ILPP4/443-50/12-4/EWW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 1 lutego 2012 r. (data wpływu 6 lutego 2012 r.) uzupełnionym pismem z dnia 16 kwietnia 2012 r. (data wpływu 18 kwietnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek w 2011 r. - jest prawidłowe.

W dniu 6 lutego 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek w 2011 r. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 16 kwietnia 2012 r. (data wpływu 18 kwietnia 2012 r.) o doprecyzowanie opisu sprawy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest właścicielem gospodarstwa rolnego, które nabył na podstawie umowy przekazania od matki aktem notarialnym nr (...) w 1988 r.

Jest to nieruchomość położona w X. - nr (...).

Od chwili nabycia gospodarstwa Zainteresowany był zatrudniony na umowę o pracę. Nigdy nie prowadził działalności gospodarczej, nie był też rolnikiem ryczałtowym. Od 1995 r. jest on na rencie inwalidzkiej z ZUS-u.

Postanowieniem Burmistrza M i G X z dnia 15 listopada 2011 r., grunt o powierzchni 2,24 ha stanowiący działkę (...) został podzielony na 11 działek, z tego działka (...) stanowi drogę dojazdową do działek, a działka (...) to siedlisko. Decyzja o warunkach zabudowy została wydana dnia 7 lipca 2011 r.

Dwie działki o nr (...) zostały sprzedane w 2011 r., natomiast pozostałe 7 działek Wnioskodawca zamierza sprzedać w 2012 r.

W związku z pogarszającymi się warunkami życia, niską rentą oraz domem mieszkalnym wymagającym gruntownego remontu, Zainteresowany zamierza sprzedać pozostałe działki pod budowę domów mieszkalnych. Jego zdaniem sprzedaż działek pod budowę domów mieszkalnych wydzielonych z własnych gruntów, nie stanowi działalności gospodarczej i nie podlega także podatkowi VAT, ze względu na brak cech wyróżniających taką działalność.

W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany poinformował, iż nigdy nie prowadził działalności gospodarczej i nie był czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.

Grunt otrzymał on na podstawie umowy przekazania od matki aktem notarialnym nr (...) w 1988 r. Przedmiotowego gruntu nie udostępniał innym osobom, nie wynajmował, ani nie wydzierżawiał. Był to grunt przeznaczony tylko dla własnych potrzeb, który nie był uprawiany ze względu na stan zdrowia. Od 1995 r. Wnioskodawca jest na rencie inwalidzkiej z ZUS-u.

Ze względu na fakt, iż grunt nie był wykorzystywany, Zainteresowany wystąpił z wnioskiem do Burmistrza M i G X o podział gruntu na działki. Po uzyskaniu pieniędzy ze sprzedaży działek chciał on wykorzystać je na remont podupadającego domu oraz na leczenie.

Wnioskodawca poinformował także, że nie poniósł żadnych kosztów w celu przygotowania gruntu do sprzedaży. Teren jest nieuzbrojony, nie ma ogrodzenia. Nie zamieszczał on także ogłoszeń o sprzedaży. Wystąpił jedynie o warunki zabudowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy od sprzedaży dwóch działek w 2011 r., Zainteresowany powinien odprowadzić podatek VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż działek pod budowę domów mieszkalnych wydzielonych z własnych gruntów będących jego majątkiem prywatnym, nie stanowi działalności gospodarczej i nie podlega także podatkowi VAT, ze względu na brak cech wyróżniających taką działalność. Zainteresowany posiada gospodarstwo od 23 lat. Pieniądze otrzymane ze sprzedaży działek chciałby przeznaczyć na remont domu, jak i na bieżące potrzeby związane z jego utrzymaniem oraz na leczenie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Artykuł 2 pkt 6 ustawy stanowi, iż przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z uwagi na powyższe uregulowania, sprzedaż gruntu jest dostawą towarów.

Jednakże samo stwierdzenie, że podmiot dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu nie jest wystarczającą przesłanką, aby daną czynność opodatkować podatkiem od towarów i usług. Istotnym jest, aby podmiot działał w charakterze podatnika, a więc osoby prowadzącej działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów (w tym przypadku gruntów) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Wskazać należy, że działalność gospodarcza (handlowa) powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zatem, podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży nieruchomości jest ustalenie, czy nieruchomość była wykorzystywana w sposób ciągły do celów zarobkowych, oraz czy majątek nabyty został z przeznaczeniem do działalności handlowej.

Podkreślić przy tym należy, że zwłaszcza w przypadku działalności gospodarczej w zakresie handlu, zamiar częstotliwego wykonywania czynności ujawniony być musi już w momencie nabycia towaru, a nie w momencie jego sprzedaży. Nie można pominąć, że pod pojęciem "handel" należy rozumieć dokonywany w sposób zorganizowany zakup towarów w celu ich odsprzedaży. Jeżeli zatem dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód, to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2 ustawy, nie można podmiotu dokonującego dostawy uznać za podatnika VAT z tytułu wykonania takiej czynności.

Taka właśnie sytuacja występuje w przypadku sprzedaży przez osobę fizyczną majątku prywatnego. Sprzedaż majątku nabytego na własne potrzeby, a nie z przeznaczeniem do działalności handlowej, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika VAT.

Jak stanowi art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne.

Natomiast w myśl art. 46 § 1 ww. kodeksu, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Wskazać należy, że zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - Dz. U. UE L 347.1 z późn. zm. - (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

W tym miejscu - dla wyjaśnienia zakresu zwykłego wykonywania prawa własności - konieczne jest sięgnięcie do zapisów prawa cywilnego, tj. powołanej wcześniej ustawy - Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 140 ww. Kodeksu, w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.

Rozporządzanie rzeczą jest drugim spośród wymienionych wyraźnie w art. 140 cyt. kodeksu uprawnień właściciela do rozporządzania rzeczą (ius disponendi). Podkreślić także należy, iż ustawodawca nie definiuje używanego pojęcia rozporządzenia. Nie klasyfikuje też postaci rozporządzenia. W literaturze zaś podkreśla się zazwyczaj, że chodzi o uprawnienie do wyzbycia się własności i uprawnienie do obciążania prawa własności. Wyzbycie się własności w pierwszym rzędzie obejmuje dokonywaną (inter vivos) czynność przeniesienia własności, dalej zaś czynność rozporządzenia testamentowego (...) (Edward Gniewek "Kodeks cywilny, Księga Druga. Własność i inne prawa rzeczowe. Komentarz, Zakamycze, 2001, Komentarz do art. 140 k.c.).

Z powyższych wyjaśnień wynika zatem, iż dokonanie sprzedaży określonej rzeczy materialnej stanowi naturalny (oczywisty, podstawowy) element wykonywania prawa własności.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca jest właścicielem gospodarstwa rolnego, które nabył na podstawie umowy przekazania od matki aktem notarialnym w 1988 r. Grunt ten przeznaczony był tylko dla własnych potrzeb i nie był uprawiany. Od chwili nabycia gospodarstwa Zainteresowany był zatrudniony na umowę o pracę. Nigdy nie prowadził działalności gospodarczej, nie był też rolnikiem ryczałtowym. Od 1995 r. jest on na rencie inwalidzkiej z ZUS-u. Poinformował on, że nigdy nie prowadził działalności gospodarczej i nie był czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Ze względu na fakt, iż grunt nie był wykorzystywany, Wnioskodawca wystąpił o warunki jego zabudowy oraz z wnioskiem do burmistrza o podział gruntu na działki. Postanowieniem burmistrza z dnia 15 listopada 2011 r., grunt o powierzchni 2,24 ha stanowiący działkę (...) został podzielony na 11 działek, z tego działka (...) stanowi drogę dojazdową do działek, a działka (...) to siedlisko.

Dwie działki o nr (...) i (...) zostały sprzedane w 2011 r., natomiast pozostałe 7 działek Wnioskodawca zamierza sprzedać w 2012 r. Pieniądze z tytułu ich sprzedaży Zainteresowany chce przeznaczyć na remont domu oraz na bieżące potrzeby związane z jego utrzymaniem, a także na leczenie.

Grunt spełnia definicję towarów wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

W przedmiotowej sprawie uznać należy jednak, iż Zainteresowany dokonując w 2011 r. sprzedaży dwóch działek nie działał w charakterze podatnika, a czynność ta nie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Bowiem ze względu na sposób nabycia nieruchomości - umowa przekazania gospodarstwa rolnego w 1988 r. - należy uznać, iż intencją Wnioskodawcy w momencie nabycia gruntów nie był zamiar ich odsprzedaży. Jak wskazał Zainteresowany, przedmiotowy grunt wykorzystywany był wyłącznie na potrzeby własne. Nie był on udostępniany innym osobom, nie był wynajmowany ani dzierżawiony. Ponadto Wnioskodawca nie poniósł żadnych kosztów w celu przygotowania gruntu do sprzedaży.

Z powyższego wynika, że przedmiotowe działki nie zostały nabyte w celach handlowych, lecz prywatnych, a Zainteresowany sprzedając je skorzystał z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, a zatem czynność ta nie oznacza wykonywania działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Mając na uwadze treść powołanych przepisów oraz opis sprawy stwierdzić należy, iż Wnioskodawca z tytułu sprzedaży w 2011 r. dwóch działek, nie stał się podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. W związku z powyższym, Zainteresowany nie miał obowiązku odprowadzania podatku od towarów i usług z tytułu planowanych transakcji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

W niniejszej interpretacji rozpatrzono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stanu faktycznego dotyczącego opodatkowania sprzedaży działek w 2011 r. Natomiast zdarzenie przyszłe w zakresie opodatkowania sprzedaży działek w 2012 r. rozpatrzone zostało w interpretacji indywidualnej z dnia 2 maja 2012 r. nr ILPP4/44350/125/EWW.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.