowiązuje się uiścić na rzecz Wnioskodawczyni kwotę 67.820, 00 zł płatną w terminie 6 miesięcy. Na kwotę tą składa się:

* 1.2wartości lokalu mieszkalnego, w kwocie 66.820,00 zł,

* 1/2 wartość samochodu, w kwocie 1000,00 zł.

Wartość mieszkania została oszacowana przez biegłego sądowego - rzeczoznawcę majątkowego i ustalona na kwotę 133.640, 00 zł.

Pismem z dnia 17 grudnia 2013 r. (data wpływu 24 grudnia 2013 r.) w odpowiedzi na wezwanie nr IPPB1/415-1054/13-2/KS z dnia 9 grudnia 2013 r. Wnioskodawczyni uzupełniła przedstawiony stan faktyczny. W związku z tym, że:

* na terytorium Polski nie przebywa więcej niż 183 dni w roku podatkowym, a jedynie kilka dni w roku,

* centrum interesów życiowych znajduje się w Anglii, gdzie mieszka razem ze swoją rodziną,

* w Anglii opłaca składki ubezpieczeniowe i posiada rachunek bankowy,

* w Anglii opłaca rachunki za prąd, telefon, telewizor itd.

Wnioskodawczyni uważa, że jej rezydencja podatkowa jest w Anglii, jej powiązania ekonomiczne i osobiste są związane z Anglią.

W Polsce Wnioskodawczyni płaci podatek zryczałtowany od wynajmu lokalu sklepowego, który jest wspólną własnością Wnioskodawczyni i jej męża.

Wnioskodawczyni wyjaśniła, że na dzień dokonania czynności będących przedmiotem zapytania w złożonym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, jej miejscem zamieszkania do celów podatkowych była Anglia.

Uzyskana przez Wnioskodawczynię kwota spłaty w wyniku działu spadku nie przekraczała jej udziału w spadku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawczyni zobowiązana jest do zapłaty podatku dochodowego od kwoty jaką otrzyma od siostry w zamian za zniesienie współwłasności odziedziczonej nieruchomości i samochodu oraz czy istnieje obowiązek złożenia PIT.

Zdaniem Wnioskodawczyni zniesienie współwłasności między spadkobiercami, nie wyczerpuje cech odpłatnego zbycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ponieważ:

* przedmiotowe zniesienie współwłasności dokonane zostało protokołem ugody zawartej przed sądem,

* Wnioskodawczyni nie zbyła swojej części osobie trzeciej, a jedynie została zniesiona współwłasność na rzecz drugiego spadkobiercy doprowadzając tym samym do sytuacji, w której współwłasność jako stan przejściowy, niekorzystny dla obojga spadkobierców został zlikwidowany,

* w wyniku zniesienia współwłasności na rzecz drugiego spadkobiercy, Wnioskodawczyni nie wzbogaciła się, a jedynie zamieniła swoją część spadku z formy materialnej na środki pieniężne.

Na skutek działu spadku nastąpiła jedynie konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. W wyniku zniesienia współwłasności doszło jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cech współwłasności.

Dział spadku jest czynnością wtórną do nabycia spadku. Otrzymanie w wyniku działu spadku kwoty nie przekraczającej udziału w spadku, nie powoduje zdaniem Wnioskodawczyni powstania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W rezultacie zdaniem Wnioskodawczyni w tym przypadku, w wyniku zniesienia współwłasności z jej siostrą, doszło jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

W związku z powyższym zdaniem Wnioskodawczyni, nie jest ona zobowiązana do opodatkowania PIT otrzymanej spłaty i nie musi też tego wykazywać w żadnej deklaracji podatkowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy uważa się osobę fizyczną, która:

Na podstawie art. 3 ust. 2a ww. ustawy, osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Z powyższego wynika, że kryterium decydującym o rodzaju obowiązku podatkowego jest miejsce zamieszkania, zdefiniowane w art. 3 ust. 1a ww. ustawy. Jeśli miejsce to będzie znajdować się na terytorium RP, wystąpi nieograniczony obowiązek podatkowy.

Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem "lub", co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie - podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Za dochody osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez osobę, która nie posiada miejsca zamieszkania w Polsce uważa się, zgodnie z art. 3 ust. 2b pkt 4 ww. ustawy w szczególności dochody (przychody) z położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości, w tym ze sprzedaży takiej nieruchomości.

Zgodnie z art. 4a ww. ustawy, przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

W świetle art. 4 ust. 1 Konwencji zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych, podpisanej w Londynie dnia 20 lipca 2006 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 250, poz. 1840), określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza każdą osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam opodatkowaniu, z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu, miejsce utworzenia albo inne kryterium o podobnym charakterze, i obejmuje również to Państwo oraz jakąkolwiek jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny. Jednakże, określenie to nie obejmuje osoby, która podlega opodatkowaniu w tym Państwie tylko dlatego, że osiąga ona dochód lub zyski majątkowe ze źródeł w nim położonych.

Z kolei treść art. 13 ust. 1 cyt. Konwencji stanowi, że zyski osiągane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, z przeniesienia własności majątku nieruchomego, o którym mowa w artykule 6 niniejszej Konwencji i położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Zyski z przeniesienia własności jakiegokolwiek majątku niewymienionego w ustępach 1, 2, 3 i 4 niniejszego artykułu podlegają opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym przenoszący własność ma miejsce zamieszkania lub siedzibę (art. 13 ust. 5 Konwencji).

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. Konwencji, dochód osiągany przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z majątku nieruchomego (włączając dochód z gospodarstwa rolnego lub leśnego), położonego w drugim Umawiającym się Państwie, może być opodatkowany w tym drugim Państwie.

Określenie "majątek nieruchomy" posiada takie znaczenie, jakie nadaje mu prawo tego Umawiającego się Państwa, na terytorium którego dany majątek jest położony. Określenie to obejmuje w każdym przypadku mienie przynależne do majątku nieruchomego, żywy i martwy inwentarz gospodarstw rolnych i leśnych, prawa, do których mają zastosowanie przepisy prawa powszechnego dotyczące własności ziemi, prawa użytkowania majątku nieruchomego, jak również prawa do stałych lub zmiennych świadczeń z tytułu eksploatacji lub prawa do eksploatacji złóż mineralnych, źródeł i innych zasobów naturalnych: statki morskie i statki powietrzne nie stanowią majątku nieruchomego (art. 6 ust. 2 ww. Umowy).

Ujęcie w tym przepisie słów "może być opodatkowany" nie oznacza możliwości opodatkowania. Sformułowanie to oznacza, że zbycie nieruchomości położonej w danym kraju (w tym wypadku w Polsce) podlega opodatkowaniu w tym kraju o ile ustawy podatkowe danego kraju przewidują takie opodatkowanie.

Wobec powyższego dochody osoby posiadającej miejsce zamieszkania na terytorium Anglii, z tytułu nieruchomości położonej na terytorium Polski oraz przeniesienia własności majątku ruchomego, jest opodatkowany w Polsce, o ile polskie ustawy podatkowe przewidują ich opodatkowaniem.

Na podstawie przepisu art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów zwolnionych na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c wymienionej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a - c) ww. ustawy, do źródeł przychodów zalicza się m.in. odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Przepis cytowanego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub prawa upłynęło 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie a innych rzeczy po upływie pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie.

Z powyższego wynika zatem, że w przypadku sprzedaży nieruchomości lub praw albo rzeczy decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma data nabycia nieruchomości, prawa lub rzeczy i forma prawna jej nabycia.

Zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadek stanowią prawa i obowiązki zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów niniejszej ustawy. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy. Natomiast zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Zgodnie z art. 1035 ustawy - Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. W myśl art. 210 tej ustawy, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Stosownie do art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wywieść należy, że w styczniu 2013 r. Wnioskodawczyni nabyła spadek po rodzicach wraz ze swoją siostrą w postaci lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość oraz samochodu. Wnioskodawczyni wraz z siostrą spadek odziedziczyły w częściach ułamkowych po #189; dla każdej z nich. W sierpniu 2013 r. została zawarta ugoda, w wyniku której został dokonany dział spadku oraz zniesienie współwłasności w ten sposób, że ww. lokal mieszkalny oraz samochód zostały przyznane na wyłączną własność siostry Wnioskodawczyni. Siostra zobowiązała się uiścić na rzecz Wnioskodawczyni kwotę 67.820,00 zł płatną w terminie 6 miesięcy. Uzyskana przez Wnioskodawczynię kwota spłaty w wyniku działu spadku nie przekraczała jej udziału w spadku.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że otrzymanie przez Wnioskodawczynię w wyniku działu spadku kwoty nieprzekraczającej udziału w spadku, nie spowoduje powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w tym również z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istotne znaczenie dla niniejszego rozstrzygnięcia ma okoliczność, że suma spłaty nie przekroczy wartości przysługującego Wnioskodawczyni udziału spadkowego. W konsekwencji na Wnioskodawczyni z tego tytułu nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych oraz obowiązek złożenia zeznania podatkowego.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.