IP-PB3-423-285/08-2/GJ - Czy wydanie przez spółkę udziałowcom nieruchomości lokalowych, w miejsce spłaty kwoty pożyczki udzielonej przez tych udziałowców, będzie powodować po stronie spółki powstanie przychodu z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 8 lutego 2008 r. (data wpływu 12 lutego 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie braku powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu - jest nieprawidłowe.

W dniu 12 lutego 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka kapitałowa z siedzibą na Brytyjskich Wyspach Dziewiczych zakupiła w Polsce po jej akcesji do Unii Europejskiej trzy lokale mieszkaniowe w W. Zakup nieruchomości został sfinansowany z kwoty pożyczki, jakiej Spółce udzielili jej udziałowcy - osoby fizyczne niebędący rezydentami podatkowymi w Polsce. Obecnie Spółka zamierza, w celu zwolnienia się z zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki, przenieść na udziałowców własność nieruchomości lokalowych. Taki sposób wykonania przez Spółkę jako pożyczkobiorcę zobowiązania wobec udziałowców, jako pożyczkodawców będzie odpowiadał konstrukcji cywilnoprawnej zawartej w art. 453 Kodeksu Cywilnego (tzw. świadczenie w miejsce wypełnienia).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wydanie przez Spółkę według zasad określonych w art. 453 k.c. swym udziałowcom nieruchomości lokalowych, w miejsce spłaty kwoty pożyczki udzielonej przez tych udziałowców, będzie powodować po stronie Spółki powstanie przychodu z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw w rozumieniu art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych...

Stanowisko Spółki:

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawierają odrębnych uregulowań dotyczących " świadczenia w miejsce wypełnienia ("datio in solutum") z art. 453 kodeksu cywilnego. Istotny jest w tym kontekście cywilnoprawny charakter tej instytucji. Na gruncie kodeksu cywilnego należy przyjąć, "datio in solutum" jest instytucją, która skutkuje jedynie zmianą przedmiotu świadczenia. Nie zmienia się natomiast tytuł prawny do jej spełnienia wynikający z pierwotnej czynności prawnej.

W ocenie Spółki analiza przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz cywilnoprawny charakter czynności " datio in solutum" pozwala przyjąć, że przeniesienie przez Spółkę na udziałowców własności nieruchomości lokalowych w wykonaniu zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki, powinno podlegać regulacjom właściwym dla świadczenia wynikającego z pierwotnej treści czynności prawnej. Zatem wydanie (przeniesienie własności lokali) przez Spółkę na udziałowców należy na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych traktować analogicznie do spłaty pożyczki. Tak więc, skoro spłata udziałowcom przez Spółkę kwoty pożyczki nie stanowiłaby kosztu uzyskania przychodów dla Spółki, to wartość nieruchomości lokalowych wydanych w miejsce spłaty pożyczki również nie może stanowić dla Spółki kosztu uzyskania przychodów.

Mając powyższe na względzie, Spółka stoi na stanowisku, że przeniesienia w trybie art. 453 Kodeksu Cywilnego własności lokali na udziałowców nie można traktować na równi z odpłatnym zbyciem rzeczy lub prawa majątkowego, o którym mowa w art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Wydanie nieruchomości lokalowych zamiast spłaty pożyczki w gotówce za zgodą udziałowców, stanowi jedynie wykonanie zobowiązania ciążącego na pożyczkobiorcy. W szczególności nie dojdzie do potrącenia wzajemnych roszczeń, albowiem wykonanie przez Spółkę umowy pożyczki poprzez " datio in solutum" nie skutkuje powstaniem roszczenia Spółki do udziałowców o wypłatę jakiegokolwiek wynagrodzenia za przeniesienie własności lokali. Transakcja nie jest również równoznaczna z zawarciem umowy zamiany pomiędzy Spółką a udziałowcami. Dlatego też Spółka jest zdania, iż wydanie przez Spółkę nieruchomości lokalowych w wykonaniu zobowiązania pożyczkobiorcy wynikającego z umowy pożyczki, nie będzie powodować powstania po stronie Spółki przychodu z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw w rozumieniu art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego, stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r., Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) stanowią, że dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom (art. 354 k.c.). Ustawodawca przy założeniu zasady swobody umów nie stawia przeszkód, aby dłużnik zwolnił się ze zobowiązania przez spełnienie innego świadczenia, jeżeli również taka jest wola wierzyciela. Zgodnie bowiem z art. 453 k.c., jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się ze zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa (datio in solutum). Wskutek zawarcia umowy o świadczenie w miejsce wypełnienia dłużnik uzyskuje upoważnienie, umożliwiające mu wykonanie zobowiązania przez spełnienie świadczenia innego niż pierwotne. Z chwilą wypełnienia świadczenia zastępczego następuje wykonanie umowy o datio in solutum, a zarazem wykonanie istniejącego zobowiązania, co prowadzi do jego wygaśnięcia.

Takie czynności cywilnoprawne wywołują określone skutki na gruncie prawa podatkowego. W przedmiotowej sprawie zobowiązaniem pierwotnym jest umowa pożyczki. Z tego tytułu na Spółce ciąży dług pieniężny w kwocie niespłaconej pożyczki. Zawierając umowę przeniesienia własności nieruchomości dłużnik wykonując to świadczenie zastępcze zamiast spłaty pożyczki zostanie zwolniony z długu. Tym samym każda ze stron transakcji uzyskuje jakąś korzyść majątkową. Wierzyciel staje się właścicielem nieruchomości, dłużnik zostaje zwolniony ze zobowiązania ciążącego na nim. Dochodzi de facto do odpłatnego przeniesienia własności nieruchomości na podstawie czynności kauzalnej, której celem przysporzenia jest zwolnienie się z obowiązku spłaty pożyczki (causa solvendi). Wobec powyższego, w ocenie Organu po stronie Spółki dojdzie do odpłatnego zbycia nieruchomości. Zgodnie z art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości rynkowej. Wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Wobec powyższego w świetle obowiązującego prawa podatkowego ocena prawna wnioskodawcy w zakresie przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowa.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.