IP-PP2-443-765/07-2/ASi - Skutki prawnopodatkowe wejścia do spółki cywilnej spadkobiercy wspólnika.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 17 grudnia 2007 r. (data wpływu 21 grudnia 2007 r.) - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków prawno-podatkowych przy śmierci jednego ze wspólników spółki cywilnej i wejściu do spółki spadkobiercy wspólnika - jest prawidłowe.

W dniu 21 grudnia 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków prawno-podatkowych przy śmierci jednego ze wspólników spółki cywilnej i wejściu do spółki spadkobiercy wspólnika.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Strona prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej dwóch osób fizycznych. Spółka jest czynnym podatnikiem podatku do towarów i usług. W umowie spółki cywilnej strony ustaliły, że w razie śmierci wspólników, spadkobiercy zmarłych wejdą do spółki w ich miejsce. Obaj wspólnicy posiadają spadkobierców, którzy gotowi są ewentualnie wejść do spółki w ich miejsce. Obecny stan zdrowia wspólników powoduje zasadność zastanowienia się nad ciągłością funkcjonowania firmy w przypadku śmierci jednego z nich.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy spółka nie ulegnie rozwiązaniu z chwilą śmierci jednego ze wspólników jeśli w jego miejsce wejdą do spółki jego spadkobiercy - co zastrzeżono w umowie spółki cywilnej. Ciągłość istnienia spółki cywilnej w takim przypadku gwarantuje ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny. Strona stoi na stanowisku, iż nie ma powodu aby przepisy podatkowe traktowały tę kwestię inaczej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Ad. 1 i 2

Spółka cywilna jest zawierana na podstawie umowy pomiędzy wspólnikami na zasadach określonych w art. 860-875 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, jej majątek stanowi w rzeczywistości współwłasność łączną zawiązujących ją wspólników, którzy swoim majątkiem odpowiadają za zobowiązania spółki, w tym także zobowiązania wynikające z podatków, z tytułu rękojmi czy tez gwarancji. Ponadto każdy ze wspólników rozlicza się z uzyskanego w spółce dochodu proporcjonalnie do posiadanych udziałów. Z istoty spółki wynika natomiast, że jedna z podstawowych przesłanek jej istnienia jest udział w niej co najmniej dwóch wspólników.

Jeżeli wiec spółka cywilna jest dwuosobowa - to wraz ze śmiercią jednego ze wspólników przestaje istnieć. Jeżeli natomiast wspólników jest więcej niż dwóch, spółka może istnieć nadal.

W tym miejscu ważne są zapisy umowy spółki, przewidujące lub nie przewidujące wejścia spadkobierców na miejsce zmarłego wspólnika.

Śmierć wspólnika w spółce cywilnej nie powoduje perturbacji w dalszej działalności spółki, o ile spadkobierca (osoba uprawniona) wejdzie w miejsce zmarłego wspólnika.

Przepis art. 872 Kodeksu cywilnego stanowi bowiem, iż można zastrzec, iż spadkobiercy wspólnika wejdą do spółki na jego miejsce. W konsekwencji spółka nie ulega rozwiązaniu, nie mamy do czynienia z likwidacja działalności, a spółka kontynuuje swoją działalność. Spółka trwa nadal, wiec posługuje się ona nadanym jej Numerem Identyfikacji Podatkowej (należy złożyć jedynie aktualizacje NIP-D "Informacje o wspólnikach spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, komandytowo-akcyjnej lub o spółkach tworzących podatkową grupę kapitałową" oraz aktualizacje NIP-2 "Zgłoszenie aktualizacyjne osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, będącej podatnikiem lub płatnikiem").

Reasumując, mając na uwadze przedstawione przez Wnioskodawcę zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, iż po wejściu do spółki cywilnej spadkobierców zmarłego wspólnika, spółka nadal istnieje, zachowuje swój NIP oraz istnieje nadal jako ten sam podmiot gospodarczy.

Ad. 3

W art. 14 ustawy o podatku od towarów i usług wskazuje się na faktyczne zaprzestanie przez podatnika podatku VAT wykonywania działalności gospodarczej. Działalność gospodarcza w rozumieniu tej ustawy to każda działalność producentów, handlowców lub innych usługodawców, w tym również podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, jak również działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo, w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub dóbr niematerialnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Faktyczne zaprzestanie wykonywania działalności gospodarczej następuje w przypadkach:

Rozwiązanie spółki cywilnej następuje z przyczyn przewidzianych w umowie spółki. Z ważnych powodów każdy wspólnik może żądać rozwiązania w drodze powództwa wytoczonego przeciwko pozostałym wspólnikom. Spółka może ulec rozwiązaniu w przypadku śmierci wspólnika, jeżeli wspólników było dwóch oraz gdy w umowie spółki nie zostało zastrzeżone, że spadkobiercy wspólnika mogą wejść na jego miejsce. W tym przypadku dochodzi również do rozwiązania spółki cywilnej, gdy spadkobiercy nie chcą lub nie mogą wejść w miejsce zmarłego wspólnika. Ponadto dzień ogłoszenia upadłości wspólnika jest także dniem rozwiązania spółki cywilnej (art. 872 - 875 k.c).

Jednak w przypadku Wnioskodawcy gdzie wspólnicy ustalili spadkobierców powyższy przepis nie ma zastosowania bo jak wyjaśniono w pkt 1 i 2, o ile umowa spółki zastrzega prawo wejścia do spółki po śmierci jednego ze wspólników spadkobiercy to spółka ta nadal istnieje.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.