ILPP5/443-87/13-4/KG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 22 kwietnia 2013 r. (data wpływu 24 kwietnia 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 maja 2013 r. (data wpływu 20 maja 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odzyskania podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi na realizację inwestycji współfinansowanej ze środków unijnych - jest prawidłowe.

W dniu 24 kwietnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odzyskania podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi na realizację inwestycji współfinansowanej ze środków unijnych. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 16 maja 2013 r. o doprecyzowanie opisanego zdarzenia, przeformułowanie pytania tak by odnosiło się do podatku od towarów i usług oraz własne stanowisko w sprawie.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca - X będzie beneficjentem pomocy finansowej w ramach działania "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju" objętego PROW na lata 2007-2013. Za wykonane usługi otrzyma m.in. faktury VAT. Zainteresowany nie jest płatnikiem podatku VAT i wartość podatku VAT wlicza do kosztów kwalifikowanych projektu. Czyli dotacją objęta może być kwota brutto, ponieważ Wnioskodawca nie ma możliwości odzyskania podatku VAT.

W piśmie z dnia 16 maja 2013 r., stanowiącym uzupełnienie do wniosku Zainteresowany wskazał co następuje:

W ramach działalności statutowej został opracowany i złożony wniosek o przyznanie pomocy w ramach działania "Odnowa i Rozwój Wsi" PROW 2007-2013 działanie 413 "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju". Wniosek obejmuje budowę świetlicy wiejskiej. Celem operacji jest poprawienie warunków życia mieszkańców sołectwa oraz Gminy. W świetlicy będą organizowane szkolenia, zebrania, funkcjonować będzie koło gospodyń wiejskich pielęgnując m.in. tradycje kulturalne, kulinarne regionu.

X nie jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT i nie może odzyskać uiszczonego podatku VAT, gdyż nie prowadzi działalności gospodarczej.

Nabywane towary i usługi w ramach realizacji operacji nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Powstała świetlica wiejska będzie udostępniona mieszkańcom do przeprowadzania zorganizowanych inicjatyw lokalnych (m.in. zebrania wiejskie, festyny, zebrania koła gospodyń) nieodpłatnie na podstawie Regulaminu korzystania ze świetlic wiejskich na terenie Gminy wprowadzonego Zarządzeniem z dnia 27 kwietnia 2012 r. Dyrektora X.

Inne podmioty w celach prywatnych korzystać będą ze świetlicy na podstawie umów podpisanych z X w tym wesela, komunie, chrzciny, imprezy okolicznościowe, zebrania wyborcze, szkolenia prowadzone przez osoby lub instytucje z zewnątrz odpłatnie według cennika zatwierdzonego przez Dyrektora X.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (ostatecznie sprecyzowanie w piśmie z dnia 16 maja 2013 r.).

Czy X może odzyskać VAT w związku z wydatkami poniesionymi w ramach realizacji operacji.

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowanym w piśmie z dnia 16 maja 2013 r.), X nie może odzyskać podatku VAT od faktur, które będą dotyczyły realizacji operacji w zakresie działania "Odnowa i Rozwój Wsi" PROW 2007-2013 działanie 413 "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów - w myśl art. 7 ust. 1 ustawy - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast, przez świadczenie usług rozumie się, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, (...).

Powołany przepis wskazuje, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Biorąc pod uwagę powołane wyżej przepisy należy stwierdzić, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług - co do zasady - podlegają czynności odpłatne.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte-w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy oraz - w przypadku świadczenia usług w art. 8 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z treścią art. 8 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r., za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE. serii L Nr 347 str. 1 z późn. zm.). Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów. To pozwala stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Zaznacza się, iż zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Zgodnie z zapisem art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Podstawowe uprawnienia podatnika dotyczące obniżenia podatku należnego o podatek naliczony zostały zawarte w dziale IX ustawy.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

- z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 4 ustawy, zgodnie z którym obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Przedstawiona wyżej zasada dotycząca prawa do odliczenia podatku od towarów i usług wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, bądź przez podatnika, który nie jest zarejestrowany jako "podatnik VAT czynny".

Należy zauważyć, iż zgodnie z art. 113 ust. 1 i ust. 2 ustawy zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Do wartości sprzedaży, o której mowa powyżej, nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku, a także towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

W myśl art. 113 ust. 5 ustawy, jeżeli wartość sprzedaży u podatników zwolnionych od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc w momencie przekroczenia tej kwoty. Obowiązek podatkowy powstaje z momentem przekroczenia tej kwoty, a opodatkowaniu podlega nadwyżka sprzedaży ponad tę kwotę. (...).

Natomiast w myśl art. 113 ust. 9 ustawy, podatnik rozpoczynający w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5 jest zwolniony od podatku, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1.

Jak stanowi art. 96 ust. 1 ustawy, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Podmioty wymienione w art. 15, zwolnione od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 i art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne (art. 96 ust. 3 ustawy).

Zgodnie z art. 96 ust. 5 ustawy, jeżeli podmioty, o których mowa w ust. 3, rozpoczną dokonywanie sprzedaży opodatkowanej, utracą zwolnienie od podatku lub zrezygnują z tego zwolnienia, obowiązane są do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w ust. 1, a w przypadku podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni - do aktualizacji tego zgłoszenia, w terminach:

Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.

Z danych przedstawionych we wniosku wynika, że X w ramach działalności statutowej opracowało i złożyło wniosek o przyznanie pomocy w ramach działania "Odnowa i Rozwój Wsi" PROW 2007-2013 działanie 413 "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju". Wniosek obejmuje budowę świetlicy wiejskiej. Celem operacji jest poprawienie warunków życia mieszkańców sołectwa oraz Gminy. W świetlicy będą organizowane szkolenia, zebrania, funkcjonować będzie koło gospodyń wiejskich, co przyczyni się do pielęgnowania m.in. tradycji kulturalnych, kulinarnych regionu. X nie jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT i nie może odzyskać uiszczonego podatku VAT, gdyż nie prowadzi działalności gospodarczej. Nabywane towary i usługi w ramach realizacji operacji nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Powstała świetlica wiejska będzie udostępniona mieszkańcom do przeprowadzania zorganizowanych inicjatyw lokalnych (m.in. zebrania wiejskie, festyny, zebrania koła gospodyń), nieodpłatnie na podstawie Regulaminu korzystania ze świetlic wiejskich na terenie Gminy wprowadzonego Zarządzeniem z dnia 27 kwietnia 2012 r. Dyrektora X. Inne podmioty w celach prywatnych korzystać będą ze świetlicy na podstawie umów podpisanych z X (wesela, komunie, chrzciny, imprezy okolicznościowe, zebrania wyborcze, szkolenia prowadzone przez osoby lub instytucje z zewnątrz), odpłatnie według cennika zatwierdzonego przez Dyrektora X.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Ponadto, art. 88 ust. 4 ustawy wyklucza odliczenie w odniesieniu do podmiotów nie będących zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami podatku VAT. W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie będą spełnione, gdyż Wnioskodawca nie jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT i nabyte towary i usługi w związku z realizacją przedmiotowej operacji nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, Zainteresowany nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług w ramach opisanej we wniosku operacji.

W związku z poniesionymi wydatkami, Wnioskodawca nie będzie miał również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2013 r. poz. 247 z późn. zm.). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów przysługuje podatnikom podatku VAT i obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i ust. 4 cyt. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Zainteresowany nie spełnia tych warunków, zatem nie będzie miał możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 9 ww. rozporządzenia.

Reasumując, z uwagi na fakt, iż Zainteresowany nie jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, nie będzie miał możliwości odzyskania podatku VAT związanego z wydatkami poniesionymi na budowę świetlicy wiejskiej realizowanej w ramach działania "Odnowa i Rozwój Wsi" PROW 2007-2013 działanie 413 "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju".

W analizowanej sprawie należy jednak zwrócić uwagę na fakt, iż co do zasady czynności polegające na odpłatnym udostępnianiu (wynajmie) lokali wpisują się w definicję usług zawartą w cyt. wyżej art. 8 ust. 1 ustawy i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Również nieodpłatne świadczenie tego typu usług - jeżeli są spełnione przesłanki wskazane w powołanym wyżej art. 8 ust. 2 ustawy - podlega opodatkowaniu VAT.

Jeżeli zatem wartość usług świadczonych przez Zainteresowanego przekroczy kwotę, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy będzie on obowiązany do zarejestrowania się jako podatnik VAT czynny i opodatkowania świadczonych usług. W tej sytuacji trzeba będzie raz jeszcze przeanalizować, czy Wnioskodawca spełni warunki uprawniające do odliczenia kwoty podatku naliczonego związanego z realizowaną inwestycją i czy w związku z tym będą miały zastosowanie przepisy dotyczące korekty podatku zawarte w art. 90-91 ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.