ILPP2/443-707/13-2/AKr - Prawo do odliczenia podatku VAT w przypadku udziału uczelni w realizacji Projektu, w tym przekazaniem Konsorcjantowi biznesowemu całości praw majątkowych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 22 lipca 2013 r. (data wpływu 26 lipca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT - jest nieprawidłowe.

W dniu 26 lipca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Politechnika (zwana dalej: zamiennie Uczelnią lub Wnioskującą) przystąpiła do konkursu na dofinansowanie nowego projektu w ramach Działania 1.3, Poddziałanie 1.31. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (POIG) w 2012 r. - konkurs 5 września 2012 r., który miał na celu wyłonienie Projektów, które w największym stopniu przyczyniają się do osiągnięcia celów POIG oraz celów Działania 1.3, Poddziałanie 1.3.1., który w szczególności udzielany jest na realizację projektów z przeznaczeniem na badania przemysłowe lub prace rozwojowe.

Regulamin przeprowadzania konkursu wskazuje, że dofinansowanie w ramach konkursu może otrzymać Projekt, który przewiduje rozwiązanie wpisujące się w katalog branż (działalności wytwórczej lub usługowej) zaliczanych do wysokich i średnio-wysokich technologii (zdefiniowanych przez (...) w oparciu o stopień nasycenia wiedzą). Beneficjentem (Wnioskodawcą) w ramach niniejszego konkursu może być publiczna organizacja badawcza, działająca na rzecz i w imieniu Konsorcjanta biznesowego, będącego przedsiębiorcą prowadzącym działalność oraz mającym siedzibę (a w przypadku przedsiębiorców będących osobami fizycznymi - miejsce zamieszkania) na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Konsorcjant zobowiązany jest wnieść wkład finansowy do Projektu w wysokości odpowiadającej co najmniej różnicy pomiędzy całkowitą wartością kosztów kwalifikowanych, a kwotą udzielonej pomocy publicznej. Zgodnie z Ogólnymi Warunkami Konkursu przedmiotowe wsparcie w ramach Konkursu może być udzielone pod warunkiem zobowiązania się Konsorcjanta biznesowego do wdrożenia wyników danego Projektu, tj. wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych realizowanych w ramach Projektu do własnej działalności gospodarczej Konsorcjanta biznesowego, rozumianej jako rozpoczęcie produkcji, świadczenie usług lub udzielenie licencji na wykorzystanie wyników Projektu w działalności gospodarczej.

Zgodnie z Warunkami uczestnictwa w Konkursie za wdrożenie wyników badań nie uznaje się sprzedaży tych wyników w celu wprowadzenia ich do działalności gospodarczej innego przedsiębiorcy.

Wnioskodawca jako beneficjent środków na realizację projektu zobowiązuje się do zapewnienia, że Konsorcjant biznesowy realizuje Projekt zgodnie z Umową i umową konsorcjum, w szczególności:

Konsorcjant biznesowy nie otrzymuje dofinansowania, natomiast w zamian za 100% praw majątkowych do wyników uzyskanych w wyniku przeprowadzenia badań przemysłowych i prac rozwojowych zobowiązany jest zapewnić (z własnych środków) wkład finansowy w Projekcie, adekwatny do poziomu intensywności wsparcia wyliczonego zgodnie z dopuszczalną intensywnością pomocy publicznej dla danego typu przedsiębiorcy na poszczególne rodzaje prac. Co ważne, Konsorcjant biznesowy nie może realizować zadań w Projekcie w charakterze podwykonawcy, zaś Wnioskodawca nie może być podwykonawcą w zadaniach realizowanych przez Konsorcjanta biznesowego.

Zgodnie z § 3 ust. 3 Umowy o dofinansowanie Projektu, środki finansowe przekazywane Wnioskodawcy na realizację Projektu w ramach konsorcjum stanowią w całości pomoc publiczną dla Konsorcjanta biznesowego z uwagi na fakt, że prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych, uzyskanych przez Wnioskodawcę w trakcie realizacji Projektu, będą przekazywane w całości Konsorcjantowi biznesowemu, a udział Wnioskodawcy w realizacji Projektu ma charakter niezależnej działalności badawczo-rozwojowej, mającej na celu powiększenie zasobów wiedzy oraz lepsze zrozumienie podstaw zjawisk i obserwowalnych faktów.

Umowa Konsorcjum przewiduje, że prawa majątkowe, pochodzące z uzyskanych wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych, będących efektem działalności Wnioskodawcy w ramach Projektu, zostaną przeniesione w całości (100%) na Konsorcjanta wyłącznie w celu wdrożenia wyników Projektu do działalności gospodarczej. Wnioskodawcy pozostanie jedynie prawo do publikowania wyników Projektu w zakresie, w jakim pochodzą one z prowadzonych przez niego badań, z zastrzeżeniem informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorcy. Wnioskodawca zachowa także prawo do wykorzystania nowej wiedzy zdobytej w trakcie realizacji Projektu do jego niezależnej działalności badawczo-rozwojowej, mającej na celu powiększenie zasobów wiedzy oraz lepsze zrozumienie podstaw zjawisk i obserwowalnych faktów, w tym działalności prowadzonej we współpracy oraz działalności dydaktycznej, z zastrzeżeniem informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorcy.

W związku z realizacją przedmiotowego Projektu, koszty Wnioskodawcy poniesione na pokrycie podatku od towarów i usług (VAT) mogą zostać uznane za kwalifikujące się do dofinansowania, jeśli nie podlega on zwrotowi lub odliczeniu na rzecz Beneficjenta, zgodnie z właściwymi przepisami.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku z realizacją Projektu, o którym mowa w stanie faktycznym, w tym przekazaniem Konsorcjantowi biznesowemu całości praw majątkowych, będzie Wnioskodawcy (Uczelni) przysługiwało prawo odliczenia podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, nabywając towary i usługi związane z realizacją Projektu Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczania podatku naliczonego. Przekazanie Konsorcjantowi biznesowemu całości praw majątkowych nie stanowi obrotu w rozumieniu ustawy o VAT, zatem z tego tytułu nie będzie przysługiwało Wnioskodawcy prawo odliczenia VAT.

Po pierwsze, wszelkie prawa majątkowe powstałe w trakcie Projektu zostaną przekazane Konsorcjantowi. W związku z tym zakupione towary oraz usługi nie będą następnie przedmiotem odpłatnej dostawy towarów i usług, co zgodnie z art. 86 ustawy o VAT, nie daje podatnikowi prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego, bowiem nie będą służyły działalności opodatkowanej VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Art. 7 ust. 1 stanowi, że przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Świadczeniem usług jest natomiast - zgodnie z art. 8 ust. 1 tej ustawy - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawej, które nie stanowi dostawy towarów.

Przeniesienia własności praw majątkowych na rzecz Konsorcjanta biznesowego nie można jednak przyporządkować do żadnej z tych kategorii. Przede wszystkim, przeniesienie praw majątkowych nie można uznać za dostawę towarów - zgodnie z przepisem art. 2 pkt 6 - przez towary rozumieć należy rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 29 września 2010 r. III SA/Gl 892/10: "Definicją towaru (stanowiącego dostawę) która została zawarta w art. 2 pkt 6 ustawy VAT, nie zostało objęte prawo.").

Powyższe przeniesienie nie będzie także korzystać z przymiotu świadczenia usług. Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1, opodatkowaniu podlega "odpłatne" świadczenie usług. Przepis art. 8 ust. 1 pkt 1, stanowi co prawda, że świadczenie usług to także przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej. Przeniesie praw majątkowych w przedstawionym we wniosku sprawie nie jest jednak dokonywane za opłatą. Świadczenie to nie jest także nieodpłatnym świadczeniem usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, ani także innym nieodpłatnym świadczeniem usług do celów innych niż działalność gospodarcza (art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT).

W opisywanym przypadku, prawa majątkowe będące rezultatem projektu nie będą przedmiotem czynności opodatkowanej, w związku z czym nie powstanie w stosunku do nich obowiązek podatkowy w podatku VAT. Zgodnie zaś z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. A contrario, prawo takie nie przysługuje w sytuacji, w której towary i usługi nie są wykorzystywane do świadczeń czynności opodatkowanych, w związku z czym Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o naliczony.

W czasie realizacji Projektu dojdzie także do powstania pewnej wiedzy, której prawo do wykorzystania zostanie przyznane - w stosunku do badań naukowych - Wnioskodawcy. Wskazać tutaj należy, że uczelnia wyższa w zakresie w jakim realizuje zadania nałożone odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których została ona powołana (kształcenie, edukacja, badania naukowe w zakresie rozwoju katedry, szerzenie wiedzy i dorobku nauki, prace rozwojowe etc.) nie jest podatnikiem podatku VAT na mocy regulacji art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

Jednakże, wyniki badań naukowych uzyskane w wyniku realizacji Projektu, a które nie będą podlegać procesowi komercjalizacji, będą w ramach działalności statutowej Uczelni:

* publikowane w czasopismach naukowych i wydawnictwach książkowych,

* prezentowane na konferencjach krajowych i zagranicznych,

* przedstawiane podczas zajęć dydaktycznych (wykłady, laboratoria, seminaria itp.) na uczelni w ramach studiów stacjonarnych, studiów niestacjonarnych wieczorowych i zaocznych, studiów podyplomowych,

* wykorzystywane do dalszych naukowych badań własnych, prac rozwojowych itp.

W wyniku realizacji Projektu prowadzone mogą być również prace magisterskie i doktorskie podnoszące kwalifikacje poprzez prowadzenie innowacyjnych badań i uzyskiwanie wyższych stopni naukowych.

Wnioskodawca stoi także na stanowisku, że prawo do odliczenia naliczonego podatku od towarów i usług w stosunku do wydatków poniesionych w związku z realizacją Projektu nie będzie jej przysługiwało w związku z tym, że Uczelnia jak i Konsorcjant stworzyli odpowiednimi umowami określony stosunek prawny, w której przestali oni występować względem siebie jako usługodawca i usługobiorca, pomimo zachowania odrębności organizacyjnej. Podatek VAT natomiast, będący podatkiem konsumpcyjnym, powinien opodatkować wydatki.

Pogląd ten znajduje swoje potwierdzenie w orzecznictwie. Tak przykładowo WSA w Rzeszowie w wyroku z dnia 16 grudnia 2010 r. (I SA/Rz 760/10, LEX nr 67781 3): "Wzajemne rozliczenie z tytułu finansowania działalności lub podziału zysku dokonywane przez skarżącą uczelnię jako lidera a pozostałymi uczelniami, biorąc pod uwagę art. unormowania art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1 ustawy, nie stanowią dla skarżącej uczelni świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy i nie podlegają opodatkowaniem podatkiem od towarów usług. Skoro w przedstawionym przez skarżącą uczelnię stanie faktycznym nie dochodzi do czynności podlegających opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług, to w konsekwencji czynność ta nie powinna być dokumentowana fakturą VAT, lecz innym dokumentem księgowym, np. notą księgową", czy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 października 2008 r. (I FSK 562/11, LEX nr 1227124): "Celem kooperacji (współpracy, współdziałania) jest uzyskanie przez oddzielne, lecz skoordynowane i wspólne działania partnerów rezultatu o korzystnym dla nich wymiarze ekonomicznym. Działań takich nie można do celów podatku od towarów i usług oceniać jednostkowo, lecz z uwzględnieniem ich charakteru jako działania złożonego i wspólnego, tworzącego w aspekcie gospodarczym jedną całość, którego końcowym efektem, jak w niniejszej sprawie, jest zachęcenie jak największej liczby wspólnych klientów obu partnerów do dokonania zakupów towarów i usług) u jednego z nich, dla osiągnięcia przez nich satysfakcjonującej korzyści finansowej (przychód) oraz NSA w wyroku z dnia 23 kwietnia 2008 r. (sygn. akt I FSK 1728/07).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów - zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy - przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu, niebędące dostawą towarów.

Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zatem aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy - działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca przystąpił do konkursu na dofinansowanie nowego projektu w ramach Działania 1.3, Poddziałanie 1.31. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (POIG) w 2012 r. - konkurs 5 września 2012 r., który miał na celu wyłonienie Projektów, które w największym stopniu przyczyniają się do osiągnięcia celów POIG oraz celów Działania 1.3, Poddziałanie 1.3.1., który w szczególności udzielany jest na realizację projektów z przeznaczeniem na badania przemysłowe lub prace rozwojowe.

Regulamin przeprowadzania konkursu wskazuje, że dofinansowanie w ramach konkursu może otrzymać Projekt, który przewiduje rozwiązanie wpisujące się w katalog branż (działalności wytwórczej lub usługowej) zaliczanych do wysokich i średnio-wysokich technologii (zdefiniowanych przez (...) w oparciu o stopień nasycenia wiedzą). Beneficjentem (Wnioskodawcą) w ramach niniejszego konkursu może być publiczna organizacja badawcza, działająca na rzecz i w imieniu Konsorcjanta biznesowego, będącego przedsiębiorcą prowadzącym działalność oraz mającym siedzibę (a w przypadku przedsiębiorców będących osobami fizycznymi - miejsce zamieszkania) na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Konsorcjant zobowiązany jest wnieść wkład finansowy do Projektu w wysokości odpowiadającej co najmniej różnicy pomiędzy całkowitą wartością kosztów kwalifikowanych, a kwotą udzielonej pomocy publiczne. Zgodnie z Ogólnymi Warunkami Konkursu przedmiotowe wsparcie w ramach Konkursu może być udzielone pod warunkiem zobowiązania się Konsorcjanta biznesowego do wdrożenia wyników danego Projektu, tj. wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych realizowanych w ramach Projektu do własnej działalności gospodarczej Konsorcjanta biznesowego, rozumianej jako rozpoczęcie produkcji, świadczenie usług lub udzielenie licencji na wykorzystanie wyników Projektu w działalności gospodarczej.

Zgodnie z Warunkami uczestnictwa w Konkursie za wdrożenie wyników badań nie uznaje się sprzedaży tych wyników w celu wprowadzenia ich do działalności gospodarczej innego przedsiębiorcy.

Wnioskodawca jako beneficjent środków na realizację projektu zobowiązuje się do zapewnienia, że Konsorcjant biznesowy realizuje Projekt zgodnie z Umową i umową konsorcjum,

w szczególności:

Konsorcjant biznesowy nie otrzymuje dofinansowania, natomiast w zamian za 100% praw majątkowych do wyników uzyskanych w wyniku przeprowadzenia badań przemysłowych i prac rozwojowych zobowiązany jest zapewnić (z własnych środków) wkład finansowy w Projekcie, adekwatny do poziomu intensywności wsparcia wyliczonego zgodnie z dopuszczalną intensywnością pomocy publicznej dla danego typu przedsiębiorcy na poszczególne rodzaje prac. Co ważne, Konsorcjant biznesowy nie może realizować zadań w Projekcie w charakterze podwykonawcy, zaś Wnioskodawca nie może być podwykonawcą w zadaniach realizowanych przez Konsorcjanta biznesowego.

Umowa Konsorcjum przewiduje, że prawa majątkowe, pochodzące z uzyskanych wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych, będących efektem działalności Wnioskodawcy w ramach Projektu, zostaną przeniesione w całości (100%) na Konsorcjanta wyłącznie w celu wdrożenia wyników Projektu do działalności gospodarczej. Wnioskodawcy pozostanie jedynie prawo do publikowania wyników Projektu w zakresie, w jakim pochodzą one z prowadzonych przez niego badań, z zastrzeżeniem informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorcy. Wnioskodawca zachowa także prawo do wykorzystania nowej wiedzy zdobytej w trakcie realizacji Projektu do jego niezależnej działalności badawczo-rozwojowej, mającej na celu powiększenie zasobów wiedzy oraz lepsze zrozumienie podstaw zjawisk i obserwowalnych faktów, w tym działalności prowadzonej we współpracy oraz działalności dydaktycznej, z zastrzeżeniem informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorcy.

W związku z tak przedstawionymi okolicznościami sprawy Zainteresowany powziął wątpliwości czy ma prawo do odliczenia podatku naliczonego.

W odniesieniu do powyższego, wskazać należy, że umowa konsorcjum nie występuje ani w obowiązującym na terytorium Polski prawie cywilnym, ani podatkowym. Zawieranie takich porozumień jest jednak dopuszczalne (w ramach swobody umów). Stosownie do art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Wskazać należy, że konsorcjum jest umową gospodarczą co najmniej dwóch przedsiębiorców, zawartą w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia, dla odniesienia wspólnych korzyści, przy solidarnym ponoszeniu ryzyka. Wspólne przedsięwzięcia charakteryzuje to, że dwóch lub więcej wspólników przedsięwzięcia jest związanych ustaleniami umownymi oraz owe ustalenia umowne ustanawiają sprawowanie współkontroli. Celem zawiązania konsorcjum jest najczęściej wspólne działanie w realizacji konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy przekracza możliwości jednego podmiotu. Przedsiębiorcy w konsorcjum wybierają spośród siebie lidera - konsorcjanta - wytypowanego spośród uczestników konsorcjum, który prowadzi rozliczenia gospodarcze.

Zawarcie umowy o wspólne przedsięwzięcie gospodarcze - umowy konsorcjum - nie ma na celu powstania nowego swoistego podmiotu gospodarczego, lecz stanowi porozumienie stron w zakresie realizacji wspólnego celu gospodarczego. Przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami podatku VAT, a zatem do wzajemnych rozliczeń powinni stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o VAT.

Umowa konsorcjum z reguły wiąże podmioty na czas określony, najczęściej oznaczony osiągnięciem celu, do którego zostało powołane. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum zachowują niezależność w działaniach nieobjętych umową, zaś w działaniach konsorcjum realizują wspólną politykę finansową objętą porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz. Co do zasady, konsorcja nie mają również wspólnego majątku, chociaż mogą mieć wspólny rachunek rozliczeniowy, a wszystkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika m.in., że Konsorcjant zobowiązany jest wnieść wkład finansowy do Projektu w wysokości odpowiadającej co najmniej różnicy pomiędzy całkowitą wartością kosztów kwalifikowanych, a kwotą udzielonej pomocy publiczne. Konsorcjant biznesowy w zamian za 100% praw majątkowych do wyników uzyskanych w wyniku przeprowadzenia badań przemysłowych i prac rozwojowych zobowiązany jest zapewnić (z własnych środków) wkład finansowy w Projekcie, adekwatny do poziomu intensywności wsparcia wyliczonego zgodnie z dopuszczalną intensywnością pomocy publicznej dla danego typu przedsiębiorcy na poszczególne rodzaje prac. Umowa Konsorcjum przewiduje, że prawa majątkowe, pochodzące z uzyskanych wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych, będących efektem działalności Wnioskodawcy w ramach Projektu, zostaną przeniesione w całości (100%) na Konsorcjanta wyłącznie w celu wdrożenia wyników Projektu do działalności gospodarczej.

Odnośnie rozliczenia podatku VAT przez uczestników konsorcjum, stwierdzić należy, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Oznacza to, że z punktu widzenia VAT każdy z członków konsorcjum jest odrębnym podatnikiem. Podatnikiem nie jest samo konsorcjum. Dlatego też podmioty działające w ramach konsorcjum powinny do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne zasady w zakresie wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nich czynności.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa podatkowego oraz zasady funkcjonowania konsorcjum, w tym zasadę odrębności podatników, uczestnicy konsorcjum uprawnieni są do fakturowania wzajemnych świadczeń.

Przedstawiony opis sprawy oraz zapisy umowy dotyczące wzajemnych rozliczeń dotyczących finansowania wspólnego przedsięwzięcia - Projektu - z środków finansowych Konsorcjanta biznesowego wskazują, że każda ze stron działa w zakresie realizacji zadań w ramach umowy konsorcjum jako samodzielny i niezależny przedsiębiorca. W omawianym przypadku podatnikiem podatku od towarów i usług nie jest konsorcjum, lecz każda ze stron. Na uczestnikach konsorcjum ciąży zatem obowiązek podatkowy w przypadku wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Wobec tego, wynikające z postanowień umownych konsorcjum zachowanie Wnioskodawcy (wykonanie pracy będącej przedmiotem Projektu za którą Konsorcjant biznesowy wnosi wkład finansowy) stanowi, określone w art. 8 ust. 1 ustawy, odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Bowiem otrzymane przez Wnioskodawcę od Konsorcjanta biznesowego dofinansowanie należy traktować jako wynagrodzenie za świadczenie - przeniesienie przez Zainteresowanego 100% praw majątkowych do wyników uzyskanych w wyniku przeprowadzonych badań przemysłowych lub prac rozwojowych, które zostaną przez Konsorcjanta wykorzystane w jego działalności gospodarczej.

W rezultacie wzajemne rozliczenia pomiędzy Politechniką a Konsorcjanetm biznesowym w części dotyczącej realizacji Projektu z własnych środków obrotowych Wnioskodawcy podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy - stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Wskazać należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, nie przewidują dla czynności przekazana praw majątkowych stawki obniżonej lub zwolnienia od podatku. Zatem, przekazanie praw majątkowych podlega opodatkowaniu 23% stawką podatku VAT.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego - na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy - stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem, w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. "niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego". Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy stwierdzić należy, że Wnioskodawca w związku z przekazaniem Konsorcjantowi biznesowemu całości praw majątkowych, która to czynność podlega opodatkowaniu i jest opodatkowana podatkiem VAT ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych realizacją Projektu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.