ILPP4/443-111/12-4/ISN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 6 marca 2012 r. (data wpływu 12 marca 2012 r.) uzupełnionym pismem z dnia 7 maja 2012 r. (data wpływu 9 maja 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca świadczenia usług i ich dokumentowania - jest prawidłowe.

W dniu 12 marca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca świadczenia usług i ich dokumentowania. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 7 maja 2012 r. (data wpływu 9 maja 2012 r.) o informacje doprecyzowujące opis sprawy oraz brakujące stanowisko własne.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie inżynierii i związanym z nią doradztwem technicznym (PKWiU 71.12) oraz poszukiwaniem nowych kontrahentów. Zainteresowany jest płatnikiem podatku VAT. Polska firma, z którą obecnie współpracuje Wnioskodawca, otwiera swoją niezależną, nową spółkę z siedzibą w Arabii Saudyjskiej. Zainteresowany będzie jako firma świadczył powyższe usługi dla tej firmy.

W złożonym uzupełnieniu Wnioskodawca poinformował, że polska Spółka... SA z siedzibą w Wysogotowie, dla której obecnie świadczy on usługi doradcze (inżynieryjno-techniczne), podjęła decyzję, aby w celu pozyskania nowych kontraktów i kontaktów w zakresie energetyki, oleju i gazu ziemnego na Bliskim Wschodzie, otworzyć dwie spółki o nazwie:

Nowe spółki będą podlegały prawu Arabii Saudyjskiej i Omanu.

W związku z powyższym, Zainteresowany będzie świadczył swoje usługi bezpośrednio dla dwóch nowych spółek w Arabii Saudyjskiej i w Omanie. Świadczone przez niego usługi będą polegały na pozyskiwaniu nowych kontraktów i kontaktów w zakresie energetyki, oleju i gazu. Wnioskodawca oświadczył, iż posiada wiedzę i międzynarodowe doświadczenie w branżach związanych z wydobyciem, przetwarzaniem oraz magazynowaniem i dystrybucją, jak i spedycją gazu ziemnego i ropy naftowej. Ponadto Zainteresowany wskazał, że usługi te nie będą związane z nieruchomościami. Nowe spółki będą podmiotami spełniającymi definicje podatnika, o której mowa w art. 28a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, po zapoznaniu się z przepisami ustawy o VAT, jego zdaniem (art. 28b) miejscem świadczenia wykonywanych przez niego usług doradczych (inżynieryjno-technicznych) dla firm, dla których siedziba znajdować się będzie w Arabii Saudyjskiej i Omanie, są tamtejsze kraje. W związku z tym, świadczone prze niego na ich rzecz opisane usługi, nie będą podlegały podatkowi VAT. Zainteresowany nie będzie również zmuszony rejestrować się w tamtejszych urzędach skarbowych, gdyż podatek VAT w nich nie występuje. Swoje usługi będzie on rozliczał w Polsce na dotychczasowej fakturze nie naliczając podatku VAT (usługi niepodlegające VAT). Rozliczenia będzie on dokonywał w deklaracji VAT-7, w poz. 21 (dostawa usług poza terytorium kraju). Nie ma również potrzeby zamieszczać na fakturze klauzuli "Podatek VAT rozlicza nabywca", gdyż dotyczy on tylko krajów Unii Europejskiej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Z postanowień art. 8 ust. 1 ustawy wynika, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej będzie świadczył usługi inżynieryjne i związane z nimi doradztwo techniczne, bezpośrednio dla dwóch nowych spółek w Arabii Saudyjskiej i w Omanie.

Przedmiotem zapytania Zainteresowanego jest ustalenie miejsca świadczenia wykonywanych przez niego usług.

W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług regulują przepisy art. 28a do 28o ustawy.

Stosownie do art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Artykuł 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalania miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji, jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Jak poinformował Wnioskodawca, spółki będące usługobiorcami świadczonych przez niego usług, spełniają definicję podatnika zawartą w art. 28a ustawy.

Ogólna zasada dotycząca określania miejsca świadczenia usług na rzecz podatników zawarta została w art. 28b ust. 1 ustawy, zgodnie z którym miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j i art. 28n.

Świadczone przez Zainteresowanego usługi będą polegały na pozyskiwaniu nowych kontraktów i kontaktów w zakresie energetyki, oleju i gazu. Wnioskodawca oświadczył, iż posiada wiedzę i międzynarodowe doświadczenie w branżach związanych z wydobyciem, przetwarzaniem oraz magazynowaniem i dystrybucją, jak i spedycją gazu ziemnego i ropy naftowej. Ponadto wskazał, że usługi te nie będą związane z nieruchomościami.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz dokonując analizy przepisu art. 28b ust. 1 ustawy stwierdzić zatem należy, że zawarte w nim zastrzeżenia nie będą miały zastosowania w niniejszej sprawie. Miejsce świadczenia usług wykonywanych przez Zainteresowanego należy ustalać więc na podstawie zasady ogólnej, wyrażonej w tym artykule.

Zgodnie z tym przepisem, miejscem świadczenia, a tym samym opodatkowania usług świadczonych na rzecz podatników, jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, odpowiednio zatem Arabia Saudyjska i Oman.

Wobec powyższego, Wnioskodawca świadcząc usługi będące przedmiotem pytania dla firm, których siedzibą będzie Arabia Saudyjska i Oman, nie będzie musiał doliczać podatku VAT 23%, tak jak czyni to obecnie świadcząc usługi dla firm w Polsce, bowiem usługi te nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium kraju.

Zainteresowany ma również wątpliwości, czy dokumentując świadczenie ww. usług będzie zobowiązany do dopisywania na fakturze klauzuli "Podatek VAT rozlicza nabywca".

W myśl art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów lub świadczenia usług, dokonywanych przez podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni lub zwolnieni, jeżeli miejscem opodatkowania tych czynności jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego i dla tych czynności podatnicy ci nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze (art. 106 ust. 2 ustawy).

Zasady wystawiania faktur uregulowane zostały w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360), zwanego dalej rozporządzeniem.

Stosownie do § 5 ust. 1 rozporządzenia, faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

W myśl § 26 ust. 1 rozporządzenia, przepisy § 5, § 7-22 i § 25 stosuje się odpowiednio do faktur stwierdzających dokonanie dostawy towarów lub świadczenia usług, dla których miejscem opodatkowania jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego, jeżeli dla tych czynności podatnicy wystawiający fakturę nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze.

Zgodnie z ust. 2 powołanego paragrafu, faktury, o których mowa w ust. 1, powinny zawierać dane określone w § 5, z wyjątkiem stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem.

Zatem, wystawiona przez Wnioskodawcę faktura powinna zawierać dane określone w § 5 rozporządzenia, z wyjątkiem stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem, stosownie do powołanych przepisów.

W tym miejscu wskazać należy, iż rozporządzenie o adnotacji "Podatek VAT rozlicza nabywca", mówi w dwóch przepisach, tj. w § 5 ust. 15 i § 26 ust. 4 rozporządzenia.

Na podstawie § 5 ust. 15 rozporządzenia, faktury stwierdzające dokonanie dostawy towarów lub wykonanie usługi, dla których podatnikiem zgodnie z przepisami ustawy jest nabywca towaru lub usługi, zamiast danych dotyczących stawki i kwoty należności wraz z podatkiem zawierają:

Na podstawie powyższego przepisu Wnioskodawca na wystawianej fakturze nie będzie mógł umieścić adnotacji, iż to nabywca powinien rozliczyć podatek, bowiem nie będzie on wystawiać faktury dla podatnika, który zgodnie z przepisami ustawy będzie nabywcą usługi.

Ponadto, na mocy § 26 ust. 4 rozporządzenia, w przypadku świadczenia usług, o których mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy, faktura dokumentująca wykonanie tych czynności powinna zawierać numer, pod którym nabywca usługi jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, oraz:

Natomiast art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy stwierdza, że podatnicy, o których mowa w art. 15, zarejestrowani jako podatnicy VAT UE, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym zbiorcze informacje o dokonanych usługach, do których stosuje się art. 28b, na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej, świadczonych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, innych niż zwolnionych od podatku od wartości dodanej lub opodatkowanych stawką 0%, dla których zobowiązanym do zapłaty podatku od wartości dodanej jest usługobiorca, zwane dalej "informacjami podsumowującymi".

Również powyższy przepis nie znajdzie zastosowania w niniejszej sprawie, bowiem pomimo, iż miejsce świadczenia usług ustalone zostanie w myśl zasady ogólnej wynikającej z art. 28b ust. 1 ustawy, jednak jak wskazał Zainteresowany, nabywcami usług będą podatnicy z państw trzecich, czyli nie zostanie wypełniona przesłanka mówiąca o tym, że nabywca usługi winien być zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.

Wobec powyższego wystawiane przez Wnioskodawcę faktury nie będą mogły zawierać informacji, że zobowiązanym do rozliczenia tego podatku będzie nabywca usługi, na podstawie § 26 ust. 4 rozporządzenia.

Tym samym stwierdzić należy, iż w przypadku świadczenia usług niepodlegających opodatkowaniu na terytorium kraju, dla których miejscem świadczenia będzie terytorium państwa trzeciego, Zainteresowany zobowiązany będzie świadczenie to udokumentować fakturami VAT wystawionymi na kontrahentów z Arabii Saudyjskiej oraz z Omanu, bez wskazywania na nich stawki i kwoty podatku oraz bez adnotacji, że nabywca powinien rozliczyć podatek.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ zwraca uwagę na fakt, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytań) Zainteresowanego. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy oraz ze stanowiska własnego, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.