ILPP2/443-768/12-2/MN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 7 lipca 2012 r. (data wpływu 24 lipca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT usług finansowanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) - jest prawidłowe.

W dniu 24 lipca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT usług finansowanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Spółka jest właścicielem sieci sklepów detalicznych i prowadzi działalność (jako czynny podatnik VAT) w wielu lokalizacjach na terytorium Polski. Spółka jest pracodawcą - zatrudnia więcej niż 20 pracowników. W związku ze stanem zatrudnienia, Spółka jest zobowiązana do utworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (dalej: Fundusz, ZFŚS), zgodnie z regulacjami ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm., dalej: ustawa o ZFŚS). Administratorem Funduszu, zgodnie z regulacjami wyżej wymienionej ustawy, jest Spółka.

Zasady przyznawania pracownikom (oraz innym uprawnionym osobom) świadczeń z ZFŚS zostały uregulowane w regulaminie ZFŚS funkcjonującym w Spółce. W szczególności, z ZFŚS finansowane są liczne świadczenia, w tym między innymi: karty (...) (umożliwiające korzystanie z różnego rodzaju obiektów sportowych), badania profilaktyczne dla mężczyzn i kobiet, wyjazdy do sanatorium, wyjazdy kolonijne dla dzieci pracowników, ubezpieczenia dla dzieci zmarłych pracowników, bilety do kina itp. We wskazanych przypadkach usługi są finansowane z Funduszu i nabywane są przez Spółkę od podmiotów trzecich na podstawie stosownej faktury VAT.

Spółka wskazuje, iż nabycie kart (...) jest jedynie częściowo finansowane z Funduszu, bowiem pracownik we własnym zakresie dopłaca dane, ustalone przez pracodawcę z usługodawcą (podmiotem trzecim) kwoty, bezpośrednio na rzecz takiego usługodawcy. W takich przypadkach faktury wystawiane przez usługodawcę na Spółkę odnoszą się jedynie do faktycznego wydatku ponoszonego w tym zakresie przez Spółkę (tekst jedn.: do wartości, która finansowana jest przez Spółkę ze środków Funduszu), natomiast część finansowana przez pracownika/osobę uprawnioną regulowana jest przez tą osobę bezpośrednio na rzecz usługodawcy (ewentualne faktury VAT/paragony fiskalne dokumentujące tą część wydatku wystawiane są przez usługodawcę bezpośrednio na rzecz pracownika/osoby uprawnionej, z pominięciem Spółki).

Spółka rozważa również zmianę zasad funkcjonowania Funduszu, tj. prowadzenie Funduszu wspólnie dla kilku podmiotów powiązanych ze Spółką (prowadzenie wspólnej działalności socjalnej finansowanej ze środków Funduszu dla Spółki oraz kilku innych podmiotów, której podstawą będzie w szczególności stosowna umowa cywilnoprawna zawarta między zaangażowanymi stronami). Rozwiązanie to ma pozwolić na lepsze zaspokojenie potrzeb socjalnych wszystkich osób uprawnionych do otrzymywania świadczeń w ramach Funduszu.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1. Spółka stoi na stanowisku, iż w świetle brzmienia przepisów art. 8 ustawy o VAT obowiązującego od dnia 1 kwietnia 2011 r., Spółka nie jest zobowiązana naliczać VAT w związku z nieodpłatnym korzystaniem przez pracowników (inne uprawnione osoby) z usług finansowanych z ZFŚS, gdyż Spółka nie występuje w tym przypadku jako podatnik VAT, stąd nie może mieć więc zastosowania przywołany przepis art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Ad. 2. Dodatkowo, w ocenie Spółki, analogiczne konsekwencje na gruncie VAT (jeśli chodzi o podatek należny) powstaną dla Spółki w sytuacji, gdy Spółka będzie administrowała Funduszem utworzonym dla kilku podmiotów (w tym dla samej Spółki). Jej zdaniem, fakt prowadzenia przez nią wspólnej działalności socjalnej dla kilku podmiotów (a nie tylko dla samej Spółki), zgodnie z przepisami ustawy o ZFŚS, nie modyfikuje wskazanego przez Spółkę sposobu rozliczania przedmiotowej działalności socjalnej w kontekście opodatkowania VAT. Tym samym, Spółka nie będzie zobowiązana do naliczania VAT w związku z nieodpłatnym korzystaniem przez pracowników (inne uprawnione osoby, w tym również osoby ze wspomnianych podmiotów uprawnionych do korzystania ze środków Funduszu) z usług finansowanych ze wspólnie prowadzonego Funduszu.

Ad. 1. Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się co do zasady każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Z dniem 1 kwietnia 2011 r. zmianie uległy przepisy ustawy o VAT dotyczące nieodpłatnego świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT. W szczególności, stosownie do art. 8 ust. 2 znowelizowanej ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług, uznaje się również:

W celu ustalenia, czy przedstawione powyżej regulacje mają zastosowanie w przypadku nieodpłatnego przekazania usług przez Spółkę na rzecz jej pracowników (lub innych uprawnionych osób), finansowanych z ZFŚS, istotne jest potwierdzenie czy dokonując tego typu przekazań Spółka występuje jako podatnik VAT.

Artykuł 15 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, iż podatnikami VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Spółka podkreśla, iż obowiązek tworzenia ZFŚS został unormowany przepisami ustawy o ZFŚS. Zgodnie z art. 3 ustawy o ZFŚS, fundusz tworzą pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o ZFŚS, zakładowy fundusz świadczeń socjalnych przeznaczony jest na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z tego funduszu, na dofinansowane zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego. Jak wynika z treści art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS, przez działalność socjalną rozumie się usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. W myśl pkt 5 powołanego przepisu, osobami uprawnionymi do korzystania z Funduszu są pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści - byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o ZFŚS, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu.

Z powołanych przepisów wynika, iż działalność socjalna dotyczy określonych rodzajów świadczeń pracodawcy na rzecz pracownika (i innych uprawnionych osób) i tylko te świadczenia mogą być finansowane z ZFŚS. Stosownie natomiast do regulacji ustawy o ZFŚS, środkami funduszu administruje pracodawca i gromadzi je na odrębnym rachunku bankowym.

W ocenie Spółki, podmiot zobowiązany do utworzenia ZFŚS i administrowania Funduszem wykonując czynności, do których obliguje go ustawa o ZFŚS, podejmuje jedynie działania techniczne o charakterze nieodpłatnym, które pozostają całkowicie poza prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Podmiot ten nie rozpoczyna i nie prowadzi działalności gospodarczej w celu dysponowania funduszem socjalnym. Wykonuje te czynności tylko dlatego, że taki obowiązek nakładają na niego przepisy odrębne. Tym samym, zdaniem Spółki, nie ulega wątpliwości, że w przypadku, gdy zakup od podmiotu trzeciego usługi finansowanej z ZFŚS jest dokonywany w celu umożliwienia skorzystania z niej przez np. pracownika Spółki (lub inne osoby uprawnione do korzystania z Funduszu) bez dokonywania jakichkolwiek płatności na rzecz Spółki, to jest to działanie o charakterze techniczno-administracyjnym, podejmowanym dodatkowo - całkowicie poza sferą prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej. Tym samym czynność ta nie jest podejmowana przez Spółkę w charakterze podatnika VAT. W rezultacie, wykonywane przez nią czynności w postaci "przekazywania" na rzecz pracowników usług świadczonych przez podmioty trzecie, gdy są one finansowane z Funduszu, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT (nie ma do nich zastosowania przywołany powyżej art. 8 ust. 2 ustawy o VAT).

Podobne podejście dotyczące stosowania przepisów ustawy o VAT w przypadku wykonywania przez podatników obowiązków nałożonych na nich przez ustawę o ZFŚS było wielokrotnie prezentowane w orzecznictwie polskich sadów administracyjnych. Przedmiotowy problem był między innymi przedmiotem analizy Wojewódzkiego Sądu Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 7 maja 2010 r., sygn. akt I SA/Wr 186/10. W przedmiotowym wyroku Sąd stwierdził, iż "administrowanie przez pracodawcę środkami funduszu socjalnego oznacza wykonywanie obowiązków i uprawnień określonych dla pracodawcy w ustawie o ZFŚS, a w szczególności: zapewnienie obsługi technicznej, kadrowej i finansowej niezbędnej do funkcjonowania funduszu w zakładzie oraz odpowiedzialność za przestrzeganie przepisów ustawy o ZFŚS. Administrowanie nie jest tożsame z wyłącznym dysponowaniem. ZFŚS jest funduszem specjalnym, co oznacza, że pracodawca jest administratorem funduszu i nie może dowolnie dysponować środkami socjalnymi, które są prawnie rachunkowo wyodrębnione z innych jego środków finansowych. Właścicielem środków zgromadzonych na rachunku funduszu jest ZFŚS, a nie zakład pracy. (...) Tym samym w takich sytuacjach, w których pracodawca najczęściej realizuje swoje zadania socjalne poprzez zakup finansowanych z ZFŚS usług od podmiotów trzecich, jak np. wczasów dla pracowników, karnetów uprawniających do korzystania z siłowni, basenów i innych obiektów sportowych, biletów do kina, teatru, kompleksowych usług polegających na organizacji określonej imprezy kulturalnej - pracodawca występuje jedynie jako podmiot administrujący środkami Funduszu i nie jest w tym zakresie podatnikiem VAT".

Wskazane stanowisko znajduje również potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych prawa podatkowego wydanych w mieniu Ministra Finansów, w tym między innymi w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 21 lutego 2012 r., sygn. IPPP3/443-1509/11-2/KT, interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 8 grudnia 2011 r., sygn. IPPP1/443-1500/11-4/AW, interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 22 listopada 2011 r., sygn. IPTPP2/443-491/11-2/JS, w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 21 października 2011 r., sygn. IPTPP2/443-381/11-2/AW.

Przykładowo, w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 22 listopada 2011 r., sygn. IPTPP2/443-491/11-2/JS Minister Finansów wskazuje: "należy stwierdzić, iż jeżeli świadczenia w postaci talonów oraz usługi wstępu np. na siłownię, do kina, na basen itp., organizowania kolonii lub wczasów są działaniem o charakterze techniczno-administracyjnym, podejmowanym dodatkowo, całkowicie poza sferą prowadzanej przez pracodawcę działalności gospodarczej (poza sferą jego aktywności biznesowej), to czynności te nie są podejmowane przez pracodawcę w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. W konsekwencji należy stwierdzić, że nie jest on podatnikiem tego podatku w tym zakresie. Powyższe odnieść należy zarówno do sytuacji, gdy ww. świadczenie jest w całości finansowane ze środków ZFŚS (tekst jedn.: talony, usługi wstępu np. na siłownię, do kina, na basen itp.), albowiem pracodawca występuje jedynie w roli administratora tych środków, nie zaś jego dysponenta, jak i do sytuacji, gdy świadczenie to współfinansuje beneficjent (np. organizacja kolonii lub wczasów), tj. osoba uprawniona do korzystania z Funduszu, albowiem udziału i zaangażowania osoby uprawnionej we współfinansowaniu świadczenia nie można kwalifikować, jako świadczenia wzajemnego uzyskiwanego z Funduszu, co oznacza, że nie stanowi ono wynagrodzenia dla pracodawcy i nie ma tym samym cechy odpłatności, stanowiącej warunek i kryterium kwalifikowania świadczenia z Funduszu, jako czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług".

W świetle powyższych uwag, Spółka stoi na stanowisku, iż w świetle brzmienia przepisów art. 8 ustawy o VAT obowiązującego od dnia 1 kwietnia 2011 r., Spółka nie jest zobowiązana naliczać VAT w związku z nieodpłatnym korzystaniem przez pracowników (inne uprawnione osoby) z usług finansowanych z ZFŚS, gdyż Spółka nie występuje w tym przypadku jako podatnik VAT, stąd nie może mieć więc zastosowania przywołany przepis art. 8 ust. 2 ustawy o VAT (tekst jedn.: czynności te nie mieszczą się w pojęciu odpłatnego świadczenia usług).

Ad. 2. Spółka podkreśla, iż regulacje art. 9 ustawy o ZFŚS przewidują możliwość prowadzenia wspólnej działalności socjalnej przez kilka podmiotów na warunkach określonych w umowie sporządzonej w tym celu. W takim przypadku prowadzenie wspólnej działalności socjalnej odbywa się na zasadach określonych w ustawie o ZFŚS.

Wobec powyższego, prowadzenie przez podatnika czynności w zakresie administrowania ZFŚS dla kilku podmiotów, odbywa się na analogicznych zasadach i ma analogiczne skutki jak prowadzenie przedmiotowej działalności samodzielnie przez dany podmiot.

W konsekwencji, w ocenie Spółki, analogiczne konsekwencje na gruncie VAT (na gruncie podatku należnego) do konsekwencji wskazanych w punkcie 1 powyżej powstaną dla Spółki w sytuacji, gdy Spółka będzie administrowała Funduszem utworzonym dla kilku podmiotów (w tym dla samej Spółki). Jej zdaniem, fakt prowadzenia przez nią wspólnej działalności socjalnej dla kilku podmiotów (a nie dla samej Spółki), zgodnie z przepisami ustawy o ZFŚS, nie modyfikuje wskazanego przez Spółkę sposobu rozliczania przedmiotowej działalności socjalnej w zakresie podatku VAT. Tym samym, Spółka nie będzie zobowiązana do naliczania VAT w związku z nieodpłatnym korzystaniem przez pracowników (inne uprawnione osoby, w tym również osoby ze wspomnianych podmiotów uprawnionych do korzystania ze środków Funduszu) z usług finansowanych ze wspólnie prowadzonego Funduszu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Artykuł 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 - stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika (art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy).

Przepis art. 15 ust. 1 ustawy stanowi, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Z opisu sprawy wynika, iż Spółka jest zobowiązana do utworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, zgodnie z regulacjami ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.). Administratorem Funduszu, zgodnie z regulacjami wyżej wymienionej ustawy, jest Spółka. Zasady przyznawania pracownikom (oraz innym uprawnionym osobom) świadczeń z ZFŚS zostały uregulowane w regulaminie ZFŚS funkcjonującym w Spółce. W szczególności, z ZFŚS finansowane są liczne świadczenia, w tym między innymi: karty (...) (umożliwiające korzystanie z różnego rodzaju obiektów sportowych), badania profilaktyczne dla mężczyzn i kobiet, wyjazdy do sanatorium, wyjazdy kolonijne dla dzieci pracowników, ubezpieczenia dla dzieci zmarłych pracowników, bilety do kina itp. We wskazanych przypadkach usługi są finansowane z Funduszu i nabywane są przez Spółkę od podmiotów trzecich na podstawie stosownej faktury VAT. Spółka wskazuje, iż nabycie kart (...) jest jedynie częściowo finansowane z Funduszu, bowiem pracownik we własnym zakresie dopłaca dane, ustalone przez pracodawcę z usługodawcą (podmiotem trzecim) kwoty, bezpośrednio na rzecz takiego usługodawcy. W takich przypadkach faktury wystawiane przez usługodawcę na Spółkę odnoszą się jedynie do faktycznego wydatku ponoszonego w tym zakresie przez Spółkę (tekst jedn.: do wartości, która finansowana jest przez Spółkę ze środków Funduszu), natomiast część finansowana przez pracownika/osobę uprawnioną regulowana jest przez tą osobę bezpośrednio na rzecz usługodawcy (ewentualne faktury VAT/paragony fiskalne dokumentujące tą część wydatku wystawiane są przez usługodawcę bezpośrednio na rzecz pracownika/osoby uprawnionej, z pominięciem Spółki).

Z opisu sprawy wynika ponadto, iż Spółka rozważa również zmianę zasad funkcjonowania Funduszu, tj. prowadzenie Funduszu wspólnie dla kilku podmiotów powiązanych ze Spółką (prowadzenie wspólnej działalności socjalnej finansowanej ze środków Funduszu dla Spółki oraz kilku innych podmiotów, której podstawą będzie w szczególności stosowna umowa cywilnoprawna zawarta między zaangażowanymi stronami). Rozwiązanie to ma pozwolić na lepsze zaspokojenie potrzeb socjalnych wszystkich osób uprawnionych do otrzymywania świadczeń w ramach Funduszu.

Wątpliwości Zainteresowanego sprowadzają się do kwestii, czy świadczenia finansowane z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych i przekazywane pracownikom/osobom uprawnionym, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, również w sytuacji, gdy Wnioskodawca będzie prowadził Fundusz wspólnie dla kilku podmiotów z nim powiązanych.

Obowiązek tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nakładają przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 592 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o ZFŚS.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o ZFŚS, ustawa określa zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, zwanego dalej "Funduszem", i zasady gospodarowania środkami tego Funduszu, przeznaczonego na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu, na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego.

W myśl art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS, działalność socjalna oznacza usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

Jak stanowi art. 2 pkt 5 ustawy o ZFŚS, osobami uprawnionymi do korzystania z Funduszu są pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści - byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu.

Według art. 8 ust. 1 ustawy o ZFŚS, przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z Funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o ZFŚS, pracodawcy mogą prowadzić wspólną działalność socjalną na warunkach określonych w umowie. Przepisy art. 8 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Na mocy art. 9 ust. 3 ustawy o ZFŚS, umowa, o której mowa w ust. 1, określa w szczególności przedmiot wspólnej działalności, zasady jej prowadzenia, sposób rozliczeń oraz tryb wypowiedzenia i rozwiązania umowy. Umowa może także określać warunki odstąpienia od jej stosowania oraz odpowiedzialność stron z tego tytułu.

Stosownie do art. 10 oraz art. 12 ust. 1 ustawy o ZFŚS, środki Funduszu są gromadzone na odrębnym rachunku bankowym, a pracodawca jedynie administruje tymi środkami.

Z powołanych przepisów wynika, iż zakładowa działalność socjalna dotyczy określonych rodzajów świadczeń pracodawcy na rzecz pracownika i tylko te świadczenia mogą być finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Ponadto, Fundusz jest tworzony na rzecz załogi pracodawcy i prawo do korzystania ze świadczeń finansowanych z Funduszu jest kolektywnym prawem załogi.

Według definicji przedstawionej w Słowniku języka polskiego PWN, "administrować" oznacza zarządzać, zawiadywać czymś (Słownik języka polskiego PWN, Warszawa 2005, pod red. Elżbiety Sobol, str. 3). Natomiast zgodnie z definicją zawartą w Słowniku współczesnego języka polskiego, "administrować" oznacza zarządzać, kierować czymś; administrować czyimiś dobrami, majątkiem (Słownik współczesnego języka polskiego, Wydawnictwo Wilga, Warszawa 1996, pod red. prof. dr hab. Bogusława Dunaja, str. 3).

W związku z powyższym, podmiot zobowiązany do utworzenia i administrowania Zakładowym Funduszem Świadczeń Socjalnych jest jedynie administratorem Funduszu i nie może dowolnie dysponować środkami socjalnymi, które są prawnie i rachunkowo wyodrębnione z innych jego środków finansowych. Zatem, właścicielem środków zgromadzonych na rachunku bankowym Funduszu jest Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, a nie pracodawca. Okoliczność, że pracodawca wykonuje czynności administratora Funduszu, nie przesądza o wykonywaniu przez tegoż pracodawcę działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (z tytułu wykonywania tych czynności).

Ponadto, prowadzenie przez Spółkę czynności w zakresie administrowania ZFŚS dla kilku podmiotów, odbywać się będzie na analogicznych zasadach. W rezultacie sytuacja taka będzie miała analogiczne skutki jak prowadzenie wskazanej działalności samodzielnie przez dany podmiot.

Zatem, dokonując analizy powołanych powyżej przepisów tut. Organ stwierdza, iż w przypadku, gdy pracodawca dokonuje zakupu usług finansując wydatki w całości z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych oraz w sytuacji, w której dany wydatek jest częściowo finansowany przez pracownika/osobę uprawnioną, pracodawca odbierając i przekazując określone środki poza rachunkiem Funduszu, działa jedynie jako swego rodzaju pośrednik, a jego czynności związane są ściśle z rolą administratora ZFŚS. Tym samym, w takich sytuacjach, w których pracodawca najczęściej realizuje swoje zadania socjalne poprzez zakup finansowanych z ZFŚS usług od podmiotów trzecich, jak np.: kart (...) (umożliwiających korzystanie z różnego rodzaju obiektów sportowych), badań profilaktycznych dla mężczyzn i kobiet, wyjazdów do sanatorium, wyjazdów kolonijnych dla dzieci pracowników, ubezpieczeń dla dzieci zmarłych pracowników, biletów do kina itp. - występuje jedynie jako podmiot administrujący środkami Funduszu i nie jest w tym zakresie podatnikiem podatku od towarów i usług. Dotyczy to również sytuacji, gdy Wnioskodawca administruje ZFŚS dla kilku podmiotów z nim powiązanych (a nie tylko dla samej Spółki).

Ponadto, w przypadku częściowego partycypowania w kosztach nabytych usług obcych przez pracownika/osobę uprawnioną, trudno uznać, że odpłatność czyniona przez pracownika/osobę uprawnioną ma charakter wynagrodzenia za usługę pracodawcy, gdyż płatność ta dokonywana jest bezpośrednio na rzecz podmiotu trzeciego (dostawcy usługi), a dodatkowo "usługa" pracodawcy w tym zakresie - jako administratora Funduszu - ma charakter jedynie pośredniczenia w udostępnianiu pracownikowi usługi obcej, sfinansowanej częściowo ze środków Funduszu, z tytułu którego to działania pracodawca nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia.

Tak więc, w sytuacji przedstawionej we wniosku, gdzie z ZFŚS administrowanego przez Wnioskodawcę finansowane są (w całości lub w części) liczne świadczenia, w tym między innymi: karty (...) (umożliwiające korzystanie z różnego rodzaju obiektów sportowych), badania profilaktyczne dla mężczyzn i kobiet, wyjazdy do sanatorium, wyjazdy kolonijne dla dzieci pracowników, ubezpieczenia dla dzieci zmarłych pracowników, bilety do kina itp., Zainteresowany nie występuje jako podatnik podatku od towarów i usług, a w konsekwencji działalność w zakresie administrowania Funduszem socjalnym nie podlega opodatkowaniu VAT.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca nie występuje jako podatnik podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy. W związku z tym, działalność socjalna wykonywana przez niego jako administratora ZFŚS (tekst jedn.: nabywanie usług, jak również ich udostępnianie uprawnionym osobom) - bez względu na to, czy świadczenie jest w całości, czy też w części finansowane ze środków ZFŚS - nie podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług. Tym samym, w świetle art. 8 ustawy, Spółka nie jest zobowiązana naliczać VAT w związku z nieodpłatnym korzystaniem przez pracowników (inne uprawnione osoby) z usług finansowanych z ZFŚS. Powyższe wnioski dotyczące opodatkowania przedmiotowych czynności na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług będą miały zastosowanie również w sytuacji, gdy Spółka będzie administrowała Funduszem utworzonym dla kilku podmiotów (w tym dla samej Spółki).

Interpretacja dotyczy:

* zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym - w odniesieniu do opodatkowania podatkiem VAT usług finansowanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych na rzecz pracowników Spółki (i innych osób uprawnionych),

* zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji - w odniesieniu do opodatkowania podatkiem VAT usług finansowanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych na rzecz pracowników Spółki (i innych osób uprawnionych), oraz w sytuacji, gdy Spółka będzie administrowała Funduszem utworzonym dla kilku podmiotów (w tym dla samej Spółki).

W pozostałym zakresie dotyczącym podatku od towarów i usług wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie z dnia 24 października 2012 r. Nr ILPP2/443-768/12-3/MN.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.