ILPP5/4512-1-80/15-2/KS

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 24 lipca 2015 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP5/4512-1-80/15-2/KS

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 2 kwietnia 2015 r. (data wpływu 27 kwietnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości stosowania zwolnienia od podatku w oparciu o art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług oraz obowiązku wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż na żądanie nabywcy będącego podatnikiem podatku VAT - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 kwietnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości stosowania zwolnienia od podatku w oparciu o art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług oraz obowiązku wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż na żądanie nabywcy będącego podatnikiem podatku VAT.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Osoba fizyczna jest wspólnikiem spółki z o.o. (dalej: Podatnik). Podatnik jest również właścicielem nieruchomości, którą ww. spółka wynajmuje od niego. W umowie najmu Podatnik występuje jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej. Umowa najmu obowiązuje od listopada 2014 r.

Podatnik - osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej - nie jest zarejestrowany jako "podatnik VAT czynny". Podatnik nie rozpoczął jednocześnie innej działalności, która doprowadziłaby do przekroczenia limitu, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm., dalej: u.p.t.u.).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy wskazany najem korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 113 ust. 1 u.p.t.u, w kwocie limitu obliczonego w proporcji zgodnie z postanowienia art. 113 ust. 9 u.p.t.u....

2. Uwzględniając, że limit obliczony na podstawie art. 113 ust. 9 u.p.t.u. w roku 2014 nie zostanie przekroczony, to czy w roku podatkowym 2015 sprzedaż do kwoty 150.000 zł będzie zwolniona od podatku od towarów i usług.

3. Uwzględniając fakt posiadania powyższego zwolnienia podatkowego, czy Podatnik będzie zobowiązany do wystawiania faktur VAT i prowadzenia dokumentacji z tym związanej.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1)

Podatnik będzie opodatkowany podatkiem od towarów i usług dopiero, gdy wartość sprzedaży przekroczy w roku 2014 limit z art. 113 ust. 9 u.p.t.u.

Ad. 2)

Uwzględniając fakt, że Podatnik w roku podatkowym 2014 nie przekroczy omawianego limitu obliczonego w stosownej proporcji na podstawie art. 113 ust. 9 u.p.t.u., to w następnym roku podatkowym (tekst jedn.: 2015) Podatnik zgodnie z postanowieniami art. 113 ust. 1 u.p.t.u. będzie mógł korzystać ze zwolnienia w pełnej kwocie 150.000 zł.

Ad. 3)

Podatnik będzie zwolniony z obowiązku wystawienia faktury chyba, że zażąda tego druga strona umowy.

UZASADNIENIE

Ad. 1)

W myśl art. 5 u.p.t.u. opodatkowaniu omawianym podatkiem podlega świadczenie usług na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. W przedmiotowej sprawie więc usługi najmu podlegają temu opodatkowaniu. Jednocześnie najem ten służy innym celom niż mieszkaniowe i w konsekwencji nie podlega on zwolnieniu, o którym mowa w art. 43 ust. 1, pkt 36 u.p.t.u. Jednocześnie art. 113 ust. 1 u.p.t.u. wskazuje na zwolnienie przedmiotowe wartości sprzedaży do wysokości 150.000 zł. Jednakże do osób rozpoczynających sprzedaż stosuje się również ust. 9 ww. artykułu. Zwalnia on od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego działalność, w trakcie roku podatkowego, jeżeli wartość sprzedaży nie przekroczy w proporcji do okresu prowadzonej działalności wspomnianego wyżej limitu. Uwzględniając fakt, że Podatnik rozpocząłby sprzedaż w postaci najmu 1 listopada 2014 r., limit wynosiłby 25.068,49 zł i dopiero po przekroczeniu tej kwoty Podatnik byłby zobowiązany. Jeśli sprzedaż Podatnika nie przekroczy ww. kwoty, Podatnik nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od towarów i usług.

Ad. 2)

Artykuł 113 ust. 1 u.p.t.u. wprost stanowi, że w przypadku, gdy w poprzednim roku podatkowym wartość sprzedaży nie przekroczyła limitu 150.000 zł, sprzedaż podatników jest zwolniona z opodatkowania i opodatkowana dopiero po przekroczeniu ww. kwoty. Uwzględniając fakt, że w roku 2014 wartość sprzedaży nie przekroczy limitu obliczonego w proporcji, o której mowa w art. 113 ust. 9 u.p.t.u., to w roku 2015 Podatnik nie będzie musiał opodatkować sprzedaży nie przekraczającej 150.000 zł.

Ad. 3)

Zgodnie z przepisami art. 113 ust. 1 oraz art. 106b ust. 2 i 3 u.p.t.u. Podatnik nie jest obowiązany do wystawiania faktur w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 u.p.t.u. (ust. 2). Jednakże na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest zobowiązany wystawić fakturę dokumentującą ww. sprzedaż (ust. 3).

Takie stanowisko potwierdza również doktryna, por. A. Bartosiewicz, Komentarz do art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług, LEX 2014: "4. Konsekwencją objęcia sprzedaży podatnika zwolnieniem podmiotowym jest to, że żadne wykonywane przez niego czynności (poza czynnościami wyłączonymi ze zwolnienia - zob. teza 23) nie są opodatkowane. Podatnik taki jest ponadto zwolniony z obowiązków rejestracyjnych (może, lecz nie musi się zarejestrować; w przypadku złożenia zgłoszenia rejestracyjnego rejestrowany jest jako podatnik VAT zwolniony), a także nie składa comiesięcznych (cokwartalnych) deklaracji. Dotychczas podatnik tego rodzaju nie wystawiał faktur. Od 1 stycznia 2014 r. taki podatnik może wystawiać faktury (wykazując swoją sprzedaż jako zwolnioną z podatku), zaś na żądanie kupującego (złożone w ciągu 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty) ma obowiązek wystawić fakturę, bądź rachunek (w zależności od tego, jakiego dokumentu zażądał kupujący). Skutkiem braku czynności opodatkowanych wykonywanych przez takiego podatnika jest brak podatku naliczonego, który mógłby odliczyć nabywca towarów i usług od takiego podatnika".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez towary - na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów.

Z uwagi na powyższe unormowania, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. Odbiorcą świadczenia musi być inny podmiot niż wykonujący usługę.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Analizując bowiem powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.

Jedną z generalnych zasad na gruncie podatku od towarów i usług jest bowiem to, że czynności wymienione w art. 5 ust. 1 ustawy podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdy wykonane są przez podatnika.

Z treści art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zauważyć należy, że definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a 30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Z powyższego wynika, że najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że świadczenie usług najmu wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli jest wykonywane w sposób ciągły do celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe). W konsekwencji najem nieruchomości - niezależnie od tego czy jest wykonywany w ramach już prowadzonej działalności gospodarczej o innym profilu, czy jako odrębne źródło przychodu - wpisuje się w definicję odpłatnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Bez znaczenia jest przy tym to czy wynajmowany lokal jest składnikiem majątku prywatnego, czy stanowi środek trwały w działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Wskazać przy tym należy, że zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku. Przy czym zwolnienia te mogą mieć charakter podmiotowy - dotyczyć wymienionych w przepisach podatników lub grup podatników - albo też przedmiotowy (określony m.in. w art. 43 ustawy).

Zgodnie z brzmieniem art. 43 ust. 1 pkt 36 zwalnia się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe.

Z ww. przepisu wynika, że zwolnieniu od podatku podlega świadczona na własny rachunek usługa wynajmu lub dzierżawa nieruchomości o charakterze mieszkalnym, na cele mieszkaniowe. Zatem przesłanki do zastosowania zwolnienia są następujące:

1.

świadczenie usług na własny rachunek,

2.

charakter mieszkalny nieruchomości,

3.

mieszkaniowy cel najmu.

Brak któregokolwiek z powyższych elementów nie pozwala na zastosowanie zwolnienia od podatku.

Zasady oraz zakres zwolnień podmiotowych dotyczących drobnych przedsiębiorców ustawodawca określił natomiast w art. 113 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest wspólnikiem spółki z o.o. oraz właścicielem nieruchomości, którą ww. spółka wynajmuje. Umowa najmu obowiązuje od listopada 2014 r.

W analizowanej sprawie przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy jest kwestia tego, czy wskazany we wniosku najem korzysta ze zwolnienia zgodnie z art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy oraz czy posiadając powyższe zwolnienie jest zobowiązany do wystawienia faktur i prowadzenia dokumentacji z tym związanej.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy - w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r. - zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Przepis art. 113 ust. 2 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r.) stanowi, że do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:

1.

wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;

2.

odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:

a.

transakcji związanych z nieruchomościami,

b.

usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41,

c.

usług ubezpieczeniowych

- jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;

3.

odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy, podatnicy, o których mowa w ust. 1 i 9, mogą zrezygnować ze zwolnienia określonego w ust. 1 i 9 pod warunkiem pisemnego zawiadomienia o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują ze zwolnienia, a w przypadku podatników rozpoczynających w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, którzy chcą zrezygnować ze zwolnienia od pierwszej wykonanej czynności - przed dniem wykonania tej czynności.

W myśl natomiast art. 113 ust. 5 ustawy, jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1 - art. 113 ust. 9 ustawy.

Stosownie do art. 113 ust. 10 ustawy, jeżeli faktyczna wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 9, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę określoną w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

Natomiast zgodnie z treścią art. 113 ust. 11 ustawy podatnik, który utracił prawo do zwolnienia sprzedaży od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może, nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie skorzystać ze zwolnienia określonego w ust. 1.

Zgodnie z art. 113 ust. 13 ustawy zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników:

1.

dokonujących dostaw:

a.

towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,

b.

towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowy, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym z wyjątkiem:

* energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0), wyrobów tytoniowych,

* samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,

c.

budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,

d.

terenów budowlanych,

e.

nowych środków transportu;

2.

świadczących usługi:

a.

prawnicze,

b.

w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,

c.

jubilerskie;

3.

nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy wskazać, że - co do zasady - o ile Wnioskodawca nie przekroczył kwoty obrotu określonej na podstawie art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy ma prawo do korzystania ze zwolnienia podmiotowego do momentu przekroczenia tej kwoty. W przypadku przekroczenia ww. kwoty z tytułu świadczenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, Zainteresowany zobowiązany będzie do dokonania rejestracji dla potrzeb podatku od towarów i usług na zasadach określonych w ustawie.

Należy zauważyć, że dokonane przez ustawodawcę od dnia 1 stycznia 2014 r. zmiany w art. 113 ustawy miały na celu bardziej precyzyjne i odpowiadające prawu unijnemu uregulowanie stosowania zwolnienia od podatku VAT dla drobnych przedsiębiorców, których obrót w skali roku nie przekracza 150.000 zł.

Zgodnie z art. 288 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006, str. 1,z późn. zm.) kwota obrotu stanowiąca punkt odniesienia dla zastosowania procedury przewidzianej w niniejszej sekcji obejmuje następujące kwoty, z wyłączeniem VAT:

1.

wartość dostaw towarów i świadczenia usług, o ile są one opodatkowane;

2.

wartość transakcji zwolnionych z prawem do odliczenia VAT zapłaconego na poprzednim etapie zgodnie z art. 110 i 111, art. 125 ust. 1, art. 127 i art. 128 ust. 1;

3.

wartość transakcji zwolnionych zgodnie z art. 146-149 oraz art. 151, 152 i 153;

4.

wartość transakcji związanych z nieruchomościami, transakcji finansowych, o których mowa w art. 135 ust. 1 lit. b-g) oraz usług ubezpieczeniowych, chyba że transakcje te mają charakter transakcji pomocniczych.

Zbycie materialnych lub niematerialnych dóbr inwestycyjnych przedsiębiorstwa nie jest jednak uwzględniana przy obliczaniu obrotu.

Z obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r. brzmienia art. 113 ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy wynika, że do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1 (czyli uprawniającej do zwolnienia podmiotowego) nie wlicza się m.in. obrotu z tytułu odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku (na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 ustawy) jednakże z wyjątkiem transakcji związanych z nieruchomościami, jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych.

Dokonane zatem od dnia 1 stycznia 2014 r. zmiany w ustawie o VAT w sposób ściślejszy odwzorowują przepisy Dyrektywy 2006/112/WE, która w art. 288 pkt 4 również stanowi, że kwota obrotu obejmuje wartość transakcji związanych z nieruchomościami.

Zauważyć w tym miejscu należy, że Dyrektywa 2006/112/WE najem i dzierżawę nieruchomości traktuje jako transakcje. Wynika to chociażby z brzmienia art. 135 ust. 1 lit. I Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczącego zwolnienia od podatku określonych transakcji, który jako transakcje zwolnione wymienia dzierżawę i wynajem nieruchomości.

Również "Słownik języka polskiego PWN" pod redakcją prof. Stanisława Dubisza, Warszawa 2008, definiuje słowo "transakcja" jako operację handlową dotyczącą kupna lub sprzedaży towarów lub usług albo umowę handlową na kupno lub sprzedaż towarów lub usług i samo zawarcie takiej umowy.

Podkreślić też należy, że ustawodawca zarówno w akcie zasadniczym, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do ustawy nie zdefiniował pojęcia "charakter pomocniczy". W takim przypadku w pierwszej kolejności stosuje się wykładnię językową, w taki bowiem sposób ustawodawca komunikuje się z podatnikiem jako adresatem normy. Dopiero gdy wykładnia językowa nie prowadzi do jednoznacznych rezultatów dopuszczalne jest skorzystanie z pozajęzykowych dyrektyw interpretacyjnych. Według internetowego słownika synonimów (strona internetowa - http://synonim.net/synonim/pomocniczy), synonimami do słowa "pomocniczy" są pojęcia: "pomocny, wspierający, poboczny, akcesoryjny, dodatkowy, dopływowy, posiłkowy, subsydialny, subsydiarny, uzupełniający, wspomagający".

Przepisy unijnej dyrektywy w zakresie VAT posługują się określeniem "incidental transactions" w ramach odpowiedniego przepisu, co na język polski może być tłumaczone jako "transakcje incydentalne/uboczne". Termin "incydentalny" wg Słownika języka polskiego (Słownika Wydawnictwa Naukowego PWN) oznacza przy tym "mający małe znaczenie lub zdarzający się bardzo rzadko", natomiast termin "uboczny" oznacza "dotyczący czegoś pośrednio, mniej istotny lub dodatkowy". Transakcje o charakterze "incydentalnym" oznaczają zdarzenia występujące nie tyle rzadko, ile ubocznie, przy określonej okazji, nawet gdyby występowały w sposób powtarzalny. Pojęcie "incydentalności" odnosi się więc nie tyle do samej częstotliwości występowania danego zdarzenia, co raczej do jego poboczności względem zasadniczej działalności podatnika.

Także w wersji francuskiej VI Dyrektywy użyto określenia "accessoire", a w wersji niemieckiej "Hilfsumsätze", co wskazuje, że w analizowanym kontekście istotne jest, aby były to czynności poboczne, czy też pomocnicze do zasadniczej działalności podatnika (wspomniane powyżej trzy wersje językowe VI Dyrektywy są kompatybilne i wskazują na pomocniczy, poboczny charakter omawianych czynności). Podobnie, polska wersja językowa Dyrektywy 2006/112/WE, która zastąpiła VI Dyrektywę, odstępuje od sformułowania "transakcje sporadyczne" i określa omawiane czynności jako "transakcje pomocnicze".

Transakcje pomocnicze zatem to takie, które nie są związane z zasadniczą działalnością podatnika, a przychody z ich tytułu nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem tej działalności. Tak więc, aby ocenić, czy dana czynność może być uznana za pomocniczą, należy wziąć pod uwagę przede wszystkim to, czy stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika. Jeżeli dana działalność stanowi stały i niezbędny element wbudowany w funkcjonowanie przedsiębiorstwa podatnika, to transakcje takie nie mogą być uznane za pomocnicze. Aby więc ocenić czy świadczona usługa ma charakter "pomocniczy", należy wziąć pod uwagę to, czy stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika.

Biorąc pod uwagę powołane wyżej przepisy wskazać należy, że w celu ustalenia limitu sprzedaży uprawniającej podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie wynajmu nieruchomości do skorzystania ze zwolnienia podmiotowego jest rozstrzygnięcie tego, czy wykonywane przez niego czynności korzystają ze zwolnienia od podatku w oparciu o art. 43 ustawy, a jeśli tak, to czy mają one "charakter pomocniczy".

Należy zauważyć, że w przedmiotowej sprawie czynności Wnioskodawcy związane z wynajmem nieruchomości są jedynym przedmiotem działalności gospodarczej, a więc nie mają charakteru transakcji pomocniczych. Ponadto, Wnioskodawca w treści wniosku (we własnym stanowisku) wskazał, że najem służy innym celom niż mieszkalne - a to powoduje, że czynność ta nie korzysta ze zwolnienia od podatku w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy.

A zatem, odnosząc powyższe rozważania do przedstawionego we wniosku opisu sprawy, stwierdzić należy, że obrót z tytułu wynajmu wliczany jest do wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy.

Z opisu zawartego we wniosku wynika, że poza świadczeniem usług najmu Wnioskodawca nie wykonuje innych czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zatem w przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania wyłączenie ze zwolnienia wskazane w art. 113 ust. 13 ustawy. Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że Wnioskodawca w roku 2014 miał prawo do korzystania ze zwolnienia określonego w art. 113 ust. 9 ustawy, o ile przewidywana przez niego oraz faktyczna wartość sprzedaży, w proporcji do okresu prowadzonej działalności nie przekroczyła kwoty określonej w art. 113 ust. 1 ustawy. Ponadto w sytuacji, gdy limit taki w roku 2014 nie został przekroczony Wnioskodawca ma prawo nadal (w 2015 r.) korzystać ze zwolnienia, o ile w trakcie roku podatkowego wartość sprzedaży nie przekroczy limitu określonego w art. 113 ust. 1 ustawy tj. kwoty 150.000 zł.

Z treści wniosku wynika ponadto, że Wnioskodawca ma wątpliwości dotyczące tego czy jako podatnik zwolniony, od tego podatku na podstawie art. 113 ustawy ma obowiązek wystawiania faktur i prowadzenia dokumentacji z tym związanej.

Kwestie związane z rejestracją podatników zostały uregulowane w art. 96 ustawy.

W myśl art. 96 ust. 1 ustawy podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne z zastrzeżeniem ust. 3.

Zgodnie z art. 96 ust. 3 ustawy podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.

Z treści art. 96 ust. 4 ustawy wynika, że naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika jako "podatnika VAT czynnego", a w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako "podatnika VAT zwolnionego" i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie.

Jak wynika z wyżej powołanych przepisów podmioty, o których mowa w art. 15, których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne naczelnikowi urzędu skarbowego, natomiast naczelnik urzędu skarbowego na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie.

W myśl art. 99 ust. 1 ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i art. 133.

Zgodnie z art. 99 ust. 7 ustawy przepisu ust. 1 nie stosuje się do podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113, oraz podmiotów wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, chyba że:

1.

przysługuje im zwrot różnicy podatku lub zwrot podatku naliczonego zgodnie z art. 87 lub przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 1 pkt 3;

2.

są obowiązani do dokonania korekty podatku odliczonego, o której mowa w art. 90a lub art. 91, lub

3.

są obowiązani do dokonania korekty, o której mowa w art. 89a ust. 4 lub art. 89b ust. 1, lub uprawnieni do dokonania korekty, o której mowa w art. 89b ust. 4.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowy deklaracje podatkowe za okresy miesięczne, natomiast przepis ten - co do zasady - nie ma zastosowania do podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113, oraz podmiotów wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

Z treści art. 109 ust. 1 ustawy wynika, że podatnicy, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym.

Stosownie do przepisu art. 106b ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1.

sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

2.

sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

3.

wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

4.

otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

Na podstawie art. 106b ust. 2 ustawy, podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

Stosownie do art. 106b ust. 3 ustawy, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1.

czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,

2.

sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów - co do zasady - podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika.

Generalnie ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie przepisów ustawy (w tym również art. 113) lub rozporządzeń wykonawczych do niej oraz sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów nie będących podatnikami VAT.

Niemniej jednak, stosownie do art. 106b ust. 3 ustawy, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, o której mowa wyżej (w tym również zwolnioną od podatku) jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w przewidzianym przepisem terminie.

Należy przy tym mieć na uwadze wynikające expressis verbis z art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy wyłączenie obowiązku wystawiania na żądanie nabywcy faktur dokumentujących czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy (tekst jedn.:m.in. usługi najmu). Wyłączenie to odnosi się jednak tylko do sytuacji, gdy nabywcą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej (obowiązek wystawienia faktury dokumentującej takie czynności dla podatnika VAT wynika z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy). Zgodnie zatem z art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy sprzedawca nie jest obowiązany do wystawienia faktury dokumentującej usługi najmu, na rzecz nabywcy będącego osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, nawet na żądanie takiego nabywcy.

W przypadku natomiast, gdy wystawienia faktury dokumentującej czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy, korzystające jednocześnie ze zwolnienia, zażąda podatnik VAT, sprzedawca jest obowiązany wystawić taką fakturę na podstawie art. 106b ust. 3 pkt 2 ustawy.

Z opisu zawartego we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest właścicielem nieruchomości, którą wynajmuje spółce z o.o., czyli innemu podatnikowi w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Zatem Wnioskodawca zobowiązany jest do wystawienia faktury dokumentującej tę czynność wyłącznie na żądanie usługobiorcy złożone w terminie wynikającym z art. 106b ust. 3 ustawy.

Reasumując, wskazany najem w 2014 r. korzystał ze zwolnienia od podatku od towarów i usług pod warunkiem, że Podatnik nie przekroczył limitu, obliczonego w proporcji zgodnie z art. 113 ust. 9 ww. ustawy. Jeżeli limit obliczony na podstawie art. 113 ust. 9 ww. ustawy w roku 2014 nie został przekroczony to w roku podatkowym 2015 sprzedaż do kwoty 150.000 zł jest zwolniona od podatku od towarów i usług. Natomiast posiadając powyższe zwolnienie Wnioskodawca jest zobowiązany do wystawienia faktur VAT na żądanie nabywcy będącego podatnikiem podatku VAT (spółki z o.o.) oraz do prowadzenia ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 1 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Tutejszy Organ informuje ponadto, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniami - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa - rozpatrzone.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl