ILPP2/443-608/13-2/EN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z 28 czerwca 2013 r. (data wpływu 2 lipca 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zachowania prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z zaniechaniem inwestycji - jest prawidłowe.

W dniu 2 lipca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zachowania prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z zaniechaniem inwestycji.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (dalej Spółka) prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie produkcji nawozów. Spółka jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT.

Na początku roku 2012, na podstawie przeprowadzonych badań, Spółka podjęła decyzję o modernizacji instalacji produkcji nawozów metodą zgniataną. W celu realizacji tych planów, Spółka stworzyła schemat rozkładu urządzeń, przeprowadziła rozmowy z ich dostawcami oraz zamówiła odpowiednie urządzenia. Kolejnym krokiem było wytypowanie firmy projektowej, której zadaniem było opracowanie koncepcji dotyczącej zaprojektowania instalacji technologicznej w miejscu obecnie istniejącej (dalej Projektant). W międzyczasie Spółka opracowała wstępny szacunkowy kosztorys całej inwestycji. Po około 4 miesiącach prac projektowych powstał zarys linii technologicznej zlokalizowanej w hali dotychczasowej instalacji. Koncepcja ta została przedstawiona Zarządowi Spółki. Ze względu na gabaryty urządzeń, montaż instalacji w dotychczasowej hali stwarzałby duże problemy eksploatacyjne podczas jej użytkowania.

W związku z tym, Zarząd Spółki zwrócił się do Projektanta o oszacowanie kosztów budowy nowej hali obok istniejącej, tak aby pomieścić w niej linię technologiczną w sposób umożliwiający jej prawidłowe funkcjonowanie. Dnia 26 lipca 2012 r. Spółka otrzymała informację od przedstawiciela Projektanta, że przewidywany koszt nowego budynku to 4,6 do 5,2 mln zł, co zwiększałoby łączny koszt inwestycji do ok. 13 mln zł.

W związku z powyższym, Spółka stworzyła nowy kosztorys z uwzględnieniem nowej hali i infrastruktury na kwotę 13,6 mln zł. Propozycja została zaakceptowana, a Projektantowi przekazano realizację projektu uwzględniającą nowe założenia. Projektant za realizowane prace projektowe (projekt budowlany oraz projekt wykonawczy), obciążał ich kosztem Spółkę jako zamawiającego na podstawie wystawianych faktur.

W dniu 15 marca 2013 r. Projektant przekazał Spółce ostateczną kalkulację kosztów. Wynikało z niej, że kosztorysy opracowane przez Spółkę oraz Projektanta w większości pokrywają się. Istotnym wyjątkiem były kosztorysy budowy nowej hali produkcyjnej. Spółka przyjęła bowiem do swojego kosztorysu kwotę 5 mln zł na budowę hali (na podstawie wstępnej informacji od przedstawiciela Projektanta). W ostatecznym kosztorysie przygotowanym przez Projektanta koszt budowy hali przekraczał jednak 11 mln zł (wobec przewidywanej wstępnie kwoty 4,6 do 5,2 mln zł). Innymi słowy, Spółka podejmowała wstępne decyzje w oparciu o znacznie niższy przewidywany poziom kosztów.

Ze względu na przekroczenie zakładanego budżetu (nieopłacalność koncepcji przedstawionej przez Projektanta), w dniu 15 kwietnia 2013 r., decyzją Zarządu, Spółka zdecydowała się przerwać współpracę z Projektantem i ogłosić nowy przetarg na prace projektowe i budowlane w związku z modernizacją instalacji produkcji nawozów metodą zgniataną. Niemniej jednak na podstawie ustaleń z Projektantem oraz zawartych umów Spółka była zobowiązana do zapłaty części wynagrodzenia należnego z tytułu wykonanych dotychczas przez Projektanta prac.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółka słusznie przyjmuje, iż w niniejszym stanie faktycznym przysługiwało jej prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikających z faktur VAT otrzymanych od Projektanta, a zmiana koncepcji przedmiotowej inwestycji, wynikającej z przyczyn ekonomicznych, niezależnych od Spółki, nie będzie skutkowała obowiązkiem korekty odliczonego podatku.

Zdaniem Wnioskodawcy, w niniejszym stanie faktycznym przysługiwało jej prawo do odliczenia podatku naliczonego, a zmiana koncepcji przedmiotowej inwestycji, wynikająca z przyczyn ekonomicznych, niezależnych od Spółki, nie będzie skutkowała obowiązkiem korekty odliczonego podatku.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 Ustawy VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Opierając się na treści ww. przepisu można stwierdzić, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione dwa zasadnicze warunki, tzn.:

Podkreślenia wymaga, iż w przypadku podatku od towarów i usług, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego, podatnik nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. Istotą jest zamiar i związek nabywanych towarów i usług z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Jak wskazał Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 (Chent Coal Terminal NV), system prawa do odliczenia VAT ma na celu uwolnienie podatników od ciężaru tego podatku, a wspólny system podatku od wartości dodanej zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu lub wyników, pod warunkiem, że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny. Teza ta znalazła wcześniej już wyraz w wyroku z dnia 14 lutego 1985 r. w sprawie w sprawie C-268/83 (D.A. Rompelman and E.A. Rompelman-Van Deelen), gdzie Trybunał podkreślił, że regulacja dotycząca odliczenia ma za cel całkowicie odciążyć podmiot podlegający opodatkowaniu VAT od podatku od wartości dodanej, który jest winien zapłacić w związku ze swoją działalnością gospodarczą.

Tak więc w sytuacji, gdy podatnik nabywa towary i usługi, z zamiarem wykorzystania ich do czynności opodatkowanych, już w momencie ich nabycia należy uznać je za związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych, co skutkuje prawem do odliczenia, tak aby podatek był neutralny z punktu widzenia podmiotu prowadzącego działalność opodatkowaną VAT.

W tę linię wykładni wpisują się także krajowe organy podatkowe, np. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 27 marca 2013 r. (sygn. IPTPP2/443-7/13-4/PR), który stwierdził, że "w każdym (...) przypadku należy dokonać oceny, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowoprawne było wykonywanie czynności opodatkowanych. Z ogólnie przyjętej definicji "zamiaru" wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są intencje jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć dokonując tych czynności".

Jak wskazał z kolei Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 30 kwietnia 2013 r. (sygn. ITPP1/443-156/13/DM), w sytuacji, gdy podatnik dokonuje nabycia towarów i usług, które zmierzają do przyszłego wykorzystania ich dla czynności opodatkowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej bez względu na to jakie faktycznie będą efekty tej działalności, należy uznać w momencie ich nabycia za związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych".

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w stanie faktycznym będącym przedmiotem wniosku, Spółce przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. Taka konkluzja wynika z faktu, że usługi projektowe nabywane były w związku z planami modernizacyjnymi, z zamiarem ich wykorzystania w toku prowadzenia działalności gospodarczej, podlegającej opodatkowaniu VAT. Zasadne jest więc stanowisko, iż okoliczność, że nie zostały one ostatecznie wykorzystane przez Spółkę (z powodów przez nią niezawinionych), nie wpływa na prawo do odliczenia i nie powoduje obowiązku korekty.

Jak wskazał Europejski Trybunał Sprawiedliwości, w wyroku z dnia 15 stycznia 1998 r. w powoływanej wyżej sprawie C-37/95 (Ghent Coal Terminal NV), art. 17 VI Dyrektywy Rady UE 77/388/EWG (Dz. U. L 145 z 13.6.1977, str. 1-40 z późn. zm.), dotyczący źródła i zakresu prawa do odliczenia, należy interpretować w taki sposób, aby umożliwić podatnikowi działającemu w ramach działalności opodatkowanej odliczenie VAT od nabyć związanych z inwestycjami przeznaczonymi na działalność opodatkowaną. Niewykorzystanie nabytych towarów i usług do prowadzania działalności opodatkowanej z powodów niezależnych od podatnika nie może pozbawiać go prawa do odliczenia. Tezy te, w ocenie Spółki, są aktualne również na gruncie przepisów obecnie obowiązującej Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. L 347 z 11 grudnia 2006 r., str. 1 z późn. zm.), która zastąpiła obowiązującą przed dniem 1 stycznia 2007 r. VI Dyrektywę.

Mając na uwadze przywołane wyżej interpretacje indywidualne oraz orzecznictwo Trybunału należy podkreślić, że zamiarem Spółki było nabycie projektów, które zostaną użyte w ramach modernizacji należącej do niej instalacji, wykorzystywanej w toku prowadzonej działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu VAT. Tym samym, przy nabyciu przedmiotowych usług, spełniony został warunek ich związku z działalnością opodatkowaną, skutkujący prawem do odliczenia.

Jednocześnie, w związku z niewykorzystaniem projektów przez Spółkę, nie występuje konieczność korekty podatku naliczonego. Wynika to z faktu, iż na moment ponoszenia wydatków Spółka zamierzała wykorzystać projekty do działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, natomiast z powodów ekonomicznych od niej niezależnych (nieopłacalność koncepcji przedstawionej ostatecznie przez Projektanta, wbrew wcześniejszym kalkulacjom), nie zostały one wykorzystane w toku realizacji inwestycji.

Sytuacja taka, jak stwierdził Trybunał w przywołanej wyżej sprawie C-37/95 nie powoduje jednak obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego. Słuszność tego poglądu potwierdza przywołana już wyżej interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 30 kwietnia 2013 r. (sygn. ITPP1/443-156/13/DM), w której Organ podatkowy stwierdził, że w sytuacji kiedy nabycie towarów i usług zostało poczynione z zamiarem wykorzystania ich do działalności opodatkowanej, ale z powodów pozostających poza kontrolą podatnika, nie wykorzystał on nabytych towarów i usług w prowadzeniu tej działalności, prawo podatnika do odliczenia zostaje zachowane.

Sytuacja zbliżona do tej, która jest przedmiotem niniejszego zapytania, była analizowana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 23 listopada 2012 r. (sygn. IPTPP2/443-766/12-4/KW), który potwierdził, że nie ma obowiązku korekty podatku naliczonego z uwagi na kłopoty z finansowaniem inwestycji, w przypadku, gdy Spółka podjęła decyzję o zaniechaniu (likwidacji) inwestycji w części poniesionych nakładów dotyczących sporządzenia przez pierwszego architekta koncepcji projektowej budynku produkcyjno-magazynowego firmy, projektów budowlanych budynku produkcyjno-magazynowego z zapleczem socjalno-biurowym firmy, kosztorysów inwestorskich, kosztorysów nakładczych wielobranżowych budynku produkcyjno-magazynowego firmy".

Na obowiązek korekty w powyższym przypadku nie wpłynął fakt, iż inwestycja polegająca na budowie hali według projektu przygotowanego przez drugiego architekta, jest możliwa do zrealizowania.

Mając na uwadze przedstawioną wyżej argumentację, treść właściwych regulacji oraz przywołane orzecznictwo, Spółka wnosi o potwierdzenie, iż w niniejszym stanie faktycznym przysługiwało jej prawo do odliczenia VAT z tytułu nabytych usług, a obowiązek korekty podatku naliczonego nie występuje.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.