ILPP2/443-701/13-2/JK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z 18 lipca 2013 r. (data wpływu 25 lipca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie konieczności opodatkowania otrzymanej kwoty (rekompensaty) z budżetu gminy oraz sposobu jej dokumentowania - jest prawidłowe.

W dniu 25 lipca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie konieczności opodatkowania otrzymanej kwoty (rekompensaty) z budżetu gminy oraz sposobu jej dokumentowania.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest Spółką, której udziały należą w 100% do Gminy. Spółka świadczy usługi publicznego transportu zbiorowego, m.in. na obszarze innych gmin niż Gmina i Miasto wykonując tym samym zadania własne tych gmin z zakresu świadczenia usług transportu zbiorowego na danym obszarze.

Gminy te nie mają zawartego porozumienia z innymi gminami, nie utworzono również związku międzygminnego w celu przekazania zadania świadczenia usług transportu zbiorowego. Rady gmin nie podjęły uchwały o przekazaniu zadania świadczenia usług transportu zbiorowego Spółce. Wnioskodawca świadczy usługi na podstawie umów podpisanych z gminami, zawartych na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2011 r. Nr 5, poz. 13 z późn. zm.) za umówionym wynagrodzeniem płatnym miesięcznie w ustalonym terminie w umowie.

Spółka otrzymuje wynagrodzenie stanowiące rekompensatę obliczoną zgodnie z przepisami rozporządzenia (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z 23 października 2007 r. dotyczącego usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylającego rozporządzenie rady (EWG) Nr 1191/691 (EWG) Nr 1107/07, a także przepisami ustawy z 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym.

Na wynagrodzenie składa się kwota miesięczna stała powiększona o podatek VAT. Uzyskane wpływy z tytułu sprzedaży biletów oraz inne przychody podlegają opodatkowaniem podatkiem VAT zgodnie z obowiązującymi przepisami. Otrzymane wynagrodzenie (rekompensata) z każdej gminy jest dopłatą do poniesionych przez Spółkę kosztów bieżącej działalności i ma za zadanie wyrównać Spółce stratę ponoszoną w związku ze świadczeniem usługi publicznej w zakresie publicznego transportu zbiorowego.

Jej istotą jest dofinansowanie kosztów działalności Spółki związanych z wykonaniem usług przewozowych realizowanych na obszarze administracyjnym każdej gminy. Nie można jej przyporządkować konkretnej usłudze. Wynagrodzenie (rekompensata) może ulegać zmniejszeniu poprzez potrącenia wynikające z naruszenia standardów świadczenia usług i kar umownych przewidzianych w umowie.

Z uwagi na powyższe, przedmiotowe wynagrodzenie nie stanowi dopłaty do cen świadczonej usługi i nie ma wpływu na poziom cen biletów.

Wnioskodawca posiada z gminami zawarte umowy, których przedmiotem jest świadczenie usług transportu lokalnego w granicach administracyjnych danej gminy. W ramach tej umowy bezpośrednim i ostatecznym beneficjentem jest społeczeństwo korzystające z usług transportu. Spółka nie świadczy usług na rzecz danej Gminy, lecz na rzecz potencjalnych podróżnych.

Sprzedaż biletów prowadzi Spółka, zaś otrzymywana na podstawie umowy rekompensata (wynagrodzenie) nie ma bezpośredniego wpływu na cenę świadczonych usług transportu pasażerskiego. Fakt otrzymania rekompensaty (wynagrodzenia) pozostaje bez wpływu na cenę, jaką pasażer jest zobowiązany zapłacić za bilet.

W myśl art. 29 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, podstawą opodatkowania jest obrót powiększony o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę, co nie występuje w naszej sytuacji.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy otrzymane wynagrodzenie (rekompensata) z budżetu danej gminy stanowi obrót będący podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

2. Czy Spółka powinna dokumentować obrót z tego tytułu fakturą VAT, czy wystarczy innym dokumentem księgowym np: notą księgową - obciążeniową.

Zdaniem Wnioskodawcy, wynagrodzenie (rekompensata) z budżetu danej gminy nie stanowi obrotu będącego podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 29 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, ponieważ podstawą opodatkowania jest obrót powiększony o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę towaru lub usługi.

Otrzymane wynagrodzenie (rekompensata) z budżetu danej gminy nie stanowi zdaniem Zainteresowanego obrotu będącego podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Ponieważ istotą jest dofinansowanie kosztów działalności Spółki związanych z wykonaniem usług przewozowych realizowanych na obszarze administracyjnym każdej gminy. Nie można jej przyporządkować konkretnej usłudze oraz nie ma wpływu na poziom cen biletów.

W związku z powyższym obrót z tego tytułu nie musi być udokumentowany fakturą VAT lecz może być udokumentowany - dokumentem księgowym - notą księgową - obciążeniową.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast świadczenie usług - to w myśl art. 8 ust. 1 ustawy - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Należy wyjaśnić, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W myśl art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczonych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Stosownie do zapisu art. 29 ust. 2 ustawy, w przypadku, gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy lub świadczenia usługi. Elementem zasadniczym wpływającym na objęcie uzyskanej przez podatnika dotacji definicją podstawy opodatkowania jest stwierdzenie, czy dotacja udzielana jest w celu sfinansowania, czy też dofinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług. Oznacza to, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają dotacje o charakterze przedmiotowym, a nie te, które mają charakter podmiotowy.

W sytuacji zatem, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi - tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawowy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a więc nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie stanowią obrotu w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, otrzymane dotacje i inne dopłaty podlegają opodatkowaniu jako składnik ceny czynności, z którą są związane. Jeżeli dotacja, subwencja lub inna dopłata o podobnym charakterze przekazywana jest w celu sfinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług (istnieje bezpośredni związek między otrzymaną dopłatą a dostawą towarów lub świadczeniem usług i ich ceną), to stanowi ona obrót w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W takiej sytuacji mamy do czynienia z dotacją przedmiotową, która podlega opodatkowaniu według takiej stawki jak czynności, których dotyczą.

Istotne zatem dla określenia, czy dana dotacja jest, czy nie jest opodatkowana, są szczegółowe warunki jej przyznania, określające cel realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest Spółką, której udziały należą w 100% do Gminy. Spółka świadczy usługi publicznego transportu zbiorowego, m.in. na obszarze innych gmin niż Gmina i Miasto wykonując tym samym zadania własne tych gmin z zakresu świadczenia usług transportu zbiorowego na danym obszarze. Gminy te nie mają zawartego porozumienia z innymi gminami, nie utworzono również związku międzygminnego w celu przekazania zadania świadczenia usług transportu zbiorowego. Rady gmin nie podjęły uchwały o przekazaniu zadania świadczenia usług transportu zbiorowego Spółce. Wnioskodawca świadczy usługi na podstawie umów podpisanych z gminami, zawartych na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2011 r. Nr 5, poz. 13 z późn. zm.) za umówionym wynagrodzeniem płatnym miesięcznie w ustalonym terminie w umowie. Spółka otrzymuje wynagrodzenie stanowiące rekompensatę obliczoną zgodnie z przepisami rozporządzenia (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z 23 października 2007 r. dotyczącego usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylającego rozporządzenie rady (EWG) Nr 1191/691 (EWG) Nr 1107/07, a także przepisami ustawy z 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym. Na wynagrodzenie składa się kwota miesięczna stała powiększona o podatek VAT. Uzyskane wpływy z tytułu sprzedaży biletów oraz inne przychody podlegają opodatkowaniem podatkiem VAT zgodnie z obowiązującymi przepisami. Otrzymane wynagrodzenie (rekompensata) z każdej gminy jest dopłatą do poniesionych przez Spółkę kosztów bieżącej działalności i ma za zadanie wyrównać Spółce stratę ponoszoną w związku ze świadczeniem usługi publicznej w zakresie publicznego transportu zbiorowego. Jej istotą jest dofinansowanie kosztów działalności Spółki związanych z wykonaniem usług przewozowych realizowanych na obszarze administracyjnym każdej gminy. Nie można jej przyporządkować konkretnej usłudze. Kwota - rekompensata może ulegać zmniejszeniu poprzez potracenia wynikające z naruszenia standardów świadczenia usług i kar umownych przewidzianych w umowie. Z uwagi na powyższe, przedmiotowe wynagrodzenie nie stanowi dopłaty do cen świadczonej usługi i nie ma wpływu na poziom cen biletów. Wnioskodawca posiada z gminami zawarte umowy, których przedmiotem jest świadczenie usług transportu lokalnego w granicach administracyjnych danej gminy. W ramach tej umowy bezpośrednim i ostatecznym beneficjentem jest społeczeństwo korzystające z usług transportu. Spółka nie świadczy usług na rzecz danej Gminy, lecz na rzecz potencjalnych podróżnych. Sprzedaż biletów prowadzi Spółka, zaś otrzymywana na podstawie umowy rekompensata nie ma bezpośredniego wpływu na cenę świadczonych usług transportu pasażerskiego. Fakt otrzymania rekompensaty pozostaje bez wpływu na cenę, jaką pasażer jest zobowiązany zapłacić za bilet.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2011 r. Nr 5, poz. 13 z późn. zm.) organizator może bezpośrednio zawrzeć umowę o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, w przypadku gdy średnia wartość roczna przedmiotu umowy jest mniejsza niż 1.000.000 euro lub świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego dotyczy świadczenia tych usług w wymiarze mniejszym niż 300 000 kilometrów rocznie.

Na podstawie powyższych uregulowań, w okolicznościach przedstawionych przez Wnioskodawcę stwierdzić należy, że otrzymywana rekompensata w związku ze świadczeniem na rzecz pasażerów usług publicznych w zakresie lokalnego transportu zbiorowego nie będzie stanowić wynagrodzenia z tytułu usług wykonywania tych usług na rzecz Gmin i tym samym nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Pomiędzy Wnioskodawcą a innymi gminami istnieje wprawdzie stosunek prawny (umowa), jednakże w ramach tego stosunku bezpośrednim i ostatecznym beneficjentem będzie społeczeństwo korzystające z usług transportu. Brak jest zatem podstaw, aby twierdzić, że istnieje jakiekolwiek obustronne i ekwiwalentne świadczenie. Wnioskodawca nie będzie świadczyć usług na rzecz Gmin, lecz na rzecz potencjalnych podróżnych, a wynagrodzenie z tego tytułu stanowić będą kwoty uzyskane przez Spółkę ze sprzedaży biletów na rzecz pasażerów. W przedmiotowej sprawie brak jest zatem bezpośredniego związku pomiędzy kwotą rekompensaty a wynagrodzeniem z tytułu świadczenia usług lokalnego transportu zbiorowego.

Zatem należy stwierdzić, że otrzymana kwota (rekompensata) z budżetu danej gminy nie stanowi obrotu w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy, z uwagi na fakt, że przedmiotowa rekompensata nie ma bezpośredniego wpływu na cenę świadczonych usług lokalnego transportu zbiorowego. Zatem czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Natomiast w kwestii sposobu dokumentowania czynności otrzymania ww. dopłaty należy powołać art. 106 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Przez sprzedaż należy rozumieć, w myśl art. 2 pkt 22 ustawy, odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Ponieważ, jak stwierdzono powyżej, otrzymana przez Wnioskodawcę rekompensata nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zatem wzajemne rozliczenia pomiędzy stronami z tego tytułu nie powinny być dokumentowane fakturą VAT, lecz dowodem księgowym przewidzianym w przepisach o rachunkowości.

Reasumując, mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy stwierdzić należy, że otrzymana kwota (rekompensata) z budżetu gminy nie stanowi obrotu a zatem nie wchodzi w podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Spółka zatem nie powinna dokumentować obrotu z tego tytułu fakturą VAT, lecz innym dokumentem księgowym.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznaczyć należy, że przedmiotem niniejszej interpretacji nie było określenie czy otrzymana kwota (rekompensata) jest dopłatą do poniesionych przez Spółkę kosztów bieżącej działalności gdyż kwestia ta nie była przedmiotem zapytania Wnioskodawcy. Zatem interpretację wydano wyłącznie na podstawie przedstawionego stanu faktycznego oraz przy założeniu, że otrzymana kwota (rekompensata) jest dopłatą do poniesionych przez Spółkę kosztów bieżącej działalności.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.