ILPP4/4512-1-376/15-3/IL - Określenie miejsca świadczenia wykonywanych usług.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 11 lutego 2016 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP4/4512-1-376/15-3/IL Określenie miejsca świadczenia wykonywanych usług.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 9 listopada 2015 r. (data wpływu 18 listopada 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia miejsca świadczenia wykonywanych usług - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 listopada 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej określenia miejsca świadczenia wykonywanych usług.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca na zlecenie Stowarzyszenia naukowego organizuje kompleksowe przygotowanie i obsługę konferencji naukowej. Zgodnie z zawartą umową między oboma podmiotami Wnioskodawca m.in. będzie pobierał i fakturował we własnym imieniu i na własną rzecz opłaty od uczestników konferencji. Rozliczeniu ze Stowarzyszeniem będzie podlegał wynik konferencji. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT.

Przedmiotowa konferencja odbędzie się w 2016 r. i jest organizowana jako wydarzenie cykliczne pod zamiennym patronatem dwóch międzynarodowych organizacji naukowych skupiających podmioty zainteresowane określoną tematyką badawczą, takie jak uczelnie, jednostki naukowe, ośrodki badawczo-rozwojowe i podobne, pochodzące z całego świata. Konferencja stanowi spotkanie przedstawicieli tych podmiotów poświęcone wymianie wiedzy i poglądów na temat aktualnego stanu badań. Do udziału w konferencji zapraszani są w większości imiennie przedstawiciele ww. podmiotów. Od uczestników oczekuje się prezentacji wyników własnych badań, a każda z tych prezentacji wymaga wcześniejszej akceptacji Komitetu Programowego. Konferencja ma przebiegać jako forum dyskusyjne, panelowe, z aktywnym udziałem wszystkich uczestników.

Wniesienie opłaty konferencyjnej zapewnia uczestnikowi czynny udział w zaplanowanych sesjach naukowych, dostęp do wszystkich materiałów konferencyjnych, posiłki oraz trzydniowy bilet komunikacji miejskiej na czas trwania konferencji. Nabywcą usługi są ww. jednostki naukowe.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy dla usług opłaty konferencyjnej, będącej usługą kompleksową, zawierającą szereg usług świadczonych na rzecz uczelni i innych uczestników konferencji, należy stosować przepisy art. 28g ust. 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku usług na rzecz podmiotów polskich miejsce świadczenia usługi zawsze przypada na terytorium kraju, wobec czego stawką właściwą jest 23%. Wątpliwości pojawiają się w momencie określania miejsca świadczenia usług dla podmiotów zagranicznych.

Regulacje prawne obowiązujące w tym zakresie, a zawarte w rozdziale 3 działu V ustawy o podatku od towarów i usług, rozróżniają usługi świadczone na rzecz podatnika i podmiotu niebędącego podatnikiem.

Stosownie do art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania rozdziału 3:

1.

ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:

a.

podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;

2.

podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług".

Jak już wspomniano, nabywcą usługi są uczelnie, jednostki badawczo-rozwojowe, instytuty naukowe i podobne. Niewątpliwie w sposób stały świadczą one usługi (np. edukacyjne i naukowe) co do zasady stanowiące przedmiot opodatkowania, a więc, zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 28a pkt 1 ppkt a) w powiązaniu z art. 15 ust. 2, podmioty te spełniają warunki uznania za podatnika na potrzeby ustalenia miejsca świadczenia usług. W przypadku instytucji mających siedzibę na terenie UE dodatkowym potwierdzeniem statusu podatnika może być przekazanie Wnioskodawcy nr UE VAT Id.

Wobec powyższego, do ustalenia miejsca świadczenia omawianej usługi w następnej kolejności będzie miał zastosowanie art. 28b ust. 1 ustawy.

Zgodnie z zapisem w nim zawartym, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Zastrzeżenie wynikające z art. 28g ust. 1 dotyczy opłat wstępu:

"Miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają".

Rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) nr 282/11 z dnia 15 marca 2011 r. ujmuje rzecz podobnie:

"Artykuł 32

1. Usługi wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, o których mowa w art. 53 dyrektywy 2006/112/WE, obejmują świadczenie usług, których podstawową cechą jest przyznawanie prawa wstępu w zamian za bilet lub opłatę, w tym opłatę w formie abonamentu, biletu okresowego lub opłaty okresowej.

2. Ustęp 1 ma zastosowanie w szczególności do:

a.

prawa wstępu na spektakle, przedstawienia teatralne, występy cyrkowe, targi, do parków rozrywki, na koncerty, wystawy, jak również inne podobne wydarzenia kulturalne;

b.

prawa wstępu na wydarzenia sportowe, takie jak mecze lub zawody;

c.

prawa wstępu na wydarzenia edukacyjne i naukowe, takie jak konferencje i seminaria.

3. Ustęp 1 nie obejmuje korzystania z obiektów, takich jak sale gimnastyczne i inne, w zamian za opłatę".

Oba przepisy kładą nacisk na element wstępu, jako jedyny warunek uczestnictwa w wydarzeniu. W przypadku omawianej konferencji sytuacja wygląda zgoła inaczej. Przede wszystkim nie ma możliwości, by ktokolwiek wziął udział w konferencji wyłącznie uiszczając opłatę. Konferencja odbywa się jako kolejna w wieloletnim cyklu, z udziałem podmiotów, które ją powołały i dla nich - służy im za miejsce wymiany wiedzy i przeglądu stanu badań w określonej dziedzinie nauki. Z tym zamiarem i celem zapraszani są konkretni uczestnicy konferencji, i tym podyktowane są merytoryczne warunki tego uczestnictwa, wspomniane w opisie stanu faktycznego. Usługa organizacji konferencji dla ograniczonej liczby podmiotów, która jest sfinansowana poprzez opłaty, nie ma nic wspólnego z "biletowanym", nawet bardzo profesjonalnym wydarzeniem, ale dostępnym dla wszystkich potencjalnie zainteresowanych. Ponadto sam zakres usługi wykracza poza "wstęp" - uczestnik otrzymuje pakiet konferencyjny zawierający również materiały konferencyjne, posiłki oraz trzydniowy bilet komunikacji miejskiej. Zatem, zdaniem Wnioskodawcy, w tym konkretnym przypadku art. 28g ust. 1 nie znajduje zastosowania. Miejsce świadczenia dla omawianej usługi należy wyznaczyć zgodnie z zasadą ogólną wynikającą z art. 28b, tj. według położenia miejsca siedziby usługobiorców.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

1.

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2.

eksport towarów;

3.

import towarów na terytorium kraju;

4.

wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5.

wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy - przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z powyższej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą danej usługi) oraz podmiotu świadczącego tą usługę. Co do zasady, niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu jest spełnienie przesłanki odpłatności (wynagrodzenia).

Co do zasady, dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług każde świadczenie powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Zatem, z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę złożoną, obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi złożonej.

Usługa złożona zawiera zatem kilka czynności (usług), z tym że jedna z nich jest usługą zasadniczą przeważającą, nadającą danej usłudze jej główny charakter, przy czym wszystkie zmierzają do bezpośredniego zaspokojenia określonej potrzeby zamawiającego wskazanej w umowie. Aby móc wskazać, że dana usługa jest usługą złożoną, winna składać się ona z różnych świadczeń, których realizacja prowadzi jednak do jednego celu. Na usługę złożoną składa się więc kombinacja różnych czynności, prowadzących do realizacji określonego celu do wykonania świadczenia zasadniczego, na które składają się różne świadczenia pomocnicze. Natomiast usługę należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej. Pojedyncza usługa traktowana jest zatem jak element usługi złożonej wówczas, jeżeli cel świadczenia usługi pomocniczej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać bez usługi pomocniczej usługi głównej. Istnienie jednego świadczenia złożonego nie wyklucza zastosowanie do poszczególnych jego elementów odrębnych cen.

Powyższe wnioski można wywieść z orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które wyznaczają kryteria podziału na świadczenia złożone bądź kilka odrębnych świadczeń.

W orzeczeniach z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie Card Protection Plan Ltd v. Commissioners of Customs Excise, C-349/96, oraz z dnia 22 października 2009 r. w sprawie Swiss Re Germany Holding GmbH v. Finanzamt München für Körperschaften, C-242/08, TSUE wskazał, że dla ustalenia, czy w danym przypadku mamy do czynienia ze świadczeniem złożonym, czy też z zespołem odrębnych świadczeń, istotne jest dokonanie analizy danej transakcji z punktu widzenia jej sensu ekonomicznego. Innymi słowy, zdaniem TSUE, podmiot dokonujący świadczenia powinien zweryfikować, czy dane świadczenie miałoby ekonomiczne uzasadnienie, gdyby zostało podzielone na poszczególne czynności, czy też właśnie z ekonomicznego punktu widzenia nabywane świadczenie stanowi jedną, kompleksową całość, a jego podział na poszczególne czynności miałby charakter sztuczny. W taki sposób identyfikowania świadczeń złożonych wpisuje się również stanowisko TSUE wyrażone w orzeczeniu z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie Aktiebolaget NN v. Skatteverket, C-111/05, w którym TSUE wskazał, że ocena ta powinna być dokonywana z punktu widzenia charakterystycznych cech danej transakcji.

Innym często spotykanym w orzeczeniach TSUE kryterium oceny przy identyfikacji charakteru świadczenia jest dokonanie weryfikacji z punktu widzenia odbiorcy świadczenia rozumianego jako przeciętny konsument. Zdaniem Trybunału, jeżeli z takiej perspektywy nabywca jest zainteresowany nabyciem jednego (złożonego) świadczenia, a nie zespołu poszczególnych odrębnych czynności, wówczas dla celów VAT należy przyjąć, że dane świadczenie ma charakter złożony. Wskazane kryterium identyfikacji jest zatem zasadniczo zbliżone do pierwszego z opisanych powyżej kryterium charakteru ekonomicznego. Należy jednak wskazać, że kryterium to nie jest stosowane przez TSUE jednolicie, a czasem nawet jest pomijane przy ocenie skutków podatkowych danej transakcji. W orzeczeniu z dnia 6 lipca 2006 r. w sprawie Talacre Beach Caravan Sales Ltd, C-25 1/05, TSUE dokonując analizy, czy dostawa przyczep kempingowych wraz z wyposażeniem (szafki, meble, wykładzina podłogowa, firanki itp.) stanowi świadczenie kompleksowe uznał, że dostawa wyposażenia takich przyczep powinna zostać opodatkowana VAT odrębnie od samej przyczepy. W przywołanym orzeczeniu ocena charakteru świadczenia była istotna z uwagi na fakt, że brytyjskie przepisy o VAT przewidywały zwolnienie z VAT z jednoczesnym prawem do odliczenia dla dostaw przyczep kempingowych. Trybunał uznał jednak, że wyposażenie takich przyczep nie może korzystać z tej preferencji, gdyż dotyczy ona wyłącznie dostawy przyczep.

Przyjęcie takiego podejścia w omawianej sprawie TSUE argumentował specyfiką art. 28 ust. 2 lit. a Szóstej Dyrektywy Rady UE (77/388/EEC) - obecnie art. 110 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.) - i przesłanką, że Wielka Brytania stosowała preferencyjne zasady opodatkowania VAT wyłącznie do dostaw przyczep kempingowych, a nie wyposażenia. Przez przyjęcie takiej wykładni trudno jest wyraźnie ustalić granicę pomiędzy wyposażeniem dodatkowym przyczepy (niekorzystającym z preferencyjnego opodatkowania) a jej elementami składowymi, w szczególności biorąc pod uwagę specyfikę funkcjonalną tego typu pojazdu.

Kryterium często stosowanym w kontekście świadczeń złożonych jest kryterium odrębności. Kryterium to opiera się na weryfikacji, czy poszczególne świadczenia mogą występować w obrocie gospodarczym niezależnie i czy mogą być wykonane przez dowolny inny podmiot. W przypadku odpowiedzi twierdzącej, nie następuje świadczenie złożone, lecz kilka odrębnych świadczeń, które powinny być dla celów opodatkowania VAT traktowane niezależnie od siebie. Takie stanowisko wywieźć można z orzeczenia TSUE z dnia 11 czerwca 2009 r. w sprawie RLRE Tellmer Property sro, C-527/07, w którym istotnie TSUE stanął na stanowisku, że w przypadku usług najmu oraz usług sprzątania części wspólnych budynków następują dwa odrębne świadczenia dla celów VAT. Swoje stanowisko Trybunał oparł na tym, że usługi sprzątania części wspólnych budynku mogą być świadczone na różnych zasadach, to znaczy na przykład przez osoby trzecie wystawiające faktury obejmujące koszt tych usług bezpośrednio lokatorom lub przez wynajmującego zatrudniającego w tym celu własnych pracowników lub posługującego się przedsiębiorstwem zajmującym się sprzątaniem. Dodatkowo, w orzeczeniach z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie Aktiebolaget NN v. Skatteverket, C-111/05, z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie Card Protection Plan Ltd v. Commissioners of Customs Excise, C-349/96, oraz z dnia 22 października 1998 r. w połączonych sprawach T.P. Madgett i R.M. Baldwin, C-308/96 i C-94/97, TSUE wskazał, że świadczenie pomocnicze występuje w przypadku, gdy nie stanowi ono dla nabywcy celu samego w sobie, lecz służy lepszemu skorzystaniu ze świadczenia głównego.

W orzecznictwie TSUE wskazuje się, że dla zastosowania koncepcji świadczeń złożonych konieczne jest występowanie dwóch lub więcej czynności, które są ze sobą powiązane w sposób tak ścisły, że obiektywnie stanowią jedno świadczenie. Niemniej jednak zawsze konieczne jest wyodrębnienie świadczenia wiodącego (głównego) oraz świadczeń pomocniczych. Ponieważ dopiero po dokonaniu takiej identyfikacji możliwe będzie określenie konsekwencji na gruncie VAT całego złożonego świadczenia.

Uznanie, że w danym przypadku następuje świadczenie złożone w rozumieniu VAT, powoduje konieczność ustalenia, która z czynności w ramach takiego świadczenia ma charakter wiodący, gdyż to właśnie na podstawie tego wiodącego świadczenia następuje określenie sposobu opodatkowania VAT całego złożonego świadczenia.

W orzeczeniu z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie Card Protection Plan Ltd v. Commissioners of Customs Excise, C-349/96, TSUE wskazał, że w przypadku świadczeń złożonych za usługę pomocniczą należy uznać taką usługę, która nie stanowi dla klienta celu samego w sobie, lecz jest jedynie środkiem do lepszego wykorzystania usługi głównej. Podobne stanowisko TSUE wyraził w orzeczeniu z dnia 22 października 1998 r. w połączonych sprawach T.P. Madgett i R.M. Baldwin, C-308/96 i C-94/97, w którym uznał, że świadczenia polegające na zapewnieniu transportu, jak również możliwość odbycia określonych wycieczek, oferowane przez hotelarzy w ramach usługi hotelowej służą lepszemu skorzystaniu z tej właśnie usługi, a zatem powinny zostać uznane za świadczenia pomocnicze względem usługi hotelowej.

Z innych orzeczeń TSUE w sprawie świadczeń złożonych wynika, że w celu określenia świadczenia głównego w ramach świadczenia złożonego należy zbadać, jakie są oczekiwania klienta (rozumianego jako przeciętny konsument) w ramach transakcji i na tej podstawie ustalać świadczenie główne (wiodące), czyli to świadczenie, którego oczekuje od dostawcy klient (np. orzeczenie z dnia 27 października 2005 r. w sprawie Levob Verzekeringen BV, C-41/04 i orzeczenie z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie Aktiebolaget NN v. Skatteverket, C-111/05).

Zdarzają się przypadki, gdy występuje wielość świadczeń wynikających z jednej umowy i mogą być one potraktowane jako jedna czynność, lecz jest to możliwe tylko i wyłącznie w takich sytuacjach, kiedy na ową czynność składa się cały zespół niedających się w istocie wyodrębnić czynności dających w efekcie ostateczną, jednorodną czynność.

Zatem świadczenie złożone ma miejsce wówczas, gdy relacja poszczególnych czynności (świadczeń) wykonywanych na rzecz jednego nabywcy dzieli je na świadczenie podstawowe i świadczenia pomocnicze - tzn. takie, które umożliwiają skorzystanie ze świadczenia podstawowego (lub są niezbędne dla możliwości skorzystania ze świadczenia podstawowego). Jeżeli jednak świadczenia te można rozdzielić, tak że nie zmieni to ich charakteru ani wartości z punktu widzenia nabywcy - wówczas świadczenia takie powinny być traktowane jako dwa (lub więcej) niezależnie opodatkowane świadczenia.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzecznictwie dotyczącym świadczeń złożonych, w zależności od przyjętego przez Trybunał kryterium, podejmował różne rozstrzygnięcia. Jednak powołane orzeczenia TSUE zawierają wskazówki pomocne w prawidłowej klasyfikacji danych czynności.

Podsumowując, w przypadku usług o charakterze złożonym, o miejscu opodatkowania decydować będzie to, czy w danych okolicznościach mamy do czynienia z jedną usługą kompleksową, czy też z szeregiem jednostkowych usług. Ocena tej okoliczności winna odbywać się zatem na podstawie tego, czy dokonywane czynności (świadczenia) wykazują ze sobą tak ścisłe powiązanie, że w sensie gospodarczym tworzą jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powyższe wyroki TSUE należy stwierdzić, że czynności polegające na:

* zapewnieniu czynnego udziału w zaplanowanych sesjach naukowych,

* dostępie do wszystkich materiałów konferencyjnych,

* zapewnieniu posiłków

stanowić będą czynności wykonywane w ramach kompleksowego świadczenia polegającego na przygotowaniu i obsłudze konferencji naukowej. Każda z ww. czynności stanowić będzie element usługi złożonej. Będą one niezbędne do świadczenia usługi przygotowania i obsługi konferencji naukowej oraz będą ze sobą tak ściśle związane, że stworzą obiektywnie jedno świadczenie i nie powinny być sztucznie dzielone do celów podatkowych.

Z kolei otrzymywany przez uczestnika trzydniowy bilet komunikacji miejskiej na czas trwania konferencji nie wejdzie w zakres ww. usługi złożonej. Świadczenie to nie będzie niezbędne do rzetelnego i właściwego świadczenia usługi polegającej na przygotowaniu i obsłudze konferencji naukowej. Nie sposób uznać, że usługa ta wykaże ścisłe powiązanie i będzie konieczna do przygotowania i obsługi konferencji naukowej w taki sposób, że w sensie gospodarczym stworzy jedną całość z innymi czynnościami, których rozdzielenie miałoby sztuczny charakter. Nie można również uznać, że ww. usługa będzie zdeterminowana przez usługę główną (usługę przygotowania i obsługę konferencji naukowej) oraz że nie będzie można wykonać lub wykorzystać usługi głównej bez tej dodatkowej usługi. Powyższe okoliczności wskazują, że usługa polegająca na transporcie uczestników nie będzie stanowić środka do lepszego wykonania usługi głównej lecz stanowić będzie usługę odrębną. Zatem usługa transportu uczestników stanowić będzie osobną usługę wykonywaną przez Wnioskodawcę i powinna być rozliczana odrębnie.

W przypadku usług, dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług, istotnym jest ustalenie miejsca ich świadczenia, ponieważ od określenia miejsca świadczenia zależy miejsce ich opodatkowania.

Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług regulują przepisy art. 28a do 28o ustawy.

Stosownie do art. 28a ustawy #61485; na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

1.

ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:

a.

podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,

b.

osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;

2.

podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy #61485; podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Artykuł 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy o podatku od towarów i usług. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalania miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Jak wskazał Wnioskodawca, nabywcami jego usług są uczelnie, jednostki badawczo-rozwojowe, instytuty naukowe i podobne, które w sposób stały świadczą usługi np. edukacyjne i naukowe.

Zatem, usługi wykonywane będą przez Wnioskodawcę na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, czyli podatników zdefiniowanych w art. 28a ustawy.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy - miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Jednakże od ogólnej zasady zawartej w powyższym przepisie ustawodawca przewidział szereg odstępstw, na podstawie których miejsce świadczenia pewnych usług - ściśle określonych w przepisach ustawy - ustala się w sposób szczególny.

W myśl art. 28g ust. 1 ustawy - miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają.

Stosownie do art. 53 dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.) - miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają.

W rozporządzeniu wykonawczym Rady (UE) Nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 77 z 23.03.2011, str. 1, z późn. zm.), w art. 32 zdefiniowano pojęcie usług wstępu poprzez m.in. wskazanie, jakie usługi wchodzą w zakres tego pojęcia.

I tak, w myśl art. 32 ust. 1 ww. rozporządzenia - usługi wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, o których mowa w art. 53 dyrektywy 2006/112/WE, obejmują świadczenie usług, których podstawową cechą jest przyznawanie prawa wstępu w zamian za bilet lub opłatę, w tym opłatę w formie abonamentu, biletu okresowego lub opłaty okresowej.

Z kolei jak stanowi art. 32 ust. 2 tego rozporządzenia - ustęp 1 ma zastosowanie w szczególności do:

1.

prawa wstępu na spektakle, przedstawienia teatralne, występy cyrkowe, targi, do parków rozrywki, na koncerty, wystawy, jak również inne podobne wydarzenia kulturalne;

2.

prawa wstępu na wydarzenia sportowe, takie jak mecze lub zawody;

3.

prawa wstępu na wydarzenia edukacyjne i naukowe, takie jak konferencje i seminaria.

Zatem zgodnie z powyższymi przepisami cyt. rozporządzenia usługi wstępu na imprezy naukowe lub edukacyjne, o których mowa w art. 53 dyrektywy 2006/112/WE, obejmują świadczenie usług, których podstawową cechą jest przyznawanie prawa wstępu w zamian za bilet lub opłatę, w tym opłatę w formie abonamentu, biletu okresowego lub opłaty okresowej. Przepis art. 32 ust. 2 cyt. rozporządzenia określił natomiast, że przez wydarzenia edukacyjne i naukowe należy rozumieć w szczególności imprezy o takim charakterze jak konferencje czy seminaria.

Przenosząc powyższe na grunt przedstawionego zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że wykonana przez Wnioskodawcę usługa polegająca na przygotowaniu i obsłudze konferencji naukowej nie będzie stanowić wstępu, o którym mowa w art. 28g ust. 1 ustawy. Jak wskazał Wnioskodawca nie ma możliwości, by ktokolwiek wziął udział w konferencji wyłącznie uiszczając opłatę. Konferencja odbywa się jako kolejna w wieloletnim cyklu, z udziałem podmiotów, które ją powołały i dla nich - służy im za miejsce wymiany wiedzy i przeglądu stanu badań w określonej dziedzinie nauki. Z tym zamiarem i celem zapraszani są konkretni uczestnicy konferencji, i tym podyktowane są merytoryczne warunki tego uczestnictwa. Będzie to usługa organizacji konferencji dla ograniczonej liczby podmiotów, która jest sfinansowana poprzez opłaty i nie ma nic wspólnego z wydarzeniem dostępnym dla wszystkich potencjalnie zainteresowanych.

Zatem przepis art. 28g ust. 1 ustawy nie będzie miał zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Zgodnie z art. 28f ust. 1 ustawy #61485; miejscem świadczenia usług transportu pasażerów jest miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości.

Odnosząc powyższe regulacje do przedstawionego opisu sprawy należy stwierdzić, że:

* dla usługi polegającej na kompleksowym przygotowaniu i obsłudze konferencji naukowej (tekst jedn.: zapewnieniu czynnego udziału w zaplanowanych sesjach naukowych, dostępu do wszystkich materiałów konferencyjnych, zapewnieniu posiłków) świadczonej na rzecz podatników -#61472;miejsce świadczenia (opodatkowania) winno zostać ustalone na podstawie art. 28b ust. 1 ustawy.

W konsekwencji, usługa ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium kraju, w przypadku gdy będzie świadczona dla podmiotów zagranicznych, a w przypadku świadczenia dla podmiotów polskich miejscem opodatkowania będzie Polska;

* dla usługi transportu uczestników na terytorium kraju - miejsce świadczenia (opodatkowania) winno zostać ustalone na podstawie art. 28f ust. 1 ustawy, a tym samym usługa ta winna być opodatkowana w miejscu, gdzie odbywa się transport, czyli na terytorium kraju.

Podsumowując, dla usługi polegającej na kompleksowym przygotowaniu i obsłudze konferencji naukowej, będącej usługą złożoną, będzie należało stosować przepis art. 28b ust. 1 ustawy, natomiast dla usługi transportu uczestników będzie miał zastosowanie art. 28f ust. 1 ustawy. W związku z powyższym, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy jest ono nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Dodatkowo tut. Organ informuje, że w zakresie uznania usługobiorców za podatników prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu art. 28a ustawy o podatku od towarów i usług została wydana interpretacja indywidualna dnia 11 lutego 2016 r. nr ILPP4/4512-1-376/15-2/IL.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl