ILPP2/443-590/08-2/MR - Czy do opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego gruntu powinna mieć zastosowanie stawka 22% VAT, niezależnie od tego, że sprzedaż lokalu związanego z tym prawem może korzystać ze zwolnienia od VAT z art. 43 ust. 1 pkt 10?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy Miejskiej, przedstawione we wniosku z dnia 19 czerwca 2008 r. (data wpływu 27 czerwca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy lokalu i prawa wieczystego użytkowania gruntu - jest prawidłowe.

W dniu 27 czerwca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy lokalu i prawa wieczystego użytkowania gruntu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca sprzedaje lokale mieszkalne z zasobów komunalnych na rzecz dotychczasowych najemców wraz z oddaniem ułamkowych części działek gruntu we współużytkowanie wieczyste tj. ustanawia odrębną własność lokali wraz z ustanowieniem prawa we współużytkowaniu wieczystym gruntu. Lokale mieszkalne korzystają ze zwolnienia od VAT w trybie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Ustanowienie prawa użytkowania wieczystego - oddanie w użytkowanie wieczyste ułamkowej części działki gruntu korzysta ze zwolnienia w trybie § 8 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Przy potraktowaniu prawa użytkowania wieczystego, jako usługi na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - opłaty roczne z tytułu współużytkowania wieczystego gruntu opodatkowane są stawką podatku 22%.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, transakcja polegająca na sprzedaży - ustanowieniu odrębnej własności lokalu mieszkalnego wraz z oddaniem we współużytkowanie udziału w działce gruntu - ustanowieniem prawa we współużytkowaniu wieczystym gruntu, jak również związane z tym prawem opłaty roczne - mogą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT.

Ustanowienie, zbycie prawa użytkowania wieczystego zostało uznane za dostawę towarów, a nie świadczenie usług (Uchwała NSA z dnia 8 stycznia 2007 r. I FPS 1/06).

Do transakcji, których przedmiotem jest prawo użytkowania wieczystego zastosowanie powinny znaleźć przepisy ustawy o VAT dotyczące dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1.

Zgodnie z art. 29 ust. 5 - w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Natomiast zgodnie z art. 29 ust. 1 - podstawą opodatkowania jest obrót - kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.

W przypadku oddania gruntu w użytkowanie wieczyste opodatkowaniu powinna podlegać całość świadczenia, na które będzie się składała pierwsza opłata, jak również opłaty roczne za cały okres użytkowania. Obowiązek podatkowy powstanie "jednorazowo" w chwili wydania towaru. Sposób regulowania zapłaty za użytkowanie wieczyste pozostaje bez wpływu na obowiązek podatkowy w VAT.

Przy dostawie towarów zgodnie z art. 19 ust. 1 - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Powstanie obowiązku podatkowego w podatku VAT dla czynności oddania gruntu w użytkowanie wieczyste nastąpi na zasadach ogólnych tj. tak jak od dostawy towarów, z dniem wykonania tej dostawy, czyli w momencie wpisu do księgi wieczystej prawa użytkowania wieczystego gruntu łącznie z prawem odrębnej własności lokalu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ww. ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Towarami, w świetle art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

W myśl uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 stycznia 2007 r. (sygn. I FPS 1/06) oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej należy traktować jako dostawę towarów.

Sąd stwierdził, iż mając na uwadze szerokie ekonomiczne, a nie cywilistyczne pojęcie przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a także uwzględniając fakt, że definicja towaru, zawarta w art. 2 ustawy o VAT obejmuje grunty, należy opowiedzieć się za stanowiskiem, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 tej ustawy, a nie świadczenie usług, do którego odnosi się art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem (towarem) na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel.

Podstawowa stawka podatku VAT, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Oprócz stawki podstawowej, na wybrane grupy towarów i usług, ustawodawca przewidział trzy stawki preferencyjne oraz zwolnienie od podatku.

Na mocy przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia od podatku VAT dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy; zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga przepis art. 29 ust. 5 ustawy. Na podstawie tego przepisu w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntów. Zatem co do zasady grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według takiej stawki podatku od towarów i usług, jaką opodatkowane są posadowione na nim budynki, budowle lub ich części.

Ponadto, stosownie do § 8 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.), zwalnia się od podatku zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te lub budowle albo ich części są zwolnione od podatku lub opodatkowane stawką podatku w wysokości 0%.

Na mocy przepisu art. 19 ust. 1 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. Jednakże, jeśli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 4 ustawy).

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż Wnioskodawca sprzedaje na rzecz dotychczasowych najemców lokale mieszkalne wraz z oddaniem w użytkowanie wieczyste ułamkowej części gruntu.

Mając na uwadze treść powołanych przepisów oraz opis stanu faktycznego zawartego we wniosku, stwierdzić należy, iż przedmiotowe lokale mieszkalne korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT - jeżeli spełnione zostały warunki zawarte w tym przepisie, tj. transakcja dotyczy lokalu, który był już wcześniej zasiedlony, i który przeznaczony jest na cele mieszkaniowe.

W konsekwencji, na mocy przepisu § 8 ust. 1 pkt 12 ww. rozporządzenia, ze zwolnienia od podatku od towarów i usług obok ww. lokali mieszkalnych korzystać będzie również oddanie w użytkowanie wieczyste ułamkowej części gruntu związanego z własnością wyodrębnionych lokali.

Ponieważ oddanie w użytkowanie wieczyste traktowane jest jak dostawa towaru, w związku z tym cała wartość opłaty z tytułu użytkowania wieczystego gruntu (wartość pierwszej opłaty oraz opłat rocznych), korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, natomiast obowiązek podatkowy powstaje z dniem dokonania czynności wpisu w księdze wieczystej lub z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu od dnia dokonania tego wpisu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Nadmienia się, iż zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), rozpoznawanie spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych dotyczących wydawania w indywidualnych sprawach pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego (interpretacje indywidualne), o których mowa w art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.), przekazuje się wojewódzkim sądom administracyjnym, na których obszarze właściwości strona skarżąca zamieszkuje lub ma siedzibę. Powyższe rozporządzenie, zgodnie z brzmieniem § 3, wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, tj. z dniem 11 października 2008 r.

W związku z powyższym tut. Organ informuje, że jeżeli skarga na niniejszą interpretację będzie składana po dniu 10 października 2008 r., właściwym do jej rozpoznania będzie Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.