ILPP4/443-509/13-4/ISN

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 28 stycznia 2014 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP4/443-509/13-4/ISN

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 29 października 2013 r. (data wpływu 4 listopada 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 17 stycznia 2014 r. (data wpływu 20 stycznia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku dostawy działek - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku dostawy działek. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 17 stycznia 2014 r. (data wpływu 20 stycznia 2014 r.) o wskazanie, że dotyczy on zdarzenia przyszłego, doprecyzowanie opisu sprawy, podpis oraz pełnomocnictwo.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca w 2008 r. otrzymał w drodze darowizny od rodziców nieruchomości gruntowe rolne, w tym działki oznaczone nr 342/2 oraz 342/3, o łącznej powierzchni ok. 20 ha. W owym czasie Zainteresowany był studentem Uniwersytetu, a po zakończeniu studiów miał zamiar na innej działce (nr 181/3) rozpocząć budowę domu, co potwierdzają uzyskane warunki zabudowy działki. Jednakże w lipcu 2009 r., Zainteresowany postanowił podjąć studia doktoranckie w zakresie informatyki ekonomicznej, w związku z czym rozpoczął dążenia do zakupu mieszkania.

W dniu 29 września 2009 r., Rada Gminy Uchwałą ustaliła zasady ładu przestrzennego na terenie objętym Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego, obejmującego m.in. działki nr 342/2 oraz 342/3. Rada Gminy m.in. przewidziała podział działek z przeznaczeniem pod zabudowę jednorodzinną. W konsekwencji ww. uchwały, Wójt Gminy decyzją z dnia 19 maja 2010 r. zatwierdził podział nieruchomości na 139 działek (w tym 135 budowlanych), nadając im numery od 404/1 do 404/139. Działania te były inspirowane przez pracowników Urzędu Gminy, w ramach zmiany wizji rozwoju gminy i w konsekwencji uchwalenia nowego Studium Uwarunkowań i Kierunków Rozwoju Gminy, a następnie zainicjowane przez ojca Wnioskodawcy - ówczesnego właściciela - a następnie po przekazaniu działek sfinalizowane również przez niego, ale działającego już na mocy pełnomocnictwa udzielonego przez Zainteresowanego. Mimo podziału nieruchomości na takie działki, Wnioskodawca nigdy nie podjął jakichkolwiek działań zmierzających do faktycznego odrolnienia tych nieruchomości. W ewidencji gruntów wszystkie działki Zainteresowanego były i nadal są opisane jako grunty rolnicze.

W kwietniu 2010 r., Wnioskodawca podpisał przedwstępną umowę zakupu mieszkania, w ramach której zobowiązał się m.in. do comiesięcznego wpłacania rat w wysokości ok. 15 tys. zł na rzecz dewelopera, aż do lipca 2011 r.

W kwietniu 2011 r., Zainteresowany po raz pierwszy powziął informację o możliwości i zamiarze nałożenia na niego przez Wójta Gminy opłaty adiacenckiej, płatnej w ciągu 14 dni od wydania decyzji. Informacja była o tyle zaskakująca, że na spotkaniach informacyjnych urzędnicy gminy namawiali mieszkańców do przekształcenia i podziału swoich nieruchomości, uprzedzając o istnieniu i charakterze opłaty planistycznej, natomiast zatajając istnienie opłaty adiacenckiej. Informacja o możliwości jej nałożenia co prawda pojawiła się w decyzji o podziale, ale było już wtedy, po pierwsze za późno na wycofanie się z niego, po drugie Wnioskodawca nie miał żadnej wiedzy o jej wysokości a nadto pracownicy gminy zapewniali go, że żadne dodatkowe opłaty i podatki nie będą należne, o ile po uchwaleniu nie nastąpi sprzedaż nieruchomości w okresie 5 lat - a sprzedaż nieruchomości w momencie jej podziału, nie była w planach Zainteresowanego. Sytuacja życiowa Wnioskodawcy związana z koniecznością zakupu mieszkania zmusiła go jednak do pozyskania środków finansowych ze sprzedaży kilku działek. W owym czasie Zainteresowany nie dysponował praktycznie żadnym innym majątkiem, poza współudziałem w samochodzie osobowym wycenianym na kwotę 7.000,00 zł. Dopiero zdecydowawszy się na sprzedaż kilku działek uzyskał informację w Urzędzie Gminy, że opłata adiacencka naliczona od jego działek może sięgać stu kilkudziesięciu tysięcy złotych.

Wnioskodawca został więc zaskoczony zapowiedzią rychłego nałożenia na niego opłaty w niewiadomej jeszcze wielkości (aczkolwiek potencjalnie znacznej) i to należnej w ciągu 14 dni. Zainteresowany zmuszony został więc do sprzedaży większej ilości działek niż pierwotnie zamierzał, celem zgromadzenia odpowiedniej ilości środków pieniężnych na ten cel.

Jedynymi działaniami Wnioskodawcy w celu sprzedaży działek było umieszczenie w Internecie ogłoszenia o ich sprzedaży, co zaskutkowało sprzedażą 3 działek w okresie od maja do lipca 2011 r. Od uzyskanego w ten sposób dochodu, Zainteresowany odprowadził podatek dochodowy w wysokości 19%, uiścił opłatę planistyczną z powodu sprzedaży działek (10.217,42 zł), a pozostałą kwotę przeznaczył na spłatę ostatnich rat na mieszkanie oraz zabezpieczenie na rzecz spodziewanej opłaty adiacenckiej.

W lipcu 2011 r., Wnioskodawca otrzymał informację o możliwości zapoznania się ze zgromadzonymi dokumentami w postępowaniu zmierzającym do uiszczenia opłaty, w tym operatem szacunkowym określającym wysokość opłaty na 191.870 zł, co znacznie przekraczało przewidywania i możliwości finansowe Zainteresowanego. Wnioskodawca zaznaczył, że tak wyliczona opłata adiacencka dotyczyła wszystkich gruntów Zainteresowanego, a nie tylko tych działek, które zostały przez niego sprzedane i nie miała związku z samym faktem ich sprzedaży. W związku ze znaczną jej wysokością, Wnioskodawca złożył wniosek do Wójta Gminy o rozłożenie opłaty adiacenckiej na 10 rocznych rat, zgodnie z zapisami ustawy.

W swojej decyzji z dnia 5 grudnia 2011 r. Wójt Gminy

* nałożył na Zainteresowanego opłatę adiacencką w wysokości 191.870,00 zł;

* uznał ważny interes Wnioskodawcy uzasadniający rozłożenie opłaty na raty;

* uznał, że Zainteresowany ma możliwość sprzedaży własnego majątku, tj. podmiotowych działek w celu spłaty opłaty i jednocześnie odmówił rozłożenia opłaty na 10 rat, rozkładając ją jedynie na 3 raty po 63.956,68 zł.

Wnioskodawca uznając taką postawę Wójta za łamiącą podstawowe normy postępowania administracyjnego złożył kolejno odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, a następnie skargę do WSA. Niestety, zarówno SKO jak i WSA uznały zgodnie z Wójtem, że Zainteresowany ma możliwość sprzedaży działek wynikłych z podziału i de facto zmusiły Wnioskodawcę do dalszej sprzedaży. Cytat: "strona (...) ma możliwość zbycia składników swojego majątku w postaci 130 działek budowlanych".

W tym okresie, znajdujący się w złej sytuacji finansowej Zainteresowany, zmuszony nowymi okolicznościami do dalszej sprzedaży działek umieścił dodatkowo w sąsiedztwie działek tablice z informacją o fakcie, że są one "na sprzedaż", oraz umieścił dodatkowe ogłoszenie w Internecie o sprzedaży, na własnej stronie internetowej, którą wykonał samodzielnie korzystając z umiejętności pozyskanych w liceum.

Do dnia dzisiejszego jednak nie doszło do żadnej kolejnej transakcji sprzedaży. Wnioskodawca podpisał za to 5 umów przedwstępnych sprzedaży, przy czym w każdej z nich nabywcy mają prawo odstąpić od podpisania umowy przyrzeczonej. Zainteresowany jednak nadal spłaca i będzie w najbliższych latach spłacał swoje zobowiązania związane z zapłatą opłaty adiacenckiej i kredytem studenckim, który zaciągnął w trakcie studiów. Zatem w jego interesie jest zawarcie tych 5 umów.

Wnioskodawca podkreślił, że w całym tym okresie:

* dotychczas nie prowadził żadnej działalności gospodarczej, ani w zakresie sprzedaży nieruchomości, ani w żadnym innym; jednakże w najbliższym czasie planuje podjęcie takiej działalności w zakresie handlu sprzętem elektronicznym i akcesoriami, przy wykonywaniu której nie będą w żaden sposób wykorzystywane przedmiotowe nieruchomości;

* jest studentem Uniwersytetu, do lipca 2009 r. studiów stacjonarnych magisterskich, a później do dnia dzisiejszego studiów stacjonarnych doktoranckich, a jego głównym dotychczasowym zajęciem i źródłem dochodów była praca naukowa w projektach badawczo-rozwojowych w Katedrze Informatyki Ekonomicznej;

* nie dokonywał żadnych inwestycji na terenie działek budowlanych, w szczególności nie uzbrajał terenu w żadne przyłącza mediów;

* nie podpisywał żadnych umów z biurami pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, nie korzystał też z żadnych usług takich pośredników;

* nie zlecał żadnych działań marketingowych, promocyjnych;

* zarówno w okresie do sprzedaży pierwszych trzech działek jak i później, jedyne działania Zainteresowanego ograniczyły się do ogłoszenia się w Internecie, a w okresie późniejszym dodatkowo Wnioskodawca umieścił tablice z informacją, że ma do sprzedania działki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w świetle przedstawionego stanu sprawy Zainteresowany jako osoba nieprowadząca dotychczas jakiejkolwiek działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, a jedynie wykonująca czynności wynikające z przysługującego jej prawa własności, zwolniony jest z obowiązku opodatkowania planowanych transakcji sprzedaży kolejnych działek gruntowych podatkiem od towarów i usług na podstawie zapisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług, oraz czy ewentualne podjęcie przez niego działalności gospodarczej w zakresie całkowicie niezwiązanym z jakimkolwiek zagospodarowaniem nieruchomości i bez jakiegokolwiek ich faktycznego wykorzystania, pozbawia go ewentualnego zwolnienia od tego podatku przy ich sprzedaży.

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle opisanego stanu sprawy, planowana przez niego sprzedaż w przyszłości kolejnych działek gruntu korzystać będzie ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług w zw. z art. 15 ust. 2 tej ustawy. W niniejszej sprawie Zainteresowany jako właściciel nieruchomości nie prowadził dotychczas równolegle żadnej działalności gospodarczej, a planowane przez niego podjęcie takiej działalności nie będzie w swoim zakresie miało jakiegokolwiek związku z zarządzaniem lub sprzedażą nieruchomości, świadczenia jakichkolwiek usług dotyczących ich zagospodarowania lub sprzedaży, a także Wnioskodawca nie będzie w jakikolwiek sposób wykorzystywał tych nieruchomości w takiej działalności gospodarczej. Jego działania związane z planowaną sprzedażą kolejnych działek miały, mają i będą miały charakter incydencjonalny i nie były poprzedzone działaniami wskazującymi na aktywne zaangażowanie się w ten proces. Zainteresowany nie dokonał żadnych nakładów na zbywane nieruchomości, nie dokonał ich odrolnienia, nie zaangażował w proces ich sprzedaży profesjonalnych pośredników, a swoją aktywność ograniczył tylko do umieszczenia w Internecie oferty sprzedaży i postawienia tablicy informacyjnej.

Podobne sytuacje rozpoznawane były przez sądownictwo administracyjne, które wskazywało na to, że skoro w u.p.t.u. brak jest jednoznacznego i precyzyjnego unormowania, które wskazywałoby, że Polska skorzystała z uprawnienia określonego w art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE do uznania każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy, w szczególności pojedynczej dostawy terenu budowlanego, to w tej sytuacji należy ustalić, czy w świetle podanych okoliczności sprawy Zainteresowany w celu dokonania sprzedaży gruntów podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 u.p.t.u., co skutkowałoby koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, czy też sprzedaż ta nastąpiła w ramach zarządu jego majątkiem prywatnym.

WSA powołał się w tym względzie na wyrok TSUE z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C 180 i 181/10, w którym stwierdzono że sama liczba i zakres transakcji dokonanych sprzedaży nie ma charakteru decydującego. Nie może to bowiem stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem stosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie okoliczność podziału przed sprzedażą gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej, sama z siebie nie jest decydująca. Takiego charakteru nie ma również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość wymienionych elementów może odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego. Inna sytuacja jest natomiast wówczas, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE. Działania tego rodzaju nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, a co za tym idzie - dostawy terenu budowlanego w takiej sytuacji nie można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Tylko w pierwszej sytuacji, która w niniejszym przypadku nie miała miejsca, osobę dokonującą sprzedaży nieruchomości należy uznać za podmiot prowadzący "działalność gospodarczą" w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE. Dalej orzecznictwo administracyjne wskazuje, że o aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami stanowi fakt podjęcia np. takich czynności jak: uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych a także działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek. Na zorganizowany rodzaj działalności mogą wskazywać także takie działania jak uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy też wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, zwłaszcza w sytuacji, gdy sprzedawca jest już podatnikiem w zakresie usług budowlanych, developerskich czy innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze.

Jak wskazano wyżej, Wnioskodawca takich działań nie przeprowadzał.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy - przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zatem - w świetle przytoczonych powyżej przepisów - grunt spełnia definicję towaru określoną w art. 2 pkt 6, a jego sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.

Podkreślić należy, że nie każda czynność która stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność będzie opodatkowana podatkiem VAT jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Artykuł 15 ust. 1 ustawy stanowi, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W kontekście powyższego, uwzględniając definicję działalności gospodarczej należy stwierdzić, że dostawa towarów będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy dokonana zostanie przez podmiot o statusie podatnika który działa w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie czynności. Natomiast dla stwierdzenia że dla danej transakcji podmiot jest podatnikiem podatku od towarów i usług, konieczne jest prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy.

Zatem osoby fizyczne dokonujące sprzedaży, przekazania lub darowizny towarów stanowiących część ich majątku osobistego (takiego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej), nie są zaliczane do grona podatników podatku od towarów i usług.

Konsekwentnie nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Aby przyjąć, że dany podmiot przy sprzedaży gruntu działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) trzeba ustalić, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami wskazującej, że czynności danego podmiotu przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W podobny sposób kwestię tą rozstrzygnął Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w orzeczeniu z dnia 29 października 2007 r. sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo lecz z zamiarem częstotliwości, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest stwierdzenie, czy w świetle zaprezentowanego opisu zdarzenia przyszłego Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntu podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkowałoby koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu (a więc za podatnika podatku od towarów i usług), czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Wskazać należy, że zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - Dz.U.UE.L 347.1 z późn. zm. - (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10), dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Z tezy powyższego orzeczenia wynika m.in., że "osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 112, zmienionej dyrektywą 2006/138/WE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeśli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby". Trybunał zwrócił uwagę, że inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Trybunał orzekł ponadto, że liczba i zakres transakcji sprzedaży nie ma charakteru decydującego i nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych. Zatem jak wynika z powyższego, kryterium decydującym o zaliczeniu transakcji sprzedaży nieruchomości przez osoby fizyczne do działalności gospodarczej jest podejmowanie aktywnych działań angażujących środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców. W konsekwencji powyższego, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W przypadku gdy brak jest przesłanek świadczących o aktywności sprzedawcy w przedmiocie zbycia gruntu, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem - zbycie działki budowlanej nie stanowi działalności handlowej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz mieści się w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Z przedstawionego stanu sprawy wynika, że Wnioskodawca w 2008 r. otrzymał w drodze darowizny od rodziców nieruchomości gruntowe rolne, w tym działki oznaczone nr 342/2 oraz 342/, o łącznej powierzchni ok. 20 ha. W tym czasie Zainteresowany był studentem Uniwersytetu, a po zakończeniu studiów miał zamiar na innej działce (nr 181/3) rozpocząć budowę domu, co potwierdzają uzyskane warunki zabudowy działki. Jednakże w lipcu 2009 r., Zainteresowany postanowił podjąć studia doktoranckie w zakresie informatyki ekonomicznej, w związku z czym rozpoczął dążenia do zakupu mieszkania.

W dniu 29 września 2009 r., Rada Gminy Uchwałą ustaliła zasady ładu przestrzennego na terenie objętym Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego, obejmującego m.in. działki nr 342/2 oraz 342/3. Rada Gminy, m.in. przewidziała podział działek z przeznaczeniem pod zabudowę jednorodzinną. W konsekwencji ww. uchwały, Wójt Gminy decyzją z dnia 19 maja 2010 r. zatwierdził podział nieruchomości na 139 działek (w tym 135 budowlanych), nadając im numery od 404/1 do 404/139. Działania te były inspirowane przez pracowników Urzędu Gminy, w ramach zmiany wizji rozwoju gminy i w konsekwencji uchwalenia nowego Studium Uwarunkowań i Kierunków Rozwoju Gminy, a następnie zainicjowane przez ojca Wnioskodawcy - ówczesnego właściciela - a następnie po przekazaniu działek sfinalizowane również przez niego, ale działającego już na mocy pełnomocnictwa udzielonego przez Zainteresowanego. Mimo podziału nieruchomości na takie działki, Wnioskodawca nigdy nie podjął jakichkolwiek działań zmierzających do faktycznego odrolnienia tych nieruchomości. W ewidencji gruntów wszystkie działki Zainteresowanego były i nadal są opisane jako grunty rolnicze.

W kwietniu 2010 r., Wnioskodawca podpisał przedwstępną umowę zakupu mieszkania, w ramach której zobowiązał się m.in. do comiesięcznego wpłacania rat w wysokości ok. 15 tys. zł na rzecz dewelopera, aż do lipca 2011 r.

W kwietniu 2011 r., Zainteresowany po raz pierwszy powziął informację o możliwości i zamiarze nałożenia na niego przez Wójta Gminy opłaty adiacenckiej, płatnej w ciągu 14 dni od wydania decyzji. Informacja była o tyle zaskakująca, że na spotkaniach informacyjnych urzędnicy gminy namawiali mieszkańców do przekształcenia i podziału swoich nieruchomości, uprzedzając o istnieniu i charakterze opłaty planistycznej, natomiast zatajając istnienie opłaty adiacenckiej. Informacja o możliwości jej nałożenia co prawda pojawiła się w decyzji o podziale, ale było już wtedy, po pierwsze za późno na wycofanie się z niego, po drugie Wnioskodawca nie miał żadnej wiedzy o jej wysokości a nadto pracownicy gminy zapewniali go, że żadne dodatkowe opłaty i podatki nie będą należne, o ile po uchwaleniu nie nastąpi sprzedaż nieruchomości w okresie 5 lat - a sprzedaż nieruchomości w momencie jej podziału, nie była w planach Zainteresowanego. Sytuacja życiowa Wnioskodawcy związana z koniecznością zakupu mieszkania zmusiła go jednak do pozyskania środków finansowych ze sprzedaży kilku działek. W tym czasie Zainteresowany nie dysponował praktycznie żadnym innym majątkiem, poza współudziałem w samochodzie osobowym wycenianym na kwotę 7.000,00 zł. Dopiero zdecydowawszy się na sprzedaż kilku działek uzyskał informację w Urzędzie Gminy, że opłata adiacencka naliczona od jego działek może sięgać stu kilkudziesięciu tysięcy złotych.

Wnioskodawca został więc zaskoczony zapowiedzią rychłego nałożenia na niego opłaty w niewiadomej jeszcze wielkości (aczkolwiek potencjalnie znacznej) i to należnej w ciągu 14 dni. Zainteresowany zmuszony został więc do sprzedaży większej ilości działek niż pierwotnie zamierzał, celem zgromadzenia odpowiedniej ilości środków pieniężnych na ten cel.

Jedynymi działaniami Wnioskodawcy w celu sprzedaży działek było umieszczenie w Internecie ogłoszenia o ich sprzedaży, co zaskutkowało sprzedażą 3 działek w okresie od maja do lipca 2011 r. Od uzyskanego w ten sposób dochodu, Zainteresowany odprowadził podatek dochodowy w wysokości 19%, uiścił opłatę planistyczną z powodu sprzedaży działek (10.217,42 zł), a pozostałą kwotę przeznaczył na spłatę ostatnich rat na mieszkanie w Poznaniu oraz zabezpieczenie na rzecz spodziewanej opłaty adiacenckiej.

Znajdujący się w złej sytuacji finansowej Wnioskodawca, zmuszony nowymi okolicznościami do dalszej sprzedaży działek, umieścił dodatkowo w sąsiedztwie działek tablice z informacją o fakcie, że są one "na sprzedaż", oraz umieścił dodatkowe ogłoszenie w Internecie o sprzedaży, na własnej stronie internetowej, którą wykonał samodzielnie korzystając z umiejętności pozyskanych w liceum.

Do dnia dzisiejszego jednak nie doszło do żadnej kolejnej transakcji sprzedaży. Zainteresowany podpisał za to 5 umów przedwstępnych sprzedaży, przy czym w każdej z nich nabywcy mają prawo odstąpić od podpisania umowy przyrzeczonej. Wnioskodawca jednak nadal spłaca i będzie w najbliższych latach spłacać swoje zobowiązania związane z zapłatą opłaty adiacenckiej i kredytem studenckim, który zaciągnął w trakcie studiów. Zatem w jego interesie jest zawarcie tych 5 umów.

Zainteresowany podkreślił, że w całym tym okresie:

* dotychczas nie prowadził żadnej działalności gospodarczej, ani w zakresie sprzedaży nieruchomości, ani w żadnym innym; jednakże w najbliższym czasie planuje podjęcie takiej działalności w zakresie handlu sprzętem elektronicznym i akcesoriami, przy wykonywaniu której nie będą w żaden sposób wykorzystywane przedmiotowe nieruchomości;

* jest studentem Uniwersytetu, do lipca 2009 r. studiów stacjonarnych magisterskich, a później do dnia dzisiejszego studiów stacjonarnych doktoranckich, a jego głównym dotychczasowym zajęciem i źródłem dochodów była praca naukowa w projektach badawczo-rozwojowych w Katedrze Informatyki Ekonomicznej;

* nie dokonywał żadnych inwestycji na terenie działek budowlanych, w szczególności nie uzbrajał terenu w żadne przyłącza mediów;

* nie podpisywał żadnych umów z biurami pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, nie korzystał też z żadnych usług takich pośredników;

* nie zlecał żadnych działań marketingowych, promocyjnych;

* zarówno w okresie do sprzedaży pierwszych trzech działek jak i później, jedyne działania Wnioskodawcy ograniczyły się do ogłoszenia się w Internecie, a w okresie późniejszym dodatkowo umieścił tablice z informacją, że ma do sprzedania działki.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego, treści przywołanych przepisów prawa oraz wyroku TSUE z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby (C-180/10) i Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć (C 181/10) prowadzi do wniosku, że planowana sprzedaż działek nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest normatywnych przesłanek, aby w związku z tymi transakcjami uznać Zainteresowanego za podatnika tego podatku. Wprawdzie grunt spełnia definicję towarów zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, jednak z okoliczności niniejszej sprawy nie wynika, aby sprzedając przedmiotowe działki Wnioskodawca działał w charakterze handlowca. Z przedstawionego opisu sprawy nie wynika taka aktywność Zainteresowanego, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W niniejszej sprawie Wnioskodawca - zdaniem tut. Organu - nie podjął ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami (takich jak: nabycie terenu, wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, uzbrojenie terenu, ogrodzenie działek, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia itp.). Należy również podkreślić, że grunt ten nie był i nie będzie wykorzystywany w jakiejkolwiek działalności gospodarczej, w tym rolniczej.

A zatem, w niniejszej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać Zainteresowanego za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, polegającą na handlu nieruchomościami. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie dostawę towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku ze sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług. W niniejszej sprawie takich przesłanek brak.

W przedmiotowej sprawie zatem należy uznać, że Zainteresowany dokonując sprzedaży działek nie będzie działał w charakterze podatnika, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Powyższe wynika z tego, że sprzedaż przez Wnioskodawcę działek, będzie stanowiła zwykłe wykonywanie prawa własności. Tym samym, w przedmiotowej sprawie Zainteresowany - sprzedając działki stanowiące jego majątek prywatny otrzymane w drodze darowizny - korzystał będzie z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Skutkiem powyższego, transakcje zbycia nieruchomości gruntowych nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy - zgodnie z którym planowana przez niego sprzedaż działek korzystać będzie ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy - należało uznać za nieprawidłowe. Ponieważ ze zwolnienia od podatku od towarów i usług może korzystać wyłącznie dostawa podlegająca opodatkowaniu ww. podatkiem. Natomiast ewentualne podjęcie przez Zainteresowanego działalności gospodarczej w zakresie całkowicie niezwiązanym z jakimkolwiek zagospodarowaniem nieruchomości i bez jakiegokolwiek ich faktycznego wykorzystania, nie będzie miało wpływu na brak opodatkowania sprzedaży kolejnych działek, ponieważ jak wykazano powyżej przy sprzedaży przedmiotowych działek będzie on działał w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy nie będą miały zastosowania.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl