ILPP4/443-178/13-4/BA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 15 kwietnia 2013 r. (data wpływu do Izby Skarbowej w Poznaniu 16 kwietnia 2013 r., data wpływu do BKIP w Lesznie 19 kwietnia 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 18 czerwca 2013 r. (data wpływu 21 czerwca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania stawki podatku w wysokości 0% dla wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów w sytuacji, gdy odbioru towaru i wywozu poza granice Polski dokonuje firma transportowa/spedycyjna - jest prawidłowe.

W dniu 16 kwietnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania stawki podatku w wysokości 0% dla wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów w sytuacji, gdy odbioru towaru i wywozu poza granice Polski dokonuje firma transportowa/spedycyjna. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 18 czerwca 2013 r. (data wpływu 21 czerwca 2013 r.) o informacje doprecyzowujące opis sprawy.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca dokonuje sprzedaży towarów, w szczególności stal na Litwę. Kontrahent posiada właściwy i ważny numer identyfikacji dla transakcji wewnątrzwspólnotowych. Zainteresowany dokonuje weryfikacji tych numerów w systemie V. przez Internet. Dotychczas transport towaru z Polski na Litwę organizował Wnioskodawca, obecnie odbiorca sam chce dokonywać odbioru towaru. Z korespondencji (maile, zamówienia) wynika, że kontrahent zagraniczny sam na własne zlecenie transportowe lub też własnym transportem wywiezie towar do swego kraju. Zainteresowany sprzedaż traktuje jako dostawę wewnątrzunijną i na podstawie art. 42 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług wystawia dla kontrahenta zagranicznego fakturę VAT ze stawką VAT 0%. Towary są wydawane na dokumencie WZ oraz wystawiany jest dokument transportu międzynarodowego CMR. Z dokumentu CMR wynika, że miejscem dostawy towaru Wnioskodawcy jest inny kraj unijny. Przeniesienie własności na rzecz nabywcy przechodzi w momencie odebrania towaru na terenie magazynu Spółki przez firmę transportową, która działa na zlecenie odbiorcy.

W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany wskazał, że:

1. Ze strony jego odbiorcy nie doszło do nieuczciwego działania. Transakcje odbywały się zgodnie z literą prawa.

2. Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE.

3. Z dokumentu CMR będzie wynikało, iż towar zostanie dostarczony do miejsca jego przeznaczenia na terytorium państwa członkowskiego (Litwa) innego niż terytorium kraju.

4. Dokument "Dyspozycji Eksportowej" będzie stanowić specyfikację poszczególnych sztuk ładunku.

W związku ze zdarzeniem przyszłym Wnioskodawca poinformował, iż kontrahent nie dokonywał jeszcze samodzielnego wywozu towarów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy odbiór towaru i wywóz poza granice Polski przez firmę transportową/spedycyjną wynajętą na zlecenie odbiorcy uprawnia Zainteresowanego do zastosowania stawki 0%, mimo braku bezpośredniego nadzoru nad fizycznym przekroczeniem granicy wywożonego materiału do innego państwa Unii Europejskiej.

Zdaniem Wnioskodawcy, o ile dokonuje on ww. transakcje z należytą starannością oraz posiada dokumenty, o których mowa w art. 42 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku przewozu przez przewoźnika (spedytora) a w przypadku wywozu własnym transportem zgodnie z art. 42 ust. 1 i ust. 4, mimo nieuczciwego działania nabywcy ma pełne prawo do zastosowania stawki 0% i nie może ponosić żadnych konsekwencji podatkowych w tym zakresie.

Stanowisko Zainteresowanego opiera się na generalnej zasadzie wyrażonej w wyrokach ETS podkreślających rolę zasady neutralności VAT. Trybunał Sprawiedliwości UE oraz sądy administracyjne uznają, że nawet w sytuacji nieważności czynności prawnej lub oszustwa podatkowego nie można przerzucać związanego z tym ryzyka na kontrahenta, o ile świadomie nie uczestniczył w tym procederze (wyrok WSA w Warszawie z dnia 14 listopada 2007 r., sygn. akt III SA/Wa 1018/10). Sprzeczne ze wspólnotową zasadą neutralności i proporcjonalności jest pozbawienie prawa do 0% stawki VAT podatnika, który działał w dobrej wierze, tzn. nie wiedział i nie mógł się dowiedzieć, że bierze udział w oszustwie podatkowym (stanowisko takie podzielił m.in. NSA w wyroku z dnia 16 kwietnia 2009 r., sygn. akt I FSK 1515/07, WSA w Warszawie w wyroku z dnia 10 lutego 2011 r., sygn. akt III SA/Wa 1465/10).

Brak aprobaty składów orzekających dla nakładania obowiązku uiszczenia VAT na podmiot, który nieświadomie uczestniczył w przestępstwie podatkowym, niewątpliwie należy ocenić bardzo pozytywnie.

Podobnie orzekł to Trybunał Europejski: wyrok Trybunału ETS sygn. C-409/04 z dnia 27 września 2007 r., strona 3 z 13:

"Natomiast, jeżeli dostawca wykonał swe obowiązki dotyczące udowodnienia dostawy wewnątrzwspólnotowej, podczas gdy nabywca nie wykonał umownego obowiązku wysyłki lub transportu towarów poza terytorium państwa członkowskiego dostawy, to wówczas nabywca zobowiązany jest do rozliczenia z tytułu podatku od wartości dodanej w tym państwie członkowskim. (por. pkt 50, 58, 60, 65-67 oraz pkt 3 sentencji).

3. Okoliczność, że nabywca złożył deklarację podatkową dotyczącą nabycia wewnątrzwspólnotowego do organów podatkowych państwa członkowskiego przeznaczenia może stanowić dodatkowy dowód zmierzający do ustalenia, że towary rzeczywiście opuściły terytorium państwa członkowskiego dostawy, lecz nie stanowi przesądzającego dowodu dla celów zwolnienia dostawy wewnątrzwspólnotowej od podatku od wartości dodanej. (por. pkt 72 oraz pkt 3 sentencji)".

Nawet ostatnio w orzeczeniu ETS z dnia 21 czerwca 2012 r. (C-80/11 oraz C-142/11) co prawda w innej sprawie wskazał jednak, że organy podatkowe nie mają prawa w sposób generalny przerzucać na podatnika obowiązku badania uczciwości kontrahenta. To organy podatkowe dysponują bowiem narzędziami i środkami, które dają im możliwość kontroli uczestników obrotu w celu wykrycia wszelkich nieprawidłowości lub naruszeń prawa. Obarczenie podatników obowiązkiem weryfikowania kontrahentów pod kątem wywiązywania się przez nich z obowiązków względem organów podatkowych zostało przez ETS uznane za sprzeczne z Dyrektywą VAT.

W związku z powyższym, Zainteresowany uważa, że w sytuacji przedstawionej w pytaniu ma on prawo do zastosowania stawki 0% zgodnie z art. 42 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlega wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Artykuł 13 ust. 1 ustawy wskazuje, iż przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5, rozumie się wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu czynności określonych w art. 7 na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, z zastrzeżeniem ust. 2-8.

W myśl art. 13 ust. 2 ustawy, przepis ust. 1 stosuje się pod warunkiem, że nabywca towarów jest:

Artykuł 13 ust. 6 ustawy stanowi, iż wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów występuje, jeżeli dokonującym dostawy jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT UE zgodnie z art. 97 (...).

Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 35), w okresie od dnia 1 kwietnia 2013 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów, o której mowa w art. 13 ust. 6 ustawy zmienionej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, występuje, jeżeli dokonującym dostawy jest podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy zmienionej w art. 1, niekorzystający ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 tej ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca zarejestrowany jako podatnik VAT UE dokonuje sprzedaży towarów, w szczególności stal na Litwę. Kontrahent Spółki posiada właściwy i ważny numer identyfikacji dla transakcji wewnątrzwspólnotowych. Zainteresowany dokonuje weryfikacji numeru w systemie V. przez Internet. Dotychczas transport towaru z Polski na Litwę organizował Wnioskodawca, obecnie odbiorca sam chce dokonywać odbioru towaru. Z korespondencji (maile, zamówienia) wynika, że kontrahent zagraniczny sam na własne zlecenie transportowe lub też własnym transportem wywiezie jego towar do swego kraju. Przeniesienie własności na rzecz nabywcy przejdzie w momencie odebrania towaru na terenie magazynu Spółki przez firmę transportową, która będzie działała na zlecenie odbiorcy. Transakcja odbywała się będzie zgodnie z literą prawa. Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE.

Mając na uwadze przedstawiony stan sprawy oraz powołane przepisy stwierdzić należy, iż Spółka dokona wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, o której mowa w art. 13 ust. 1 ustawy.

Złożony wniosek dotyczy zastosowania stawki podatku w wysokości 0% dla wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów w sytuacji, gdy odbioru towaru i wywozu poza granice Polski dokona firma transportowa/spedycyjna na zlecenie kontrahenta zagranicznego.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W myśl art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Stosownie do art. 41 ust. 3 ustawy, w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów stawka podatku wynosi 0%, z zastrzeżeniem art. 42.

W myśl art. 42 ust. 1 ustawy, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów podlega opodatkowaniu według stawki podatku 0%, pod warunkiem że:

Przedmiotowa sprawa dotyczy sytuacji, gdy transport towarów w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów wykonywany będzie przez firmę transportową/spedycyjną.

Dowodami, o których mowa w ust. 1 pkt 2, zgodnie z art. 42 ust. 3 ustawy, są następujące dokumenty, jeżeli łącznie potwierdzają dostarczenie towarów będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju:

- z zastrzeżeniem ust. 4 i 5.

Natomiast w myśl art. 42 ust. 11 ustawy, w przypadku gdy dokumenty, o których mowa w ust. 3-5, nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju towarów, dowodami, o których mowa w ust. 1 pkt 2, mogą być również inne dokumenty wskazujące, że nastąpiła dostawa wewnątrzwspólnotowa, w szczególności:

Analiza regulacji dotyczących transakcji wewnątrzwspólnotowej dostawy pozwala na wskazanie dwóch podstawowych warunków, od spełnienia których uzależnione jest potraktowanie danej czynności jako dostawy wewnątrzwspólnotowej, a w konsekwencji jej opodatkowanie preferencyjną stawką 0%. Pierwszy z tych warunków dotyczy aspektu prawnego transakcji - jego spełnienie ma gwarantować, że czynność ta zostanie potraktowana jako wewnątrzwspólnotowe nabycie w państwie przeznaczenia i zostanie tam faktycznie opodatkowana. Drugi z warunków dotyczy aspektu faktycznego transakcji - jego spełnienie pozwala na przyjęcie, że faktycznie nastąpił wywóz towarów z kraju i jego transport (przemieszczenie) do innego państwa członkowskiego.

Drugi z warunków, o którym mowa wyżej, od którego spełnienia zależy potraktowanie danej dostawy jako dostawy wewnątrzwspólnotowej opodatkowanej stawką podatku w wysokości 0%, dotyczy udokumentowania faktu wywozu towaru oraz dostarczenia go w ramach dostawy w państwie przeznaczenia. Koncentruje się on zatem na faktycznych, a nie prawnych aspektach transakcji. Powyższy warunek został określony wprost w cyt. wyżej art. 42 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Jak wynika z powyższych uregulowań, prawo podatnika do zastosowania przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów preferencyjnej stawki podatku w wysokości 0%, uzależnione jest zatem w znacznej mierze od posiadania dokumentów potwierdzających jednoznacznie, iż doszło do wywozu towaru z terytorium kraju i dostarczenia go do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż Polska. Istotą przywołanych przepisów jest zobowiązanie podatnika do udowodnienia, iż towary będące przedmiotem dostawy, rzeczywiście opuściły terytorium kraju, ze względu na korzystniejsze niż w odniesieniu do dostaw krajowych, skutki podatkowe.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy stwierdzić należy, że dla zastosowania stawki 0% dla wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów wystarczającym jest, aby podatnik posiadał jedynie niektóre dowody, o jakich mowa w art. 42 ust. 3 ustawy, uzupełnione dokumentami wskazanymi w art. 42 ust. 11 ustawy. Dla udokumentowania takiej dostawy podatnik może także posiadać inne dowody w formie dokumentów, o których mowa w art. 180 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), zgodnie z którym jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.

Należy jednak podkreślić, iż dla zastosowania stawki podatku w wysokości 0%, podatnik musi posiadać w swojej dokumentacji dowody, które łącznie potwierdzą fakt wywiezienia i dostarczenia towarów będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.

Jak wynika z opisu sprawy, towary będą wydawane na dokumencie WZ oraz wystawiany będzie dokument transportu międzynarodowego CMR. Z dokumentu CMR wynikać będzie, że miejscem dostawy towaru Zainteresowanego jest inny kraj unijny oraz że towar zostanie dostarczony do miejsca jego przeznaczenia na terytorium państwa członkowskiego (Litwa) innego niż terytorium kraju. Dokument "Dyspozycji Eksportowej" będzie stanowić specyfikację poszczególnych sztuk ładunku.

Przenosząc powyżej opisaną sytuację na grunt przepisów ustawy o podatku od towarów i usług dotyczących uprawnienia do zastosowania preferencyjnej stawki 0% dla wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, należy uznać posiadane przez Zainteresowanego dokumenty wskazane powyżej za dokumenty, które wystarczająco uprawdopodobnią przemieszczenie towarów z terytorium kraju na terytorium innego państwa członkowskiego.

Zatem, dokumenty posiadane przez Wnioskodawcę w sytuacji gdy odbioru towaru i wywozu poza granice Polski dokona firma transportowa/spedycyjna na zlecenie odbiorcy, można będzie uznać za dowody potwierdzające, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a zatem Zainteresowany na podstawie tych dowodów będzie uprawniony do zastosowania dla dokonanej przez siebie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów stawki podatku VAT 0%.

W związku z faktem, iż w przedmiotowej sprawie nie dojdzie do nieuczciwego zachowania kontrahenta unijnego, stanowisko Spółki, zgodnie z którym będzie miała ona prawo w przedstawionej sytuacji do zastosowania stawki 0% uznano za prawidłowe, jednak na podstawie innego uzasadnienia.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.