ILPP2/443-971/09-3/EN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 23 lipca 2009 r. (data wpływu 27 lipca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podstawy opodatkowania - jest prawidłowe.

W dniu 27 lipca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podstawy opodatkowania.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (Spółka) prowadzi działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży produktów leczniczych w aptece. Spółka jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Wspólnicy Spółki są płatnikami (podatnikami) podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu osiągniętego przez Spółkę dochodu. Sprzedaż w Spółce ewidencjonowana jest przy zastosowaniu kas fiskalnych.

Zainteresowany wskazał, iż zwiększająca się konkurencja na rynku oraz coraz bardziej widoczna walka cenowa powoduje, że wiele aptek aby przyciągnąć klientów sprzedaje popularne leki, refundowane z Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) po bardzo niskich, promocyjnych cenach. Niekiedy jest to wręcz symboliczna opłata po stronie klienta w wysokości 1 grosz. Spółka, aby sprostać konkurencji, zamierza również sprzedawać niektóre leki z taką bonifikatą, że odpłatność klienta za nabyty towar wynosiłaby 1 grosz. Bonifikata ta będzie ujęta w wystawianych paragonach fiskalnych, a także w wystawianych fakturach VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Jaka będzie podstawa opodatkowania podatkiem od towarów i usług przy sprzedaży leków refundowanych i nierefundowanych przez NFZ, przy udzielaniu takiej bonifikaty (rabatu), że odpłatność klienta za zakupione leki będzie wynosić 1 grosz.

Zdaniem Wnioskodawcy, w zakresie podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania jest rzeczywiście realizowany obrót pomniejszony o kwotę udzielonych rabatów i bonifikat. Podstawą opodatkowania będzie więc otrzymana od nabywcy kwota należna za sprzedaż w wysokości 1 grosza pomniejszona o podatek należny VAT.

Refundacja z NFZ będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT w momencie jej wpływu na konto Spółki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy (...) - art. 106 ust. 1 ustawy.

Natomiast art. 111 ust. 1 ustawy stanowi, iż podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Z powyższego wynika, iż podatnicy podatku od towarów i usług dokumentują dokonaną sprzedaż następującymi sposobami:

* wystawiając faktury VAT,

* ewidencjonując obrót na kasie rejestrującej.

Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2 -22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4b - art. 29 ust. 4 ustawy.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia "bonifikata", w związku z powyższym pojęcie to należy interpretować stosując przede wszystkim wykładnię językową. Bonifikata to zniżka, ustępstwo od ustalonej ceny towaru na rzecz nabywcy ("Słownik języka polskiego PWN", Wydawnictwo Naukowe PWN, rok wydania 2005, str. 62). Ponadto, jak wskazało Ministerstwo Finansów w piśmie z dnia 14 kwietnia 1994 r. nr PO 4/AK-722-122-94 " (...) Przez bonifikatę (rabat) należy rozumieć zmniejszenie umówionej wcześniej należności za wykonane świadczenie. Najczęściej bonifikata udzielana jest w związku z faktycznie poniesioną lub przewidywaną szkodą kontrahenta. Bonifikata udzielana jest w przypadku, gdy wystąpią okoliczności, których strony nie mogły przewidzieć w momencie podpisania umowy i w jej efekcie następuje faktyczne obniżenie określonej w umowie ceny towaru. W przypadku, gdyby okoliczność wpływająca na zmniejszenie tej ceny była znana stronom przed podpisaniem umowy, powinna znaleźć odzwierciedlenie w cenie określonej w kontrakcie (...)".

Odnosząc do powyższego, z punktu widzenia podstawy opodatkowania, można wyróżnić następujące rodzaje rabatów:

* rabaty przyznane przed ustaleniem ceny i dokonaniem sprzedaży - nie mające wpływu na podstawę opodatkowania, w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy, ponieważ kwotą należną z tytułu sprzedaży jest kwota żądana od nabywcy pomniejszona już o udzielony rabat;

* rabaty przyznane po dokonaniu sprzedaży - bonifikaty, opusty, uznane reklamacje i skonta - wpływające na obniżenie wcześniej ustalonej kwoty osiągniętego obrotu; do tych rabatów ma zastosowanie art. 29 ust. 4 ustawy, a udzielenie takiego rabatu wymaga odpowiedniego udokumentowania (w przypadku sprzedaży dokumentowanej fakturą VAT - fakturą korygującą; w przypadku sprzedaży ewidencjonowanej na kasie rejestrującej - ewidencją korekt).

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca (Spółka) prowadzi działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży produktów leczniczych w aptece. Spółka jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Sprzedaż ww. towarów ewidencjonowana jest przy zastosowaniu kas fiskalnych. Zainteresowany wskazał, iż zwiększająca się konkurencja na rynku oraz coraz bardziej widoczna walka cenowa powoduje, że wiele aptek aby przyciągnąć klientów sprzedaje popularne leki, refundowane z Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) po bardzo niskich, promocyjnych cenach. Niekiedy jest to wręcz symboliczna opłata po stronie klienta w wysokości 1 grosz. Spółka, aby sprostać konkurencji, zamierza również sprzedawać niektóre leki z taką bonifikatą, że odpłatność klienta za nabyty towar będzie wynosić 1 grosz. Bonifikata ta będzie ujęta w wystawianych paragonach fiskalnych, a także w wystawianych fakturach VAT.

W ocenie tut. Organu, w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z rabatami przyznanymi przed ustaleniem ceny i dokonaniem sprzedaży.

W tym miejscu należy wskazać, że w myśl § 5 ust. 1 pkt 6 lit. f)-k) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania (Dz. U. Nr 212, poz. 1338) - paragon fiskalny drukowany przez kasę musi zawierać m.in. takie informacje jak: cenę jednostkową towaru lub usługi, ilość i wartość sprzedaży, wartość sprzedaży i kwoty podatku według poszczególnych stawek podatku, wartość sprzedaży zwolnionej od podatku, łączną kwotę podatku, łączną kwotę należności.

Na podstawie § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337), faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

Zatem fakt udzielenia bonifikaty w chwili sprzedaży powinien mieć odzwierciedlenie na paragonie fiskalnym lub fakturze VAT z zachowaniem ww. zasad.

Jakkolwiek żaden z przepisów powołanej ustawy ani też przepisów wykonawczych do niej, nie zawiera unormowań co do samej techniki udzielania rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) to brzmienie przytoczonego art. 29 ust. 1 i 4 jednoznacznie wskazuje, że wielkości te kształtują wartość netto sprzedawanego towaru (usługi), która stanowi kwotę wyjściową dla obliczenia podatku należnego. Rabaty jak i bonifikaty powinny być uwzględnione na poziomie ewidencjonowania sprzedaży i w tym momencie pomniejszać obrót i kwotę należnego podatku.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie podstawę opodatkowania z tytułu sprzedaży leków refundowanych i nierefundowanych przez NFZ będzie stanowić kwota żądana od nabywcy (klienta) np. 1 grosz, tj. kwota należna pomniejszona o kwoty udzielonych rabatów i bonifikat, jeżeli rabaty i bonifikaty zostaną prawidłowo udokumentowane (uwidocznione) na paragonie lub fakturze (tj. uwzględnione na poziomie ewidencjonowania sprzedaży).

Dodatkowo tut. Organ wskazuje, iż podstawowa zasada dotycząca powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług została sformułowana w art. 19 ust. 1 ustawy. W przepisie tym postanowiono, iż obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Od powyższej ogólnej zasady ustawodawca określił w sposób odmienny, szczególny moment powstania obowiązku podatkowego między innymi w art. 19 ust. 21 ustawy. W przepisie tym postanowiono, iż obowiązek podatkowy z tytułu należnych na podstawie odrębnych przepisów dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze powstaje z chwilą uznania rachunku bankowego podatnika. W przypadku uznania rachunku bankowego podatnika zaliczką z tytułu dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze obowiązek podatkowy powstaje w tej części.

Zgodnie z cytowanym art. 29 ust. 1 ustawy obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Do dopłat, o których mowa w ww. przepisie, stanowiących obrót będący podstawą opodatkowania, zaliczyć należy również refundację za leki otrzymaną przez aptekę z Narodowego Funduszu Zdrowia.

Z powyższej regulacji wynika, iż w sytuacji, gdy podatnik w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług otrzymuje jakiekolwiek dofinansowanie (np. dotację, subwencję, refundację) stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi jako pokrycie części ceny towaru lub usługi np. jako pokrycie części ceny leku, tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok należności od nabywcy, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia usługi w dacie jej otrzymania.

Zatem, w przedmiotowej sprawie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług przy sprzedaży leków refundowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia powstanie - w stosunku do refundacji z NFZ - z chwilą uznania rachunku bankowego podatnika kwotą otrzymanej dotacji (art. 19 ust. 21 ustawy).

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Informuje się, iż w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej opisanego zdarzenia przyszłego w zakresie podstawy opodatkowania. Natomiast w części dotyczącej określenia przychodu przy sprzedaży z bonifikatą, zostało wydane odrębne postanowienie o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia z dnia 21 września 2009 r. Nr ILPB1/415-813/09 -3/AG.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.