ILPP4/443-59/12-7/ISN

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 17 maja 2012 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP4/443-59/12-7/ISN

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 8 lutego 2012 r. (data wpływu 10 lutego 2012 r.) uzupełnionym pismem z dnia 23 lutego 2012 r. (data wpływu 24 lutego 2012 r.) oraz pismem z dnia 27 kwietnia 2012 r. (data wpływu 30 kwietnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 lutego 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 23 lutego 2012 r. (data wpływu 24 lutego 2012 r.) o brakujące elementy wniosku powstałe przy jego wydruku oraz pismem z dnia 27 kwietnia 2012 r. (data wpływu 30 kwietnia 2012 r.) o informacje doprecyzowujące opis sprawy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

1.

X. Sp. z o.o. (dalej: Spółka, bądź X) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania energii elektrycznej. Spółka jest członkiem Y. S.A. (dalej: Y) oraz... S.A. W ramach swojej działalności, X nabywa oraz zbywa towary, np. energię elektryczną, prawa majątkowe etc., na rzecz Y w ramach obrotu giełdowego.

Z uwagi na intensywną współpracę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej pomiędzy Spółką a Y, podmioty te zdecydowały się w zakresie transakcji sprzedaży dokonywanej przez X na rzecz Y na implementowanie mechanizmu tzw. samofakturowania określonego w § 6 rozporządzenia ws. faktur. Strony zawarły odpowiednią umowę upoważniającą Y do wystawiania faktur, faktur korygujących i ich duplikatów w imieniu i na rzecz Spółki (dalej: umowa samofakturowania), spełniającej wymogi określone w § 6 rozporządzenia ws. faktur. Zaproponowana procedura związana jest ze znaczną ilością generowanych dokumentów i ma na celu poprawienie wydajności systemu dystrybucji faktur.

2.

Z początkiem 2012 r. Y wdrożył nowy system dystrybucji faktur oparty na umieszczaniu wystawionych faktur na niepublicznej stronie internetowej i ich pobieraniu przez kontrahentów (w tym Spółkę). Przedmiotowy system znajduje zastosowanie zarówno do faktur sprzedażowych X wystawianych w ramach umowy o samofakturowanie oraz sprzedażowych wystawianych przez Y na rzecz X. System oparty jest o następujące założenia:

* faktury są udostępniane przez Y na niepublicznej stronie internetowej (www.irgit.pl), do której dostęp jest chroniony hasłem, a całość transmisji szyfrowana protokołem SSL zapewniając integralność i poufność danych,

* każdy członek Y, w tym X, posiada dostęp jedynie do faktur wystawianych w związku z dokonywanymi przez niego transakcjami z Y, który jest zapewniony poprzez przekazany mu unikatowy login oraz hasło do systemu,

* faktury transakcyjne kupna, transakcyjne sprzedażowe oraz faktury prowizyjne wygenerowane przez Y są umieszczane na niepublicznej stronie w postaci niemodyfikowanego pliku PDF,

* faktury transakcyjne sprzedażowe wystawiane w ramach procesu samofakturowania są udostępniane ponadto w formie plików.txt, za pomocą których możliwe jest zaimportowanie danych przez sprzedawców (np. X) do ich systemów księgowych,

* system jest zbudowany w oparciu o redundantną architekturę zapewniającą ciągłość działania systemu.

3.

Faktury wystawiane przez Y w ramach samofakturowania są generowane przez system oparty na powyższych założeniach, przy czym na wygenerowanej fakturze każdorazowo pojawia się podpis wystawcy w formie wpisanego w systemie imienia i nazwiska, jak również podpis osoby akceptującej fakturę w imieniu Spółki, również w formie wpisanego w systemie imienia i nazwiska. System zapewnia integralność oraz poprawność złożonych w ten sposób podpisów. Związane jest to bezpośrednio ze strukturą systemu, z której wynika, że złożenie w ten sposób podpisu musi być poprzedzone zalogowaniem się wystawiającego fakturę oraz potwierdzeniem wystawienia przez wpisanie odpowiedniego indywidualnego kodu (hasła). Podobnie w przypadku akceptującego fakturę, który posiada swój unikalny login i hasło, bez podania którego niemożliwe jest zaakceptowanie faktury oraz wpisanie na jej dokumencie w systemie imienia i nazwiska stanowiącego podpis. Co więcej, budowa systemu uniemożliwia wygenerowanie faktury i w konsekwencji jej późniejsze pobranie ze strony internetowej bez uprzedniego zalogowania się i podania hasła przez osobę upoważnioną do akceptacji.

Podsumowując, w zakresie faktur wystawianych w ramach samofakturowania, system ten opiera się na następującej strukturze:

* Wystawienie faktury w systemie.

* Zalogowanie się wystawiającego do systemu.

* Podpisanie faktury przez wystawiającego, poprzez wpisanie imienia i nazwiska, które pojawią się na dokumencie faktury po uprzednim podaniu osobistego, indywidualnego kodu (hasła).

* Zalogowanie się do systemu osoby upoważnionej na podstawie pełnomocnictwa do akceptacji faktur w systemie.

* Zaakceptowanie faktury poprzez jej podpisanie, czyli wpisanie imienia i nazwiska, które pojawią się na dokumencie faktury po uprzednim podaniu osobistego, indywidualnego kodu (hasła).

* Wygenerowanie faktury w systemie, umożliwiające jej pobranie przez sprzedawcę (X).

W konsekwencji powyższego, na dokumencie faktury, który zostaje wygenerowany w systemie opartym na samofakturowaniu, gotowym do pobrania po zalogowaniu się i podaniu hasła, znajdą się dwa podpisy - wystawiającego fakturę oraz osoby posiadającej pełnomocnictwo do akceptacji faktury w imieniu X. Nie będą to jednak podpisy odręczne, lecz podpisy generowane w systemie, nieedytowalne, pojawiające się po akceptacji faktury przez podanie osobistego i indywidualnego kodu (hasła).

Faktury wystawiane przez Y w procedurze samofakturowania, po wygenerowaniu i udostępnieniu w systemie, będą pobierane przez Spółkę, drukowane i przechorowywane przez X, natomiast podatek należny z nich wynikający będzie rozliczany przez Spółkę.

4.

Za pośrednictwem powyższej zaprezentowanego systemu, Y udostępnia również kontrahentom, w tym Spółce, faktury dokumentujące transakcje sprzedaży dokonanej przez Y na ich rzecz (z perspektywy Spółki są to faktury zakupowe). Faktury te są fakturami papierowymi, udostępnianymi jedynie drogą elektroniczną w postaci nieedytowalnych plików PDF, które po otrzymaniu przez Spółkę są drukowane i przechowywane zgodnie z postanowieniami rozporządzenia w sprawie faktur. Wszelkie wcześniej wymienione pozostałe cechy systemu są analogiczne. W szczególności, w zakresie faktur zakupowych, system opiera się na następującej strukturze:

* Udostępnienie faktury wystawionej przez Y w systemie.

* Zalogowanie się pracownika X do systemu.

* Pobranie faktury przez pracownika X.

5.

Jednym z warunków implementacji umowy samofakturowania, przewidzianym w § 6 ust. 2 pkt 2 lit. b rozporządzenia ws. faktur, jest obowiązek podatnika dokonującego nabycia towarów lub usług oraz wystawiającego fakturę VAT (Y), przedstawienia drugiej stronie (X) oryginału i kopii faktury do jej akceptacji w formie podpisu. Celem przyspieszenia procesu fakturowania w powyżej przewidzianym trybie, Spółka udzieliła wybranym pracownikom Y pełnomocnictwa szczególnego uprawniającego ich do podpisywania (akceptacji) w imieniu Spółki faktur wystawianych przez Y na mocy umowy samofakturowania.

6.

Y uzyskała potwierdzenie prawidłowości powyżej zaprezentowanego systemu, w tym możliwość upoważnienia jej pracowników do akceptacji faktur wystawianych w ramach procedury samofakturowania, jak również prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur wygenerowanych za pośrednictwem systemu, w indywidualnych interpretacjach z dnia 21 stycznia 2011 r. oraz z dnia 30 listopada 2011 r.

W złożonym uzupełnieniu wyjaśniono, że faktury będące przedmiotem wniosku, tj. faktury wystawiane przez Y w procedurze samofakturowania, jak również faktury dokumentujące transakcje sprzedaży dokonanej przez Y na rzecz Spółki nie są fakturami przesyłanymi w formie elektronicznej, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2010 r. w sprawie przesyłania faktur w formie elektronicznej, zasad ich przechowywania oraz trybu udostępniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej (Dz. U. z 2010 r. Nr 249, poz. 1661).

Spółka wskazała jeszcze raz, że: "Faktury wystawiane przez Y w procedurze samofakturowania, po wygenerowaniu i udostępnieniu w systemie, będą pobierane przez Spółkę, drukowane i przechowywane przez X, natomiast podatek należny z nich wynikający będzie rozliczany przez Spółkę" oraz "Za pośrednictwem powyżej zaprezentowanego systemu, Y udostępnia również kontrahentom, w tym Spółce, faktury dokumentujące transakcje sprzedaży dokonanej przez Y na ich rzecz (z perspektywy Spółki są to faktury zakupowe). Faktury te są fakturami papierowymi, udostępnianymi jedynie drogą elektroniczną, w postaci nieedytowalnych plików PDF, które po otrzymaniu przez Spółkę są drukowane i przechowywane zgodnie z postanowieniami rozporządzenia w sprawie faktur".

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółka jest uprawniona do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach udostępnionych przez Y w opisanym systemie, a następnie pobranych i wydrukowanych przez nią.

Zdaniem Wnioskodawcy, jest on uprawniony do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach wystawionych przez Y i udostępnionych w opisanym systemie, a następnie pobranych i wydrukowanych przez niego.

UZASADNIENIE stanowiska Spółki

Zgodnie z art. 86 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, którą stanowi m.in. suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu tego rodzaju nabyć. Przepis ten nie przewiduje zatem możliwości pozbawienia podatnika prawa do skorzystania z tego odliczenia w sytuacjach, w których nie otrzyma on od sprzedawcy faktury w formie papierowej. Również żaden przepis Dyrektywy VAT nie stanowi, w jaki sposób podatnik ma wejść w posiadanie faktury. Zatem prawo do odliczenia powinno powstać po otrzymaniu przez podatnika faktury w sposób dowolny, w tym umożliwiający wydrukowanie faktury przez nabywcę i jej przechowywanie w formie papierowej.

W zakresie faktur otrzymywanych przez X od Y, Spółka ściąga te faktury samodzielnie z niepublicznej strony internetowej i następnie je drukuje. Skoro zatem fakturze dokumentującej daną transakcję nadawana jest ostatecznie przez strony forma papierowa, to do takich faktur należy stosować reżim prawny dotyczący faktur papierowych. W konsekwencji, Spółce powinno przysługiwać prawo do odliczenia z będących w posiadaniu X faktur papierowych udostępnionych jej przez Y drogą elektroniczną za pośrednictwem opisanego systemu.

W uzupełnieniu powyższego należy również zważyć na treść art. 106 ustawy o VAT, zgodnie z którym podatnicy obowiązani są wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy. Przepis ten nie przewiduje konkretnej formy, w jakiej powinna zostać wystawiona faktura i nie obliguje jednocześnie, aby już w momencie wystawienia przyjmowała ona formę papierową. Mogą zatem w obrocie gospodarczym wystąpić przypadki, w których co prawda podatnik sporządza i przesyła faktury w formie niepapierowej, niemniej są one przy tym przez obie strony transakcji drukowane i przechowywane w formie papierowej.

Należy podkreślić, iż możliwość wprowadzania do obrotu faktur papierowych poprzez ich udostępnienie kontrahentowi drogą elektroniczną (np. w formie załącznika do poczty elektronicznej) została potwierdzona w praktyce orzeczniczej polskich sądów administracyjnych. Tytułem przykładu, Spółka pragnie przytoczyć:

* wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu (z dnia 8 kwietnia 2011 r., sygn. I SA/Wr 248/I1), w którym sąd ten stwierdził, iż "nie ma znaczenia, czy sprzedawca wystawi fakturę, wydrukuje ją, a następnie wyśle pocztą tradycyjną (kurierem), czy też wystawi ją wydrukuje i wyśle faksem lub pocztą elektroniczną, a nabywca ją wydrukuje. W każdym z tych przypadków efekt dla nabywcy jest identyczny niezależnie od metody przesłania faktury o ile tylko nabywca będzie dysponował fakturą papierową (...) Zdaniem Sądu, dysponując (będąc w jej posiadaniu) fakturą przesłaną drogą elektroniczną (w sposób opisany we wniosku) lub faksem, stronie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w takiej fakturze, na podstawie art. 86 ust. 1 i 2 pkt 1 ustawy VAT (...)";

* wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (z dnia 6 września 2011 r., sygn. III SA/Wa 387/11), w którym sąd za nieuzasadnione uznał kwestionowanie prawa do odliczenia VAT z faktur przesłanych drogą elektroniczną podkreślając, iż" (...) mogą wystąpić takie sytuacje, w ramach których podatnik sporządza i przesyła faktury w formie niepapierowej, ale są one przy tym - przez obie strony transakcji - drukowane i przechowywane w formie papierowej";

* wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (z dnia 20 maja 2010 r., sygn. I FSK 1444/09).

Ponadto Spółka pragnie podkreślić, iż prawo do odliczenia ustanowione w art. 17 ust. 2 szóstej dyrektywy, będące integralną częścią mechanizmu podatku VAT, stanowi podstawową zasadę, na której opiera się wspólny system podatku VAT, i co do zasady nie może być ograniczane (zob. np. wyroki Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 8 stycznia 2002 r. w sprawie C-409/99 Metropol i Stadler, Rec. s. I-81, pkt 42; z dnia 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 Kretztechnik, Zb.Orz. s. I-4357, pkt 33; a także z dnia 15 kwietnia 2010 r. w sprawach połączonych C-538/08 i C-33/09 X Holding i Oracle Nederland, pkt 37. W opinii Spółki, w przypadku w którym nie tylko polskie i wspólnotowe przepisy o VAT nie przewidują ograniczeń co do możliwości odliczenia VAT naliczonego z faktur papierowych udostępnianych w formie elektronicznej, ale również brak jest jakichkolwiek wątpliwości co do rzetelności dokonywanych w przedstawionym systemie rozliczeń dla celów VAT, Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Co więcej, należy zaznaczyć, iż kontrahent Spółki, który uruchomił przedmiotowy system internetowy, tj. Y, w interpretacji z dnia 30 listopada 2011 r. uzyskał potwierdzenie, iż faktury wystawione przez niego za pośrednictwem systemu w procedurze samofakturowania (dokumentujące sprzedaż X na rzecz Y), są prawidłowe w świetle przepisów o VAT i w konsekwencji uprawniają go do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z nich wynikający. W związku tym, w opinii Spółki brak jest jakichkolwiek podstaw dla zakwestionowania prawa do odliczenia podatku naliczonego przez X z faktur otrzymanych za pośrednictwem tego samego portalu internetowego co Y, której prawo do odliczenia VAT z faktur zakupowych zostało potwierdzone w interpretacji indywidualnej.

W rezultacie X stoi na stanowisku, iż jest ona uprawniona do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach udostępnionych przez Y w opisanym systemie, a następnie pobranych i wydrukowanych przez Spółkę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Na mocy art. 106 ust. 8 ustawy, minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia:

1.

określi szczegółowe zasady wystawiania faktur, dane, które powinny zawierać, oraz sposób i okres ich przechowywania;

2.

może określić wzory faktur dla wszystkich lub niektórych rodzajów czynności;

3.

może określić przypadki, w których faktury mogą być wystawiane przez inne podmioty niż wymienione w ust. 1 i 2, oraz szczegółowe zasady i warunki wystawiania faktur w takich przypadkach.

Zgodnie z art. 106 ust. 10 ustawy, minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji może określić, w drodze rozporządzenia, sposób i warunki wystawiania oraz przesyłania faktur w formie elektronicznej, uwzględniając:

1.

konieczność odpowiedniego dokumentowania sprzedaży i identyfikacji czynności dokonanych przez grupy podatników;

2.

potrzebę zapewnienia kontroli prawidłowości rozliczania podatku;

3.

konieczność zapewnienia jednoznacznej identyfikacji wystawcy faktury oraz konieczność zapewnienia bezpieczeństwa, wiarygodności, niezaprzeczalności i nienaruszalności wystawianym i przesyłanym fakturom;

4.

stosowane techniki w zakresie wystawiania i przesyłania dokumentów w formie elektronicznej i kodowania danych w tych dokumentach.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji, może określić, w drodze rozporządzenia, zasady przechowywania oraz tryb udostępniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej faktur przesyłanych drogą elektroniczną, uwzględniając przepisy prawa Unii Europejskiej, potrzebę zapewnienia kontroli prawidłowości rozliczania podatku oraz stosowane techniki w zakresie przesyłania danych w formie elektronicznej i kodowania tych danych - art. 106 ust. 11 ustawy.

Wskazać należy, iż przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych przewidują dwie formy wystawianych faktur, tzw. papierową i elektroniczną.

I tak, na podstawie delegacji ustawowej wymienionej w art. 106 ust. 8 ustawy, Minister Finansów wydał w dniu 28 marca 2011 r. rozporządzenie w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360), zwane dalej rozporządzeniem.

Stosownie do § 4 ust. 1 rozporządzenia, zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT".

W myśl § 19 ust. 1 rozporządzenia, faktury i faktury korygujące są wystawiane co najmniej w dwóch egzemplarzach, przy czym oryginał otrzymuje nabywca, a kopię zatrzymuje sprzedawca.

Natomiast § 19 ust. 2 rozporządzenia wskazuje, że przepisu ust. 1 nie stosuje się do faktur i faktur korygujących przesyłanych w formie elektronicznej. W przypadku tych faktur sprzedawca przesyła je, w tym udostępnia, nabywcy, zachowując je jednocześnie w swojej dokumentacji.

Stosownie do § 21 ust. 1 rozporządzenia, podatnicy są obowiązani przechowywać faktury oraz faktury korygujące, a także duplikaty tych dokumentów, do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Na podstawie § 21 ust. 2 rozporządzenia, podatnicy przechowują faktury, faktury korygujące, a także duplikaty tych dokumentów, w podziale na okresy rozliczeniowe w dowolny sposób zapewniający:

1.

autentyczność pochodzenia, integralność treści i czytelność tych faktur od momentu ich wystawienia do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego;

2.

łatwe ich odszukanie;

3.

organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej na żądanie, zgodnie z odrębnymi przepisami, bezzwłoczny dostęp do faktur, a w przypadku faktur przechowywanych w formie elektronicznej umożliwiający tym organom również przetwarzanie danych w nich zawartych.

Autentyczność pochodzenia, o której mowa w ust. 2 pkt 1, oznacza pewność co do tożsamości dokonującego dostawy towarów lub usługodawcy albo wystawcy faktury - § 21 ust. 3 rozporządzenia.

Integralność treści, o której mowa w ust. 2 pkt 1, oznacza, że w fakturze nie zmieniono danych, które powinna zawierać faktura (§ 21 ust. 4 rozporządzenia).

Kwestię przesyłania oraz przechowywania faktur w formie elektronicznej od dnia 1 stycznia 2011 r. reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2010 r. w sprawie przesyłania faktur w formie elektronicznej, zasad ich przechowywania oraz trybu udostępniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej (Dz. U. Nr 249, poz. 1661), zwane dalej rozporządzeniem w sprawie faktur elektronicznych, wydane na podstawie delegacji zawartych w art. 106 ust. 10 i 11 ustawy.

Zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia w sprawie faktur elektronicznych, faktury mogą być przesyłane, w tym udostępniane, w formie elektronicznej w dowolnym formacie elektronicznym, pod warunkiem uprzedniej akceptacji tego sposobu przesyłania faktur przez odbiorcę faktury, zwanej dalej "akceptacją".

Akceptacja albo jej cofnięcie może być wyrażona w formie pisemnej lub w formie elektronicznej (§ 3 ust. 2 rozporządzenia w sprawie faktur elektronicznych).

Pojęcie autentyczności pochodzenia faktury - w myśl § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie faktur elektronicznych - oznacza pewność co do tożsamości dokonującego dostawy towarów lub usługodawcy albo wystawcy faktury.

Natomiast przez integralność treści faktury - w świetle § 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie faktur elektronicznych - rozumie się to, że w fakturze nie zmieniono danych, które powinna zawierać faktura.

Stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia w sprawie faktur elektronicznych, autentyczność pochodzenia i integralność treści faktury są zachowane, w szczególności, w przypadku wykorzystania:

1.

bezpiecznego podpisu elektronicznego w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. Nr 130, poz. 1450, z późn. zm.), weryfikowanego za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu, lub

2.

elektronicznej wymiany danych (EDI) zgodnie z umową w sprawie europejskiego modelu wymiany danych elektronicznych, jeżeli zawarta umowa, dotycząca tej wymiany, przewiduje stosowanie procedur gwarantujących autentyczność pochodzenia faktury i integralność jej danych.

Zgodnie z § 4 rozporządzenia w sprawie faktur elektronicznych, faktury mogą być przesyłane w formie elektronicznej pod warunkiem zapewnienia autentyczności pochodzenia i integralności treści faktury.

W myśl § 6 rozporządzenia w sprawie faktur elektronicznych, faktury przesłane drogą elektroniczną są przechowywane w podziale na okresy rozliczeniowe w dowolny sposób zapewniający:

1.

autentyczność pochodzenia, integralność treści i czytelność tych faktur od momentu ich wystawienia do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego;

2.

łatwe ich odszukanie;

3.

organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej na żądanie, zgodnie z odrębnymi przepisami, bezzwłoczny dostęp do faktur.

Zgodnie z § 9 rozporządzenia w sprawie faktur elektronicznych, akceptacja na wystawianie i przesyłanie faktur w formie elektronicznej, wyrażona na podstawie dotychczasowych przepisów, zachowuje ważność na potrzeby stosowania § 3 ust. 1.

Wskazane przepisy rozporządzenia określają zatem sposób i warunki przesyłania faktur w formie elektronicznej. Obecnie podatnik nie ma obowiązku stosowania tylko określonych wcześniej technologii przesyłu faktur w postaci elektronicznej (bezpieczny podpis elektroniczny i system elektronicznej wymiany danych (EDI)). Przepisy rozporządzenia wprowadzają dowolność formatu elektronicznego, w jakim może być przesyłana faktura elektroniczna. Wskazać także należy, że faktury mogą być przesyłane w formie elektronicznej pod warunkiem zapewnienia autentyczności pochodzenia i integralności treści faktury. Autentyczność pochodzenia, to pewność co do tożsamości dokonującego dostawy towarów lub usługodawcy albo wystawcy faktury, natomiast integralność treści oznacza, że w fakturze nie zmieniono danych, które powinna zawierać faktura. Jednocześnie wskazano, że przedmiotowe cechy faktur będą w odniesieniu do faktur przesyłanych w formie elektronicznej zachowane w przypadku wykorzystania bezpiecznego podpisu elektronicznego, weryfikowanego za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu lub elektronicznej wymiany danych (EDI). Wskazane metody zapewnienia przedmiotowych cech faktur są tylko przykładowym wyliczeniem co oznacza, że podatnik może zastosować inne, dowolne środki zapewnienia autentyczności i integralności faktury.

Tut. Organ zwraca uwagę, iż w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347 str. 1 z późn. zm.), zwaną dalej Dyrektywą, została jasno określona forma w jakiej faktura ma być wystawiona (papierowa, czy też elektroniczna).

I tak, zgodnie z art. 218 Dyrektywy, do celów niniejszej dyrektywy państwa członkowskie uznają za faktury dokumenty lub noty w formie papierowej lub w formie elektronicznej, które spełniają warunki określone w niniejszym rozdziale (tekst jedn.: w rozdziale 3 "Fakturowanie").

W myśl art. 232 Dyrektywy, faktury wystawione zgodnie z przepisami sekcji 2 mogą zostać przesłane w formie papierowej lub, z zastrzeżeniem akceptacji odbiorcy, mogą zostać przesłane lub udostępnione drogą elektroniczną.

Natomiast stosownie do art. 233 ust. 1 Dyrektywy, państwa członkowskie akceptują faktury przesyłane lub udostępniane drogą elektroniczną, pod warunkiem że autentyczność pochodzenia faktur i integralność ich treści zagwarantowano przy użyciu jednej z następujących metod:

1.

za pomocą zaawansowanego podpisu elektronicznego w rozumieniu art. 2 pkt 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 1999/93/WE z dnia 13 grudnia 1999 r. w sprawie wspólnotowych ram w zakresie podpisów elektronicznych;

2.

za pomocą elektronicznej wymiany danych (EDI) zgodnie z definicją zawartą w art. 2 zalecenia Komisji 1994/820/WE z dnia 19 października 1994 r. dotyczącego aspektów prawnych elektronicznej wymiany danych, w przypadku gdy porozumienie dotyczące takiej wymiany przewiduje stosowanie procedur gwarantujących autentyczność pochodzenia i integralność danych.

Faktury mogą być jednak przesyłane lub udostępniane drogą elektroniczną przy zastosowaniu innych metod, z zastrzeżeniem ich akceptacji przez zainteresowane państwo lub państwa członkowskie (akapit drugi ww. przepisu).

W odniesieniu do ww. obu rodzajów faktur Dyrektywa określa w sposób niebudzący wątpliwości, że faktura wystawiona w formie papierowej winna zostać przesłana w tej samej formie, tj. w formie papierowej. W odniesieniu do faktury wystawionej w formie papierowej Dyrektywa nie przewiduje takiej możliwości aby była ona udostępniana w innej formie niż papierowa, podczas gdy faktura wystawiona elektronicznie (zdematerializowana) może zostać nie tylko przesłana elektronicznie lecz również udostępniona drogą elektroniczną, pod warunkiem jednakże uprzedniej akceptacji odbiorcy oraz pod warunkiem, że autentyczność pochodzenia tych faktur i integralność ich treści zostanie zagwarantowana w sposób określony w art. 233 ust. 1 Dyrektywy.

Wprawdzie art. 233 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy przewiduje możliwość przesyłania, a także udostępniania faktur drogą elektroniczną przy zastosowaniu innych metod niż wskazane w tym artykule, jednakże pozostawia tę kwestię uznaniu państw członkowskich.

Zatem, z przytoczonych przepisów jednoznacznie wynika, iż w polskim porządku prawnym faktura może być wystawiona i przesłana w formie papierowej - czyli wystawca faktury winien sporządzić ją w formie papierowej i w takiej też formie dostarczyć ją kontrahentowi - bądź w formie elektronicznej, lecz jedynie przy zachowaniu ww. metod, gdyż przepisy krajowe nie przewidują innego sposobu wystawiania oraz przesyłania faktur.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania energii elektrycznej. Spółka jest członkiem Y. S.A. (dalej: Y) oraz... S.A. W ramach swojej działalności, nabywa ona oraz zbywa towary, np. energię elektryczną, prawa majątkowe etc., na rzecz Y w ramach obrotu giełdowego.

Z uwagi na intensywną współpracę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej pomiędzy Zainteresowanym a Y, podmioty te zdecydowały się w zakresie transakcji sprzedaży dokonywanej przez Wnioskodawcę na rzecz Y na implementowanie mechanizmu tzw. samofakturowania określonego w § 6 rozporządzenia. Strony zawarły odpowiednią umowę upoważniającą Y do wystawiania faktur, faktur korygujących i ich duplikatów w imieniu i na rzecz Spółki (umowa samofakturowania) spełniającej wymogi określone w § 6 rozporządzenia. Zaproponowana procedura związana jest ze znaczną ilością generowanych dokumentów i ma na celu poprawienie wydajności systemu dystrybucji faktur.

Z początkiem 2012 r. Y wdrożył nowy system dystrybucji faktur oparty na umieszczaniu wystawionych faktur na niepublicznej stronie internetowej i ich pobieraniu przez kontrahentów (w tym Spółkę). Przedmiotowy system znajduje zastosowanie zarówno do faktur sprzedażowych Zainteresowanego wystawianych w ramach umowy o samofakturowanie oraz sprzedażowych wystawianych przez Y na jego rzecz. System oparty jest o następujące założenia:

* faktury są udostępniane przez Y na niepublicznej stronie internetowej, do której dostęp jest chroniony hasłem, a całość transmisji szyfrowana protokołem SSL zapewniając integralność i poufność danych,

* każdy członek Y, w tym Wnioskodawca, posiada dostęp jedynie do faktur wystawianych w związku z dokonywanymi przez niego transakcjami z Y, który jest zapewniony poprzez przekazany mu unikatowy login oraz hasło do systemu,

* faktury transakcyjne kupna, transakcyjne sprzedażowe oraz faktury prowizyjne wygenerowane przez Y są umieszczane na niepublicznej stronie w postaci niemodyfikowanego pliku PDF,

* faktury transakcyjne sprzedażowe wystawiane w ramach procesu samofakturowania są udostępniane ponadto w formie plików.txt, za pomocą których możliwe jest zaimportowanie danych przez sprzedawców (np. Zainteresowany) do ich systemów księgowych,

* system jest zbudowany w oparciu o redundantną architekturę zapewniającą ciągłość działania systemu.

Faktury wystawiane przez Y są generowane przez system oparty na powyższych założeniach, przy czym na wygenerowanej fakturze każdorazowo pojawi się podpis wystawcy w formie wpisanego w systemie imienia i nazwiska, jak również podpis osoby akceptującej fakturę w imieniu Spółki, również w formie wpisanego w systemie imienia i nazwiska. System zapewnia integralność oraz poprawność złożonych w ten sposób podpisów. Związane jest to bezpośrednio ze strukturą systemu, z której wynika, że złożenie w ten sposób podpisu musi być poprzedzone zalogowaniem się wystawiającego fakturę oraz potwierdzeniem wystawienia przez wpisanie odpowiedniego indywidualnego kodu (hasła). Podobnie w przypadku akceptującego fakturę, który posiada swój unikalny login i hasło, bez podania którego niemożliwe jest zaakceptowanie faktury oraz wpisanie na jej dokumencie w systemie imienia i nazwiska stanowiącego podpis. Co więcej, budowa systemu uniemożliwia wygenerowanie faktury i w konsekwencji jej późniejsze pobranie ze strony www bez uprzedniego zalogowania się i podania hasła przez osobę upoważnioną do akceptacji.

W konsekwencji, system ten opiera się na takiej strukturze:

1.

Wystawienie faktury w systemie.

2.

Zalogowanie się wystawiającego do systemu.

3.

Podpisanie faktury przez wystawiającego, poprzez wpisanie imienia i nazwiska, które pojawią się na dokumencie faktury po uprzednim podaniu osobistego, indywidualnego kodu (hasła).

4.

Zalogowanie się do systemu osoby upoważnionej na podstawie pełnomocnictwa do akceptacji faktur w systemie.

5.

Zaakceptowanie faktury poprzez jej podpisanie, czyli wpisanie imienia i nazwiska, które pojawią się na dokumencie faktury po uprzednim podaniu osobistego, indywidualnego kodu (hasła).

6.

Wygenerowanie faktury w systemie, umożliwiające jej pobranie.

W konsekwencji, na dokumencie faktury, który pojawi się wygenerowany w systemie opartym na samofakturowaniu, gotowym do pobrania po zalogowaniu się i podaniu hasła, znajdą się dwa podpisy - wystawiającego fakturę oraz osoby posiadającej pełnomocnictwo do akceptacji faktury w imieniu Zainteresowanego. Nie będą to jednak podpisy odręczne, lecz podpisy generowane w systemie, nieedytowalne, pojawiające się po akceptacji faktury przez podanie osobistego i indywidualnego kodu (hasła). Procedura taka jest związana tylko i wyłącznie z olbrzymią ilością generowanych dokumentów i ma na celu poprawienie wydajności systemu dystrybucji faktur.

Za pośrednictwem powyższej zaprezentowanego systemu, Y udostępnia również kontrahentom, w tym Spółce, faktury dokumentujące transakcje sprzedaży dokonanej przez Y na ich rzecz (z perspektywy Wnioskodawcy są to faktury zakupowe). Faktury te są fakturami papierowymi, udostępnianymi jedynie drogą elektroniczną w postaci nieedytowalnych plików PDF, które po otrzymaniu przez niego są drukowane i przechowywane zgodnie z postanowieniami rozporządzenia w sprawie faktur. Wszelkie wcześniej wymienione pozostałe cechy systemu są analogiczne. W szczególności, w zakresie faktur zakupowych, system opiera się na następującej strukturze:

1.

Udostępnienie faktury wystawionej przez Y w systemie.

2.

Zalogowanie się pracownika Wnioskodawcy do systemu.

3.

Pobranie faktury przez pracownika Zainteresowanego.

Z okoliczności sprawy wynika zatem, iż Zainteresowany w zakresie faktur otrzymywanych od Y, pobiera te faktury samodzielnie z niepublicznej strony internetowej i następnie je drukuje.

Jak wskazano w uzupełnieniu wniosku, faktury pobierane przez Wnioskodawcę nie są fakturami przesyłanymi w formie elektronicznej, zgodnie z rozporządzeniem w sprawie faktur elektronicznych.

Wątpliwości Spółki dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego z ww. dokumentów.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Z ww. przepisów wynika, iż podstawą do odliczenia podatku naliczonego są otrzymane przez podatnika faktury VAT, dokumentujące nabycie towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18 (art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy).

W świetle powyższego należy stwierdzić, że podatek naliczony w przypadku towarów i usług nabytych w obrocie krajowym (poza produktami rolnymi i usługami rolniczymi nabywanymi od rolnika ryczałtowego) wynika z faktur otrzymywanych przez podatnika. Jednocześnie prawo do odliczenia uzależnione jest od otrzymania przez podatnika faktury. Otrzymanie - zgodnie z definicją słownikową - zakłada wejście przez podatnika w posiadanie faktury.

Dla prawidłowości zmniejszenia podatku należnego nie jest więc istotne, kiedy dany dokument zostanie wystawiony, ale decyduje "fizyczne" posiadanie tego dokumentu ("otrzymanie") przez podatnika. W praktyce istnieje utożsamienie prawa do odliczenia podatku z posiadaniem oryginału faktury.

W przedmiotowej sprawie obowiązkiem wystawiającego faktury jest stosowanie powszechnie obowiązujących przepisów prawa, w tym przypadku art. 106 ust. 1 ustawy oraz § 19 i § 21 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r., nakazujących wystawienie faktury dla odbiorcy towaru lub usługi na materiałach piśmiennych i w takiej postaci doręczenia jej temuż odbiorcy. Bowiem dla celów podatkowych, bez względu na to czy doręczenie faktury pisemnej odpowiada współczesnej technice i elektronice, obowiązujące przepisy ustawy narzuciły określoną formę temu dokumentowi oraz właściwy tryb postępowania. Z całą pewnością więc, o ile kontrahent - dostawca towaru lub usługi - pragnie odstąpić od ustawowego wymogu określonego w ww. przepisach i korzystać przy przekazie faktur z systemów elektronicznych, jest zobligowany uczynić to w trybie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2010 r. w sprawie przesyłania faktur w formie elektronicznej, zasad ich przechowywania oraz trybu udostępniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej.

Oczywiście, istnieje możliwość otrzymania faktur w formie opisanej przez Wnioskodawcę (za pośrednictwem poczty elektronicznej - po ich wydrukowaniu), jednakże na gruncie przepisów prawa podatkowego faktury te nie rodzą żadnych skutków prawnych. W takim przypadku mamy do czynienia wyłącznie z przekazaniem, do wiadomości odbiorcy, treści faktury, a nie wystawieniem i doręczeniem dokumentu, o którym mowa w art. 106 ust. 1 ustawy.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, iż otrzymane przez Spółkę faktury VAT od kontrahenta za pośrednictwem poczty elektronicznej, które nie będą fakturami elektronicznymi w myśl rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2010 r. w sprawie przesyłania faktur w formie elektronicznej, zasad ich przechowywania oraz trybu udostępniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej, nie dają prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego na tych fakturach. Bowiem, otrzymanie faktur w sposób opisany powyżej powoduje, iż przedmiotowe faktury nie zostaną wprowadzone do obrotu prawnego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto podkreślić należy, iż Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) w swoim rozdziale III określa zamknięty katalog źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Nie przewiduje on takiej mocy dla orzecznictwa sądowego, w tym orzecznictwa sądów administracyjnych. W związku z powyższym, nie negując orzeczeń powołanych przez Spółkę, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że moc obowiązująca wyroku zamyka się w obrębie sprawy, w której została wydana. Wynika to również z treści art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270), który przesądza, że ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia.

Należy również zauważyć, że powołane przez Zainteresowanego interpretacje indywidualne są rozstrzygnięciami w indywidualnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się zawężają, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

W przedmiotowej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego. Pozostałe kwestie zostały rozstrzygnięte w odrębnych interpretacjach indywidualnych z dnia 17 maja 2012 r. nr ILPP4/443-59/12 -5/ISN i nr ILPP4/443-59/12-6/ISN.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl