ILPP2/443-94/11-2/MN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 10 stycznia 2011 r. (data wpływu 14 stycznia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wystawienia faktur VAT na zaliczkowe wkłady - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wystawienia faktur VAT na zaliczkowe wkłady.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 8 sierpnia 2006 r. została zawarta umowa z członkiem Spółdzielni - osobą fizyczną (z umowy nie wynikało, że osoba ta prowadzi działalność gospodarczą) o budowę lokalu mieszkalnego i miejsca postojowego w wielostanowiskowym garażu. Zgodnie z umową wpłaty na wstępne wkłady budowlane następowały ratalnie według ustalonego harmonogramu wpłat w kwotach brutto w okresie od dnia 18 sierpnia 2006 r. do dnia 28 listopada 2008 r. Spółdzielnia nie wystawiała faktur VAT, jako podatnik odprowadzała podatek VAT od każdej wniesionej zaliczki na wkłady budowlane. Wydanie mieszkania oraz garażu nastąpiło w dniu 18 lutego 2009 r., ostateczne rozliczenie wkładu nastąpiło dnia 2 września 2009 r. Ustanowienie odrębnej własności lokalu i przeniesienie udziału w garażu wielostanowiskowym na rzecz członka Spółdzielni nastąpiło dnia 3 grudnia 2010 r. na podstawie aktu notarialnego. w dniu 25 listopada 2010 r. członek Spółdzielni zgłosił żądanie wystawienia faktur VAT na wnoszone w ratach zaliczki na wkłady budowlane lokalu oraz garażu. Spółdzielnia odmówiła żądania wystawienia wstecznych faktur VAT na wnoszone raty wkładu, gdyż żądanie to zgłoszone było po upływie obowiązujących terminów. w dniu 23 grudnia 2010 r. członek spółdzielni ponownie zgłosił żądanie wystawienia faktur VAT, informując dodatkowo, że jest płatnikiem podatku VAT od marca 2006 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przedstawionym stanie faktycznym stanowisko Spółdzielni jest poprawne, odmawiając wystawienia faktur na zaliczkowe wkłady, skoro żądanie członka Spółdzielni zostało wniesione po terminach przewidzianych w Ordynacji podatkowej.

Zdaniem Wnioskodawcy, stosownie do postanowień art. 106 ust. 1 i ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. nie miał obowiązku wystawienia faktur na zaliczkowe raty wkładu budowlanego osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Na żądanie tych osób podatnicy są zobowiązani do wystawienia faktur. Jednakże, stosownie do postanowień art. 87 § 3 Ordynacji podatkowej, Spółdzielnia wystawiałaby faktury, o ile żądanie zgłoszone byłoby przed wykonaniem dostawy towaru lub jego wydaniem. Wówczas Spółdzielnia uczyniłaby to w terminie 7 dni od dnia wykonania dostawy lokali lub ich wydania. Stosownie do postanowień art. 87 § 4 Ordynacji podatkowej, żądanie wystawienia faktury winno być zgłoszone przed upływem 3 miesięcy od wydania towaru.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

W myśl art. 19 ust. 1 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Na mocy art. 19 ust. 4 ustawy, jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części (art. 19 ust. 11 ustawy).

Zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 10 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części wkładu budowlanego lub mieszkaniowego, nie później jednak niż z chwilą ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego lub ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, lub przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, lub ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, lub wydania albo przeniesienia własności lokalu lub własności domów jednorodzinnych w przypadku czynności:

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według art. 106 ust. 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 marca 2011 r., podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury (art. 106 ust. 4 ustawy).

Stosownie do art. 111 ust. 1 ustawy, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Szczegółowe zasady wystawiania faktur VAT uregulowane zostały w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.), zwanym dalej rozporządzeniem, które obowiązywało do dnia 31 marca 2011 r.

Zgodnie z § 4 ust. 1 rozporządzenia, zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT".

§ 9 ust. 1 stanowi, iż fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem § 10-12.

W myśl § 10 ust. 1 rozporządzenia, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część lub całość należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano część lub całość należności od nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

Fakturę wystawia się również nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi każdą kolejną część należności (zaliczkę, przedpłatę, zadatek lub ratę) - § 10 ust. 3 rozporządzenia.

Zatem, z powyższych przepisów wynika, iż fakturę dokumentującą wykonanie usługi lub wydanie towaru, jak również dokumentującą otrzymaną część lub całość należności przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi wystawia się w ciągu siedmiu dni po wykonaniu usługi, wydaniu towaru lub uiszczeniu należności.

Z opisu sprawy wynika, iż w dniu 8 sierpnia 2006 r. została zawarta umowa z członkiem Spółdzielni - osobą fizyczną (z umowy nie wynikało, że osoba ta prowadzi działalność gospodarczą) o budowę lokalu mieszkalnego i miejsca postojowego w wielostanowiskowym garażu. Zgodnie z umową wpłaty na wstępne wkłady budowlane następowały ratalnie według ustalonego harmonogramu wpłat w kwotach brutto w okresie od dnia 18 sierpnia 2006 r. do dnia 28 listopada 2008 r. Spółdzielnia nie wystawiała faktur VAT, jako podatnik odprowadzała podatek VAT od każdej wniesionej zaliczki na wkłady budowlane. Wydanie mieszkania oraz garażu nastąpiło w dniu 18 lutego 2009 r., ostateczne rozliczenie wkładu nastąpiło dnia 2 września 2009 r. Ustanowienie odrębnej własności lokalu i przeniesienie udziału w garażu wielostanowiskowym na rzecz członka Spółdzielni nastąpiło dnia 3 grudnia 2010 r. na podstawie aktu notarialnego. w dniu 25 listopada 2010 r. członek Spółdzielni zgłosił żądanie wystawienia faktur VAT na wnoszone w ratach zaliczki na wkłady budowlane lokalu oraz garażu. Spółdzielnia odmówiła żądania wystawienia wstecznych faktur VAT na wnoszone raty wkładu, gdyż żądanie to zgłoszone było po upływie obowiązujących terminów. w dniu 23 grudnia 2010 r. członek Spółdzielni ponownie zgłosił żądanie wystawienia faktur VAT, informując dodatkowo, że jest płatnikiem podatku VAT od marca 2006 r.

Z powołanych regulacji ustawy o podatku od towarów i usług wynika, iż co do zasady, podatnicy podatku od towarów i usług dla udokumentowania wykonywanych czynności opodatkowanych wystawiają faktury VAT (art. 106 ust. 1 ustawy). Jednakże z zapisów art. 106 ust. 4 ustawy wynika, że obowiązku takiego nie ma, w przypadku sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Fakturę w takim przypadku wystawia się na żądanie tych osób. Sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej powinna być ewidencjonowana za pomocą kasy rejestrującej - sprzedaż udokumentowana powinna zostać za pomocą paragonu fiskalnego, o ile podmiot dokonujący sprzedaży nie korzysta ze zwolnienia z obowiązku rejestrowania obrotu za pomocą kasy rejestrującej, określonego na podstawie rozporządzeń wykonawczych do ustawy.

W związku z faktem, że w obowiązujących przepisach dotyczących podatku od towarów i usług brak jest określenia terminu w jakim nabywca może domagać się od sprzedawcy wystawienia faktury VAT (w myśl art. 106 ust. 4 ustawy), zatem w takim przypadku należy odwołać się do uregulowań zawartych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), której materię należy zaliczyć do ogólnego prawa podatkowego zawierającego regulacje odnoszące się do większości podatków.

W myśl art. 87 § 1 Ordynacja podatkowa, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą obowiązani są na żądanie kupującego lub usługobiorcy wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi.

Podatnik nie ma obowiązku wystawienia rachunku, jeżeli żądanie zostało zgłoszone po upływie 3 miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art. 87 § 4 ustawy - Ordynacja podatkowa).

Mając na uwadze przedstawiony w złożonym wniosku opis stanu faktycznego należy stwierdzić, iż skoro w momencie dokonania sprzedaży członek Spółdzielni nie określił, czy dokonuje zakupu jako prywatna osoba fizyczna czy też jako firma, to znaczy, że Spółdzielnia nie posiadała wiedzy o tym, iż dokonuje sprzedaży dla osoby posiadającej status podatnika od towarów i usług. Wskazać należy, iż podatnicy nie mają obowiązku każdorazowego weryfikowania statusu swoich klientów, to oni bowiem powinni określić, czy dokonują zakupu jako osoba prywatna, czy też jako firma. w świetle powyższego, Wnioskodawca zachował się prawidłowo nie dokumentując wpłacanych zaliczek na wkłady budowlane za pomocą faktury VAT.

Należy jednak zauważyć, iż żadna norma prawna nie zwalnia podatnika podatku od towarów i usług z obowiązku udokumentowania transakcji na rzecz podmiotu gospodarczego fakturą VAT. Powołany przepis art. 87 Ordynacji podatkowej ma zastosowanie - jak wynika to z jego brzmienia - tylko w sytuacji, gdy odrębne przepisy nie stanowią inaczej. Natomiast z art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, iż podatnik podatku VAT ma obowiązek udokumentowania transakcji (w tym także wpłaconych zaliczek) za pomocą faktury VAT. Zatem przepisy art. 87 ustawy - Ordynacja podatkowa nie mają zastosowania w analizowanej sprawie.

W myśl art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej, zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Wobec tego należy wskazać, iż w momencie pozyskania i potwierdzenia odpowiedniej informacji, iż wpłacone uprzednio zaliczki na wkłady budowlane dotyczą jednak podmiotu gospodarczego będącego podatnikiem podatku VAT, to Spółdzielnia winna udokumentować daną transakcję odpowiednią fakturą VAT z uwzględnieniem przepisu art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej. Należy jednak wskazać, iż wystawienie faktury po upływie 7-dniowego terminu nie wywołuje w analizowanym przypadku negatywnych skutków prawnych po stronie Wnioskodawcy, pozostając bez wpływu na jego rozliczenia podatkowe.

Reasumując, w przedstawionym stanie faktycznym postępowanie Wnioskodawcy, zgodnie z którym odmawia on wystawienia faktur na zaliczkowe wkłady wniesione w okresie od dnia 18 sierpnia 2006 r. do dnia 28 listopada 2008 r., skoro żądanie członka Spółdzielni zostało wniesione po terminach przewidzianych w art. 87 § 4 Ordynacji podatkowej, należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.