IP-PP2-443-770/07-2/PS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 27 grudnia 2007 r. (data wpływu 31 grudnia 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat czynszowych dotyczących lokalu mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

W dniu 31 grudnia 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat czynszowych dotyczących lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność jako spółdzielnia mieszkaniowa. Członek powyższej spółdzielni posiada spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego na podstawie przydziału lokalu mieszkalnego o powierzchni użytkowej 55,31 metrów kwadratowych (data przydziału 20 kwietnia 2001 r.). W tym samym roku członek spółdzielni poinformował Wnioskodawcę na piśmie, iż zamierza wynająć część swojego lokalu mieszkalnego, tj. 45 metrów kwadratowych osobie trzeciej będącą osobą prawną na biuro, w którym członek spółdzielni jest zatrudniony. Wnioskodawca wyraził zgodę na powyższą zmianę, informując jednocześnie o wzroście opłat eksploatacyjnych między innymi z tytułu podatku od nieruchomości.

Obowiązujące od 1 maja 2004 r. przepisy ustawy o podatku od towarów i usług wprowadziły nowe unormowania dotyczące opodatkowania czynności wykonywanych przez spółdzielnie mieszkaniowe. W związku z powyższym od dnia 1 maja 2004 r. Wnioskodawca nalicza podatek VAT w wysokości 22% między innymi od opłat eksploatacyjnych dotyczących wydzielonych części lokali mieszkalnych a wykorzystywanych do działalności gospodarczej. W opisywanym przypadku opłaty eksploatacyjne wraz z podatkiem VAT 22% naliczane są od powierzchni 45 metrów kwadratowych.

W dniu 15 października 2007 r. członek spółdzielni zwrócił się na piśmie do Wnioskodawcy o zwrot podatku VAT dotyczącego opłat eksploatacyjnych naliczanych od części lokalu mieszkalnego wynajmowanego osobie trzeciej (osobie prawnej), argumentując, iż wynajem części lokalu mieszkalnego nie jest działalnością gospodarczą (umowa najmu została zgłoszona do urzędu skarbowego) oraz lokal nie zmienił swojej funkcji mieszkalnej, gdyż nic nie zostało w nim zmienione.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca prawidłowo nalicza podatek VAT w wysokości 22% od opłat eksploatacyjnych za część lokalu mieszkalnego wynajmowanego przez członka spółdzielni (któremu przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do ww. lokalu) osobie trzeciej na prowadzenie działalności gospodarczej (biura).

Zdaniem Wnioskodawcy, lokal mieszkalny zmienił swoje przeznaczenie (zgodnie z zgłoszeniem członka spółdzielni) na lokal wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej i w związku z powyższym Strona winna naliczać podatek VAT w wysokości 22% od opłat eksploatacyjnych części lokalu mieszkalnego wynajmowanego przez członka spółdzielni osobie trzeciej na biuro, co też czyni.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 11 powołanej ustawy, zwalnia się od podatku czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które pobierane są opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych.

Opłatami, pobieranymi zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.), są:

* w przypadku członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, opłaty za:

- eksploatację i utrzymanie nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale,

- eksploatację i utrzymanie nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni,

- zobowiązania spółdzielni z innych tytułów.

* w przypadku członków spółdzielni będących właścicielami lokali, opłaty za:

- eksploatację i utrzymanie ich lokali,

- eksploatację i utrzymanie nieruchomości wspólnych,

- eksploatację i utrzymanie nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni,-zobowiązania spółdzielni z innych tytułów,

- fundusz remontowy.

* w przypadku właścicieli lokali niebędących członkami spółdzielni, opłaty za:

- eksploatację i utrzymanie ich lokali,

- eksploatację i utrzymanie nieruchomości wspólnych,

- eksploatację i utrzymanie nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni,

które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonych budynkach lub osiedlu,

- inne koszty zarządu tymi nieruchomościami na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni.

W związku z tym należy uznać, iż zwolnione są od podatku od towarów i usług wymienione czynności, które na rzecz powyższych osób realizuje spółdzielnia pobierając tym samym na podstawie statusu tzw. opłaty czynszowe. Jednakże zwolnienie określone w ww. przepisie dotyczy wyłącznie opłat w zakresie lokali mieszkalnych.

W myśl art. 2 ust. 1 powołanej ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, lokalem jest samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.). Natomiast zgodnie z art. 2 ust. 2 powołanej ustawy, przez samodzielny lokal mieszkalny rozumie się wydzieloną trwałymi ścianami w obrębie budynku izbę lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych.

Z treści wniosku wynika, iż członek spółdzielni wynajął firmie (w której jest zatrudniony) część lokalu, w stosunku do którego przysługuje mu spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w celu rozstrzygnięcia czy wynajęcie przez członka spółdzielni części lokalu mieszkalnego jest równoznaczne ze zmianą przeznaczenia całego lokalu na użytkowy należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118). W art. 71 ust. 1 ww. ustawy została zawarta definicja "zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części". Zgodnie z powyższą definicją przez zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części rozumie się w szczególności podjęcie bądź zaniechanie w obiekcie budowlanym lub jego części działalności zmieniającej warunki: bezpieczeństwa pożarowego, powodziowego, pracy, zdrowotne, higieniczno-sanitarne, ochrony środowiska bądź wielkość lub układ obciążeń. Obecna konstrukcja przepisu art. 71 ust. 1 została wprowadzona ustawą z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Należy zauważyć, że nie jest to pełna definicja. Użyty zwrot "w szczególności" wskazuje, że oprócz sytuacji wymienionych w ustawie (najbardziej powszechnych i typowych) mogą również zaistnieć inne, które także można zakwalifikować jako zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego. Zatem, według ustawodawcy, zmianą sposobu użytkowania obiektu budowlanego (lub jego części) jest przede wszystkim podjęcie bądź zaniechanie w obiekcie budowlanym lub jego części działalności zmieniającej warunki: bezpieczeństwa pożarowego, powodziowego, pracy, zdrowotne, higieniczno-sanitarne, ochrony środowiska bądź wielkość lub układ obciążeń.

Do czasu wejścia w życie (tj. do 26 września 2005 r.) wspomnianej wyżej noweli z 28 lipca 2005 r., zmianą sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części była także przeróbka pomieszczenia z przeznaczeniem na pobyt ludzi albo przeznaczenie do użytku publicznego lokalu lub pomieszczenia, które uprzednio miało inne przeznaczenie lub było budowane w innym celu, w tym także przeznaczenie pomieszczeń mieszkalnych na cele niemieszkalne (art. 71 ust. 1 pkt 1). Ustawodawca, uchylając ten przepis, ograniczył definicję zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części do zakresu wymagań podstawowych, jakim powinien odpowiadać obiekt budowlany. Obecnie samo przeznaczenie pomieszczeń lub lokali mieszkalnych na niemieszkalne nie jest wystarczającą przesłanką, by uznać, że doszło do zmiany sposobu użytkowania. Konieczne jest spełnienie dodatkowej przesłanki określonej w art. 71 ust. 1 pkt 2 prawa budowlanego, zgodnie z którą, należy określić, czy nastąpiła taka zmiana sposobu użytkowania, która zmienia warunki: bezpieczeństwa pożarowego, powodziowego, pracy, zdrowotne, higieniczno-sanitarne, ochrony środowiska bądź wielkość lub układ obciążeń.

W doktrynie prawa utrwalił się pogląd, iż zmiana sposobu użytkowania nie może być utożsamiana ze zmianą funkcji (przeznaczenia) obiektu budowlanego lub jego części. W rezultacie, w przekonaniu Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, wynajęcie przez członka spółdzielni (któremu przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do całego lokalu) części lokalu osobie trzeciej na prowadzenie działalności gospodarczej (biura) nie pociąga za sobą zmiany charakteru mieszkalnego tego lokalu.

W rezultacie, po przeanalizowaniu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku tutejszy organ podatkowy stoi na stanowisku, iż opłaty czynszowe pobierane od członka spółdzielni podlegają od 26 września 2005 r. zwolnieniu od podatku na podstawie cytowanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług. Obowiązujące przepisy nie wykluczają zwolnienia z podatku VAT w sytuacji, gdy lokal mieszkalny jednocześnie zaspakaja potrzeby mieszkaniowe członka spółdzielni, jak również wykorzystywany jest w innym zakresie, w przedmiotowym przypadku część lokalu mieszkalnego jest wynajmowana przez członka spółdzielni osobie trzeciej na prowadzenie działalności gospodarczej (biura).

W odniesieniu natomiast do okresu maj 2004 r. - 25 września 2005 r. działanie Wnioskodawcy polegające na stosowaniu stawki podatku VAT w wysokości 22% w zakresie opłat eksploatacyjnych dotyczących wydzielonych części przedmiotowego lokalu mieszkalnego a wykorzystywanych do działalności gospodarczej należy uznać w świetle art. art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT w zw. z art. 71 ust. 1 pkt 1 ustawy - Prawo budowlane (w brzmieniu obowiązującym w przywołanym okresie) za prawidłowe i zasadne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.