ILPP4/443-30/12-3/BA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 28 grudnia 2011 r. (data wpływu 16 stycznia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania pożyczek otrzymywanych od podmiotu zagranicznego po dniu 1 stycznia 2011 r. - jest prawidłowe.

W dniu 16 stycznia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania pożyczek otrzymywanych od podmiotu zagranicznego po dniu 1 stycznia 2011 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

X (dalej: SK, Spółka, Wnioskodawca) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie zarządzania ruchomymi i nieruchomymi składnikami majątku produkcyjnego oraz udostępniania ich na rzecz Z na podstawie umowy dzierżawy.

SK należy do międzynarodowej grupy kapitałowej Z (dalej: Grupa), zajmującej się produkcją skalnej wełny mineralnej, dostarczaniem produktów, systemów i rozwiązań służących poprawie efektywności energetycznej, akustyki i bezpieczeństwa pożarowego obiektów budowlanych.

W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, w celu pokrycia bieżących potrzeb finansowych Spółka podejmuje kroki mające na celu pozyskanie zewnętrznych źródeł finansowania. Wnioskodawca finansuje swoją działalność gospodarczą poprzez pozyskiwanie obcego kapitału dłużnego w postaci pożyczki. W konsekwencji Spółka zawiera umowy pożyczki (dalej: Umowy pożyczki) z Yz siedzibą w D. (dalej: Y, Pożyczkodawca).

Pożyczkodawca jest spółką prawa duńskiego zarejestrowaną w Danii, również jako duński podatnik VAT. Jednocześnie Pożyczkodawca został zarejestrowany w Polsce dla celów podatku VAT, niemniej jednak nie posiada na terytorium Polski ani siedziby, ani stałego miejsca prowadzenia działalności dla celów tego podatku. Y nie jest wspólnikiem (komplementariuszem ani komandytariuszem) w SK. Y prowadzi działalność przemysłową, handlową oraz usługową, w szczególności o charakterze inwestycyjnym (finansowanie nowych przedsięwzięć). W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Y zajmuje się wsparciem w zakresie zarządzania aktywami finansowymi oraz płynnością innych spółek z Grupy. Działalność Y polega m.in. na przyjmowaniu depozytów od spółek mających nadwyżki finansowe, oraz udzielaniu pożyczek potrzebującym ich spółkom z Grupy, zainteresowanym w pierwszej kolejności pozyskaniem finansowania wewnątrzgrupowego. Rolą Pożyczkodawcy w Grupie jest m.in. efektywne wykorzystywanie zasobów finansowych jej członków, tym samym optymalizacja płynności finansowej w ramach Grupy, a także zwiększenie jej możliwości ekonomicznych oraz umożliwienia jej członkom skoncentrowania się na ich podstawowym przedmiocie działalności.

Pożyczki otrzymywane przez Spółkę (jak również potencjalne przyszłe pożyczki) mają charakter odpłatny, uwzględniający poziom oprocentowania na poziomie rynkowym. Udzielenie pożyczki Spółce odbywa się poprzez każdorazowe zawarcie Umowy pożyczki z Pożyczkodawcą, według przyjętego w ramach Grupy standardowego wzoru umowy. W Umowie pożyczki strony wskazują okres, na który zostaje udzielona, kwotę pożyczki oraz jej oprocentowanie.

Co do zasady Wnioskodawca zawiera Umowy pożyczki na czas określony, z możliwością ich wznowienia. Jednocześnie, w sytuacji gdy wznowienie nie będzie miało miejsca, SK zobowiązany jest, bez żądania na dzień wygaśnięcia Umowy pożyczki do spłaty całości kwoty pożyczki łącznie z narosłymi odsetkami.

Jak wskazano powyżej, w związku z przewidywanymi dalszymi potrzebami w zakresie finansowania swojej działalności, mając jednocześnie na względzie rolę Pożyczkodawcy w Grupie, Spółka nie wyklucza zawierania umów pożyczkowych z Pożyczkodawcą również w przyszłości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie, czy w stanie prawnym obowiązującym po dniu 1 stycznia 2011 r., pożyczki udzielane przez Y będą stanowić dla Spółki import usług zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług w Polsce.

Zdaniem Wnioskodawcy, w stanie prawnym obowiązującym po dniu 1 stycznia 2011 r., pożyczki udzielane przez Y będą stanowić dla Spółki import usług zwolnionych z opodatkowania VAT w Polsce.

Udzielanie pożyczek jako czynność opodatkowana VAT

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, zaś przez świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 tejże ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

W świetle powołanej definicji świadczenia usług, zdaniem Wnioskodawcy usługa udzielenia pożyczek przez Y, za którą Pożyczkodawca otrzyma od niej wyraźnie wskazane wynagrodzenie w postaci odsetek należnych mu z tytułu udostępnienia kapitału, powinna zostać uznana za świadczenie usług, o którym mowa w ustawie o VAT.

Jednocześnie, na poparcie powyższego stanowiska Wnioskodawca podkreślił wskazany uprzednio fakt, iż Y w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej zajmuje się wsparciem w zakresie zarządzania aktywami finansowymi oraz płynnością innych spółek z Grupy, polegającą właśnie na świadczeniu m.in. takich usług jak przyjmowanie depozytów od spółek mających nadwyżki finansowe oraz udzielania pożyczek spółkom, którym brakuje środków. W opisie sprawy wskazano także, iż rola Pożyczkodawcy w Grupie zmierza do m.in. efektywnego wykorzystywania zasobów finansowych jej członków, tym samym optymalizacji płynności finansowej w ramach Grupy, oraz zwiększenia jej możliwości ekonomicznych i umożliwienia jej członkom skoncentrowania się na ich podstawowym przedmiocie działalności.

Jednocześnie, w świetle powyższego, zdaniem Spółki, należy odwołać się do art. 15 ust. 1 oraz ust. 2 ustawy o VAT, definiujących podatnika oraz działalność gospodarczą dla celów VAT. Zgodnie ze wskazanym przepisem podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast działalność gospodarcza obejmuje przy tym wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W konsekwencji wyżej przytoczonych argumentów, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż usługa udzielenia pożyczek, świadczona przez Pożyczkodawcę stanowi dla niego świadczenie usług, będące jednocześnie elementem jego działalności gospodarczej, w odniesieniu do której Y niewątpliwie działa w charakterze podatnika VAT.

Jednocześnie, z uwagi na transgraniczny charakter udzielonych pożyczek, należy odnieść się również do szczególnych postanowień ustawy o VAT w tym zakresie.

Zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, tj. osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej oraz osoba fizyczna będąca usługobiorcą usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Jednocześnie w myśl art. 17 ust. 2 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r.), w przypadkach określonych w ust. 1 pkt 4 rozliczenia podatku należnego nie dokonuje usługodawca, lecz usługobiorca.

Natomiast w stanie prawnym sprzed tej daty art. 17 ust. 2 ustawy o VAT przewidywał, iż ust. 1 pkt 4 nie stosuje się w przypadku świadczenia usług, dla których podatek należny został rozliczony przez usługodawcę lub dokonującego dostawy towarów na terytorium kraju, z wyjątkiem m.in. świadczenia usług, do których stosuje się art. 28b, dla których w każdym przypadku podatnikiem jest usługobiorca. Zaś zgodnie z art. 28b, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania.

W świetle powyższego, zarówno rozważając brzmienie art. 17 przed dniem 1 kwietnia 2011 r. (tekst jedn.: w 2010 r. oraz do dnia 31 marca 2011 r.), jak i po tej dacie, usługi udzielenia pożyczek, świadczone przez Pożyczkodawcę na rzecz Spółki stanowią import usług, opodatkowany w Polsce, zaś podatnikiem zobowiązanym do ich rozliczenia jest usługobiorca, działający jako podatnik określony w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT.

Z uwagi na fakt, iż niniejszy wniosek dotyczy zdarzenia przyszłego, regulacje ustawy o VAT powinny podlegać analizie w brzmieniu obowiązującym po dniu 1 stycznia 2011 r.

Umowy pożyczki w świetle ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 znowelizowanej ustawy o VAT, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r., zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Tym samym zauważyć należy, iż ustawodawca odstąpił w powyższym zakresie od dotychczasowego odwołania do klasyfikacji usług na gruncie PKWiU i w sposób bezpośredni uregulował zwolnienie z opodatkowania VAT usług polegających na udzielaniu pożyczek, poprzez ich literalne wskazanie w powyższym przepisie.

Biorąc pod uwagę brzmienie zacytowanego artykułu oraz zaprezentowane zdarzenie przyszłe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r. usługi udzielania pożyczek świadczone przez Y na jego rzecz stanowić będą czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w zw. z art. 28b ustawy o VAT, przy czym na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT korzystać będą ze zwolnienia z opodatkowania tym podatkiem.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, iż powyższe zwolnienie wynika także z przepisów, zaimplementowanej do polskiego systemu prawnego, Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. (Dz. U. UE L 06.347.1) w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: Dyrektywa VAT). Jak stanowi przepis art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy VAT: "Państwa członkowskie zwalniają (...) transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności".

Odnosząc cytowane wyżej przepisy do przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż w sytuacji będącej przedmiotem zapytania będzie miało miejsce odpłatne świadczenie usług, które będzie stanowiło import usług podlegający opodatkowaniu w Polsce.

Jednocześnie usługi udzielania pożyczki świadczone przez Y korzystać będą z przedmiotowego zwolnienia od podatku VAT, na mocy obecnie obowiązującego brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W przedmiotowej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w zakresie opodatkowania pożyczek otrzymywanych od podmiotu zagranicznego po dniu 1 stycznia 2011 r. Stan faktyczny w zakresie opodatkowania pożyczek otrzymanych od podmiotu zagranicznego w 2010 r., został rozstrzygnięty w odrębnej interpretacji indywidualnej z dnia 4 kwietnia 2012 r. nr ILPP4/443-30/12-2/BA.

Ponadto informuje się, iż w zakresie dotyczącym podatku od czynności cywilnoprawnych zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.