IP-PB3-423-416/08-2/ER - Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów odsetek od pożyczki otrzymanej na zakup udziałów.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Z 2007 r. Nr 112 poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 1 marca 2008 r., (data wpływu 5 marca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek od kredytu zaciągniętego na zakup udziałów innej spółki - jest prawidłowe.

W dniu 5 marca 2008 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek od kredytu zaciągniętego na zakup udziałów innej spółki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

X sp. z o.o. (dalej: "X" lub "Spółka") zamierza nabyć od E X Company (dalej: "E") z siedzibą w Stanach Zjednoczonych 100 % udziałów spółki C sp. z o.o. (dalej: "C"). Nabycie przedmiotowych udziałów będzie sfinansowane za pomocą pożyczki (dalej: "pożyczka") udzielonej spółce przez X I... LTD (dalej: "K" lub "Pożyczkodawca") w ramach przyznanej X linii kredytowej na podstawie umowy Facility... zawartej pomiędzy K i spółką w dniu 31 października 2006 r. (aneksowanej w dniu 1 listopada 2007 r.). Środki finansowe z tytułu pożyczki zostaną przelane na wskazany przez spółkę rachunek bankowy sprzedawcy udziałów (tekst jedn. E). z tytułu otrzymanej pożyczki, spółka wypłacać będzie na rzecz K odsetki na bieżąco (nie będą kapitalizowane). K spółka z siedzibą w Wielkiej Brytanii prowadzi działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek. Spółki X i K posiadają tego samego udziałowca, którym jest E. Całkowita kwota kwalifikowanego zadłużenia spółki wobec kwalifikowanych wierzycieli nie przekroczy w momencie spłaty odsetek trzykrotności wartości jej kapitału zakładowego określonego zgodnie z art. 16 ust. 7 u.p.d.o.p.

Po dokonaniu zakupu 100 % udziałów w C przez spółkę, planowane jest połączenie przez przejęcie C przez X (dalej: "połączenie"). Odsetki z tytułu otrzymanej pożyczki będą wypłacane przez spółkę także po dokonaniu połączenia.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy odsetki od pożyczki otrzymanej na zakup 100 % udziałów C nie będą stanowić wydatków na nabycie udziałów w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.p., będą zatem kosztem uzyskania przychodów spółki w pełnej wysokości w momencie ich zapłaty, zarówno przed jak i po połączeniu z C.

Zdaniem wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 zdanie pierwsze u.p.d.o.p. kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p. Rozumienie przedmiotowego przepisu prezentowane przez organy podatkowe jest następujące: "podatnik ma możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów poniesionych wydatków, po wyłączeniu tych, których odliczalność jest wprost ograniczona w ustawie, zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami, pod warunkiem, że ich poniesienie ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą może mieć wpływ na wielkość osiągniętego, lub wiąże się z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów, tzn. są wydatkami mającymi ekonomiczne uzasadnienie z punktu widzenia prowadzonej działalności" (np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 10 września 2007 r., sygn. IP-PB3-423-29/07-2/AJ). W opinii spółki, uzyskanie pożyczki będzie niewątpliwie związane z działalnością gospodarczą X, bowiem pozwoli na sfinansowanie nabycia udziałów C i w konsekwencji umocnienie pozycji spółki na rynku. W związku z powyższym wydatki na spłatę odsetek od otrzymanej pożyczki znajdują uzasadnienie ekonomiczne i spełniają definicję kosztu uzyskania przychodu zawartą w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.

Jednocześnie, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) u.p.d.o.p. za koszty uzyskania przychodów nie uznaje się wydatków "na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów). natomiast, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 11 u.p.d.o.p. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz nie zapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów). A contrario, z powyższych przepisów wynika, iż odsetki od pożyczki zaciągniętej na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika, stanowią koszty uzyskania przychodu w momencie ich zapłaty.

Stanowisko to znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 17 grudnia 2007 r. (sygn. IP-PB3-423-223/07-2/GJ), jak również w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 9 października 2007 r. (sygn. ITPB1/423-37/07/PS), w której stwierdzono co następuje: "w odniesieniu natomiast do odsetek od kredytu, zgodnie z powołanym powyżej przepisem art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych uzasadnienie znajduje ich zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów w dacie faktycznej zapłaty, aż do całkowitej spłaty zadłużenia z tytułu kredytu".

Spółka zauważa, iż art. 16 ust. 1 pkt 61 u.p.d.o.p. wprowadza ograniczenie w zaliczalności odsetek od otrzymanej pożyczki do kosztów uzyskania przychodów (tzw. cienka kapitalizacja). W myśl przedmiotowego przepisu do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25 % udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25 % jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25 % udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

W opinii spółki, powyższe ograniczenie związane z tzw. cienką kapitalizacją nie będą miały zastosowania na gruncie omawianego zdarzenia przyszłego, bowiem całkowita kwota kwalifikowanego zadłużenia spółki wobec kwalifikowanych wierzycieli nie przekroczy w momencie spłaty odsetek trzykrotności wartości jej kapitału zakładowego określonego zgodnie z dyspozycją art. 16 ust. 7 u.p.d.o.p. i tym samym całość zapłaconych odsetek będzie stanowiła dla spółki koszty uzyskania przychodów.

Z kolei art. 16 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.p. określa moment rozpoznania kosztów uzyskania przychodów z tytułu wydatków na nabycie lub objęcie udziałów. W myśl przedmiotowego przepisu nie uważa się za koszt uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów albo akcji w spółce oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych. Zgodnie z przedmiotową regulacją, wydatki na nabycie udziałów nie stanowią kosztów uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia, wydatki te stanowić będą koszt podatkowy dopiero w przypadku odpłatnego zbycia tych udziałów. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje wprost co należy rozumieć pod określeniem wydatków na nabycie udziałów. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego wydatek to "suma, która ma być wydana albo suma wydana na coś" (słownik języka polskiego, www.sjp.pwn.pl). Powyższa definicja wyraźnie podkreśla element bezpośredniości dokonania wydatku. Przenosząc ją na grunt przepisu art. 16 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.p., należałoby uznać, że obejmuje on swoim zakresem jedynie wydatki bezpośrednio warunkujące nabycie udziałów. Istotne znaczenie ma też fakt posłużenia się przez ustawodawcę w przytoczonym wyżej przepisie sformułowaniem "wydatki na objęcie lub nabycie udziałów lub akcji" (a nie przykładowo "wydatki w celu objęcia lub nabycia"), co wskazuje jednoznacznie na konieczność istnienia najbardziej bezpośredniego związku przedmiotowych wydatków z nabyciem udziałów. Ponadto, należy zwrócić uwagę, że w związku z faktem, iż przepis dotyczący tego rodzaju wydatków znajduje się w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p., zawierającym katalog kosztów nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów (czyli wyjątków od zasady uznawania wydatków za koszty podatkowe) pojęcie wydatków na nabycie udziałów należy interpretować możliwie wąsko.

Stosownie do stanowiska prezentowanego w interpretacjach organów podatkowych oraz doktrynie prawa podatkowego, pod pojęciem "wydatki na nabycie" należy rozumieć takie koszty, których poniesienie jest niezbędne w celu skutecznego nabycia udziałów. Do wydatków tych zalicza się w szczególności: zapłaconą cenę, opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego (np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 17 grudnia 2007 r., sygn. IP-PB3-423-223/07-2/GJ oraz J. Marciniuk, podatek dochodowy od osób prawnych rok 2007. komentarz, Warszawa 2007, str. 578). w związku z tym, zdaniem spółki odsetki od pożyczki zaciągniętej na nabycie udziałów nie spełniają tak rozumianego warunku bezpośredniości, gdyż są jedynie wydatkiem związanym z uzyskaniem źródła finansowania nabycia udziałów. W konsekwencji, powinny stanowić koszty uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty. W świetle powyższego pożyczka otrzymana na zakup udziałów stanowi jedynie źródło finansowania transakcji nabycia udziałów i w związku z tym odsetki od tej pożyczki nie należą do kategorii wydatków na nabycie udziałów, bowiem nie pozostają one w bezpośrednim związku z nabyciem udziałów.

Powyższe stanowisko znajduje powszechne oparcie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej; "NSA"). Przykładowo, w wyroku z dnia 7 września 2004 r. (sygn. FSK 324/04) NSA stanął na stanowisku, iż: przez wydatki, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należy rozumieć wydatki podatnika bezpośrednio związane z nabyciem akcji, a więc w szczególności ich cenę, opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego. do wydatków tych nie mogą być zaliczone odsetki od kredytu zaciągniętego przez podatnika na nabycie akcji, gdyż nie pozostają one w bezpośrednim związku z ich nabyciem". Potwierdził to Sąd także w wyroku z dnia 7 kwietnia 2006 r. (sygn. II FSK 508/05) uznając, że: "..w wypadku zaciągnięcia przez podatnika kredytu bądź pożyczki na wydatki związane z objęciem lub nabyciem udziałów, wkładów, akcji i innych papierów wartościowych, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, odsetki od kredytu bądź pożyczki oraz inne opłaty z tym związane nie są wydatkami na objęcie lub nabycie w rozumieniu powołanego przepisu i stanowią koszty uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia także zdaniem Ministra Finansów "należy rozdzielić pojęcie wydatków na nabycie (objęcie) udziałów (akcji) od źródeł finansowania tego rodzaju wydatków. Dotyczy to w szczególności pożyczek i kredytów zaciągniętych na nabycie udziałów. Odsetki od takich pożyczek i kredytów nie stanowią wydatków na nabycie (objęcie) udziałów (akcji), niewątpliwie jednak pozostają w związku z przychodami podatnika. Dlatego też odsetki od tego rodzaju pożyczek i kredytów (...) są kosztem w momencie zapłaty lub kapitalizacji". Interpretacja z dnia 7 sierpnia 2002 r., sygn. PB4/AK-8214-6905-192/02). Przedmiotowe stanowisko jest także prezentowane jednolicie przez organy podatkowe. W interpretacji indywidualnej z dnia 14 grudnia 2007 r. (sygn. ITPB3/423-62/07/MK) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy stwierdził, iż: "...użycie przez ustawodawcę określenia "wydatków na nabycie" oznacza, że do kosztów uzyskania przychodów - ale dopiero z chwilą sprzedaży udziałów lub akcji - zalicza się wydatki bezpośrednio warunkujące nabycie tych udziałów lub akcji, tekst jedn. takie bez których poniesienia skuteczne nabycie udziałów lub akcji nie byłoby możliwe. Natomiast odsetki od kredytu lub pożyczki zaciągniętych w celu finansowania nabycia udziałów w spółce nie zalicza się do wydatków bezpośrednio warunkujących nabycie tych udziałów. Należy bowiem rozróżnić wydatki na nabycie udziałów od źródeł finansowania tego rodzaju wydatków. (..) W tym kontekście odsetek nie należy traktować jako bezpośrednich wydatków na nabycie akcji, gdyż brak tychże odsetek nie jest warunkiem, bez którego skuteczne nabycie udziałów (akcji) nie byłoby możliwe, a zatem do omawianych odsetek nie znajdzie zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych." Również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 10 września 2007 r. (sygn. IP-PB3-423-29/07-2/AJ) wyraźnie stwierdził, iż: "opisane wyżej wydatki związane z otrzymaniem kredytu (tekst jedn. odsetki kredytu oraz opłaty związane z jego zaciągnięciem - wtrącenie własne) z przeznaczeniem na nabycie akcji nie są wydatkami bezpośrednio warunkującymi nabycie tych akcji, a zatem do omawianych wydatków nie znajdzie zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Prezentowane powyżej stanowisko zostało potwierdzone także przez m.in.: Naczelnika Łódzkiego Urzędu Skarbowego w postanowieniu z dnia 27 września 2007 r. (sygn. ŁUS-II-2-423/226/07/JB), Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie w postanowieniu z dnia 16 maja 2007 r. (sygn. 1472/ROP1/423-113/07/KUKM), Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie w postanowieniu z dnia 26 października 2005 r. (sygn. 1471 /DPD1/423/77/05/MK).

W świetle powyższego stanowiska prezentowanego w orzecznictwie sądów administracyjnych oraz w interpretacjach organów podatkowych, odsetki od pożyczki otrzymanej na zakup udziałów C nie są bezpośrednio związane z nabyciem tych udziałów, tym samym regulacja zawarta w art. 16 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.p. nie będzie miała zastosowania w przedmiotowym przypadku. W konsekwencji, w opinii spółki, odsetki od pożyczki będą stanowiły dla niej koszty uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty. Jednocześnie należy zauważyć, iż prawo do zaliczenia odsetek od pożyczki otrzymanej na zakup udziałów do kosztów uzyskania przychodów jest niezależne od tego, czy po nabyciu przedmiotowych udziałów (sfinansowanych z otrzymanej pożyczki) dojdzie do połączenia podmiotów poprzez przejęcie podmiotu, którego udziały zostały nabyte. Powyższy wniosek można wyprowadzić m.in. z zasady sukcesji praw i obowiązków podatkowych określonej w art. 93 § 2 w związku z art. 93 § 1 Ordynacji podatkowej. W myśl art. 93 § 1 Ordynacji podatkowej, osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku łączenia się osób prawnych (...) wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki każdej z łączących się osób lub spółek, natomiast zgodnie z dyspozycją art. 93 § 2 Ordynacji podatkowej ww. przepis (tekst jedn. art. 93 § 1 Ordynacji podatkowej) stosuje się odpowiednio do osoby prawnej łączącej się przez przejęcie innej osoby prawnej (osób prawnych). Przedmiotowe stanowisko (tekst jedn. uzasadniające prawo do zaliczenia odsetek od pożyczki otrzymanej na zakup udziałów do kosztów uzyskania przychodów także po przejęciu podmiotu, którego udziały zostały nabyte ze środków pochodzących z pożyczki) znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 27 listopada 2007 r. (sygn. IP-PB3-423-159/07-2/AG): "odsetki od zaciągniętej pożyczki na zakup udziałów, będą również kosztem uzyskania przychodów po połączeniu spółek - niezależnie od tego, czy przejmującym będzie wnioskodawca czy spółka, w której zamierza on nabyć udziały" oraz w postanowieniu Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 6 grudnia 2006 r. (sygn. 1471/DPD2/423-131/06/AB): "fakt połączenia spółek nie wpływa na możliwość uwzględnienia w kosztach uzyskania przychodów odsetek lub różnic kursowych, stosownie bowiem do art. 93 ustawy - Ordynacja podatkowa, osoba prawna powstała w wyniku przekształcenia (przejęcia) innej osoby prawnej wstępuje we wszelkie, przewidziane w przepisach prawa podatkowego, prawa i obowiązki przekształconej (przejętej) osoby prawnej".

Mając na uwadze zaprezentowane powyżej jednolite stanowisko organów podatkowych w przedmiotowej kwestii, w opinii spółki, odsetki od pożyczki otrzymanej na zakup udziałów C będą stanowiły dla niej koszty uzyskania przychodów w dacie zapłaty, zarówno przed, jak również po połączeniu C i X, tekst jedn. po przejęciu C przez X.

Podsumowując, Spółka stoi na stanowisku, iż:

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe w pełnym zakresie.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.