ILPP3/4513-1-39/15-6/TK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 13 kwietnia 2015 r. (data wpływu 15 kwietnia 2015 r.) uzupełnionym w dniach 17 i 24 lipca 2015 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntu - jest nieprawidłowe.

W dniu 15 kwietnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntu.

Wniosek uzupełniono w dniach 17 i 24 lipca 2015 r. w przedmiocie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest właścicielem gruntu. Działka numer 61/7 o powierzchni łącznej 10.200 m². Grunt podzielony jest na 7 działek budowlanych wraz z drogą wewnętrzną, uzbrojonych w wodę, kanalizację, prąd.

Działkę Wnioskodawczyni nabyła jednorazowo w marcu 2007 r. jako osoba prywatna ze środków pochodzących z majątku własnego. Celem zakupu gruntu był plan wykorzystania ziemi pod potrzeby własne.

Zainteresowana zamierzała z mężem wybudować dom wraz z budynkiem gospodarczym przeznaczonym pod trzymanie zwierząt zagrodowych, tj. koni. Wiele lat Wnioskodawczyni z mężem tak myśleli o tej inwestycji. Wykonany przez Zainteresowaną wraz z mężem podział działek miał na celu umożliwienie w przyszłości wykonanie zabudowy dla potrzeb jej rodziny.

Największa działka była przeznaczona dla Zainteresowanej i męża, trzy kolejne działki sąsiadujące chcieli oni zagospodarować dla członków rodziny, tj. rodzice, brat.

Działki od frontu drogi dojazdowej miały pozostać niezagospodarowane i stanowić naturalną "zasłonę" od drogi. Ich plany uległy jednak zmianie w czasie. Zmieniły się relacje, plany w rodzinne i prywatne Zainteresowanej wraz z mężem także.

Wnioskodawczyni zdecydowała się zatem na odsprzedaż gruntu. Sprzedaż gruntu jest możliwa w podziale na pojedyncze działki bądź w całości w ramach jednej transakcji.

W styczniu bieżącego roku Zainteresowana wraz z mężem rozmawiała z potencjalnym klientem o sprzedaży całości (taka była intencja). Niestety klient wycofał się z deklaracji i w rezultacie transakcja zakończyła się sprzedażą trzech z siedmiu wydzielonych działek.

Nieruchomość gruntowa stanowi majątek prywatny Wnioskodawczyni, który sprzedaje jako osoba prywatna.

Nieruchomość nigdy nie była wykorzystywana w działalności gospodarczej.

Zainteresowana informuje - jeśli to istotne - że prowadzi działalność gospodarczą, z tytułu której płaci podatek VAT.

Ze złożonych uzupełnień do wniosku wynika, że Wnioskodawczyni jest podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu 73.20.Z - badanie rynku i opinii publicznej.

Opisane we wniosku działki nie były wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej. Działki stanowią majątek prywatny.

Wnioskodawczyni występowała o podział geodezyjny nieruchomości opisanej we wniosku.

Zainteresowana nie udostępniała przedmiotowej nieruchomości osobom trzecim na podstawie umów cywilnoprawnych (np. najem, dzierżawa).

Działki są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego z przeznaczeniem pod budownictwo mieszkaniowe. Dla działek zostały wydane decyzje o warunkach zabudowy. Tak jak Zainteresowana wskazała we wniosku miała wraz z mężem plany, żeby mieszkać na terenie działek tylko z rodziną.

Sprzedawane działki są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i dla ww. działek zostały wydane decyzje o warunkach zabudowy i Zainteresowana występowała o wydanie tych decyzji.

W związku ze zmienionymi planami oraz decyzją o sprzedaży, w ramach przygotowania działek do sprzedaży zamieszczono w tym roku ogłoszenie o sprzedaży działek w internecie (brak kosztów) oraz ustawiono na drodze dojazdowej do działek tablicę ogłoszeniową (brak kosztów).

Wnioskodawczyni nie dokonywała sprzedaży gruntów innych niż wymienione we wniosku - nie posiadała i nie posiada oraz nie sprzedawała innych gruntów niż wymienione we wniosku.

Wodę i kanalizację podłączała Gmina prowadząc prace związane z doprowadzeniem wody i kanalizacji do sąsiednich działek i domów. Jednocześnie, w tym samym czasie równolegle, Gmina realizowała projekt budowania drogi asfaltowej dojazdowej w pobliże działek Wnioskodawczyni. Gmina z własnej inicjatywy wystosowała do niej zapytanie czy chcę się podłączyć do instalacji wodno-kanalizacyjnej. Brak podłączenia i jej zgody w tym czasie oznaczał brak możliwości podłączenia się do instalacji w przyszłości bez uszkadzania powierzchni asfaltu drogi.

Wnioskodawczyni zgodziła się z uwagi na fakt, że w tamtym czasie miała (z rodziną) związane z działką plany mieszkaniowe. Koszt podłączenia wynosił około 1000 PLN.

Wyprowadzenie podłącza instalacji to zaledwie krótki odcinek instalacji (poniżej 1 m) w kierunku jej działek.

Zgłoszenie chęci podłączenia prądu do działki zostało dokonane przeze nią, z uwagi na fakt, że miała (z rodziną) plany mieszkaniowe związane z działką i dlatego podłączyła wodę i kanalizację. Zainteresowana uznała wtedy z mężem, że dobrze będzie jeśli kwestie przyłączeniowe wykona i będzie wraz z mężem już w przyszłości gotowa do budowy domu. Podłączenie zostało dokonane na jej koszt.

Finalnie plany mieszkaniowe, w związku z powiększeniem rodziny, uległy zmianie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca ma obowiązek płatności podatku VAT od sprzedaży wskazanego gruntu.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż przedmiotowej nieruchomości gruntowej stanowi czynność rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, gdyż związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym.

Pod pojęciem handel należy rozumieć dokonywany w sposób zorganizowany zakup towarów w celu ich odsprzedaży. Jeżeli czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy (...) to w świetle art. 15 ust. 2 ustawy o VAT nie można podmiotu dokonującego dostawy uznać za podatnika VAT z tytułu wykonania takiej czynności. W momencie zakupu działki podatnik nie działał w charakterze producenta, handlowca czy usługodawcy.

Grunt nie został nabyty w celach odsprzedaży i nie był wykorzystywany do celów prowadzonej działalności gospodarczej, służył wyłącznie celom prywatnym. Przedmiotowa nieruchomość gruntowa zastała zakupiona na potrzeby własne. Sprzedaż nieruchomości gruntowej stanowi działanie w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Zatem z tytułu zbycia tej nieruchomości podmiot nie stanie się podatnikiem podatku VAT w ramach ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą" opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), rzeczami w rozumieniu niniejszego Kodeksu są tylko przedmioty materialne. Wyjaśnić jednocześnie należy, że przedmiotami stosunków prawnych są dobra materialne i niematerialne. Wśród dóbr materialnych wyróżniamy m.in. rzeczy. Rzeczy dzieli się na nieruchomości i rzeczy ruchome. Natomiast w myśl art. 46 § 1 ww. Kodeksu, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Zgodnie zatem z ww. przepisami grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Jednakże nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - mocą ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem "podatnika" te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

W świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług dla uznania określonych zachowań podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu statusu podatnika.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, gdyż związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym.

Podkreślić przy tym należy, że pod pojęciem "handel" należy rozumieć dokonywany w sposób zorganizowany zakup towarów w celu ich odsprzedaży. Jeżeli zatem dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2 ustawy nie można podmiotu dokonującego dostawy uznać za podatnika VAT z tytułu wykonania takiej czynności.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest również, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku stanu sprawy Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy. Natomiast okoliczność podjęcia m.in. takich czynności jak uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru oraz działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, stanowią o takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, które mogą wskazywać, że czynności sprzedającego przybierają formę zawodową (profesjonalną), a w konsekwencji zorganizowaną.

Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż działek była sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, był przedmiotem orzeczenia z dnia 15 września 2011 r. TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10.

Z tezy powyższego orzeczenia wynika m.in., że "osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 112, zmienionej dyrektywą 2006/138/WE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeśli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby".

Trybunał zwrócił uwagę, że inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Sąd orzekł ponadto, że liczba i zakres transakcji sprzedaży nie ma charakteru decydującego i nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych.

Zatem jak wynika z powyższego, kryterium decydującym o zaliczeniu transakcji sprzedaży nieruchomości przez osoby fizyczne do działalności gospodarczej jest podejmowanie aktywnych działań angażujących środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców.

Z drugiej strony w przypadku gdy brak jest przesłanek świadczących o aktywności sprzedawcy w przedmiocie zbycia gruntu (która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem) zbycie działki budowlanej nie stanowi działalności handlowej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz mieści się w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą i jest podatnikiem podatku od towarów i usług (73.20.Z - badanie rynku i opinii publicznej).

Jest również właścicielem gruntu (działka numer 61/7) o powierzchni łącznej 10.200 m² nabytego jednorazowo w 2007 r. jako osoba prywatna ze środków pochodzących z majątku własnego.

Nieruchomość nigdy nie była wykorzystywana w działalności gospodarczej i Zainteresowana nie udostępniała przedmiotowej nieruchomości osobom trzecim na podstawie umów cywilnoprawnych (np. najem, dzierżawa).

Wnioskodawczyni występowała o podział geodezyjny ww. nieruchomości - działka podzielona jest na 7 działek budowlanych wraz z drogą wewnętrzną, uzbrojonych w wodę, kanalizację, prąd.

Działki są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego z przeznaczeniem pod budownictwo mieszkalne. Dla ww. działek zostały wydane decyzje o warunkach zabudowy - Zainteresowana występowała o wydanie tych decyzji.

Wnioskodawczyni wyjaśniła, że "zgodziła się" na podłączenie wody i kanalizacji przez gminę, która prowadziła prace związane z doprowadzeniem wody i kanalizacji do sąsiednich działek i domów.

Podłączenia prądu do działki zostało dokonane przez Zainteresowaną.

W ramach przygotowania działek do sprzedaży zamieszczono w tym roku ogłoszenie o sprzedaży działek w internecie oraz ustawiono na drodze dojazdowej do działek tablicę ogłoszeniową.

Wnioskodawczyni sprzedała trzy z siedmiu wydzielonych działek. Nie dokonywała sprzedaży innych gruntów niż wymienione we wniosku - nie posiadała i nie posiada oraz nie sprzedawała innych gruntów niż wymienione we wniosku.

Zauważyć należy, że określenie, czy dana osoba fizyczna sprzedając działki budowlane działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec), wymaga ustalenia, czy jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Jak wyżej wyjaśniono analizy tej można dokonać poprzez porównanie zachowania okoliczności sprzedaży gruntu do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.

Przejawem takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami - która może wskazywać, że czynności przybierają formę zorganizowaną - może być przykładowo nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, określone działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze.

Analizując przedstawione we wniosku okoliczności stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni przejawiła aktywność porównywalną do podmiotów zajmujących się profesjonalnie dostawą gruntów. Przemawiają za tym następujące fakty: wystąpienie z wnioskiem o podział nabytej nieruchomości gruntowej na mniejsze działki, wystąpienie z wnioskiem o decyzje o warunkach zabudowy i uzbrojenie działek w media (woda, kanalizacja, prąd) przed dokonaniem ich sprzedaży.

Zbyciu nie podlega przy tym nabyty towar (jednorazowa dostawa gruntu). W wyniku podziału nabytej nieruchomości na działki czynność dostawy towaru (obecnie trzech działek) przybrała formę powtarzalną.

Zainteresowana angażowała w realizowaną inwestycję środki prywatne (zwiększające wartość gruntu) i powodujące, że sprzedaż działek przybrała ostatecznie formę zawodową (profesjonalną). Okoliczności faktyczne (opisane działania wraz z zamieszczaniem ogłoszeń o sprzedaży) przeczą zatem tezie o "zwykłym wykonywaniu prawa własności", tj. typowym dla podmiotów zbywaniu towarów z majątku prywatnego, któremu to zachowaniu nie przypisuje się znamion działalności gospodarczej (np. działalności handlowca).

Obiektywne okoliczności wskazane we wniosku przesądzają, że Zainteresowana, z tytułu transakcji sprzedaży podzielonego gruntu, będzie podatnikiem podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy wykonującym działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

W konsekwencji sprzedaż wymienionych nieruchomości przez Wnioskującej będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Wnioskodawczyni ma więc obowiązek naliczenia podatku VAT od sprzedaży wskazanego gruntu.

Interpretacja dotyczy:

* zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,

* zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.