ILPP2/443-618/11-4/AK

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 8 lipca 2011 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP2/443-618/11-4/AK

.INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 30 marca 2011 r. (data wpływu 1 kwietnia 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 4 lipca 2011 r. (data wpływu 5 lipca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności przekazania majątku Spółki w toku postępowania likwidacyjnego oraz sporządzenia remanentu likwidacyjnego - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 kwietnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności przekazania majątku Spółki w toku postępowania likwidacyjnego oraz sporządzenia remanentu likwidacyjnego. Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 4 lipca 2011 r. (data wpływu 5 lipca 2011 r.) o doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

"A" S.A. (dalej: Wnioskodawca, Spółka) jest właścicielem Centrum (...) (dalej: Centrum). Spółka powstała w 2001 r. w wyniku przekształcenia spółki "A" Sp. z o.o. Część akcji (wcześniej udziałów) w Spółce była obejmowana przez akcjonariuszy (wspólników) w zamian wkłady pieniężne, część za wkłady niepieniężne w postaci nieruchomość gruntowych. Akcje Spółki były również nabywane przez akcjonariuszy na rynku wtórnym akcji. Akcjonariusze Spółki planują wnieść większość akcji Wnioskodawcy aportem do spółki akcyjnej (dalej: Spółka Celowa). W zamian za akcje, aktualni akcjonariusze Wnioskodawcy obejmą akcje w Spółce Celowej. W celu uproszczenia struktury własnościowej, zmniejszenia kosztów funkcjonowania oraz zminimalizowania ryzyk biznesowych, w przyszłości zostanie podjęta decyzja o likwidacji Wnioskodawcy. Po zakończeniu likwidacji i zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli, Spółka Celowa, jako większościowy akcjonariusz likwidowanej Spółki - Wnioskodawcy otrzyma w naturze cały nieupłynniony majątek likwidacyjny, w tym nieruchomość Centrum. Nastąpi to w oparciu o odpowiedni zapis w statucie Spółki - Wnioskodawcy oraz na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych, regulujących postępowanie likwidacyjne spółki akcyjnej. Po otrzymaniu majątku likwidacyjnego, Spółka Celowa będzie kontynuować działalność prowadzoną uprzednio przez Wnioskodawcę w zakresie najmu powierzchni handlowych i biurowych w Centrum.

W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany wskazał, iż zgodnie z art. 474 § 1 k.s.h. pomiędzy wspólników spółki likwidowanej, dokonywany jest podział majątku likwidacyjnego, Podział majątku może także nastąpić w naturze, tj. w drodze przekazania, na rzecz wspólników spółki likwidowanej, majątku tej spółki. Z otrzymaniem przez wspólników majątku likwidacyjnego w naturze nie wiąże się żadna odpłatność z ich strony, przysporzenie to jest związane jedynie z faktem zamknięcia likwidacji, a prawo do otrzymania majątku wynika wprost z przepisów k.s.h.

Nieupłynniony majątek Spółki będzie stanowił przedsiębiorstwo tej Spółki w rozumieniu art. 551 ) k.c. Fakt ewentualnego zbycia w toku likwidacji niektórych składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa (o ile zbycie takie będzie konieczne dla zaspokojenia wierzycieli) nie wpłynie na to, że majątek Spółki pozostały na dzień podziału pomiędzy wspólników stanowił będzie przedsiębiorstwo.

Składniki majątku Spółki "A" S.A., co do zasady, zostały nabyte w związku z prowadzoną przez spółkę działalnością gospodarczą, tym samym w związku z ich nabyciem przysługiwało spółce prawo do odliczeniu podatku naliczonego.

Akcjonariusz większościowy będzie posiadał zdecydowaną większość akcji "A" S.A., tym samym przypadać mu będzie zdecydowana większość majątku likwidacyjnego. Dla zaspokojenia akcjonariuszy mniejszościowych wystarczające będą środki finansowe pochodzące ze środków pieniężnych Spółki pochodzących z działalności operacyjnej ewentualnie z upłynnienia składników majątku, których upłynnienie nie będzie miało wpływu na spełnianie przez pozostały majątek przysługujący wspólnikowi w związku z likwidacją "A" SA, cech powodujących, że majątek ten będzie przedsiębiorstwem w rozumieniu art. 551 k.c.

W związku z przejęciem, przez wspólnika większościowego, przedsiębiorstwa Spółki "A" S.A. przejęci zostaną także pracownicy tego przedsiębiorstwa w ramach "przejścia zakładu pracy" o którym mowa w art. 231 kodeksu pracy.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego zamieszczonym we wniosku oraz niniejszym uzupełnieniu, wspólnik większościowy przejmie majątek likwidacyjny stanowiący przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 k.c. Pojęcie przedsiębiorstwa nie jest na gruncie prawa podatkowego tożsame z pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 2 pkt 27e Ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z tym przepisem: pod pojęciem "zorganizowana część przedsiębiorstwa" rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Tym samym pojęcie przedsiębiorstwa jest szersze niż pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zgodnie z cytowaną definicją w skład jednego przedsiębiorstwa może wchodzić kilka zorganizowanych części, o ile spełniają one określone warunki, w szczególności są organizacyjnie i finansowo wyodrębnione. Reasumując, majątek likwidacyjny będzie stanowił przedsiębiorstwo wcześniej funkcjonujące w Spółce "A" S.A., tym samym mając na uwadze, że zgodnie z definicją zawartą w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie przedsiębiorstwa oraz zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie są tożsame majątek ten nie będzie stanowił zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku z likwidacją i przekazaniem większościowemu akcjonariuszowi majątku likwidacyjnego w naturze, Wnioskodawca będzie zobowiązany do uiszczenia podatku VAT "likwidacyjnego" na podstawie art. 14 ustawy z dnia 11 marca 2011 r. podatku od towarów i usług, ewentualnie czy transakcja przekazania majątku likwidacyjnego będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 lub 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą PTU", opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie w myśl art. 14 ust. 1 ustawy PTU opodatkowaniu podatkiem podlegają również towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów w przypadku rozwiązania spółki cywilnej lub spółki handlowej niemającej osobowości prawnej oraz zaprzestania przez podatnika będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązanego do zgłoszenia zaprzestania działalności naczelnikowi urzędu skarbowego. Przytoczony przepis przewiduje obowiązek uiszczenia ww. podatku VAT likwidacyjnego, związanego z zaprzestaniem prowadzenia przez podatnika działalności gospodarczej i wykonywania czynności opodatkowanych. Z literalnego brzmienia art. 14 ust. 1 ustawy PTU wynika, iż dotyczy on wyłącznie spółki cywilnej lub spółki handlowej niemającej osobowości prawnej oraz osoby fizycznej, która zaprzestała wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. W związku z powyższym, hipotezą omawianego przepisu nie są objęte spółki handlowe posiadające osobowość prawną tj. spółki kapitałowe. Odnosząc ten wniosek do przedstawionego stanu faktycznego, likwidacja wnioskodawcy, będącego spółką akcyjną nie może skutkować obowiązkiem zapłaty "likwidacyjnego" podatku od towarów i usług na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy PTU, bowiem zakres regulacji wskazanego przepisu nie obejmuje spółek kapitałowych. Ponadto zdaniem Wnioskodawcy w związku z likwidacją spółki i przekazaniem majątku likwidacyjnego w naturze większościowemu akcjonariuszowi (spółce celowej) nie powstanie również obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy PTU. Zgodnie z tym przepisem, przez podlegającą opodatkowaniu dostawę towarów rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem w szczególności:

1.

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia;

2.

wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny; - jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Na gruncie przytoczonego przepisu należy wskazać, iż jego zasadniczym celem jest realizacja zasady neutralności opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Ponadto specyficzna konstrukcja opodatkowania tym podatkiem opiera się na założeniu, iż zasadniczo przedmiotem opodatkowania są czynności, które spełniają definicję dostawy towarów, jednak w pewnych określonych przez ustawodawcę sytuacjach, opodatkowaniu podlegają również czynności, które nie mają charakteru dostawy towarów. Z taką sytuacja mamy do czynienia na gruncie omawianego wyżej art. 14 ust. 1 ustawy PTU. Również ten przepis ma na celu konsekwentne realizowanie zasady neutralności i powszechności opodatkowania. Omawiane przepisy (art. 7 ust. 2 i art. 14 ust. 1 ustawy PTU) nie powinny być jednak stosowne kumulatywnie, jeżeli bowiem likwidacji uległaby spółka osobowa (spółka handlowa nie mająca osobowości prawnej) to majątek likwidacyjny winien zostać opodatkowany wyłącznie w oparciu o art. 14 ust. 1 ustawy PTU. Zastosowanie do majątku likwidacyjnego przekazywanego wspólnikom art. 7 ust. 2 pkt 1 lub 2 ustawy PTU prowadziłoby w zasadzie do podwójnego opodatkowania, tych samych wartości, co w sposób oczywisty godziłoby w podstawowe zasady systemu podatkowego. Taki sposób wykładni prowadzi do wniosku, iż norma prawna zrekonstruowana na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy PTU nie może obejmować zakresem zastosowanie sytuacji przekazania majątku likwidacyjnego czy to wspólnikom, czy też udziałowcom podatnika, będącego spółką handlową.

Ponadto przyjęcie, iż tego rodzaju czynność rodzi obowiązek zapłaty podatku na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy PTU nie uwzględnia również prowspólnotowej wykładni omawianego przepisu, w szczególności zasady neutralności i zasady opodatkowania konsumpcji przewidzianych w pkt 5 preambuły oraz art. 1 Dyrektywy 112/2006/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. W szczególności zasada opodatkowania konsumpcji wymaga interpretowania art. 7 ust. 2 ustawy PTU, tak aby zapewnić opodatkowanie sytuacji, w których przekazanie towaru wiąże się z konsumpcją (gdy towar przekazywany jest jego ostatecznemu konsumentowi). Tak więc przekazanie towarów, które nie stanowią dla odbiorcy dóbr konsumpcyjnych nie powinno łączyć się z ponoszeniem ciężaru podatku od towarów i usług. Jednocześnie w myśl zasady neutralności, opodatkowanie nie powinno dotyczyć podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, a jeżeli opodatkowanie następuje, to podatnik ten powinien mieć możliwość odliczenia podatku naliczonego. Przekazania majątku likwidacyjnego przez spółkę kapitałową swojemu akcjonariuszowi niewątpliwie jest przekazaniem towarów między podatnikami. Co więcej skoro beneficjent majątku likwidacyjnego będzie prowadził z jego wykorzystaniem działalność gospodarczą, to nie sposób przyjąć, iż jest ostatecznym konsumentem tych dóbr. Przeciwnie akcjonariusz będzie prowadził działalność gospodarczą z wykorzystaniem towarów otrzymanych w ramach majątku likwidacyjnego. Ponadto należy podkreślić, iż opodatkowanie w omawianych warunkach majątku likwidacyjnego przekazywanego w naturze, prowadzi do obciążenia podatkiem VAT właśnie akcjonariusza - beneficjenta tego majątku.

Bezsporne jest, iż to akcjonariusz poniesie ekonomiczny ciężar pobrania podatku od towarów i usług, kwota zapłaconego podatku zmniejszy bowiem wartość masy majątku pozostałego po likwidacji. Jednocześnie z faktury wewnętrznej wystawionej przez Wnioskodawcę (art. 106 ust. 7 ustawy PTU) spółka celowa w ramach prowadzonej działalności nie będzie miała możliwości odliczenia podatku naliczonego. Tak więc przyjęcie, iż wydanie przez spółkę kapitałową majątku likwidacyjnego swojemu akcjonariuszowi (udziałowcowi) prowadzi do powstania obowiązku podatkowego na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 lub 2 ustawy PTU byłoby niewątpliwym naruszeniem zasad neutralności i powszechności opodatkowania wyrażonych w Dyrektywie 112/2006. Takie stanowisko potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 21 kwietnia 2009 r. sygn. I FSK 59/08, opubl. Legalis. Ponadto w treści uzasadnienia wskazanego wyroku NSA zwraca uwagę na fakt, iż w przypadku opodatkowania omawianych czynności na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy PTU może dojść do sytuacji, gdy przestanie istnieć podmiot zobowiązany do zapłaty podatku. Wydanie majątku likwidacyjnego udziałowcom (akcjonariuszom) jest bowiem przeważnie ostatnią czynnością poprzedzającą złożenie wniosku o wykreślenie podmiotu z rejestru. Wykreślenie spółki z KRS, przy jednoczesnym braku następców prawnych może zdaniem NSA skutkować tym, że brak będzie podmiotu zobowiązanego do zapłaty podatku. Mając na uwadze wszystkie przedstawione wyżej okoliczności zdaniem Wnioskodawcy do przekazania majątku likwidacyjnego w naturze akcjonariuszowi Wnioskodawcy nie znajdzie zastosowania art. 7 ust. 2 pkt 1 i 2 oraz art. 14 ust. 1 ustawy PTU i nie powstanie obowiązek opodatkowania tej czynności podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 ustawy.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1.

przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

2.

wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

3.

wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

4.

wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

5.

ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;

6.

oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7.

zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Artykuł 2 pkt 6 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r., stanowi, iż przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również - zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy - przekazanie nieodpłatne przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa w szczególności:

1.

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2.

wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Według art. 8 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r., za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1.

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;

2.

nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Analizując powołane wyżej przepisy należy stwierdzić, iż każde świadczenie na rzecz innego podmiotu polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w definicji usługi. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę, a odbiorcą i w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest właścicielem Centrum (...). Spółka powstała w 2001 r. w wyniku przekształcenia spółki "A" Sp. z o.o. Część akcji (wcześniej udziałów) w Spółce była obejmowana przez akcjonariuszy (wspólników) w zamian wkłady pieniężne, część za wkłady niepieniężne w postaci nieruchomość gruntowych. Akcje Spółki były również nabywane przez akcjonariuszy na rynku wtórnym akcji. Akcjonariusze Spółki planują wnieść większość akcji Wnioskodawcy aportem do spółki akcyjnej (dalej: Spółka Celowa). W zamian za akcje, aktualni akcjonariusze Wnioskodawcy obejmą akcje w Spółce Celowej. W celu uproszczenia struktury własnościowej, zmniejszenia kosztów funkcjonowania oraz zminimalizowania ryzyk biznesowych, w przyszłości może zostać podjęta decyzja o likwidacji Wnioskodawcy. Po zakończeniu likwidacji i zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli, Spółka Celowa, jako większościowy akcjonariusz likwidowanej Spółki - Wnioskodawcy otrzyma w naturze cały nieupłynniony majątek likwidacyjny, w tym nieruchomość Centrum wraz z jego wyposażeniem. Nastąpi to w oparciu o odpowiedni zapis w statucie Spółki - Wnioskodawcy oraz na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych, regulujących postępowanie likwidacyjne spółki akcyjnej. Po otrzymaniu majątku likwidacyjnego, Spółka Celowa będzie kontynuować działalność prowadzoną uprzednio przez Wnioskodawcę w zakresie najmu powierzchni handlowych i biurowych w Centrum. Wnioskodawca wskazał ponadto, iż zgodnie z art. 474 § 1 k.s.h. pomiędzy wspólników spółki likwidowanej, dokonywany jest podział majątku likwidacyjnego, Podział majątku może także nastąpić w naturze, tj. w drodze przekazania, na rzecz wspólników spółki likwidowanej, majątku tej spółki. Z otrzymaniem przez wspólników majątku likwidacyjnego w naturze nie wiąże się żadna odpłatność z ich strony, przysporzenie to jest związane jedynie z faktem zamknięcia likwidacji, a prawo do otrzymania majątku wynika wprost z przepisów k.s.h.

Nieupłynniony majątek Spółki będzie stanowił przedsiębiorstwo tej Spółki w rozumieniu art. 551 k.c. Fakt ewentualnego zbycia w toku likwidacji niektórych składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa (o ile zbycie takie będzie konieczne dla zaspokojenia wierzycieli) nie wpłynie na to, że majątek Spółki pozostały na dzień podziału pomiędzy wspólników stanowił będzie przedsiębiorstwo. Akcjonariusz większościowy będzie posiadał zdecydowaną większość akcji "A" S.A. tym samym przypadać mu będzie zdecydowana większość majątku likwidacyjnego. Dla zaspokojenia akcjonariuszy mniejszościowych wystarczające będą środki finansowe pochodzące ze środków pieniężnych Spółki pochodzących z działalności operacyjnej ewentualnie z upłynnienia składników majątku, których upłynnienie nie będzie miało wpływu na spełnianie przez pozostały majątek przysługujący wspólnikowi w związku z likwidacją "A" SA, cech powodujących, że majątek ten będzie przedsiębiorstwem w rozumieniu art. 551 k.c. W związku z przejęciem, przez wspólnika większościowego, przedsiębiorstwa Spółki "A" S.A. przejęci zostaną także pracownicy tego przedsiębiorstwa w ramach "przejścia zakładu pracy" o którym mowa w art. 231 kodeksu pracy.

Zasady i tryb rozwiązania i likwidacji spółki akcyjnej regulują przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.). Postępowanie likwidacyjne, prowadzone w celu rozwiązania spółki z przyczyn wskazanych w ustawie - Kodeks spółek handlowych, ma na celu uregulować stosunki majątkowe spółki wobec jej wspólników i wierzycieli oraz doprowadzić do ostatecznego wykreślenia spółki z rejestru i zakończenia jej bytu prawnego.

Zgodnie z art. 462 § 2 ustawy - Kodeks spółek handlowych, w okresie likwidacji nie można, nawet częściowo, wypłacać akcjonariuszom zysków ani dokonywać podziału majątku spółki przed spłaceniem wszystkich zobowiązań.

W myśl art. 474 § 1 ww. ustawy, podział między akcjonariuszy majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli nie może nastąpić przed upływem roku od dnia ostatniego ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli.

Majątek, o którym mowa w § 1, dzieli się między akcjonariuszy w stosunku do dokonanych przez każdego z nich wpłat na kapitał zakładowy (art. 474 § 2 ustawy - Kodeks spółek handlowych).

Stosownie do art. 474 § 3 cyt. ustawy, jeżeli akcje uprzywilejowane korzystają z prawa pierwszeństwa przy podziale majątku, należy przede wszystkim spłacić akcje uprzywilejowane w granicach sum wpłaconych na każdą z nich, a następnie spłacić w ten sam sposób akcje zwykłe; nadwyżka majątku zostanie podzielona na ogólnych zasadach między wszystkie akcje.

Statut może określać inne zasady podziału majątku (art. 474 § 4 Kodeksu spółek handlowych).

Według art. 478 ustawy - Kodeks spółek handlowych, rozwiązanie spółki następuje po przeprowadzeniu likwidacji z chwilą wykreślenia spółki z rejestru.

Uregulowania Kodeksu spółek handlowych wskazują, iż podział majątku między akcjonariuszy następuje po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli. Tym samym przejęcie majątku likwidowanej spółki kapitałowej przez akcjonariuszy następuje z mocy prawa i nie stanowi rozdysponowania majątku przez likwidowany podmiot. Likwidowany podmiot nie może przeznaczyć majątku likwidacyjnego na żaden inny cel (chyba że inne zasady podziału określone zostały w statucie już w momencie zawiązywania spółki), lecz tylko dokonać podziału pozostałego majątku między akcjonariuszy.

Ponadto, w przedmiotowej sprawie, jak wynika z przedstawionych we wniosku okoliczności, po zaspokojeniu wszystkich wierzycieli, w likwidowanej spółce pozostanie majątek, który stanowił będzie działające przedsiębiorstwo, w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego.

W myśl art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują terminu "przedsiębiorstwo", definicję taką zawiera ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Na mocy art. 551 Kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1.

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2.

własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3.

prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4.

wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5.

koncesje, licencje i zezwolenia;

6.

patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7.

majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8.

tajemnice przedsiębiorstwa;

9.

księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 552 Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Podkreślić zatem należy, iż tak rozumiane przedsiębiorstwo nie jest towarem w świetle definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z powyższego wynika, iż opisana przez Wnioskodawcę czynność przekazania majątku likwidacyjnego w postaci przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 k.c. nie mieści się w definicji dostawy towarów zawartej w art. 7 ust. 1 ustawy i w związku z tym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Czynność ta nie stanowi również odpłatnego czy też nieodpłatnego świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ustawy, gdyż podmiot znajdujący się w stanie likwidacji nie świadczy żadnej czynności (usługi) w związku z faktem podziału majątku polikwidacyjnego. Podział i przekazanie majątku akcjonariuszowi w trybie postępowania likwidacyjnego jest konsekwencją przepisów Kodeksu spółek handlowych, następuje automatycznie z mocy prawa i na zasadach określonych w Kodeksie spółek handlowych lub statucie spółki.

Dodatkowo, podział i przekazanie majątku likwidacyjnego w żaden sposób nie wywołuje obowiązku świadczenia zwrotnego czy zapłaty wynagrodzenia ze strony akcjonariuszy, ani nie jest podstawą żądania takiegoż wynagrodzenia przez podmiot likwidowany. Oznacza to, że nie stanowi czynności dokonywanej w zamian za wynagrodzenie.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, iż podział i przekazanie majątku polikwidacyjnego akcjonariuszowi nie stanowi odpłatnego świadczenia usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, nie stanowi również nieodpłatnego świadczenia usługi zrównanego z odpłatnym świadczeniem usług, w myśl art. 8 ust. 2 ustawy.

Podział i przekazanie majątku likwidacyjnego pomiędzy akcjonariuszy jest realizacją praw wynikających z posiadania udziałów w likwidowanej spółce i w związku z tym nie mieści się w przedmiotowym zakresie ustawy o podatku od towarów i usług, tj. nie stanowi dostawy towarów ani świadczenia usług, co oznacza, że jest to czynność wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem podział majątku likwidacyjnego polegający na przekazaniu w toku postępowania likwidacyjnego całego nieupłynnionego majątku Wnioskodawcy, stanowiącego przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego, na rzecz jej większościowego akcjonariusza - stanowić będzie czynność niepodlegającą przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym, nie będzie podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą obowiązku uiszczenia podatku VAT "likwidacyjnego" na podstawie art. 14 ustawy w związku z likwidacją i przekazaniem większościowemu akcjonariuszowi majątku likwidacyjnego w naturze.

Artykuł 14 ust. 1 ustawy stanowi, iż opodatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku:

1.

rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej;

2.

zaprzestania przez podatnika, o którym mowa w art. 15, będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązanego, na podstawie art. 96 ust. 6, do zgłoszenia zaprzestania działalności naczelnikowi urzędu skarbowego

Na mocy art. 14 ust. 2 ustawy, przepisu ust. 1 nie stosuje się do podatników zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9.

Zatem powyższa regulacja dotyczy wyłącznie spółki cywilnej lub spółki handlowej niemającej osobowości prawnej oraz osoby fizycznej, która zaprzestała wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Natomiast przepisem tym nie są objęte spółki handlowe posiadające osobowość prawną, tj. spółki kapitałowe.

Reasumując, likwidacja Wnioskodawcy, będącego spółką akcyjną nie może skutkować obowiązkiem zapłaty "likwidacyjnego" podatku od towarów i usług na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy, bowiem zakres regulacji wskazanego przepisu nie obejmuje spółek kapitałowych. Natomiast podział majątku likwidacyjnego polegający na przekazaniu w toku postępowania likwidacyjnego całego nieupłynnionego majątku Wnioskodawcy, stanowiącego przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego, na rzecz jego większościowego akcjonariusza - stanowić będzie czynność niepodlegającą przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym, nie będzie podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.

W związku z tym, iż przedmiotem przekazania jest przedsiębiorstwo, a nie zespół poszczególnych składników, tut. Organ nie odniósł się do kwestii zastosowania art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl